Ο φόρος στα ακίνητα και ο τρόπος υπολογισμού του σέρνεται εδώ και σχεδόν τρία χρόνια στην ελληνική φορολογική επικαιρότητα, από τότε που η κυβέρνηση Παπανδρέου με υπουργό Οικονομικών τον Ευάγγελο Βενιζέλο είχε την «ευρηματική» ιδέα της καθιέρωσης του Εκτακτου Ειδικού Τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών, εισπραττόμενου μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Ηταν το γνωστό «χαράτσι», όπως, χάριν απλοποίησης αλλά και κυριολεκτικού λόγου, καθιερώθηκε να λέγεται στην καθημερινή του αναφορά. Η εισαγωγή του συγκεκριμένου τέλους συνοδεύτηκε με την υπόσχεση της προσωρινότητας του μέτρου και αντικατάστασής του με ένα ορθολογικό και δίκαιο σύστημα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας.
Η πολιτική υπόσχεση δεν κόστιζε τότε τίποτα, άλλωστε η αναζήτηση ενός ορθολογικού και δίκαιου συστήματος φορολογίας, και όχι μόνο της ακίνητης περιουσίας, αναζητείται εδώ και πολλά χρόνια. Το πλήρωμα του χρόνου ήρθε και ο συγκεκριμένος φόρος αντικαθίσταται με έναν καινούργιο.
Αλλά ουδείς φαίνεται να έχει πειστεί για τις αγαθές προθέσεις της κυβέρνησης, αφού το έκτακτο τέλος αντικαθίσταται με έναν απολύτως μόνιμο φόρο. Επίσης, το άλλοθι ότι το νέο σύστημα θα περιλαμβάνει και το καταργούμενο Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας δεν ευσταθεί, καθώς ο ΦΜΑΠ φορολογούσε επιλεκτικά τη μεγάλη ακίνητη περιουσία, ενώ ο καινούργιος φόρος δεν κάνει διακρίσεις.
Ο ΕΝΦΑ, λοιπόν, ο ενιαίος φόρος ακινήτων, φαίνεται τώρα να κάνει τα θεμέλια της κυβέρνησης να τρίζουν. Θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί αν η αντίδραση εδράζεται πραγματικά στη μη ορθολογικότητα του νέου νόμου ή έχει να κάνει με αφανείς διαδρομές συμφερόντων που ενδεχομένως θίγονται.
Η απάντηση δεν είναι απλή, αν και τα παραδείγματα -συγκριτικά- μη δίκαιης φορολογίας που εισάγει το νέο σύστημα είναι πάρα πολλά. Αυτό που έχει σημασία να δει κανείς για να εντοπίσει την πηγή των αντιδράσεων είναι ότι πρόκειται για ένα φόρο που δεν προέρχεται από την παραγωγή εισοδήματος αλλά από την κατοχή περιουσίας και έρχεται να «πέσει» σε «φορολογουμένους» απολύτως εξαντλημένους από τη φορολογική επίθεση των τελευταίων ετών, ενώ ο νομοθέτης δείχνει να αδιαφορεί απολύτως για αυτό.
Και ακόμη περισσότερο, αντικείμενο εξέτασης πρέπει να είναι η εμφανής προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε το θέμα, παρά το γεγονός ότι υπήρχε αρκετός χρόνος για να συνταχθεί ο νέος νόμος.
Αδιαφορία του νομοθέτη για το βάρος του φορολογουμένου και προχειρότητα στη σύνταξη του σχεδίου. Πόσο πιο εκρηκτικός θα μπορούσε να είναι ο συνδυασμός για μια κυβέρνηση που ήδη προσπαθεί να βαδίσει σε κοινωνικό ναρκοπέδιο;
ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ - [email protected]
