Νέα φορολογικά βάρη ύψους 5,31 δισ. ευρώ θα επωμιστούν φυσικά και νομικά πρόσωπα το 2011, σύμφωνα με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού που κατατέθηκε τη Δευτέρα στη Βουλή και μεταξύ άλλων προβλέπει την περαιτέρω συρρίκνωση μισθολογικών και κοινωνικών δαπανών.
Πιο συγκεκριμένα οι νέοι φόροι που επιβάλει ο προϋπολογισμός του 2011 ανέρχονται σε 5,3 δισ. ευρώ, ενώ κατά 2,45 δισ. ευρώ, θα συρρικνωθούν οι δαπάνες του επόμενους έτους. Εφόσον δε επιβεβαιωθούν οι στόχοι εσόδων και δαπανών, το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα μειωθεί σε 16.285 εκατ. ευρώ ή 7% του ΑΕΠ, από 18.508 δισ. ευρώ, ή 7,8% του ΑΕΠ που θα κλείσει φέτος.
Γεγονός είναι πάντως ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού αφήνει ορισμένα παράθυρα ανοιχτά σε σχέση με τη φορολογική πολιτική του 2011, ιδίως σε ότι αφορά στις αλλαγές στο ΦΠΑ και στην εξίσωση της φορολογίας πετρελαίων θέρμανσης και κίνησης. Τα ζητήματα αυτά αναμένεται να αποσαφηνιστούν στο οριστικό σχέδιο του προϋπολογισμού, μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου.
Ενδεικτικές ήταν οι δηλώσεις του κ. Παπακωνσταντίνου στο υπουργικό συμβούλιο, σύμφωνα με τις οποίες «για κάποια μέτρα του 2011, θα υπάρξουν διορθωτικές εναλλακτικές λύσεις, συνεκτιμώντας το οικονομικό και κοινωνικό κόστος». «Ορισμένα μέτρα θα οριστικοποιηθούν στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού του 2011», διευκρίνισε ο υπουργός Οικονομικών.
Επισήμανε πάντως ότι το σχέδιο για την «εξίσωση» των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης «δεν έχει αποσυρθεί». Το οικονομικό επιτελείο φαίνεται πως προσανατολίζεται πάντως στη δημιουργία ενός μηχανισμού στήριξης των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων, μέσω της χορήγησης ειδικού επιδόματος, με βάση εισοδηματικά και γεωγραφικά κριτήρια.
Σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ και στην αλλαγή των συντελεστών, το ΥΠΟΙΚ επεξεργάζεται ένα «σύνθετο σενάριο». Ειδικότερα, όπως γράφει η Ναυτεμπορική, το συγκεκριμένο σχέδιο περιλαμβάνει τρεις εναλλακτικές λύσεις:
1. Την αύξηση του συντελεστή από το 11%, στο 13%-15%, για ορισμένα προϊόντα και υπηρεσίες,
2. Τη μείωση του συντελεστή 11% για ομάδα προϊόντων πρώτης ανάγκης στο 5,5%, απόφαση η οποία ωστόσο απαιτεί την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
3. Τη μετάταξη όλων των προϊόντων πολυτελείας από το 11% στο 23%.
Σύμφωνα εξάλλου με το προσχέδιο που παρουσίασε χθες ο κ. Παπακωνσταντίνου, το 2011 θα εισρεύσουν πρόσθετα έσοδα ύψους 6,7 δισ. ευρώ τα οποία θα προέλθουν μεταξύ άλλων από την επέκταση του λογιστικού προσδιορισμού του εισοδήματος και την εφαρμογή των νέων τεκμηρίων φορολόγησης, τη ρύθμιση για την περαίωση ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, την αναμόρφωση της φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, καθώς και της φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, την έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις με μεγάλη κερδοφορία τη χρήση έτους 2009, την αναπροσαρμογή των συντελεστών του ΦΠΑ, την αναπροσαρμογή του ΕΦΚ καυσίμων, καπνού και αλκοολούχων ποτών, καθώς και την επιβολή ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και την επιτάχυνση της είσπραξης φόρων και ανείσπρακτων οφειλών προς το Δημόσιο.
Σημειώνεται ότι στα ανωτέρω μέτρα θα πρέπει να συνυπολογιστούν και αυτά του 2010 που όμως έχουν απόδοση το 2011 και στα οποία περιλαμβάνονται η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, καθώς και των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης καυσίμων, καπνού και αλκοόλ.
Το έσοδα από τους άμεσους φόρους προβλέπεται ότι θα αυξηθούν στα 21.098 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας μείωση κατά 1,4% σε σχέση με το 2010. Αναλυτικότερα, τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπονται αυξημένα κατά 6,6% λόγω της κατάργησης σειράς φοροαπαλλαγών, αλλά και της ένταξης όλων των εισοδημάτων στην ενιαία φορολογική κλίμακα. Τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων θα μειωθούν κατά 18,3%, λόγω των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, ενώ τα έσοδα από φόρους στην ακίνητη περιουσία θα αυξηθούν κατά 41,9%, λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών, του ΦΜΑΠ και της αναμόρφωσης της φορολογίας κληρονομιών.
«Ψαλίδι» στις μισθολογικές δαπάνες
Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού προβλέπει την περιστολή όλων σχεδόν των κατηγοριών δαπανών, κυρίως των μισθολογικών, οι οποίες θα μειωθούν περαιτέρω και θα συνεχίσουν να επηρεάζουν μισθούς και συντάξεις και το επόμενο έτος.
Ετσι, οι ετήσιες αποδοχές μισθωτών και συνταξιούχων του δημοσίου θα είναι συνολικά μειωμένες κατά 301 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με φέτος, λόγω της ισχύος για ολόκληρο το 2011, των μέτρων για την περικοπή των επιδομάτων κατά 20%, της αντικατάστασης των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας με επίδομα, του παγώματος των συντάξεων, αλλά και την εφαρμογή του νέου μισθολογίου από τον ερχόμενο Ιούλιο.
Το συνολικό ύψος της δαπάνης για μισθούς και συντάξεις θα είναι κατά 1,5% μειωμένο σε σχέση με φέτος και θα αγγίζει τα 21,72 δισ. ευρώ. Το ποσό για τους μισθούς υπολογίζεται σε 18,91 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 1,7%, ενώ το κονδύλι για τις συντάξεις αυξάνεται κατά 28 εκατ. ευρώ, λόγω όμως των αθρόων συνταξιοδοτήσεων υπαλλήλων.
Παράλληλα προβλέπεται μείωση των κονδυλίων για την επιχορήγηση των ασφαλιστικών ταμείων κατά 4,2%, με το συνολικό ύψος να διαμορφώνεται σε 9,99 δισ. ευρώ, και με τη μεγαλύτερη μείωση κατά 7,1% ή 350 εκατ. ευρώ, να αφορά στην επιχορήγηση προς τον ΟΓΑ.
Φ. Σαχινίδης: Οι έμμεσοι φόροι είναι άδικοι
Την ίδια στιγμή, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Real, o υφυπουργός Οικονομικών κ. Φίλιππος Σαχινίδης παραδέχθηκε ότι οι έμμεσοι φόροι είναι άδικοι. Εκτίμησε πάντως ότι η κοινωνία έχει δείξει πως κατανοεί το πρόβλημα και είναι διατεθειμένη να συμμετάσχει στην προσπάθεια της κυβέρνησης, αρκεί να υπάρξει δίκαιη κατανομή των βαρών.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Σαχινίδης επισήμανε ότι ποτέ δεν αμφισβητήθηκε από την κυβέρνηση ότι «οι έμμεσοι φόροι είναι άδικοι και σε ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, ένα μεγάλο μέρος θα έπρεπε να προέρχεται από τους άμεσους φόρους».
Σημείωσε ακόμη ότι το φορολογικό νομοσχέδιο έρχεται να αποκαταστήσει κάποιες στρεβλώσεις, ενώ επανέλαβε την κυβερνητική δέσμευση για μείωση των ελλειμμάτων. «Έχουμε δύο υποχρεώσεις», ανέφερε, «να συνεχίσουμε την πολιτική περιστολής των δαπανών και αύξησης των εσόδων, και να διαμορφώσουμε προϋποθέσεις για ταχύτερη ανάπτυξη».
Πυρ ομαδόν από την αντιπολίτευση
Η παρουσίαση του νέου προϋπολογισμού πυροδότησε έντονες αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία επέκριναν τους οικονομικούς χειρισμούς της κυβέρνησης.
Αναποτελεσματικό χαρακτήρισε το προσχέδιο ο αναπληρωτής Υπεύθυνος του Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Οικονομίας της Νέας Δημοκρατίας, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για νέες περικοπές και μεγαλύτερες θυσίες από μισθωτούς και συνταξιούχους.
Όπως αναφέρει σε σχετική του δήλωση ο βουλευτής Φθιώτιδας, «το προσχέδιο του δεύτερου Προϋπολογισμού της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ είναι οικονομικά αναποτελεσματικό και κοινωνικά άδικο. Περιλαμβάνει νέες περικοπές και πρόσθετους φόρους. Μεγαλύτερες θυσίες, ακόμη και από εκείνες του 2010, για μισθωτούς και συνταξιούχους. Θυσίες οι οποίες αναμένεται να γίνουν πιο οδυνηρές ανάλογα με το εύρος των αποκλίσεων από τους στόχους του Προϋπολογισμού, για το 2010, κυρίως λόγω της μεγάλης υστέρησης στα έσοδα».
Ψευδέστατες χαρακτήρισε το ΚΚΕ τις δηλώσεις του πρωθυπουργού ότι υπάρχει φως στο τούνελ, σημειώνοντας ότι οι υποσχέσεις για ενίσχυση των πιο αδυνάτων στο μέλλον είναι προεκλογική εξαπάτηση.
Σύμφωνα με το Κομμουνιστικό Κόμμα, «το προσχέδιο προϋπολογισμού αποδεικνύει ότι τα άγρια αντιλαϊκά μέτρα δεν έχουν τελειωμό. Έρχονται νέες αυξήσεις στο ΦΠΑ, στο πετρέλαιο, στη μικρή ακίνητη ιδιοκτησία, ''πράσινοι'' και κάθε άλλης μορφής φόροι, περικόπτονται ακόμα περισσότερο οι κοινωνικές δαπάνες, μειώνονται παραπέρα οι μισθοί και οι συντάξεις, αυξάνονται τα κίνητρα και οι φοροαπαλλαγές στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, συνολικά κλιμακώνεται η επίθεση στα πλατιά λαϊκά στρώματα».
Επικρίσεις κατά της κυβέρνησης για τους νέους φόρους προβλέπονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2011, διατύπωσε ο ΛΑΟΣ. «Κάποια στιγμή η κυβέρνηση πρέπει να καταλάβει ότι όσο αφαιρεί κεφάλαια από την αγορά με πρόσθετους φόρους, τόσο θα βαθαίνει η ύφεση και τα ολέθριά της παρελκόμενα» σημειώνει σε ανακοίνωσή του. «Αρμενίζουν προς τα βράχια» καταλήγει.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατέθεσε η κυβέρνηση αποδεικνύει την απόλυτη χρεοκοπία της πολιτικής του Μνημονίου, παρατήρησε ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, υποστηρίζοντας ότι το προσχέδιο αυτό δεν πρέπει να γίνει ποτέ πράξη.
«Με 4% ύφεση, 6% πληθωρισμό και 20% πραγματική ανεργία όχι μόνο δεν υπάρχει προοπτική εξόδου από την κρίση, αλλά αποδεικνύεται ότι την επόμενη χρονιά θα βουλιάξει όλη η ελληνική κοινωνία», προειδοποίησε ο κ. Τσίπρας και κατέληξε λέγοντας: «Πρέπει να ανατραπεί όλη αυτή η πολιτική, πρέπει αυτό το προσχέδιο προϋπολογισμού να μη γίνει ποτέ πράξη».
Πιθανή ανοδική αναθεώρηση του περυσινού ελλείμματος από Eurostat
Ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών αποκάλυψε σήμερα στο Reuters ότι η Eurostat πιθανόν να αναθεωρήσει τα στοιχεία για το δημοσιονομικό έλλειμμα και το χρέος του 2009 λόγω συνυπολογισμού ζημιών σε ΔΕΚΟ και δημόσιους οργανισμούς.
Ωστόσο, αυτό δεν θα επηρεάσει σημαντικά τα στοιχεία για το φετινό δημοσιονομικό έλλειμμα, διευκρίνισε η ίδια πηγή στο Reuters.
«Ακόμα και αν υπάρξει σημαντική αναθεώρηση για το 2009, ο αντίκτυπος στο έλλειμμα του 2010 θα είναι πολύ μικρός» ανέφερε ο αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.
«Θα πιάσουμε τους στόχους του 2010 για το έλλειμμα και το χρέος, όπως είναι στο προσχέδιο», διαβεβαίωσε.