Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Κενό περίπου 5 δισ. ευρώ δημιουργεί στις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας, μέχρι τον Αύγουστο, η προσωρινή αποστασιοποίηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Ελλάδας, μέχρι να επιλυθεί το χρηματοδοτικό κενό, απόφαση που μετατέθηκε για το καλοκαίρι, όπως άλλωστε και όλες οι δύσκολες αποφάσεις του προγράμματος.
Η τρόικα επιστρέφει στην Αθήνα έπειτα από δίμηνο και τη Δευτέρα θα έχει την πρώτη συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, με βασικό αντικείμενο τις διαρθρωτικές αλλαγές, στις οποίες όμως εντάσσονται και επώδυνα ζητήματα όπως είναι η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων. Το δημοσιονομικό κενό του 2014 και της διετίας 2015-16 θα εξεταστεί το καλοκαίρι, στην επόμενη αξιολόγηση, όταν και θα κριθεί εάν θα επιβληθούν ή όχι νέα μέτρα.
Με τη συμφωνία κυβέρνησης - τρόικας ανάβει το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της δόσης, το ύψος της οποίας θα καλύπτει τις λήξεις χρεολυσίων του Μαΐου, η οποία όμως θα προέρχεται αποκλειστικά από την Ευρωζώνη, αφού το ΔΝΤ απέχει προσωρινά.
Ο επικεφαλής του Μόνιμου Μηχανισμού Βοήθειας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ και ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ δήλωσαν πως από το πρόγραμμα χρηματοδότησης της Ελλάδας απομένουν 10,1 δισ. ευρώ, που καλύπτουν τις ανάγκες της χώρας μέχρι τον Αύγουστο.
Το ΔΝΤ από την πλευρά του «παγώνει» προσωρινά τις δόσεις προς την Ελλάδα και δεν εκταμιεύει, καθώς δεν έχει επιλυθεί το χρηματοδοτικό πρόβλημα της Ελλάδας για το προσεχές δωδεκάμηνο και με βάση το καταστατικό του δεν μπορεί να παράσχει χρηματοδότηση. Από το ΔΝΤ εκκρεμεί η εκταμίευση της δόσης του περασμένου Δεκεμβρίου ύψους 1,8 δισ. και του πρώτου τριμήνου του 2014, ύψους 3,5 δισ., συνολικά 5,3 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό και με το δεδομένο πως το χρηματοδοτικό κενό θα επιλυθεί το καλοκαίρι, η Ελλάδα θα στηριχθεί μόνο στους πόρους της Ευρωζώνης, οι οποίοι, όπως ανακοινώθηκε, είναι 10,1 δισ. ευρώ. Περιλαμβάνουν τις εκκρεμείς δόσεις από τον ESM ύψους 3,1 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου 2013, 5,7 δισ. ευρώ του α’ τριμήνου του 2014 και 1,5 δισ. ευρώ του β’ τριμήνου του 2014. Το άθροισμα είναι 10,3 δισ. ευρώ και προκύπτει μία διαφορά 200 εκατ. ευρώ μεταξύ της δήλωσης του κ. Ρέγκλινγκ και των αναγραφόμενων στο δανειακό πρόγραμμα.
Στήριξη 10 δισ. για ανάγκες 15 δισ.
Ομως πρέπει να σημειωθεί πως οι ανάγκες για πληρωμές χρεολυσίων μέχρι και τον Αύγουστο προσεγγίζουν τα 15 δισ. ευρώ, που σημαίνει πως εάν μέχρι τότε δεν συμμετάσχει το ΔΝΤ, θα υπάρξει κενό περίπου 5 δισ. ευρώ.
Εναλλακτικά υπάρχει η δυνατότητα να ικανοποιηθεί το αίτημα του υπουργείου Οικονομικών για τη μετάθεση των λήξεων ομολόγων των ελληνικών τραπεζών, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, οπότε οι πληρωμές χρεολυσίων καλύπτονται μέχρι και τον Αύγουστο, μόνο από τα κεφάλαια του ESM.
Οι εκκρεμότητες με την τρόικα
Σε κάθε περίπτωση, η εκταμίευση δόσεων από τον ESM προϋποθέτει συμφωνία με την τρόικα σε σημαντικά διαρθρωτικά ζητήματα, όπως:
1. Η μείωση των εργοδοτικών εισφορών και συγκεκριμένα η υλοποίηση της συμφωνίας που υπάρχει με την τρόικα και η οποία προβλέπει ότι οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν οι εργοδότες θα πρέπει να μειωθούν κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2016, με έναρξη εφαρμογής από το 2014.
Συνολικά, εκτιμάται ότι αυτό θα κοστίσει στα ταμεία 850 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί από άλλες πηγές. Το συγκεκριμένο μέτρο δημιουργεί και ενδοκυβερνητικές τριβές, καθώς το υπουργείο Οικονομικών φέρεται να προωθεί την άμεση εφαρμογή του, εκτιμώντας ότι θα συμβάλει άμεσα στην αύξηση της απασχόλησης.
Αντίθετα, ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης δήλωσε πρόσφατα, στην ημερίδα της «Ν», πως το μέτρο θα εφαρμοστεί σταδιακά, δηλαδή όπως προβλέπεται από το μνημόνιο.
2. Η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα. Εάν επιμείνει η τρόικα, η κυβέρνηση θα έρθει σε δύσκολη θέση, καθώς εάν η αλλαγή της νομοθεσίας απαιτεί κοινοβουλευτική έγκριση το μέτρο δύσκολα θα «περάσει» από τη Βουλή. Η κυβέρνηση θα θέσει υπόψη των ελεγκτών την απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας της 22ας Ιανουαρίου 2014 που τροποποιεί ελαφρά το ισχύον καθεστώς.
Σύμφωνα με την ομόφωνη απόφαση της ολομέλειας του ΑΣΕ, οι επιχειρήσεις που αιτούνται την έγκριση των ομαδικών απολύσεων θα πρέπει να τηρούν και τις διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας, επισυνάπτοντας φάκελο με αναλυτικά στοιχεία της επιχείρησης, σχέδιο ομαδικών απολύσεων, πακέτο μέτρων (κατάρτιση, συμβουλευτική, ποσά για αυτασφάλιση) και τα πρακτικά της διαβούλευσης με τους εργαζόμενους.
Στα υλικά της διαβούλευσης πρέπει να περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, εναλλακτικές προτάσεις για την αποφυγή των απολύσεων. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση αποφεύγει τη νομοθετική ρύθμιση και την υπουργική απόφαση. Απομένει όμως η έγκριση από τους ελεγκτές.
3. Το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-16, που η τρόικα το υπολογίζει σε 4-4,5 δισ. ευρώ. Με βάση τα έως τώρα ισχύοντα, θα πρέπει να προσδιοριστούν τα συγκεκριμένα μέτρα με τα οποία θα κλείσει το κενό, όμως θα αφεθούν για το καλοκαίρι.
Το Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που θα κατατεθεί τον Απρίλιο στη Βουλή δεν θα περιέχει συγκεκριμένα μέτρα, αλλά θα επικαιροποιηθεί το καλοκαίρι με την πλήρη αξιολόγηση των χρηματοδοτικών και δημοσιονομικών κενών και τότε θα ενταχθούν και τα μέτρα.
4. Ο προσδιορισμός των 11.000 υπαλλήλων του δημόσιου ή ευρύτερου δημόσιου τομέα, που θα απολυθούν εντός του 2014. Μέχρι το τέλος του έτους η τρόικα θέλει να τεθούν σε κινητικότητα περί τους 25.000 δημοσίους υπαλλήλους, σωρευτικά από το 2012.
5. Η κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων. Το μνημόνιο αναφέρει (κατόπιν συμφωνίας κυβέρνησης - τρόικας) πως οι φόροι και τα τέλη υπέρ τρίτων θα καταργηθούν ή όσοι κριθεί πως θα πρέπει να διατηρηθούν τα έσοδά τους, να «περάσουν» στον κρατικό προϋπολογισμό. Ηδη οι φόροι υπέρ τρίτων έχουν καταγραφεί από το ΥΠΟΙΚ και η σχετική λίστα έχει υποβληθεί στην τρόικα.
6. Η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων της ατζέντας του ΟΟΣΑ.
Οι λήξεις των ομολόγων
1. Στις 12 Μαΐου λήγει η προθεσμία για την καταβολή της δόσης προς το ΔΝΤ, από το πρώτο δάνειο, ύψους 792 εκατ. ευρώ, ή περίπου 820 εκατ. ευρώ με τους τόκους.
2. Στις 20 Μαΐου 2014 λήγει ένα ομόλογο που κατέχει η ΕΚΤ ύψους 2,87 δισ. ευρώ, καθώς επίσης και ομόλογα που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης ύψους 1,25 δισ. ευρώ. Την ίδια μέρα λήγει και ένα ομόλογο που κατέχει η Ευρωπαϊκή Ενωση, ύψους 7 εκατ. ευρώ και ένα δάνειο από την ΕΤΕπ, ύψους 30 εκατ. ευρώ.
3. Επίσης στις 21 Μαΐου λήγουν και τα ομόλογα ύψους 4,47 δισ. ευρώ, που έχουν εκδοθεί το 2008, για την ενίσχυση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, έναντι απόκτησης προνομιούχων μετοχών των ελληνικών τραπεζών από το ελληνικό Δημόσιο.
4. Ακόμη στις 21 Μαΐου λήγουν δύο ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ συνολικού ύψους 41 εκατ. ευρώ.
5. Την 20ή Αυγούστου 2014 λήγουν ομόλογα ύψους 3,96 δισ. ευρώ, που κατέχουν η ΕΚΤ (3,57 δισ. ευρώ) και οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης (393 εκατ. ευρώ), καθώς επίσης και μία δόση ύψους 370 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ από το πρώτο δάνειο.
Πεδίο αντιπαράθεσης οι παροχές
Πεδίο αντιπαράθεσης με την τρόικα θα αποτελέσουν, εκτός των άλλων, και οι παροχές στις οποίες επιδίδεται η κυβέρνηση, εν όψει των προσεχών εκλογών, διανέμοντας το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού του 2013.
Ηδη αποφασίστηκε η άρση της αύξησης της φορολογίας του επιδόματος επικινδυνότητας που λαμβάνουν ορισμένες κατηγορίες στρατιωτικών. Με βάση το νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι, από τον Ιανουάριο του 2014 το συγκεκριμένο επίδομα επρόκειτο να αθροίζεται με τα υπόλοιπα εισοδήματα των ένστολων και να φορολογείται στο σύνολό του, γεγονός που αύξανε τη φορολογία.
Μέχρι το τέλος του 2013 το συγκεκριμένο επίδομα ήταν κατά 65% αφορολόγητο και το 35% προστίθετο στο ετήσιο εισόδημα των ένστολων και φορολογούνταν βάσει της κλίμακας.
Επίσης εκκρεμεί η επίσημη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ για την ακύρωση των μειώσεων στις αποδοχές των ένστολων και των συνταξιούχων ένστολων, των καθηγητών ΑΕΙ και ενδεχομένως των μειώσεων όλων των ειδικών μισθολογίων που η κυβέρνηση, όπως έχει διαφανεί, προτίθεται να εφαρμόσει τις σχετικές αποφάσεις στο πλαίσιο της «αποκατάστασης των αδικιών».
Το συνολικό κόστος μπορεί να φτάσει και στο ποσό του 1 δισ. ευρώ, ενώ θα αποτελέσουν «μόνιμη βλάβη» στον προϋπολογισμό, δεδομένου ότι εάν νομοθετηθούν η αναπροσαρμογή των αποδοχών θα είναι μόνιμη.
Ακόμη, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν στους δανειστές οι πληροφορίες για τη χορήγηση ειδικών επιδομάτων το Πάσχα σε συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους (!) που θα αυξήσουν τις δαπάνες και θα δώσουν έναν τόνο χαλαρότητας.
Υπενθυμίζεται πως το μνημόνιο ορίζει πως οι ενισχύσεις από το υπερβάλλον πλεόνασμα θα αφορούν στους οικονομικά ασθενέστερους, υπονοώντας προφανώς τους περίπου 1.400.000 ανέργους που δεν λαμβάνουν καν επίδομα ανεργίας και νοικοκυριά με εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
