Τους κινδύνους που ενέχει για τις προοπτικές της οικονομίας το 2014 η όξυνση του πολιτικού κλίματος, υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, η Τράπεζα της Ελλάδος στην Ενδιάμεση Έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική 2013, η οποία υποβλήθηκε στον πρόεδρο της Βουλής και το Υπουργικό Συμβούλιο.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η επαλήθευση των θετικών προοπτικών για το 2014 αλλά και η πορεία της οικονομίας στο μέλλον υπόκεινται ακόμη σε ισχυρές αβεβαιότητες.
Όπως εκτιμά, σημαντικό πρόβλημα δημιουργείται από το πολιτικό κλίμα, το οποίο παρουσιάζει στοιχεία πόλωσης και αντιπαραθέσεων, σε μια περίοδο μάλιστα που απαιτείται το αντίθετο: η σύμπλευση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε μια εθνική πολιτική για την έξοδο από την κρίση και για την ανάπτυξη.
ΤΤΕ
Είναι συνεπώς, προσθέτει η Τράπεζα, βάσιμο να δημιουργούνται ανησυχίες ότι το 2014, έτος εκλογικών αναμετρήσεων για το Ευρωκοινοβούλιο και την τοπική αυτοδιοίκηση, η πολιτική αντιπαράθεση μπορεί να οξυνθεί περαιτέρω, η πόλωση να κορυφωθεί και ο συγκερασμός απόψεων, που είναι προϋπόθεση για μια εθνική πολιτική, να γίνει ακόμη δυσχερέστερος.
Αν συμβεί αυτό η ΤτΕ εκτιμά η αβεβαιότητα θα ενταθεί και θα αποδυναμωθούν τα στοιχεία που στηρίζουν σήμερα θετικές προβλέψεις για το 2014.
«Μέσα σ’ αυτό το κλίμα έχει καθοριστική σημασία, στην παρούσα φάση, να παραμείνει η οικονομική πολιτική προσηλωμένη στην πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», σημειώνεται στην έκθεση και τονίζεται ότι «για να παγιωθεί οριστικά η εμπιστοσύνη και για να δοθεί ώθηση στην ανάκαμψη, πρέπει να ολοκληρωθούν επιτυχώς οι επικείμενες διαπραγματεύσεις με τους εταίρους για τη διευθέτηση του θέματος του δημόσιου χρέους, με βάση την απόφαση του Eurogroup της 26ης και 27ης Νοεμβρίου 2012».
Ανάκαμψη από το 2014
Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά στοιχεία, η ΤτΕ προβλέπει ότι το 2014 θα είναι το πρώτο έτος θετικών ρυθμών μεταβολής του ΑΕΠ, μετά από μια εξαετία ύφεσης. Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ της χώρας θα αυξηθεί κατά 0,5%, ενώ η ανεργία θα υποχωρήσει κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
Στο πεδίο της φορολογίας, η Τράπεζα επισημαίνει ότι η συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής δεν μπορεί να στηριχθεί πλέον στην αύξηση των φόρων και υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων. Και τούτο διότι η δημοσιονομική προσαρμογή, όπως υποστηρίζει η ΤτΕ, βασίστηκε σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι θα έπρεπε στην αύξηση της φορολογίας, η οποία οδήγησε σε σημαντική επιβάρυνση των φορολογουμένων και σε μείωση του διαθεσίμου εισοδήματος.
Παράλληλα, συνιστά να ενταθεί η προσπάθεια για τον εξορθολογισμό του Δημόσιου Τομέα με καταργήσεις και συγχωνεύσεις δημοσίων οργανισμών και επιχειρήσεων, τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών του και των ασφαλιστικών ταμείων με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος, την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης και τέλος τη βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής αλλά και την εδραίωση ενός κλίματος κοινωνικής δικαιοσύνης.
Δίνεται ακόμη έμφαση στην ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας των αποκρατικοποιήσεων, προκειμένου να καλυφθούν οι αποκλίσεις του 2013 και να τονωθεί το επιχειρηματικό κλίμα, γεγονός που θα συμβάλει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Σε ό,τι αφορά τον τραπεζικό σύστημα, ο διοικητής της ΤτΕ, Γ. Προβόπουλος διαπιστώνει ότι μετά την ανακεφαλαιοποίηση δημιουργήθηκε ένα νέο τοπίο και προβλέπει ότι οι τράπεζες μεσοπρόθεσμα θα έχουν ενισχυμένη δυνατότητα χορήγησης πιστώσεων στην οικονομία.
Αναγνωρίζει ωστόσο, ότι η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία σε ποσοστό έφθασαν το 29,2% του συνόλου των χορηγήσεων στο τέλος Ιουνίου 2013, προκαλεί προσκόμματα στη χορήγηση νέων δανείων. Εκτιμά, δε, ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης του συστήματος διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την πλευρά των τραπεζών, γεγονός που θα συμβάλει στην εξομάλυνση της πιστωτικής επέκτασης. Εναλλακτικά, όμως η χρηματοδότηση προς την οικονομία θα μπορούσε να γίνει από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ, τις αγορές ομολόγων, το χρηματιστήριο και την ΕΤΕπ.
Αναφορικά τέλος με τα αποτελέσματα των ασκήσεων προσομοίωσης σε ακραίες συνθήκες στα οποία θα υποβληθούν οι τράπεζες, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα του διαγνωστικού ελέγχου των δανειακών τους χαρτοφυλακίων που πραγματοποίησε η Black Rock, ο διοικητής της ΤτΕ διαβεβαιώνει ότι σε περίπτωση που θα απαιτηθεί κεφαλαιακή ενίσχυση βάσει των αποτελεσμάτων της άσκησης, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας διαθέτει ήδη ένα ικανοποιητικό απόθεμα μεγαλύτερο των 8 δισ. ευρώ.
Γ. Προβόπουλος: Απαρχή μιας ανοδικής περιόδου το 2014
Παραδίδοντας στον πρόεδρο της Βουλής Ευ. Μεϊμαράκη, την Έκθεση ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Προβόπουλος, εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι το 2014 «θα είναι η απαρχή μιας ανοδικής περιόδου», αρκεί «να συνεχίσουμε να δουλεύουμε σκληρά».
Όπως είπε ο κ. Προβόπουλος, το βασικό μήνυμα της Έκθεσης είναι ότι «το 2013 κλείνουμε τέσσρα χρόνια σκληρών προσπαθειών και θυσιών από τον ελληνικό λαό, έχουμε διανύσει ένα μεγάλο μέρος της απόστασης που έπρεπε να κάνουμε, απομένει βεβαίως κάποιος δρόμος ώστε να ολοκληρωθεί η προσπάθεια».
Βεβαίως, πρόσθεσε, «θα πρέπει να συνεχίσουμε να δουλεύουμε σκληρά και θα πρέπει να μην αναλωνόμαστε σε άγονες αντιπαραθέσεις αλλά στα πλαίσια μιας εθνικής συνεννόησης να μπορέσουμε να προετοιμάσουμε καλύτερα το μέλλον της χώρας μας που μπορεί να είναι πολύ αισιόδοξο».
Τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας υπογράμμισε με τη σειρά του και ο Ευ. Μεϊμαράκης, παραλαμβάνοντας την Έκθεση. «Για να μπορέσει να λειτουργήσει θετικά η οικονομία, βασική παράμετρος είναι η πολιτική σταθερότητα. Αν υπάρχουν προβληματικές πολιτικές που δημιουργούν σοβαρά ζητήματα και στην κοινωνική συνοχή και στην ομαλή πολιτική εξέλιξη, τότε δεν μπορεί να υπάρχει σοβαρή οικονομική πολιτική για να γίνουν μεταρρυθμίσεις», υπογράμμισε για να προσθέσει:
«Έχουμε διανύσει με θυσίες ένα πολύ μεγάλο μέρος της απόστασης, είναι κρίμα να χαθούν αυτές οι προσπάθειες, έχουμε δύσκολο δρόμο, και εμείς και η Ευρώπη. Είναι κρίμα να χαθούν όλα, μέσα σε άγονες αντιπαραθέσεις».
