Νέες κρυφές επιβαρύνσεις περιέχει το φορολογικό «πακέτο» που περιλήφθηκε στο νομοσχέδιο για το νέο Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, ο οποίος θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2014, με στόχο την είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ.
Στο εξής οποιοδήποτε ποσό φόρου δεν καταβληθεί το αργότερο εντός δύο μηνών από την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας καταβολής, υπολογίζεται πρόστιμο 10% του φόρου που δεν καταβλήθηκε εμπρόθεσμα.
Μετά την πάροδο ενός έτους από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής το παραπάνω πρόστιμο ανέρχεται σε 20% του φόρου, ενώ μετά την πάροδο δύο ετών ανέρχεται στο 30% του φόρου.
Επίσης, οι φορολογούμενοι σε νησιά με πληθυσμό έως 3.100 άτομα θα απολαμβάνουν το ευνοϊκότερο καθεστώς που ισχύει στη φορολογική κλίμακα γι’ αυτούς έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015, αφού από τις αρχές του 2016 μπαίνει τέλος στη φοροελάφρυνση, ενώ οι φορολογικές δηλώσεις θα υποβάλλονται έως και τις 30 Απριλίου κάθε έτους, αρχής γενομένης από το 2014 και η καταβολή του φόρου θα γίνεται σε πέντε μήνες από την υποβολή της δήλωσης.
Από τη νέα «φουρτούνα» δεν γλιτώνουν ούτε οι ναυτιλιακές εταιρείες, που καλούνται να πληρώσουν νέο φόρο ύψους 90 - 100 εκατ. ευρώ.
Αυτές είναι μερικές από τις ανατροπές που φέρνει στη ζωή των φορολογουμένων το σχέδιο νόμου «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις», που μετά από δύο χρόνια αναμονής βρήκε το δρόμο προς τη Βουλή, με το οποίο μπορεί να ωφελούνται σε σχέση με το «χαράτσι» της ΔΕΗ οι ιδιοκτήτες κτισμάτων, αλλά ρίχνει στα «δίχτυα» του νέου φόρου τους οικοπεδούχους, τους κατόχους αγροτεμαχίων, που μέχρι σήμερα ήταν αφορολόγητα, αλλά και δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες με αναξιοποίητα και ξενοίκιαστα ακίνητα.
Ειδικότερα, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», οι ιδιοκτήτες κτισμάτων θα πληρώσουν φόρο από 2 έως και 13 ευρώ/τ.μ., οι οικοπεδούχοι από 3 έως και 9.000 ευρώ/στρέμμα, ενώ στα αγροτεμάχια ο φόρος θα υπολογίζεται με βασικό συντελεστή 1 ευρώ/στρέμμα, αλλά επιβάλλεται και ο συμπληρωματικός φόρος τύπου ΦΑΠ για όσους έχουν περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
Από τον ΕΝΦΙΑ απαλλάσσονται τα δικαιώματα στα ακίνητα τα οποία ανήκουν στο Δημόσιο, στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και στην Εταιρεία των Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.).
Ο ΕΝΦΙΑ καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου ή σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 10 ευρώ, και από τις οποίες η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου και η τελευταία δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.
Επισημαίνεται ότι για τον προσδιορισμό του ΕΝΦΙΑ κατά το έτος 2014 λαμβάνονται υπόψη για μεν τα φυσικά πρόσωπα οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) των ετών 2005 έως και 2014 και για δε τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες οι δηλώσεις των ετών 2013 και 2014.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις δηλώσεις αυτές αποτελούν τη «Δήλωση ΕΝΦΙΑ» έτους 2014, η οποία συντίθεται μηχανογραφικά από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και χρησιμοποιείται ως βάση για τον προσδιορισμό του ΕΝΦΙΑ.
Για κάθε επόμενο του 2014 έτος, ως δήλωση ορίζεται η δήλωση ΕΝΦΙΑ του προηγούμενου έτους, με τις μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης των ακινήτων που επήλθαν, όπως αυτές απεικονίζονται κατά την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.
Επιπλέον προβλέπεται υποχρέωση του φορολογουμένου για υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός 30 ημερών από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα δικαιώματά του επί των ακινήτων.
Εκπτώσεις
Προβλέπεται χορήγηση έκπτωσης 50% ή και 100% σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ενώ προβλέπεται υπό προϋποθέσεις και η αναστολή πληρωμής φόρου για τα νομικά πρόσωπα, προκειμένου να μπορούν να επιλέξουν το χρόνο καταβολής του ΕΝΦΙΑ σε καταλληλότερο γι’ αυτά χρόνο.
Συγκεκριμένα, σε περίπτωση διαπιστωμένης οικονομικής αδυναμίας ορίζονται τα κριτήρια για την ετήσια έκπτωση από το φόρο των φυσικών προσώπων, σε ποσοστό 50% ή και 100%.
Η πρόβλεψη αυτή αφορά πρωτίστως τα νοικοκυριά που έχουν οικονομική αδυναμία πληρωμής του ΕΝΦΙΑ που τους αναλογεί εξαιτίας παραγόντων όπως η ανεργία (και η μακροχρόνια ανεργία), που συντελούν στη σημαντική μείωση του συνολικού φορολογητέου οικογενειακού εισοδήματός τους και τη διαπιστωμένη οικονομική τους αδυναμία να αντεπεξέλθουν στα φορολογικά βάρη που τους αναλογούν με βάση την ακίνητη περιουσία τους.
Η έκπτωση που χορηγείται σε αυτές τις περιπτώσεις ανέρχεται στο ήμισυ του οφειλόμενου φόρου και αφορά το συγκεκριμένο έτος, εντός του οποίου πληρούνται τα κριτήρια που τίθενται στην προτεινόμενη διάταξη.
Ειδικά στην περίπτωση των οικογενειών με τρία τέκνα, καθώς και των οικογενειών που έχουν ένα άτομο με ειδικές ανάγκες με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, η έκπτωση από το φόρο για το συγκεκριμένο έτος είναι 100%.
Επιπλέον, ορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση αναστολής πληρωμής του φόρου από τα νομικά πρόσωπα, η οποία μπορεί να χορηγηθεί μέχρι τρεις φορές εντός δέκα ετών.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στο σχέδιο νόμου περιλήφθηκε διάταξη που προβλέπει τη δυνατότητα εξόφλησης μέρους ή συνόλου του οφειλόμενου φόρου με μεταβίβαση σε τρίτον της πλήρους κυριότητας του ακινήτου και ταυτόχρονη εκχώρηση της απαίτησης καταβολής του τιμήματος ή μέρους αυτού στο ελληνικό Δημόσιο.
Άκυρα συμβόλαια χωρίς ΕΝΦΙΑ
Με βάση το νομοσχέδιο, είναι αυτοδικαίως άκυρη κάθε υποσχετική ή εκποιητική δικαιοπραξία με την οποία συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα που υπάγονται σε ΕΝΦΙΑ ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται από το συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει πιστοποιητικό της Φορολογικής Διοίκησης.
Οι έμμισθοι και άμισθοι υποθηκοφύλακες, καθώς και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων, που προχωρούν σε πράξεις χωρίς ΕΝΦΙΑ θα πληρώνουν πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - [email protected]
