Ηπιότερος, σε σχέση με το «χαράτσι» της ΔΕΗ, αλλά και μόνιμος πλέον θα είναι για τη χαμηλή και μεσαία ιδιοκτησία ο νέος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων, που θα επιβληθεί από το 2014, οπότε και οι «έχοντες» ακίνητα αξίας άνω των 300.000 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν «διπλό» φόρο, ενώ μεγάλοι «κερδισμένοι» είναι οι αγρότες.
Το τελικό σχέδιο νόμου, το οποίο έλαβε την έγκριση των Κοινοβουλευτικών Ομάδων που στηρίζουν την κυβέρνηση, καθώς το αρχικό σενάριο είχε προκαλέσει «επανάσταση», αναμένεται να κατατεθεί εκτός απροόπτου σήμερα στη Βουλή, καθώς θα πρέπει να έχει ψηφιστεί πριν από τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, που κυρώνεται στις 7 Σεπτεμβρίου.
Από το «πακέτο» του νέου Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων αναμένονται να βεβαιωθούν 3,2 δισ. ευρώ (ή 3,1 δισ. ευρώ χωρίς τα αγροτεμάχια) και να εισπραχθούν 2,65 δισ. ευρώ, δημιουργώντας έτσι μια νέα «τρύπα», σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, ύψους 250 εκατ. ευρώ στις μνημονιακές υποχρεώσεις. Οι επικεφαλής της τρόικας, ωστόσο, την ανεβάζουν στα 400 εκατ. ευρώ, καθώς φοβούνται χαμηλή εισπραξιμότητα.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι με βάση τις εκτιμήσεις των παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών από τα 2,65 δισ. ευρώ που υπολογίζουν ότι θα εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία, περίπου τα 660 εκατ. ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν όσοι έχουν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
Ο νέου τύπου ΦΑΠ, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», θα έχει αυξημένο αφορολόγητο όριο στις 300.000 ευρώ, από 200.000 ευρώ που είναι σήμερα, καθώς και περισσότερους συντελεστές αφού από πέντε γίνονται έξι, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη προοδευτικότητα. Οι συντελεστές θα κυμαίνονται από 0,2% έως και 1% για ακίνητα των οποίων η αντικειμενική αξία ξεπερνά τις 800.000 ευρώ.
Πέρα από το νέου τύπου ΦΑΠ, οι έχοντες, όπως άλλωστε και όλοι οι ιδιοκτήτες, καλούνται με βάση το νομοσχέδιο να καταβάλουν το 2014 φόρο για κάθε ακίνητο που κατέχουν, από το πρώτο ευρώ αντικειμενικής αξίας.
Από το φόρο, πάντως, απαλλάσσονται πλήρως τα αγροτοκτηνοτροφικά κτίσματα, μειώνεται η φορολογία στα οικόπεδα, ενώ καταργούνται και οι συντελεστές προσαύξησης των αγροτεμαχίων για απόσταση από τη θάλασσα.
Θα πρέπει να αναφερθεί δε ότι για τα νομικά πρόσωπα προβλέπεται μικρή μείωση των συντελεστών που ισχύουν σήμερα: από 0,3% και 0,6% σε 0,25% και 0,5%.
Επισημαίνεται ότι εξαιρέσεις και απαλλαγές από το φόρο θα υπάρχουν για όσους βρίσκονται στα όρια της φτώχειας, καθώς και για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Το σχέδιο του ΥΠΟΙΚ
Αν και κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής δεν αποκλείεται να επέλθουν αλλαγές στο σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί, με στόχο πάντα την ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση συγκεκριμένων κατηγοριών ιδιοκτητών, το βασικό κείμενο προβλέπει ότι ο φόρος θα αποτελείται από τον κύριο και το συμπληρωματικό φόρο.
Τον κύριο φόρο τον πληρώνουν όλα τα είδη ακινήτων (κτήρια, οικόπεδα, αγροτεμάχια), ανεξαρτήτως νομικής μορφής του ιδιοκτήτη, ενώ ο συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται στο σύνολο της αξίας των αστικών ακινήτων στην κατοχή των φυσικών και νομικών προσώπων με αφορολόγητο και προοδευτική κλίμακα για τα μεν και αναλογικό συντελεστή για τα δε.
Α. Ο κύριος φόρος υπολογίζεται επί των επιφανειών ως εξής:
1. Κτήρια. Βασικός φόρος 2-13 ευρώ/τ.μ. σε 12 κλιμάκια ανά τιμή ζώνης, χαμηλότερος από 21,6% έως 4,4% σε σχέση με τον ΕΕΤΑ (μεσοσταθμικά 16%). Προβλέπεται συντελεστής παλαιότητας, ορόφου, μονοκατοικίας και πρόσοψης. Τα κτήρια ειδικής χρήσης έχουν συντελεστή μειωμένο κατά 50%, πλην των αγροτικών, που έχουν μηδενικό συντελεστή, ενώ προβλέπεται και μειωτικός συντελεστής επιφάνειας. Οι βοηθητικοί χώροι για κάθε είδους κτήριο φορολογούνται στο 10% του κανονικού συντελεστή, με την εξαίρεση των αγροτικών, που έχουν μηδενικό συντελεστή.
2. Οικόπεδα. Βασικός φόρος 3-9.000 ευρώ/στρέμμα σε 25 κλιμάκια, χαμηλότερος από 70% έως 90% σε σχέση με το σ/ν της διαβούλευσης (μεσοσταθμικά 83%).
3. Αγροτεμάχια. Βασικός φόρος 1 ευρώ/στρέμμα, με συντελεστή θέσης από 1-3, συντελεστή άρδευσης 1,1, συντελεστή χρήσης (δασικά 0,1, βοσκότοποι 0,5, καλλιέργειες κάθε είδους 2, λατομεία 5, εκθέσεις 8), συντελεστή απαλλοτρίωσης 0,75 και συντελεστή κατοικίας 5.
Β. Ο συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται επί της συνολικής αξίας των αστικών ακινήτων του ιδιοκτήτη, όπως ο ΦΑΠ. Τα φυσικά πρόσωπα έχουν αυξημένο αφορολόγητο (από 200.000 σε 300.000 ευρώ) και χαμηλότερους αρχικούς συντελεστές, με ανώτατο συντελεστή 1% (από 2%). Τα νομικά πρόσωπα φορολογούνται όπως και τώρα, με τους βασικούς συντελεστές να μειώνονται από 0,6% και 0,3% σε 0,5% και 0,25% αντιστοίχως.
Για τα φυσικά πρόσωπα ο συντελεστής ξεκινά από 2 τοις χιλίοις για περιουσία άνω των 300.000 ευρώ κατά άτομο. Υπολογίζεται ότι η βεβαίωση του φόρου θα ανέλθει σε 3,24 δισ. ευρώ (3,1 δισ. ευρώ χωρίς τα αγροτεμάχια), με είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ (μέση εισπραξιμότητα 82%). Η βεβαίωση των αντίστοιχων φόρων του 2013 εκτιμάται σε 3,18 δισ. ευρώ, με αναμενόμενη είσπραξη περί τα 2,5-2,6 δισ.
Μεταβιβάσεις
Στο νέο σχέδιο νόμου για τα ακίνητα, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η «Ν», θα προβλέπεται η μείωση των συντελεστών του φόρου μεταβίβασης από 8% και 10% σε 3% και 5% αντίστοιχα.
Η κυβέρνηση δεν δέχτηκε την πρόταση της τρόικας για πλήρη κατάργηση του φόρου μεταβίβασης, καθώς υπολογίζει ότι οι απώλειες θα είναι της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο θα έπρεπε να καλυφθεί από το νέο φόρο ακινήτων, οπότε θα άνοιγε ένας νέος φαύλος κύκλος.
Οι επιπτώσεις σε επιμέρους κατηγορίες
Για τις επιπτώσεις από τη νέα μορφή φορολογίας στο σημείωμα αναφέρεται ότι η συνολική είσπραξη είναι η ίδια με την υπολογιζόμενη για φέτος.
Η επιβάρυνση ειδικά των αγροτεμαχίων είναι για τη συντριπτική πλειονότητα των αγροτών πολύ μικρή, της τάξης μερικών δεκάδων ευρώ ετησίως. Αυτοί που έχουν ακίνητα σε οικόπεδα επιβαρύνονται, γιατί θα πληρώσουν και για τα οικόπεδα αυτοτελώς και επιπρόσθετο φόρο για την περιουσία τους, εφόσον ξεπερνά τα 300.000 ευρώ.
Ετσι ελαφρύνονται όλοι όσοι πλήρωναν φόρο ΕΕΤΑ και ΕΕΤΗΔΕ προηγουμένως για αστικά οικήματα, μεσοσταθμικά γύρω στο 16%, η οποία, μάλιστα, μείωση είναι προοδευτικά κατανεμημένη (από 21,6% για τους αδύναμους έως 4,4% για τους πιο ευκατάστατους).
Οσοι πλήρωσαν ΦΑΠ φέτος, με το νέο σύστημα θα πληρώνουν τα ίδια περίπου (φόρο αστικών οικοπέδων συν πρόσθετο φόρο μεγάλης περιουσίας), αλλά μερικές μεσαίες κατηγορίες ελαφρύνονται, γιατί ανεβαίνει το αφορολόγητο από τις 200.000 στις 300.000 ευρώ.
Γίνεται διεύρυνση της φορολογικής βάσης:
-
Με τα αγροτεμάχια, αλλά με τρόπο που να μην προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στους αγρότες.
-
Mε επιβάρυνση των αστικών οικοπέδων, αλλά με τρόπο που να μην προκαλεί πρόσθετη επιβάρυνση σε κανέναν.
Επισημαίνεται ακόμη πως η ιδέα της προοδευτικής φορολόγησης διατηρείται και επεκτείνεται σε όλο το φάσμα της ακίνητης περιουσίας, ενώ οι εξαιρέσεις και απομειώσεις για τους ανέργους, τους πολυτέκνους, τους αναπήρους έχουν ήδη βελτιωθεί και υπάρχουν πολλά περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι την τελική διατύπωση του νομοσχεδίου υπήρξαν αντιδράσεις από τις κοινοβουλευτικές ομάδες των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, ενώ κάποιοι βουλευτές απείλησαν ότι θα καταψηφίσουν τις σχετικές ρυθμίσεις στην περίπτωση κατά την οποία το υπουργείο Οικονομικών δεν προχωρούσε σε σημαντικές αλλαγές.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - [email protected]
