«Απόχη» στις επιχειρήσεις που «κλέβουν» το ΦΠΑ από το Δημόσιο στήνει το υπουργείο Οικονομικών σε μια προσπάθεια να περιορίσει ταυτόχρονα την ακρίβεια, αλλά και την αισχροκέρδεια στην αγορά εν όψει μάλιστα και της επικείμενης μείωσης του φόρου στην εστίαση από το 23% στο 13% σε περίπου δέκα ημέρες.
Ενας από τους σοβαρότερους άλλωστε «σκοπέλους» που καλείται να ξεπεράσει το οικονομικό επιτελείο για την αύξηση των εσόδων είναι η μη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, καθώς ένας στους πέντε υπόχρεους «ξεχνάει» να καταθέσει περιοδική δήλωση και να καταβάλλει φυσικά τον αναλογούντα φόρο, γεγονός το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να μεγαλώνουν οι απώλειες από τη συγκεκριμένη «πηγή» του προϋπολογισμού και ήδη στο εξάμηνο να καταγράφεται υστέρηση άνω των 114 εκατ. ευρώ, κάτι που διευρύνει και τη μαύρη τρύπα των εσόδων που ξεπερνά το 1,6 δισ. ευρώ.
Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι από τον τρέχοντα μήνα, οπότε και εφαρμόζεται το νέο καθεστώς υποβολής των δηλώσεων ΦΠΑ, σύμφωνα με το οποίο οι υπόχρεοι μπορούν να τις υποβάλουν πληρώνοντας μόνο 10 ευρώ, οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών περιμένουν να αλλάξει η εικόνα και να μειωθεί, από το 22% που είναι σήμερα, το ποσοστό αυτών που δεν υποβάλλουν καθόλου δηλώσεις, όμως ακόμη δεν γνωρίζουν πόσοι θα είναι σε θέση να εξακολουθήσουν να πληρώνουν εμπρόθεσμα το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό του φόρου λόγω φυσικά της ύφεσης που πλήττει την αγορά.
Ομως και σε αυτή την περίπτωση, το «κέρδος» για τις υπηρεσίες του υπουργείου, όπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, είναι πλέον ότι οι υπόχρεοι «στοχοποιούνται» και ο ελεγκτικός μηχανισμός θα γνωρίζει ανά πάσα στιγμή ποιος και γιατί δεν πλήρωσε, αν και όσοι το «αμελούν» θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στο εξής θα κατατάσσονται στους «φοροφυγάδες».
«Απόδειξη» βούλησης
Το «πρέσινγκ» των ελεγκτών του υπουργείου πάντως και εν όψει εφαρμογής της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες θα είναι ασφυκτικό το επόμενο διάστημα, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους, όχι μόνο για να περιορίσει τις απώλειες και να εμφανίσει «κέρδη», ώστε να πειστούν οι δανειστές και να μονιμοποιηθεί η μείωση του ΦΠΑ, αλλά για να τους αποδείξουν επίσης ότι διαθέτουν «βούληση και ικανότητα» να περιορίσουν τη φοροδιαφυγή από τη συγκεκριμένη «πηγή», ώστε να σταματήσουν και οι «κόκκινες» κάρτες που σε κάθε διαπραγμάτευση βρίσκονται στο τσεπάκι των εκπροσώπων της τρόικας.
Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ετοιμάζει νέο σχέδιο δράσης και στήνει «απόχη» σε επιχειρήσεις και επιτηδευματίες που «κλέβουν», δηλαδή αν και εισπράττουν, δεν αποδίδουν, το ΦΠΑ. Πρώτες στο «στόχαστρο» θα μπουν οι επιχειρήσεις οι οποίες αποδίδουν ΦΠΑ μικρότερο από 1,5% του τζίρου τους ή έχουν μεγάλα πιστωτικά υπόλοιπα του φόρου.
Προσδοκίες για αύξηση εσόδων και αποκλιμάκωση τιμών
Με την ενεργοποίηση του επιχειρησιακού σχεδίου για τις επιχειρήσεις και τους επιτηδευματίες που δεν αποδίδουν τον ΦΠΑ η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ευελπιστεί ότι τους αμέσως προσεχείς μήνες θα έχει διπλά αποτελέσματα:
αφενός στο σκέλος της «φοροκλοπής» του ΦΠΑ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα φορολογικά έσοδα, αφετέρου στην αναχαίτιση της ακρίβειας, που εξακολουθεί να πλήττει την αγορά, αγνοώντας την κάθετη πτώση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο ειδικό σχέδιο που ετοιμάζουν οι υπηρεσίες του υπουργείου θα προβλέπονται στοχευμένοι έλεγχοι, ενώ θα επισημαίνονται και θα καταγράφονται οι συνήθεις τρόποι με τους οποίους «χτυπά» η φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ.
Από την άλλη πλευρά, θα αναλύονται οι ειδικές οδηγίες που πρέπει να έχουν υπόψη τους τα ελεγκτικά όργανα, οι ελεγκτικές διαδικασίες για λεπτομερή έλεγχο των βιβλίων και των στοιχείων, καθώς και οι ελεγκτικές ενέργειες για τη διαπίστωση της υποβολής των δηλώσεων και απόδοσης του ΦΠΑ από τις επιχειρήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ο έλεγχος των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών που είναι υπόχρεοι σε ΦΠΑ θα γίνεται ύστερα από την αξιολόγηση ορισμένων κριτηρίων, τα οποία, μεταξύ άλλων, είναι:
* Το ποσοστό απόδοσης του ΦΠΑ σε σχέση με τις δηλωθείσες εκροές της επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση το εν λόγω ποσοστό δεν θα μπορεί να είναι μικρότερο του 1,5%.
* Η συχνή εμφάνιση πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ.
Η επιλογή των ανωτέρω κριτηρίων δεν είναι τυχαία, αφού -όπως επισημαίνουν κορυφαία στελέχη του υπουργείου- πίσω απ’ αυτά μπορεί να κρύβονται:
* Η μη έκδοση φορολογικών στοιχείων (αποδείξεων) από τις επιχειρήσεις.
* Η ανακριβής έκδοση φορολογικών στοιχείων.
* Η μη καταχώρηση της αξίας των στοιχείων στα βιβλία.
* Η ανακριβής καταχώρηση της αξίας των στοιχείων.
* Η μη ορθή μεταφορά των δεδομένων των βιβλίων και στοιχείων στις οικίες δηλώσεις ΦΠΑ.
Ο χαμηλός συντελεστής περνά από «κόσκινο»
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών υπογραμμίζουν ότι, με το σχέδιο δράσης κατά της φοροδιαφυγής στον τομέα του ΦΠΑ, θα δίνεται εντολή να ελεγχθούν επίσης οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν περισσότερους του ενός συντελεστές ΦΠΑ, διότι έχει αποδειχθεί ότι αποδίδουν ΦΠΑ με χαμηλό συντελεστή για φορολογητέα έσοδα που υπάγονται σε υψηλότερο συντελεστή.
Πάντως, όπως σε κάθε επιχειρησιακό σχέδιο, θα συνιστάται στα ελεγκτικά όργανα να δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα και στις επιχειρήσεις που εκδίδουν πλαστά και εικονικά τιμολόγια προκειμένου να αποφύγουν τον ΦΠΑ.
Οπως έχει διαπιστωθεί, αυτές οι επιχειρήσεις δεν εκδίδουν αποδείξεις κατά τη διάρκεια της χρήσης και για να μειώσουν ή να μηδενίσουν τον ΦΠΑ που έχει προκύψει από την απόκρυψη εσόδων εκδίδουν εικονικά τιμολόγια προς άλλες που με τη σειρά τους θέλουν να μειώσουν τον ΦΠΑ που οφείλουν, μέθοδος που «ανθεί» και πάλι τους τελευταίους μήνες, όπως καθημερινά πιστοποιούν οι έλεγχοι του ΣΔΟΕ στις νησιωτικές και γενικότερα τουριστικές περιοχές της χώρας.
Στο γενικότερο σχέδιο εξάλλου της αυστηρότερης «παρακολούθησης» της πορείας του ΦΠΑ, τις επόμενες ημέρες, όλες οι ΔΟΥ της χώρας αναμένεται να λάβουν από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, λίστες με τα ονόματα ενεργών επιχειρήσεων που δεν έχουν υποβάλει περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, προκειμένου να τις καλέσουν τηλεφωνικά όπως δώσουν τις απαιτούμενες διευκρινίσεις, υποβάλουν τις δηλώσεις και καταβάλουν τον αναλογούντα ΦΠΑ με τις προσαυξήσεις.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - [email protected]
