Από την έντυπη έκδοση 

Του Θάνου Τσίρου
[email protected]

Για τους 6.399.632 ιδιοκτήτες ακινήτων, ο χρόνος για την καταβολή της 1ης δόσης του ΕΝΦΙΑ έχει ήδη αρχίσει να μετράει αντίστροφα. Στις εβδομάδες που ακολουθούν, θα πρέπει να «κατεβάσουν» το ανανεωμένο εκκαθαριστικό από το Taxisnet και να πληρώσουν την πρώτη εκ των πέντε δόσεων μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου.

Οι αντιδράσεις, όπως προκύπτει από τα τελικά στοιχεία της εκκαθάρισης, θα είναι μοιρασμένες στα τρία:

1. Για 2.558.227 φορολογούμενους δεν θα υπάρξει καμία διαφορά σε σχέση με πέρυσι. Το εκκαθαριστικό θα είναι είτε μηδενικό είτε θα υποχρεώνει τον ιδιοκτήτη να πληρώσει τα ίδια με πέρυσι.

2. Για 2.478.671 ιδιοκτήτες, ο φόρος θα είναι λιγότερος σε σχέση με πέρυσι, κυρίως λόγω της μείωσης των αντικειμενικών αξιών.

3. Για 2.255.306 ιδιοκτήτες, το εκκαθαριστικό θα φέρει περισσότερους φόρους σε σχέση με πέρυσι. Εξ αυτών, οι 278.052 θα υποστούν και τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις, καθώς το εκκαθαριστικό θα δείξει τουλάχιστον 50 ευρώ επιπλέον σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό.

Η φράση «τουλάχιστον 50 ευρώ» κρύβει και χιλιάδες περιπτώσεις ιδιοκτητών -κυρίως αυτούς που έχουν ατομική περιουσία άνω των 200.000 ευρώ- οι οποίοι θα επιβαρυνθούν με εκατοντάδες ευρώ επιπλέον σε σχέση με τo 2015.

• Ποιοι θα πληρώσουν τα ίδια: Στους 2.558.227 φορολογούμενους που θα παραλάβουν το ίδιο εκκαθαριστικό με πέρυσι -και οι οποίοι στο σύνολό τους δεν είχαν καμία μεταβολή στην ακίνητη περιουσία τους μέσα στο 2015- ανήκουν, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, δύο κατηγορίες φορολογουμένων. Πρώτον, αυτοί που θα παραλάβουν μηδενικό εκκαθαριστικό. Η εφορία στέλνει ειδοποιητήρια σε όλους και για αυτό το σύνολο ανέρχεται στα 7.334.936.
  Τα μηδενικά εκκαθαριστικά -και αυτά που βεβαιώνουν φόρο έως... ένα ευρώ ο οποίος και δεν αναζητείται- ανέρχονται στα 935.304. Δεύτερον, αυτοί που παρά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών αναδρομικά από τον περασμένο Μάιο δεν είχαν κανένα αντίκρισμα όσον αφορά το ύψος του ΕΝΦΙΑ. Όπως έχει επισημάνει η «Ν», για τους ιδιοκτήτες 5,6 εκατομμυρίων ακινήτων, η μείωση των αντικειμενικών αξιών δεν επέφερε καμία αλλαγή στον ΕΝΦΙΑ. Για τους ιδιοκτήτες 1,25 εκατ. ευρώ ιδιοκτητών, δεν υπήρξε κάν μεταβολή στην αντικειμενική αξία (σ.σ.: στις πολύ φθηνές και στις πολύ ακριβές περιοχές δεν υπήρξε μεταβολή βάσει της απόφασης του περασμένου Ιανουαρίου). Έτσι, σε σύνολο 6,85 εκατομμυρίων ιδιοκτησιών επί συνόλου 15,5 εκατ. ιδιοκτησιών δεν υπήρξε καμία απολύτως μεταβολή. Πρόκειται για το 45% του συνόλου των ιδιοκτησιών της χώρας.
• 
  Ποιοι θα πληρώσουν περισσότερα: Κατατάσσονται και πάλι σε δύο κατηγορίες. Πρώτον, αυτούς που μπορεί να έχουν μικρές περιουσίες στην ιδιοκτησία τους -κάτω των 200.000 ευρώ- αλλά εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες οικοπέδων εντός αντικειμενικού συστήματος. Τα οικόπεδα θα εξακολουθήσουν να εντάσσονται σε 25 φορολογικές ζώνες και ο φόρος θα κυμαίνεται φέτος από 0,0037 έως 11,25 ευρώ ανά τετραγωνικό ανάλογα με την τιμή ζώνης στην περιοχή όπου βρίσκεται το οικόπεδο. Ο φόρος θα είναι αυξημένος από 7,5% έως και κατά 25% σε σχέση με πέρυσι, οπότε ένα τετραγωνικό φορολογούνταν με συντελεστή από 0,003 έως 9 ευρώ. Στη δεύτερη κατηγορία -στην οποία δεν αποκλείεται να περιλαμβάνονται και ιδιοκτήτες οικοπέδων οπότε είναι διπλή η ζημιά- ανήκουν οι έχοντες ατομική περιουσία άνω των 200.000 ευρώ. Κάποιοι εξ αυτών θα υπαχθούν για πρώτη φορά σε συμπληρωματικό φόρο και κάποιοι άλλοι θα φορολογηθούν με πολύ υψηλότερο συντελεστή σε σχέση με πέρυσι. Σε αυτή την κατηγορία, ανήκουν και οι μεγάλοι χαμένοι της φετινής χρονιάς, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις θα δουν τον φόρο να αυξάνεται ακόμη και πάνω από 1.650 ευρώ. Ιδιοκτήτης ακινήτων αξίας 500.000 ευρώ θα επιβαρυνθεί με συμπληρωματικό φόρο 925 ευρώ έναντι 300 πέρυσι, ενώ ιδιοκτήτης ακινήτων αξίας 1.000.000 ευρώ θα πληρώσει 1.675 ευρώ περισσότερα, δηλαδή 5.275 ευρώ αντί για 3.600 ευρώ πέρυσι. Το μόνο που «σώζει» σε ένα βαθμό όσους υπάγονται στον συμπληρωματικό φόρο είναι η μείωση των τιμών ζώνης. Στην πράξη θα φανεί ότι οι ιδιοκτήτες θα πληρώσουν με μεγαλύτερους συντελεστές αλλά επί μικρότερης αξίας. Στον συμπληρωματικό φόρο, θα υπαχθούν φέτος 450.153 άτομα έναντι 298.798 πέρυσι. Επίσης, 49.386 επιχειρήσεις, έναντι 39.154 ευρώ πέρυσι. Ειδικά στις επιχειρήσεις, η ζημιά θα είναι μεγάλη, καθώς θα κληθούν να πληρώσουν φέτος φόρο ακόμη και για τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα (με συντελεστή 0,1%), ενώ ο συντελεστή του συμπληρωματικού φόρου για τα προς αξιοποίηση ακίνητα έφτασε στο 0,55% από 0,5% πέρυσι.
• Ποιοι θα πληρώσουν λιγότερα: Λιγότερο ΕΝΦΙΑ, πέραν των αυτονόητων περιπτώσεων ατόμων που είχαν μεταβολή στην ακίνητη περιουσία τους κατά τη διάρκεια του 2015, θα πληρώσουν όσοι έχουν κτίσμα σε περιοχή όπου η μείωση της τιμής ζώνης έφερε και μείωση του ΕΝΦΙΑ. Πρόκειται για τους ιδιοκτήτες του 55% των ιδιοκτησιών, περίπου 8,7 εκατομμύρια ιδιοκτησίες. Ο φόρος ανά ιδιοκτησία μπορεί να φτάσει να είναι μειωμένος ακόμη και κατά 25%. Οι ιδιοκτήτες αυτών των κτισμάτων μπορεί να εμπίπτουν και σε άλλες κατηγορίες που επιφέρουν αύξηση ΕΝΦΙΑ. Έτσι, ο τελικός αριθμός αυτών που θα πρέπει να περιμένουν κάποιο όφελος ανέρχεται στα 2.478.671 άτομα.

Τι θα πρέπει να προσέξουν οι ιδιοκτήτες μετά την εύρεση του εκκαθαριστικού

Με την ανάρτηση του εκκαθαριστικού στο Taxisnet, ο χρόνος για την πληρωμή του φόρου μετράει αντίστροφα. Οι ημερομηνίες καταβολής των δόσεων έχουν «κλειδώσει» και είναι οι εξής:

• 30/09 για την 1η δόση
• 31/10 για τη 2η δόση
• 30/11 για την 3η δόση
• 30/12 για την 4η δόση και
• 31/01 για την 5η δόση

Η εφάπαξ εξόφληση δεν συνεπάγεται κανένα οικονομικό όφελος, καθώς έκπτωση φόρου δεν προβλέπεται. Όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τον φόρο με βάση την επιλογή των πέντε δόσεων που δίνει το υπουργείο Οικονομικών έχουν δύο επιλογές: πρώτον να αποπληρώσουν τον ΕΝΦΙΑ μέσω πιστωτικής κάρτας και να εξασφαλίσουν έως και 9 ή 12 άτοκες μηνιαίες δόσεις (ανάλογα με την πολιτική της κάθε τράπεζας). Αυτό, βεβαίως, προϋποθέτει ότι υπάρχει το σχετικό υπόλοιπο στην κάρτα.

Η δεύτερη εναλλακτική λύση -έντοκη αυτή τη φορά- είναι η οφειλή να αποπληρωθεί με το σύστημα των 12 δόσεων του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο όμως επιφέρει επιβάρυνση της τάξεως του 5%. Η ρύθμιση των 12 δόσεων είναι προτιμότερη σε σχέση με το να παραμείνει η οφειλή ληξιπρόθεσμη, καθώς και το επιτόκιο επιβάρυνσης είναι χαμηλότερο και υπάρχει προστασία από κατασχέσεις.

Παραλαμβάνοντας το εκκαθαριστικό, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προσέξουν αν κάποια πεδία έχουν συμπληρωθεί με πρωτοβουλία της εφορίας, χωρίς τα στοιχεία να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα προσυμπληρώσεων στη ΓΓΔΕ προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση. Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι οι εξής:

• Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στον φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό.
• Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας εκατό τοις εκατό (100%).
• Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον έκτο (6ο) όροφο.
• Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος.
• Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από τον νομό, λαμβάνεται η μεγαλύτερη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) του νομού για τον κύριο φόρο φυσικών και νομικών προσώπων και, κατά περίπτωση, η μεγαλύτερη ΑΒΑ ή Ειδική Βασική Αξία (ΕΒΑ) για τον συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων. Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από νομό και δήμο, λαμβάνεται κατά περίπτωση η μεγαλύτερη ΑΒΑ ή ΕΒΑ του δήμου για τον συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων.
• Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από τον νομό, λαμβάνεται η μεγαλύτερη τιμή οικοπέδου του νομού και εάν η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από τον νομό και τον δήμο λαμβάνεται η μεγαλύτερη τιμή οικοπέδου του δήμου για τον συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων.
• Σε περίπτωση κατά την οποία έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο, αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία.
• Σε περίπτωση κατά την οποία δεν έχουν συμπληρωθεί τα στοιχεία πρόσοψης του αγροτεμαχίου ή έχουν συμπληρωθεί λανθασμένα για τον συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων, θεωρείται ότι το γήπεδο έχει πρόσοψη σε εθνική ή επαρχιακή οδό.

Είναι πολύ εύκολο για τους ιδιοκτήτες να αντιληφθούν αν υπάρχει αυτόματη συμπλήρωση στοιχείων στη δήλωσή τους, καθώς υπάρχει σχετική επισήμανση πάνω στο εκκαθαριστικό.

Όπως γίνεται κατανοητό από τις περιπτώσεις προσυμπλήρωσης που προαναφέρθηκαν, όλες είναι εναντίον του φορολογούμενου, καθώς έχουν ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η αξία της περιουσίας, άρα και ο ΕΝΦΙΑ. Γι’ αυτό η λύση είναι η τροποποιητική δήλωση. Λίγες ημέρες μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ, -πιθανότατα μετά τις 10 Σεπτέμβρη- θα δοθεί και πάλι η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9. Μέχρι και το τέλος Νοεμβρίου θα επιβάλλεται πρόστιμο 50 ευρώ. Το πρόστιμο αυτό θα παραμένει σταθερό στα 50 ευρώ ακόμη και αν οι τροποποιητικές αφορούν σε περισσότερες από μια χρήσεις. Αρκεί από χρήση σε χρήση να μην υπάρχει διαφοροποίηση στην εικόνα της ακίνητης περιουσίας.

Μετά τις 30 Νοεμβρίου, το πρόστιμο θα διπλασιαστεί και θα φτάσει στα 100 ευρώ.

Αν από την τροποποιητική δήλωση του Ε9 προκύπτει χρεωστική διαφορά στον ΕΝΦΙΑ (που σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης θα κληθεί να πληρώσει περισσότερα), μηδενική (που σημαίνει ότι το εκκαθαριστικό θα δείξει το ίδιο ποσό) ή πιστωτική μέχρι 300 ευρώ, η διαδικασία θα γίνει ηλεκτρονικά από το Taxis. Αν προκύψει επιστροφή φόρου άνω των 300 ευρώ, θα πρέπει να κατατεθούν τα δικαιολογητικά στη ΔΟΥ.

Το νέο έντυπο

Περισσότερες πληροφορίες για την εικόνα της ακίνητης περιουσίας τους θα μπορούν να αντλούν οι ιδιοκτήτες μέσα από το καινούργιο εκκαθαριστικό που θα «κατεβάσουν» με τους κωδικούς τους από το Taxisnet.

Εν συντομία, οι αλλαγές στο έντυπο είναι οι εξής:

1. Στον πίνακα 1 (όπου δηλώνονται τα κτίσματα και τα οικόπεδα εντός σχεδίου) έχουν προστεθεί οι στήλες:

• Στήλη 1 (αύξων αριθμός)
• Στήλη 5 (ένδειξη ΑΠΑΑ)
• Στήλη 23 (Τιμή ζώνης)
• Στήλη 24 (Συνολική τιμή εκκίνησης οικοπέδου)
• Στήλη 25 (Τιμή εκκίνησης)

2. Στον πίνακα 2 (όπου δηλώνονται τα αγροτεμάχια) έχουν προστεθεί οι στήλες:

• Στήλη 1 (αύξων αριθμός)
• Στήλη 25 (αρχική βασική αξία κύριου φόρου)
• Στήλη 26 (αρχική βασική αξία ή ειδική βασική αξία συμπληρωματικού φόρου)

Ειδικά τα καινούργια στοιχεία των αγροτεμαχίων αποκτούν ξεχωριστό ενδιαφέρον για τους 3,6 εκατομμύρια ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων, καθώς θα μπορούν να προσδιορίσουν για πρώτη φορά την αξία των αγροτεμαχίων, όπως αποτυπώνεται στα αρχεία της εφορίας. Προσοχή: για τους ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων, η ΓΓΔΕ δεν μπήκε στη διαδικασία αναγραφής της τελικής αξίας κάθε αγροτεμαχίου πάνω στο εκκαθαριστικό. Και αυτό διότι ανεστάλη για φέτος η επιβολή του συμπληρωματικού φόρου στα αγροτεμάχια. Έτσι, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει από μόνοι τους να κάνουν κάποιες πράξεις, προκειμένου να αντιληφθούν πόσο αποτιμά το υπ. Οικονομικών το κάθε αγροτεμάχιο.

Λιγότεροι από πέρυσι δικαιούχοι έκπτωσης

Λιγότεροι συγκριτικά με πέρυσι θα είναι οι δικαιούχοι έκπτωσης φόρου καθώς η κυβέρνηση προχώρησε στην κατάργηση της ελάφρυνσης 20% που ίσχυε μέχρι και πέρυσι για τους κλειστούς μη ηλεκτροδοτούμενους χώρους. Το εκκαθαριστικό θα αναγράφει σε εμφανή θέση ποιοι θα είναι αυτοί που θα έχουν και φέτος δικαίωμα στην έκπτωση φόρου, η οποία κυμαίνεται από 50% έως 100%.

Η έκπτωση του 50% χορηγείται εφόσον πληροί κάποιος τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους να είναι μικρότερο ή ίσο με 9.000,00 ευρώ προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
• Το σύνολο της επιφανείας των κτισμάτων (υπόχρεου, συζύγου και εξαρτώμενων μελών) να μην ξεπερνάει τα 150 τ.μ.
• Το σύνολο της αξίας των ακινήτων, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, να μην υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
• Ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας.

Έκπτωση εκατό τοις εκατό (100%) δίδεται σε τρίτεκνους και πολύτεκνους καθώς και φορολογούμενους με ποσοστό αναπηρίας 80% και πάνω (ισχύει τόσο για τον φορολογούμενο όσο και για τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς του), εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους να είναι μικρότερο ή ίσο με 12.000,00 ευρώ προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
• Το σύνολο της επιφανείας των κτισμάτων (υπόχρεου, συζύγου και εξαρτώμενων μελών) να μην ξεπερνάει τα 150 τ.μ.
• Ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας.

Ταυτότητα οφειλής

Στο νέο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ έχει ενσωματωθεί η «ταυτότητα οφειλής», πληροφορία απαραίτητη για την πληρωμή είτε μέσω τράπεζας είτε μέσω e-banking, αναγράφονται αναλυτικά οι ημερομηνίες πληρωμής των δόσεων, γίνεται εμφανές αν κάποιος δικαιούται έκπτωση φόρου επειδή πληροί συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια , έχει ενσωματωθεί πίνακας που συγκεντρώνει την πληροφορία για την αξία της περιουσίας τόσο των κτισμάτων όσο και των αγροτεμαχίων, ενώ υπάρχει πεδίο ειδοποιήσεων για επισημάνσεις ειδικού περιεχομένου προς τους ιδιοκτήτες.

Ακολουθήστε μας στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Online Συνδρομή: Ανακαλύψτε και εσείς τον κόσμο των προνομίων της «N»

CareerNet.gr: Βρείτε τώρα τη δουλειά που σας ταιριάζει!