Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης των προσωρινών συντάξεων σε ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου 4387/2016, προσδιορίζει η νέα εγκύκλιος του οργανισμού.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, για όσους συνταξιούχους υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης πριν από την εφαρμογή του νέου νόμου, δηλαδή πριν από τις 12/5/2016, εξακολουθούν να ισχύουν οι όροι και οι προϋποθέσεις του προηγούμενου θεσμικού πλαισίου του ν. 3996/2011 (άρθρο 38).
Η προσωρινή σύνταξη, που θα κυμαίνεται από 384 έως 768 ευρώ, θα χορηγείται σε υποψήφιους συνταξιούχους όλων των κατηγοριών (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) οι οποίοι:
α) Δεν έχουν καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή από ασφαλιστικές εισφορές κατά την υποβολή της αίτησης για σύνταξη.
β) Είχαν μεν ληξιπρόθεσμη οφειλή κατά την αίτηση συνταξιοδότησης, αλλά στη συνέχεια την εξόφλησαν.
γ) Έχουν οφειλή μόνο από αναγνώριση πλασματικών χρόνων. Για ασφαλισμένους με ληξιπρόθεσμες οφειλές θα υπάρξουν νέες οδηγίες, αφού προηγουμένως το υπουργείο Εργασίας προσδιορίσει τον τρόπο παρακράτησης οφειλών από την προσωρινή και την οριστική σύνταξη.
Δικαιούχοι της προσωρινής σύνταξης είναι οι:
α) οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που υποβάλλουν αίτημα απονομής σύνταξης γήρατος,
β) οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που υποβάλλουν αίτημα απονομής σύνταξης αναπηρίας,
γ) τα μέλη οικογενείας που υποβάλλουν αίτημα απονομής σύνταξης θανάτου ασφαλισμένου (ή συνταξιούχου που λαμβάνει προσωρινή σύνταξη).
Όλοι οι παραπάνω δικαιούνται προσωρινή σύνταξη εφόσον πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (π.χ. όρια ηλικίας, απαιτούμενες κατά περίπτωση χρονικές προϋποθέσεις, ποσοστό αναπηρίας). Η απόφαση προσωρινής σύνταξης εκδίδεται εντός χρονικού διαστήματος δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Το ποσό της προσωρινής σύνταξης μειώνεται κατά ποσοστό 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που προβλέπεται για την πλήρη σύνταξη. Για τον ΟΑΕΕ, αφορά τους νέους ασφαλισμένους με ανώτατη μείωση τα 60/200.
Στις περιπτώσεις αιτήσεων για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας ισχύουν τα εξής:
α) σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης, θα χορηγείται πλήρες το ποσό της προσωρινής που θα υπολογιστεί,
β) σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79,99%, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το 75% της εθνικής σύνταξης, αντίστοιχα θα χορηγείται το 75% της προσωρινής σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω,
γ) σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως και 66,99%, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το 50% της εθνικής σύνταξης, αντίστοιχα θα χορηγείται το 50% της προσωρινής σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Η προσωρινή σύνταξη λόγω θανάτου, όπως διαμορφώνεται με τις νέες ρυθμίσεις, χορηγείται σε ποσοστό 50%. Το ποσοστό αυτό επιμερίζεται μεταξύ των δικαιοδόχων μελών σύμφωνα με τα ποσοστά επιμερισμού της σύνταξης.
Αιτίες απόρριψης της αίτησης
Η εγκύκλιος προσδιορίζει και τους λόγους για τους οποίους δεν μπορεί να εκδοθεί προσωρινή σύνταξη. Αυτό συμβαίνει στις εξής περιπτώσεις:
α) Όταν με υπεύθυνη δήλωσή του ο ασφαλισμένος ή τα μέλη οικογένειας δηλώσουν ότι δεν επιθυμούν την έκδοση προσωρινής σύνταξης.
β) Όταν δεν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (π.χ. όρια ηλικίας, απαιτούμενες κατά περίπτωση χρονικές προϋποθέσεις, ποσοστό αναπηρίας).
γ) Όταν οι ασφαλισμένοι δεν έχουν καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
δ) Όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα και άλλη κύρια σύνταξη για την ίδια αιτία ή έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης με αίτημα τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης για την ίδια αιτία.
ε) Όταν δεν έχει διακοπεί η οποιαδήποτε εργασία κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
στ) Όταν είναι απαραίτητη η προηγούμενη αναγνώριση χρόνων ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων.
Με το νέο καθεστώς ο τρόπος υπολογισμού
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης που κρίνονται με το νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης που θεσπίζεται με τον νέο ασφαλιστικό νόμο.
Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες ισχύουν τα ακόλουθα: Για τους ελεύθερους επαγγελματίες (οι οποίοι δικαιούνται πλήρη σύνταξη γήρατος), η προσωρινή σύνταξη ορίζεται ως το 50% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος των 12 τελευταίων μηνών ασφάλισης που προηγούνται της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Ως μέσο μηνιαίο εισόδημα νοείται αυτό το οποίο προκύπτει από το πηλίκο του συνόλου των τρεχουσών εισφορών κύριας ασφάλισης που καταβλήθηκαν ή έπρεπε να καταβληθούν κατά τους μήνες αυτούς, διαιρούμενου διά του 20% και διά του 12.
Για παράδειγμα, έστω ότι ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ, ο οποίος διέκοψε την ασφάλιση στον φορέα τον Μάρτιο του 2013, υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης τον Ιούλιο του 2016 με θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Για τον υπολογισμό της προσωρινής του σύνταξης (εύρεση μέσου μηνιαίου εισοδήματος) λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν ή έπρεπε να καταβληθούν από τον Μάρτιο του 2012 έως και τον Φεβρουάριο του 2013. Συγκεκριμένα, για το διάστημα από 1/3/2012 έως 28/2/2013 (12 μήνες) καταβλήθηκαν εισφορές στην Π06. Ο κλάδος σύνταξης της Π06 είναι 315,59 ευρώ. Επομένως 315,59 Χ 12 = 3.787,08 ευρώ. Εν συνεχεία 3.787,08 : 20% : 12 = 1.577,95 ευρώ. Τα 1.577,95 ευρώ αποτελούν το μέσο μηνιαίο εισόδημα. Εν συνεχεία 1.577,95 Χ 50% = 788,97 ευρώ. Επειδή, όμως, το ποσό αυτό υπερβαίνει το όριο των 768 ευρώ, που είναι το ανώτερο όριο προσωρινής σύνταξης, χορηγείται προσωρινή σύνταξη 768 ευρώ.
