Από την έντυπη έκδοση
Του Γιάννη Κανουπάκη
[email protected]
Τη δημιουργία μιας εντελώς νέας βάσης για το επιχειρείν στη χώρα μας, που θα στηρίζεται στην ταχύτητα και στη διαφάνεια, φιλοδοξεί να προωθήσει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας. Πρόκειται για το ν/σ «Νέο θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και άλλες διατάξεις», που βρίσκεται από χθες και έως τη Δευτέρα 29 Αυγούστου σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, με βασικό χαρακτηριστικό τη δυνατότητα έναρξης λειτουργίας της νέας επιχείρησης πριν από την έκδοση της άδειας.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Γιώργο Σταθάκη και την υφυπουργό αρμόδια για τα θέματα Βιομηχανίας Θεοδώρα Τζάκρη, στόχος είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος μέσω της ορθολογικής μεταρρύθμισης του συστήματος αδειοδότησης των επιχειρήσεων και της απλοποίησης των διαδικασιών άσκησης των οικονομικών δραστηριοτήτων. Ο νόμος θα αποτελέσει τον οδηγό αδειοδότησης όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων, ενώ στο πεδίο εφαρμογής του, κατ’ αρχάς, υπάγονται οι μεταποιητικές και συναφείς δραστηριότητες τροφίμων και ποτών, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και οι δραστηριότητες που αφορούν τη λειτουργία των τουριστικών καταλυμάτων.
Η κυβέρνηση καλεί τους κοινωνικούς εταίρους και κάθε ενδιαφερόμενο να συμμετάσχουν καταθέτοντας προτάσεις και παρατηρήσεις, προκειμένου να βελτιωθούν οι διατάξεις του νομοσχεδίου.
Προτάσσεται η ανταγωνιστικότητα
Ειδικότερα, σύμφωνα με το υπουργείο, η όλη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία ενός φιλικού κλίματος για τις επιχειρήσεις, το οποίο θα λειτουργήσει ως βασικός μοχλός για την ανάπτυξη. Με αυτόν τον τρόπο τίθενται και οι βασικές προϋποθέσεις αναχαίτισης της ύφεσης και στήριξης της απασχόλησης.
Συγκεκριμένα, καταγράφεται ότι το παλιό σύστημα αδειοδότησης στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στις εκ των προτέρων διαδικασίες αδειοδότησης και προέβλεπε προσκόμιση σωρείας δικαιολογητικών στη διοίκηση, ενώ επιτόπιοι έλεγχοι πραγματοποιούνταν στις επιχειρήσεις πριν από την έναρξη λειτουργίας τους. Οι εκ των υστέρων έλεγχοι πραγματοποιούνταν, όπως σημειώνεται, χωρίς συγκεκριμένο πλάνο και δίχως να λαμβάνεται υπ’ όψιν το πραγματικό ρίσκο για το δημόσιο συμφέρον.
Επιπλέον, χαρακτηριζόταν από ένα ασαφές και περίπλοκο νομοθετικό πλαίσιο, που δημιουργούσε σύγχυση στον επενδυτή, απέτρεπε την επιχειρηματικότητα και έθετε βασικά εμπόδια στην ανταγωνιστικότητα. Πρόκειται, τονίζεται αρμοδίως, για μια καίρια θεσμική παρέμβαση η οποία κινείται στον αντίποδα αποτυχημένων εγχειρημάτων που έγιναν από την προηγούμενη κυβέρνηση. Εστιάζει στη δημιουργία υψηλής ασφάλειας δικαίου για τους δυνητικούς επενδυτές, κάτι το οποίο είναι απαραίτητο ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των άμεσων ξένων επενδύσεων.
Εναρμόνιση με το κοινοτικό πλαίσιο
Δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι το σχέδιο νόμου, που τέθηκε σε διαβούλευση και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση εντός του Σεπτεμβρίου, εναρμονίζεται με τα αντίστοιχα αδειοδοτικά πλαίσια των υπόλοιπων χωρών της Ε.Ε. Στο γενικό μέρος τίθενται οι βασικές αρχές της αδειοδότησης, ενώ στο ειδικό μέρος εισάγονται οι σχετικές ρυθμίσεις απλοποίησης της διαδικασίας αδειοδότησης των επιχειρήσεων σε τρεις βασικούς κλάδους της οικονομίας μας, τη μεταποίηση τροφίμων και ποτών, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος καθώς και τα τουριστικά καταλύματα. Ακόμη, τίθεται ψηλά στον κυβερνητικό στόχο η αποτροπή των κινδύνων δημοσίου συμφέροντος μέσω της αξιολόγησης των κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών και των προϊόντων, την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος και του πολιτιστικού μας πλούτου.
Αποτελεσματικότερος έλεγχος
Πιο αναλυτικά, στο προτεινόμενο σύστημα το βάρος του ελέγχου της ορθής λειτουργίας των επιχειρήσεων μετατοπίζεται στους εκ των υστέρων ελέγχους, που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια λειτουργίας των επιχειρήσεων. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στον επιχειρηματία να ξεκινήσει τη δραστηριότητά του άμεσα και να ελεγχθεί σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας.
Το σύστημα αυτό καθιστά τους ελέγχους πιο αποτελεσματικούς και περισσότερο ουσιαστικούς. Επιπλέον εισάγεται για πρώτη φορά στην έννομη τάξη η έννοια της γνωστοποίησης, της ενημέρωσης δηλαδή της διοίκησης από τον επιχειρηματία για την έναρξη λειτουργίας της οικονομικής του δραστηριότητας, η οποία κοινοποιείται άμεσα σε όλες τις συναρμόδιες αρχές. Η γνωστοποίηση αντικαθιστά στο μεγαλύτερο μέρος την υποχρέωση λήψης άδειας λειτουργίας της επιχείρησης.
Λιγότερα προαπαιτούμενα
Εκτιμάται εξάλλου πως η αγορά θα υποδεχθεί θετικά το ότι στο νέο σύστημα τα δικαιολογητικά που κατά περίπτωση ενδέχεται να απαιτούνται για τη λειτουργία της επιχείρησης διατηρούνται στο αρχείο της επιχείρησης και δεν προσκομίζονται στη διοίκηση. Δηλαδή, το νέο πλαίσιο αδειοδότησης των επιχειρήσεων της βιομηχανίας μεταποίησης τροφίμων και ποτών προβλέπει την κατάργηση των περισσότερων προαπαιτούμενων αδειών λειτουργίας και την αντικατάστασή τους με γνωστοποίηση.
Παράλληλα, απλοποιείται ουσιαστικά η υποχρέωση συγκέντρωσης δικαιολογητικών, καθώς καταργείται η υποχρέωση λήψης βεβαίωσης καταλληλότητας ή σύμφωνης γνώμης υγειονομικής καταλληλότητας για τις δραστηριότητες μεταποίησης τροφίμων μη ζωικής προέλευσης. Η υποχρέωση αυτή αντικαθίσταται με την απαίτηση καταχώρησης των δραστηριοτήτων. Οι έλεγχοι προβλέπεται να διενεργούνται εκ των υστέρων βάσει αξιολόγησης κινδύνου. Η άδεια ίδρυσης και άδεια λειτουργίας από την κτηνιατρική αρχή για δραστηριότητες μεταποίησης τροφίμων ζωικής προέλευσης καταργούνται και αντικαθίστανται από απλούστερη και ταχύτερη διαδικασία μίας έγκρισης με λιγότερα βήματα διεκπεραίωσης από διοικητικής πλευράς και εμφανώς λιγότερα δικαιολογητικά χορήγησής της.
Κατά κατηγορία προβλέπεται, στο μεταξύ, ότι:
- Στην περίπτωση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος το σύστημα αλλάζει ριζικά, ώστε να αντικαταστήσει τα δύο στάδια αδειοδότησης, την προέγκριση και την άδεια λειτουργίας, που υπήρχαν μέχρι σήμερα. Ως προς την προέγκριση, αυτή αντικαθίσταται με μια βεβαίωση της Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία θα βεβαιώνει τη δυνατότητα ίδρυσης της επιχείρησης στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Στη συνέχεια ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να προβεί άμεσα στη γνωστοποίηση της έναρξης λειτουργίας του καταστήματός του, χωρίς να απαιτείται εκ των προτέρων άδεια λειτουργίας και εκ των προτέρων έλεγχοι. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά απλοποιούνται σημαντικά και τηρούνται στον φάκελο της επιχείρησης, διαθέσιμα σε κάθε αρχή κατά τη διάρκεια του ελέγχου.
- Στα τουριστικά καταλύματα προβλέπονται παρεμβάσεις για την ταχύτερη διαδικασία έκδοσης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, ενώ σημαντική είναι και η μείωση των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη λήψη του. Μετά τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου θα μπορούν να γνωστοποιούνται αυτόματα οι επιχειρήσεις και να προγραμματίζονται οι έλεγχοι, το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας θα αντικατασταθεί με τη διαδικασία γνωστοποίησης.
- Σημαντική επίσης ωφέλεια υπολογίζεται να προκύψει και από την απλούστευση της διαδικασίας αδειοδότησης των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος -καφέ, εστιατόρια, μπαρ και κομμωτήρια- που λειτουργούν εντός των τουριστικών εγκαταστάσεων, τα οποία θα ακολουθήσουν τη διαδικασία γνωστοποίησης.
Υπάρχει και συνέχεια
Πέραν των τριών πρώτων οικονομικών δραστηριοτήτων για τις οποίες η νομοθέτηση θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο, θα ακολουθήσει στη συνέχεια η απλούστευση της αδειοδότησης στον τομέα της εξόρυξης, στις υπόλοιπες τουριστικές υποδομές (μαρίνες, γήπεδα γκολφ κ.λπ.), τα έξυπνα επιχειρηματικά πάρκα και την εφοδιαστική αλυσίδα όπου θα παρέχονται ολοκληρωμένες υπηρεσίες, το σύνολο της μεταποιητικής δραστηριότητας ως προς την απάλειψη της άδειας εγκατάστασης και την κυκλική οικονομία. Παράλληλα, η κυβέρνηση προχωράει στην υλοποίηση του μεγάλου έργου της πληροφορικής για την on line εξυπηρέτηση της νέας διαδικασίας αδειοδότησης που θα παραδοθεί μέχρι το 2018 και επεξεργάζεται και θα νομοθετήσει στο επόμενο χρονικό διάστημα ένα νέο σύστημα ελέγχων στο στάδιο της πραγματικής λειτουργίας των επιχειρήσεων.