Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Στην τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή γίνεται μια ενδιαφέρουσα αναφορά για την πορεία των εξαγωγών, θέμα το οποίο αποκτά εκ νέου μεγάλη σπουδαιότητα, λόγω των κλυδωνισμών που ενδέχεται να υποστεί ο τομέας από το εμπάργκο εξαγωγών γεωργικών (προς το παρόν) προϊόντων προς τη Ρωσία.
Οι επιστήμονες συγγραφείς της έκθεσης επισημαίνουν μεταξύ των άλλων ότι η στασιμότητα των ελληνικών εξαγωγών έρχεται σε αντιδιαστολή με τις προβλέψεις αύξησης των αποστολών, οι οποίες είχαν βασιστεί στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, κυρίως μέσω των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και της μείωσης του μισθολογικού κόστους που έχουν συντελεστεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Οπως αναφέρει η έκθεση της ΤτΕ, οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές καθώς και το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος έχουν μειωθεί σημαντικά στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Επιπρόσθετα, εκτός από τη μείωση των αποδοχών, το κόστος εργασίας έχει ελαττωθεί λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών. Με τις εξελίξεις αυτές, εξαλείφθηκε το 2013 η σωρευτική απώλεια ανταγωνιστικότητας -που είχε φτάσει στο 31,9% συγκριτικά με τους βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας- κατά τη δεκαετία 2000-2009 λόγω της αύξησης μισθών.
Επίσης, αναμένεται ότι το 2014 θα υπάρξει περαιτέρω βελτίωση κατά 2% της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας -βάσει του κόστους εργασίας- συγκριτικά με τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και βελτίωση 3,1% ως προς τους εταίρους της Ευρωζώνης.
Η Ελλάδα είχε την καλύτερη επίδοση -μετά τη Γερμανία- στην εξέλιξη της ανταγωνιστικότητας βάσει του κόστους εργασίας μετά το 2000. Εκτός από την Ελλάδα, η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008 επηρέασε και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ισπανία, Πορτογαλία), καθώς και την Ιρλανδία.
Οι χώρες αυτές -αντιμετωπίζοντας η καθεμία διαφορετικά οικονομικά και διαρθρωτικά προβλήματα- ακολούθησαν προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών αλλαγών και ανέκαμψαν ταχύτερα σε σχέση με την Ελλάδα.
Ενας από τους βασικούς λόγους αδυναμίας της Ελλάδας να βγει από την ύφεση είναι και η στασιμότητα των εξαγωγών, σε σύγκριση με τις περιπτώσεις της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας, όπου οι εξαγωγές αυξήθηκαν στο διάστημα 2011-2013 κατά 8,18%, 10,3%, 6,1% αντίστοιχα και λειτούργησαν ως μοχλός ανάπτυξης.
Αντίθετα, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσιάζουν την ίδια περίοδο μικρή αύξηση (περίπου 1,5%). Συνεπώς η Ελλάδα, αν και κατάφερε να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της (αναφορικά με το μισθολογικό κόστος), δεν προχώρησε στις απαιτούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις αγορές αγαθών και στη λειτουργία του κράτους που θα συνέτειναν στην αύξηση της εξωστρέφειας.
Αυτό συνεπώς που απαιτείται είναι η χώρα να μπορέσει να παράξει εμπορεύσιμα αγαθά, πράγμα που σημαίνει να αναπροσανατολίσει την παραγωγική της βάση. Θα μπορέσει;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΛΑΚΟΥΤΣΗΣ - [email protected]
