Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Η περιπέτεια με την έκδοση του τριετούς ομολόγου φανερώνει πως ο δρόμος των αγορών είναι δύσβατος και εάν αποτελέσει μοναδική μας επιλογή για την κάλυψη των δανειακών αναγκών, μπορεί να είναι και επώδυνος.
Η περίπτωση της πορτογαλικής τράπεζας υπενθύμισε το πόσο εύκολα μεταβάλλονται οι συνθήκες στις αγορές και ειδικά όταν πρόκειται για τον ευρωπαϊκό Νότο. Αύριο μπορεί να είναι μία άλλη τράπεζα ή να συμβεί οποιαδήποτε άλλη αναταραχή, που θα πλήξει χώρες όπως η Ελλάδα με αδύναμες οικονομίες και λιγότερο τις ισχυρές.
Είναι ενδεικτικό πως πριν από την έκδοση του ομολόγου υπήρχε πίεση από τους θεσμικούς για την έκδοσή του. Το ενδιαφέρον ήταν τέτοιο που εξασφάλιζε την υπερκάλυψη των 3 δισ. ευρώ που ζητούσε το Ελληνικό Δημόσιο και εξέθρεψε προσδοκίες για επιτόκιο κάτω του 3%.
Το ενδιαφέρον δεν επιβεβαιώθηκε, η έκδοση περιορίστηκε σε 1,5 δισ. ευρώ και το επιτόκιο μετά βίας συγκρατήθηκε στο 3,5%. Οι δανειστές, από την πλευρά τους, αντιδρούν στη μόνιμη προσφυγή της Ελλάδας στις αγορές, όπως προκύπτει από τις εκθέσεις της Κομισιόν και του ΔΝΤ.
Οταν δεν μπορούν να αποτρέψουν το ελληνικό εγχείρημα, οι εκπρόσωποί τους το «χαιρετίζουν», θεωρώντας πως έτσι επιβεβαιώνεται η ορθότητα της πολιτικής τους.
Στην πραγματικότητα, όμως, δεν θέλουν την προσφυγή της Ελλάδας στις αγορές, επειδή οι όροι είναι επαχθέστεροι σε σύγκριση με εκείνους του EFSF. Από το Μηχανισμό η Ελλάδα δανείζεται με ετήσιο επιτόκιο 0,8% για διάρκειες κλιμακούμενες από 20 έως 30 χρόνια. Αντίστοιχα επιτόκια στις αγορές δεν υπάρχουν ούτε για τη Γερμανία.
Για παράδειγμα, το τριετές ομόλογο (1,5 δισ. ευρώ) που εκδόθηκε με επιτόκιο 3,5% θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό με τόκους 52,5 εκατ. ευρώ ετησίως ή 157,5 εκατ. ευρώ στην τριετία.
Εάν δανειζόμασταν το ίδιο ποσό από τον EFSF, οι τόκοι θα ήταν 12 εκατ. ευρώ το χρόνο ή 36 εκατ. ευρώ στην τριετία. Η τρόικα ανησυχεί πως εάν αυξηθούν ξανά οι πληρωμές τόκων, θα διευρυνθούν οι δανειακές ανάγκες και άρα θα ανατροφοδοτηθεί το χρέος και θα κινδυνεύσει το πρόγραμμα.
Γνωρίζουν επίσης ότι οι όποιοι όροι δανεισμού επιτυγχάνει η Ελλάδα σήμερα, οφείλονται και στην ασφάλεια του μηχανισμού στήριξης. Η στάση των αγορών θα ήταν πολύ διαφορετική εάν όλες οι ανάγκες της Ελλάδας καλύπτονταν αποκλειστικά με εκδόσεις ομολόγων.
Είναι σαφές πως η κυβέρνηση είναι αντιμέτωπη με το δίλημμα. Μνημόνιο ή αγορές; Επικοινωνιακά, οι αγορές είναι προτιμητέες, αλλά δεν σημαίνει και φυγή από τις «μνημονιακές» πολιτικές.
Μπορεί να μην έχουμε επισκέψεις της τρόικας, αλλά στην παραμικρή χαλάρωση του προγράμματος οι αγορές θα «τιμωρήσουν», όπως έπραξαν στο παρελθόν.
ΠΑΝΟΣ Φ. ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
