Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Στο ερώτημα αν πράγματι βγαίνουμε από την κρίση ίσως να δώσει σύντομα -ενδεχομένως και τις επόμενες ημέρες- μια απάντηση ο βαθμός της επιτυχίας που θα χαρακτηρίσει την απόπειρα της εξόδου της χώρας στις αγορές για αναζήτηση δανειακών κεφαλαίων.
Οπως όλα μέχρι στιγμής δείχνουν, το εγχείρημα θα είναι επιτυχημένο σε ικανοποιητικό βαθμό και το γεγονός αυτό θα καλύψει ένα μέρος της απορίας αυτής, αλλά δεν θα ρίξει φως στη συνολική εικόνα. Δεν θα παράσχει δηλαδή πειστική απάντηση για το ποιο είναι το συγκεκριμένο σημείο στο οποίο θα βγούμε από το βαθύ και σκοτεινό τούνελ της κρίσης.
Γιατί έχει πολύ μεγάλη σημασία να καταλάβουμε αν το σημείο εξόδου μάς οδηγεί σε έναν εντελώς καινούργιο δρόμο και σε αποστάσεις ασφαλείας από το προβληματικό παρελθόν μας ή απλώς μας επιστρέφει εκεί όπου βρισκόμασταν πριν από λίγα χρόνια.
Η δυνατότητα της χώρας να βγει οριστικά από την κόκκινη ζώνη της χρεοκοπίας δεν έχει μόνο τη δημοσιονομική της διάσταση, δεν έχει δηλαδή να κάνει μόνο με την ορθή διαχείριση του κράτους και την αποτελεσματική μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του δημοσίου χρέους.
Σχετίζεται περισσότερο απ’ όλα με την παραγωγική της ικανότητα, το πόσο μπορεί να παράγει επιτυχημένα αγαθά και υπηρεσίες, που θα εξασφαλίσουν μόνιμες πηγές πλούτου και θα λύσουν το δημοσιονομικό πρόβλημα με δυναμικό τρόπο, πέρα από περιοριστικές ισορροπίες και εθνικολογιστικές τεχνικές.
Οι σκέψεις αυτές προκύπτουν αυθόρμητα, καθώς τα στοιχεία του εμπορικού ισοζυγίου που γνωστοποιήθηκαν χθες δεν δίνουν και πολλές ευκαιρίες πανηγυρισμού, αφού καταγράφουν ενίσχυση της τάσης υποχώρησης των εξαγωγών, που εμφανίστηκε τον περασμένο Οκτώβριο -για πρώτη φορά ύστερα από τρία χρόνια- και διατηρείται έκτοτε αλώβητη.
Ταυτόχρονα συνεχίστηκε η ανοδική πορεία των εισαγωγών, που επιτείνει το πρόβλημα του ελλείμματος στο ισοζύγιο. Τόσο η αύξηση των εισαγωγών όσο και η μείωση των εξαγωγών έχουν να κάνουν με τις συναλλαγές με τρίτες χώρες, οι οποίες επηρεάζονται αρνητικά από το ακριβό ευρώ.
Ωστόσο, καθώς η νομισματική μας θέση είναι δεδομένη πλέον, το παραγωγικό - εξαγωγικό μας πρόβλημα δεν μπορεί παρά να έχει μόνο διαρθρωτική λύση. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι αυτή τη λύση δεν την έχουμε αναζητήσει οργανωμένα στα χρόνια της κρίσης και η όποια περιορισμένης έκτασης παραγωγική αναδιάρθρωση ήταν περιστασιακή.
Η αναζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας και ισχυρής εμπορικής παρουσίας παρέμεινε ευχολόγιο και ουδέποτε πήρε το δρόμο της πρακτικής εφαρμογής. Προφανώς η επιστροφή στο μοντέλο του άκρατου διεθνούς δανεισμού, ο οποίος σκοπό έχει μόνο να χρηματοδοτήσει κατανάλωση εισαγόμενων, δεν μπορεί να έχει καμιά τύχη.
Παλαιότερα δεν μας ενοχλούσε διότι ήταν ευχάριστο και ξεκούραστο, αλλά δεν γνωρίζαμε πού μας οδηγεί. Τώρα δεν έχουμε κανένα άλλοθι ή ελαφρυντικό για το πιθανό έγκλημα.
ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ - [email protected]
