Στη μεγιστοποίηση της απόδοσης των ελεγκτικών μηχανισμών, με διασταυρώσεις στοιχείων, μέτρα ενδυνάμωσης των εισπρακτικών δυνατοτήτων του συστήματος και αυστηροποίηση προστίμων, καταφεύγει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, προσδοκώντας να εξασφαλιστούν πρόσθετοι πόροι 500 εκατ. ευρώ που θα καλύψουν τη «μαύρη τρύπα των Ταμείων και το δημοσιονομικό κενό του 2014».
Σε νομοσχέδιο, που αναμένεται να κατατεθεί τελικά σήμερα στη Βουλή, περιλαμβάνεται μια σειρά συνεκτικών διατάξεων, που αποσκοπούν στη θωράκιση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας από παραβατικές συμπεριφορές και ιδιαίτερα στη λήψη μέτρων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής.
Παράλληλα, εισάγονται ρυθμίσεις για τη συνταξιοδότηση αγροτών, τη συμπλήρωση διατάξεων του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά και τη δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών των δανειοληπτών του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας.
Με το νομοσχέδιο, με το οποίο «ολοκληρώνεται ένας κύκλος νοικοκυρέματος στην οργάνωση του ασφαλιστικού», όπως τόνισε σε δηλώσεις του ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γ. Βρούτσης έπειτα από ευρεία σύσκεψη με διοικητές ασφαλιστικών ταμείων που πραγματοποιήθηκε χθες, η κυβέρνηση ευελπιστεί σε ουσιαστική στήριξη του ασφαλιστικού, ώστε να μην απαιτηθούν νέες περικοπές κύριων συντάξεων και άλλα μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα που ζητεί η τρόικα για να καλυφθεί η «μαύρη τρύπα» των Ταμείων.
Η κυβέρνηση αισιοδοξεί ότι δεν θα απαιτηθεί η ενεργοποίηση σεναρίων περί μείωσης κύριων συντάξεων, των συντάξεων στα ειδικά ταμεία (παράλληλα και ως συνέπεια της μείωσης των εισφορών βάσει και του μνημονίου) και περιορισμού των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, πιθανότατα μέσω της επιβολής νέας ειδικής εισφοράς ως πέναλτι για τη συνταξιοδότηση πριν από τα 62, που φέρεται να αξιώνει η τρόικα.
Σημειώνεται ότι αποτελεί ειλημμένη απόφαση η παρέμβαση στο εφάπαξ και στις επικουρικές συντάξεις, που θα οδηγήσει σε μειώσεις από 20% έως 70% για κάποιες ακραίες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, φαίνεται να γίνεται αποδεκτό από την πλευρά των δανειστών ένα μορατόριουμ μέχρι το Πάσχα, προκειμένου να διαπιστωθεί στην πράξη αν αποδίδουν τα νέα μέτρα που φέρνει προς ψήφιση η κυβέρνηση στη Βουλή και κυρίως αν θα αποδώσουν τα μέτρα εισπρακτικού χαρακτήρα, που φέρεται αποφασισμένη να προωθήσει η κυβέρνηση, για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό το 2014.
Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Πιο αναλυτικά, στο σχέδιο νόμου που κατατίθεται στη Βουλή, μετά από ένα συνεχές «γράψε - σβήσε» χθες, το οποίο αποτέλεσε και την αιτία να μετατεθεί χρονικά για σήμερα η κατάθεση στη Βουλή, προβλέπονται, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα:
Α) Στον τομέα της ασφάλισης.
-
Αύξηση της προσωρινής σύνταξης στο 95% από 80% του εκάστοτε ισχύοντος κατά κατηγορία σύνταξης κατώτατου ορίου.
-
Ρύθμιση όρων συνταξιοδότησης αγροτών. Με τη σχετική διάταξη προβλέπεται ότι σύνταξη γήρατος δικαιούνται και όσοι έχουν συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης, με καταβολή ασφαλιστικών εισφορών σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα και το 62ο έτος της ηλικίας τους.
-
Ρύθμιση θεμάτων διαδοχικής επικουρικής ασφάλισης σε φορείς επικουρικής ασφάλισης Δημοσίου και φορείς του άρθρου 2 παρ. 4 του Ν. 2084/1992 και Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης υποχρεωτικής ασφάλισης του Ν. 4052/2012.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη, από 1.3.2013 ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί μεταξύ φορέων ασφάλισης Δημοσίου και φορέων του άρθρου 2 παρ. 4 του Ν. 2084/92 και Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
-
Ενοποίηση των ποσοστών εισφοράς και των ασφαλιστέων αποδοχών στο ΕΤΕΑ από 1.12.2013.
-
Επεκτείνεται το εργόσημο και στους απασχολουμένους αποκλειστικά κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη, το εργόσημο επεκτείνεται στο απασχολούμενο προσωπικό από ΠΑΕ, ΚΑΕ και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού, κερδοσκοπικά ή μη, αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων, αμειβόμενο με την ώρα, την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα.
-
Εντάσσονται από την 1η Δεκεμβρίου 2013 στην υποχρέωση υποβολής ΑΠΔ οι 12 τομείς του ΤΑΠΙΤ (Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα) και των κλάδων ασφάλισης προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη, από 1.12.2013 ο εργοδότης υποχρεούται να δηλώνει τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), του Ταμείου Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ) και του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) για τους μισθωτούς που υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ στην αναλυτική περιοδική δήλωση που υποβάλλει σύμφωνα με την ισχύουσα για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ νομοθεσία.
Την υποχρέωση υποβολής ΑΠΔ έχουν και οι αυτοαπασχολούμενοι ήδη ασφαλισμένοι σε ΕΤΕΑ, ΤΑΠΙΤ και ΤΑΥΤΕΚΩ. Με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, δύνανται να ορίζονται και άλλες κατηγορίες μισθωτών, που θα υπάγονται υποχρεωτικά στην υποβολή ΑΠΔ.
Β) Στους τομείς ελέγχου και προστίμων.
-
Ενίσχυση μηχανισμών ελέγχου δηλωθεισών και καταβληθεισών εισφορών.
Το άρθρο 17 του Ν. 4075/2013 (ΦΕΚ Α 89) αναδιατυπώνεται ως εξής:
«Εντός του επόμενου μήνα υποβολής των ΑΠΔ, διενεργείται μηχανογραφικός έλεγχος σύγκρισης δηλωθεισών και καταβληθεισών εισφορών για κάθε μισθολογική περίοδο. Ο έλεγχος καθιερώνεται υποχρεωτικά ως τυπική ελεγκτική διαδικασία και ολοκληρώνεται εντός του επομένου μήνα υποβολής της ΑΠΔ μηνός».
Εάν από τη διενέργεια του ελέγχου αυτού προκύψει ότι δεν έχουν καταβληθεί στο σύνολό τους οι εισφορές που δηλώθηκαν στην ΑΠΔ, εκδίδεται η σχετική Πράξη Επιβολής Εισφορών σε βάρος του υπόχρεου υποβολής ΑΠΔ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις οικείες διατάξεις φορέα.
Εντός 15 εργάσιμων ημερών από τη λήξη της προθεσμίας περάτωσης της ελεγκτικής διαδικασίας αυτής, αποστέλλεται στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας συνοπτική αναφορά, που περιλαμβάνει το πλήθος και το ύψος των υποβληθεισών και καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών και των εκδοθεισών Πράξεων Επιβολής Εισφορών ή Πράξεων Βεβαίωσης Οφειλής. Η μη εφαρμογή των ανωτέρω συνιστά παράβαση καθήκοντος κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 259 του Ποινικού Κώδικα.
-
Πρόστιμο 10.500 ευρώ στους εργοδότες που έχουν δηλώσει εργαζομένους στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, όχι όμως και στην ΑΠΔ που υποβάλλουν.
-
Διασταυρώσεις δηλωθεισών και καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών μέσω ΑΠΔ και η άμεση επίδοση βεβαίωσης οφειλής όταν και εφόσον διαπιστωθούν αποκλίσεις.
-
Ηλεκτρονική διασταύρωση προνοιακών επιδομάτων που θα καταχωρούνται στο ηλεκτρονικό σύστημα ΗΛΙΟΣ.
Ρύθμιση δανείων
Με το νομοσχέδιο εισάγεται επίσης, ευνοϊκή ρύθμιση οφειλών για τους δανειολήπτες του πρώην ΟΕΚ, με την επιμήκυνση έως 10 έτη για αποπληρωμή των δανείων προς τις τράπεζες χωρίς απώλεια της επιδότησης επιτοκίου από το Δημόσιο.
Σύμφωνα με τη σχετική ρύθμιση, με κοινή απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Εργασίας, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία, ο τρόπος και ο χρόνος υπαγωγής δικαιούχων του πρώην ΟΕΚ σε ρύθμιση οφειλών, καθώς και κάθε σχετικό θέμα που προκύπτει από τα δάνεια που έλαβαν από πιστωτικά ιδρύματα με επιδότηση επιτοκίου από τον πρώην ΟΕΚ, υπό τον όρο ότι δεν έχουν υπερβεί κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης τη συμβατική προθεσμία διακοπής, δηλαδή για ληξιπρόθεσμη οφειλή μεγαλύτερη του ισόποσου των έξι μηνιαίων τοκοχρεολυτικών δόσεων, και ότι παραμένει αμετάβλητο το συνολικό καταβαλλόμενο ποσό επιδότησης, όπως αυτό εκτιμάται με βάση το ισχύον, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης του δικαιούχου, επιτόκιο του δανείου.
Στη διάταξη προβλέπεται η δυνατότητα επιμήκυνσης των δανείων μέχρι κατ’ ανώτατο όριο τα δέκα χρόνια ως μονομερές δικαίωμα του δανειολήπτη.
Από τη δημοσίευση του νόμου και μέχρι 60 ημερολογιακές ημέρες μετά τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης δεν διακόπτεται η επιδότηση του ΟΑΕΔ σε περίπτωση υπέρβασης της συμβατικής προθεσμίας διακοπής, δηλαδή για ληξιπρόθεσμη οφειλή μεγαλύτερη του ισόποσου των έξι μηνιαίων τοκοχρεολυτικών δόσεων.
Προβλέπεται επίσης απόδοση ΑΜΚΑ ταυτόχρονα με την υποβολή αίτησης για τη χορήγηση του πιστοποιητικού γέννησης του νεογέννητου.
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και διατάξεις που αφορούν τη Γενική Γραμματεία Πρόνοιας. Σύμφωνα με αυτές, τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας θα λειτουργούν μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους 2013 με τους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας, όπως αυτοί εγκρίθηκαν και τροποποιήθηκαν κατόπιν απόφασης του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Πενιχρά τα αποτελέσματα της νέας ρύθμισης οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία
Ευρεία σύσκεψη με τις διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων υπό τον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γιάννη Βρούτση και τον υφυπουργό Βασίλη Κεγκέρογλου πραγματοποιήθηκε χθες εν όψει της σημερινής κατάθεσης στη Βουλή του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας επισήμανε προς τους διοικητές των ασφαλιστικών ταμείων ότι θα πρέπει να προχωρήσουν σε εντατικοποίηση των ελέγχων και γενικότερα των προσπαθειών τους, λέγοντας ότι δεν είναι δυνατόν κάποιοι εργοδότες -επικαλούμενοι την οικονομική κρίση- να μην καταβάλλουν εισφορές ούτε τα Ταμεία να χορηγούν συντάξεις «με το μάτι και το ζύγι», χωρίς να υπολογίζουν τις καταβληθείσες εισφορές.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αναφέρθηκε και στα μέχρι σήμερα πενιχρά αποτελέσματα από τη νέα ρύθμιση οφειλών προς τα Ταμεία που έχει τεθεί σε εφαρμογή, ζητώντας να προχωρούν στην έναρξη της διαδικασίας κατασχέσεων μέσω του νεοσύστατου Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών σε όσους, παρά τις ειδοποιήσεις, δεν είναι συνεπείς.
Στην ανακοίνωση του υπουργείου επισημαίνεται ότι με το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή θα βρεθούν οι αναγκαίοι πόροι για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού και θα αρθούν αδικίες του ασφαλιστικού συστήματος. Συγκεκριμένα, αναφέρεται:
«Το νομοσχέδιο, που θα κατατεθεί στη Βουλή, εξευρίσκει πόρους 500 εκατ. ευρώ που θα καλύψουν το δημοσιονομικό κενό του 2014 και περιέχει μια σειρά συνεκτικών διατάξεων που αποσκοπούν πρωτίστως στην άμβλυνση ανισοτήτων και αδικιών του ασφαλιστικού συστήματος, στην ουσιαστική ενδυνάμωση της εισπρακτικής ικανότητας των Ταμείων, αλλά και στη δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών των δανειοληπτών του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας.
Αναλυτικά στο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνονται:
α) Η ίση μεταχείριση των ασφαλισμένων του ΟΓΑ με τους ασφαλισμένους των λοιπών ασφαλιστικών οργανισμών, μέσω της δυνατότητας συνταξιοδότησης αυτών με 40 χρόνια ασφάλισης και σε ηλικία 62 ετών.
β) Η επιπλέον αύξηση του ποσού της προσωρινής σύνταξης στο 95% του ποσού της σύνταξης, που προκύπτει από τα ασφαλιστικά δεδομένα του ασφαλισμένου. Πρόκειται για ένα μέτρο που αμβλύνει την ταλαιπωρία αναμονής των συνταξιούχων, μέχρι να επιλυθεί οριστικά το ζήτημα της άμεσης απονομής συντάξεων μέσω του συστήματος “Ατλας”.
γ) Η από την 1η Δεκεμβρίου 2013 ενιαία δήλωση των ασφαλιστικών εισφορών κύριας, επικουρικής σύνταξης και πρόνοιας μέσω των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (ΑΠΔ).
δ) Η επέκταση του προστίμου για την αδήλωτη εργασία (10.550 ευρώ) για τον εργοδότη που δεν συμπεριέλαβε εργαζόμενο στη μηνιαίως υποβαλλόμενη ΑΠΔ, ακόμη και εάν έχει δηλώσει αυτόν τον εργαζόμενο στο Πληροφοριακό Σύστημα “Εργάνη”.
ε) Η ενίσχυση του ελέγχου και των διασταυρώσεων μεταξύ δηλωθεισών -μέσω της ΑΠΔ- και πραγματικά καταβληθεισών εισφορών, καθώς και η άμεση επίδοση βεβαίωσης οφειλής όταν και εφόσον διαπιστωθούν αποκλίσεις.
ζ) Η επέκταση της εφαρμογής του εργοσήμου και σε άλλες κατηγορίες περιστασιακά εργαζομένων.
η) Η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών των δανειοληπτών του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, χωρίς να χάνουν την επιδότηση επιτοκίου».
Προς παραπομπή για άνιση μεταχείριση
Με παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κινδυνεύει η Ελλάδα λόγω της διατήρησης των διατάξεων για την καταβολή συντάξεων σε άγαμες ή διαζευγμένες θυγατέρες, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι το συγκεκριμένο δικαίωμα των γυναικών συνιστά ενδεχομένως άνιση μεταχείριση προς τους άνδρες.
Οπως απεκάλυψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει από την Ελλάδα να ενημερωθεί γιατί δεν θεμελιώνονται αντίστοιχα συνταξιοδοτικά δικαιώματα με τις άγαμες θυγατέρες και σε ενήλικους άγαμους άνδρες. «Εάν δεν στοιχειοθετηθεί επαρκής τεκμηρίωση, η χώρα κινδυνεύει με παραπομπή σε Ευρωπαϊκά Δικαστήρια, λόγω παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας 2006/54/ΕΚ σχετικά με την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών» ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας σε έγγραφό του που διαβιβάστηκε στη Βουλή προς απάντηση ερώτησης βουλευτών της ΝΔ σχετικά με το ύψος της σύνταξης αγάμων θυγατέρων θανόντων του Δημοσίου.
Ο αναπληρωτής υπουργός υπενθύμισε στους βουλευτές ότι έχει τεθεί ανώτατο όριο 720 ευρώ στη σύνταξη των ενήλικων άγαμων θυγατέρων. Επίσης υπογράμμισε ότι η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται εάν τα λοιπά εισοδήματα των άγαμων θυγατέρων ξεπερνούν σε ετήσια βάση το ποσό των 8.640 ευρώ.
Αντιδράσεις σε μειώσεις
«Ως εδώ και μη παρέκει» δήλωσε ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, αντιδρώντας στις πληροφορίες και τα δημοσιεύματα για νέες μειώσεις στις συντάξεις.
Ο κ. Κουτσούμπας σημείωσε ότι «μέχρι στιγμής άνω του 50% των συνταξιούχων πληρώνονται με συντάξεις μέχρι 500 ευρώ, ενώ πάνω από το 25% βρίσκονται μεταξύ 500 και 700 ευρώ» και διερωτήθηκε: «Πώς να ζήσει ένας συνταξιούχος, πώς να γιατροπορευτεί, πώς να έχει τα στοιχειώδη, ενώ έδωσε τα πάντα σε όλη του τη ζωή για να μπορεί να έχει αυτή την ασφάλιση;».
ΆΡΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΗΣ - [email protected]