Προάγγελος μιας σφοδρής αντιπαράθεσης μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών αναφορικά με το ανώτατο όριο του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ αποτελεί το αδιέξοδο το οποίο καταγράφεται στη διαδικασία έγκρισης των δαπανών του προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα τη μερική αναστολή λειτουργίας του αμερικανικού κράτους.
Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Χάρης Παπασωτηρίου, ο οποίος παρακολουθεί στενά τις τελευταίες εξελίξεις με επίκεντρο την Ουάσιγκτον, διασαφηνίζει στο naftemporiki.gr τις συνθήκες υπό τις οποίες τα αμερικανικά δημόσια ταμεία δεν εκταμιεύουν διαθέσιμους πόρους και τελικώς διαμορφώνουν μία τρόπον τινά ελεγχόμενη αναστάτωση στη διεθνή οικονομία.
Γιατί ανεστάλη -μερικώς- η λειτουργία του αμερικανικού Δημοσίου;
Περίπου 800.000 δημόσιοι υπάλληλοι τίθενται σε αργία και αρχίζουν να μετρούν χαμένες αποδοχές, την ώρα που αναμένονται δυσλειτουργίες σε μια σειρά υπηρεσιών.
Οι οικονομικοί πόροι υπάρχουν, ωστόσο, οι δαπάνες για τις οποίες θα διατεθούν πρέπει υποχρεωτικά να εγκριθούν από το Κογκρέσο, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση δεν έδωσε το «πράσινο φως», καθώς είναι μοιρασμένο ανάμεσα στους Δημοκρατικούς (ελέγχουν τη Γερουσία) και τους Ρεπουμπλικανούς (ελέγχουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων). Οι δύο πολιτικές δυνάμεις δεν συμφωνούν σε ένα κοινό μείγμα προϋπολογισμού. Συνεπώς, ενεργοποιήθηκαν έκτακτα προσωρινά μέτρα τα οποία καλύπτουν μόνο τις απολύτως απαραίτητες δαπάνες (ένοπλες δυνάμεις, FBI κ.ο.κ.), σε αντίθεση με δευτερεύουσες υπηρεσίες (λειτουργία εθνικών πάρκων κ.ο.κ.). Αυτό η κατάσταση θα ισχύει έως ότου επιτευχθεί μία συμφωνία σε σχέση με τον προϋπολογισμό.
Πάνω σε ποια βάση αντιπαρατίθενται οι Δημοκρατικοί με τους Ρεπουμπλικανούς;
Οι Δημοκρατικοί επιθυμούν να καλύψουν τα ελλείμματα και να μειώσουν το χρέος, μέσω της αύξησης της φορολογίας, ενώ οι Ρεπουμπλικανοί προκρίνουν τη μείωση των κοινωνικών δαπανών. Μέχρι στιγμής, δεν συμφωνούν σε μία συμβιβαστική λύση, η οποία θα επέτρεπε στις δύο θεωρήσεις να συναντηθούν κάπου στη μέση.
Ποιος είναι ο ρόλος της πολύκροτης μεταρρύθμισης Ομπάμα στον τομέα της Υγείας;
Δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ότι η κοινή γνώμη αποδοκιμάζει τη στρατηγική των Ρεπουμπλικανών, τους οποίους φέρεται να θεωρεί υπαίτιους.
Η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση κοινωνικοποιεί το σύστημα Υγείας των ΗΠΑ, γεγονός που θα κοστίσει στο αμερικανικό Δημόσιο περισσότερα από 100 δισ. δολάρια. Οι Ρεπουμπλικανοί ζητούν να διατεθούν λιγότερα χρήματα και συγχρόνως να αναβληθεί η εφαρμογή του νέου νόμου για έναν χρόνο. Πρόκειται όμως για τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση την οποία έχει «περάσει» ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος επιμένει να εφαρμοστεί ως έχει. Πρόκειται για μία παράμετρο η οποία συντέλεσε τα μέγιστα στο αδιέξοδο επί του προϋπολογισμού.
Είναι πρωτοφανής η αναστολή λειτουργίας δημόσιων υπηρεσιών στις ΗΠΑ;
Έχει ξανασυμβεί ακριβώς το ίδιο πριν από 17 χρόνια, την περίοδο 1995 - 96.
Πόσο θα μπορούσε να διαρκέσει το «λουκέτο» στο αμερικανικό δημόσιο;
Την τελευταία φορά είχε διαρκέσει για περίπου τρεις μήνες.
Προβλέπονται εικόνες αναστάτωσης στις ΗΠΑ τα επόμενα 24ωρα;
Θα υπάρξουν σε έναν βαθμό δυσλειτουργίες σε μια σειρά υπηρεσιών. Παράλληλα, για όσο ισχύει αυτό το καθεστώς, οι εργαζόμενοι οι οποίοι τίθενται σε αργία θα χάνουν αποδοχές. Κατά τα λοιπά, αναμένεται μία ψύχραιμη αντιμετώπιση μιας κατάστασης η οποία έχει προκύψει ξανά στο παρελθόν και ουσιαστικά αναδεικνύει τις διαστάσεις μιας μεγάλης αντιπαράθεσης στο εσωτερικό των ΗΠΑ.
Τι συνεπάγεται η εξέλιξη για τη διεθνή κοινότητα;
Θα έλεγε κανείς ότι αυτήν τη στιγμή οι επιπτώσεις εξαντλούνται στην αποδυνάμωση της διεθνούς εικόνας του Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος το
Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί «μπλοφάρουν» μπροστά στις δαπάνες του προϋπολογισμού, με το βλέμμα στραμμένο στην επικείμενη σύγκρουση για το πλαφόν του δημόσιου χρέους.
επόμενο διάστημα θα είναι απορροφημένος με τα εσωτερικά ζητήματα. Θεωρητικά διευκολύνονται οι όποιες κινήσεις άλλων χωρών στο ζήτημα της συριακής κρίσης. Επιπλέον, στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης των ΗΠΑ με την Ευρωζώνη, αναφορικά με τη διαχείριση της διεθνούς οικονομικής κρίσης, δίνεται η ευκαιρία σε χώρες όπως η Γερμανία να υποστηρίξουν: «Εμείς τακτοποιούμε τα του οίκου μας, επιλέγοντας τη δημοσιονομική πειθαρχία. Κάνετε λοιπόν και εσείς το ίδιο». Συντρέχει λόγος ανησυχίας για τη διεθνή οικονομία;
Στην πραγματικότητα, οι χρηματαγορές θα κλονιστούν μόνο στην περίπτωση που υπάρξει αδιέξοδο ως προς την επιδιωκόμενη συμφωνία μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών αναφορικά με την «οροφή» του αμερικανικού δημόσιου χρέους.
Τι κρίνουν οι διαπραγματεύσεις για το χρέος των ΗΠΑ;
Σε λίγες εβδομάδες το Κογκρέσο θα πρέπει να εγκρίνει το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ, καθώς το αμερικανικό Δημόσιο πλησιάζει την ισχύουσα «οροφή». Αν αυτό το όριο δεν αυξηθεί, τότε οι ΗΠΑ δεν θα αποπληρώσουν ομόλογα τα οποία ωριμάζουν. Αν συμβεί κάτι ανάλογο, τότε η φερεγγυότητα του αμερικανικού δημοσίου θα υποστεί τεράστιο πλήγμα, γεγονός που θα προκαλέσει μία «τρομακτική» κρίση, η οποία δεν θα θυμίζει σε τίποτα το σημερινό αδιέξοδο γύρω από τον αμερικανικό προϋπολογισμό και σίγουρα θα επηρεάσει τη διεθνή οικονομία.
Ποιο είναι το επικρατέστερο σενάριο;
Εκατέρωθεν, οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί «παίζουν ένα σκληρό παιχνίδι». Κατά πάσα πιθανότητα, θα εξαντλήσουν τα
Το αμερικανικό ομόλογο θεωρείται τόσο φερέγγυο, ώστε ο τόκος τον οποίο πληρώνει το αμερικανικό δημόσιο να είναι χαμηλότερος από το ύψος του πληθωρισμού. Οι «αγορές» θα έβλεπαν μία χρεοκοπία των ΗΠΑ μόνο κατά τη διάρκεια ενός εφιάλτη.
περιθώρια έως την τελευταία στιγμή, προκειμένου να αναγκάσουν την αντίπαλη πλευρά στις μεγαλύτερες δυνατές υποχωρήσεις. Θεωρώ ότι στο παρά πέντε θα βρεθεί μία συμβιβαστική λύση, εν μέσω πολιτικών ελιγμών των δύο πλευρών. Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει στο επίπεδο των πολιτικών εντυπώσεων;
Κατά πάσα πιθανότητα, στο τέλος θα βγουν χαμένοι οι Ρεπουμπλικανοί, οι οποίοι στα «μάτια» της κοινής γνώμης εμφανίζονται πιο ακραίοι ως προς τις επιλογές τους. Άλλωστε, η εμπλοκή της συγκεκριμένης πτέρυγας σε «κινήματα» όπως το Tea Party της κοστίζει αρκετά. Σημειωτέον, οι Ρεπουμπλικανοί ήταν εκείνοι οι οποίοι είχαν «χρεωθεί» την αντίστοιχη αναταραχή κατά την περίοδο 1995-96, γεγονός που βοήθησε τον Μπιλ Κλίντον να επανεκλεγεί στις εκλογές οι οποίες ακολούθησαν. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, οι πιο μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανοί δέχονται επιθέσεις από «δεξιά», ενόψει των προκριματικών εκλογών που θα διεξαχθούν τον επόμενο χρόνο. Συνεπώς, εκτιμάται ότι «θα τραβήξουν το σκοινί» όσο μπορούν, προκειμένου να μη χάσουν έδαφος έναντι των πιο ακραίων στελεχών τα οποία διεκδικούν το χρίσμα του κόμματος.
Μέσα σε ποιο οικονομικό πλαίσιο σημειώνονται οι τελευταίες εξελίξεις;
Η αμερικανική οικονομία καταγράφει ρυθμό ανάπτυξης (2,5%) που δεν θεωρείται ιδιαίτερα ικανοποιητικός για τα δεδομένα των ΗΠΑ. Η ανεργία δεν μειώνεται τόσο γρήγορα, όσο έχει μειωθεί σε άλλες περιόδους ανάκαμψης. Κάποιοι οικονομολόγοι αποδίδουν αυτήν την αναιμική ανάπτυξη σε παράγοντες όπως η γήρανση του αμερικανικού πληθυσμού.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ - [email protected]
