Νέο πρόγραμμα δράσης για την ενίσχυση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, με τον κωδικό «NAIADES II», με στόχο τη βελτίωση τόσο του πλαισίου λειτουργίας όσο και των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων του κλάδου, φέρνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση των υποδομών και μεγαλύτερη ενσωμάτωση των μεταφορών μέσω εσωτερικής ναυσιπλοΐας στην εφοδιαστική αλυσίδα.
«Η καλή κατάσταση των υποδομών είναι βασική προϋπόθεση για την επιτυχημένη λειτουργία της εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Ο κλάδος αυτός μπορεί να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του μόνο με την καλή συντήρηση του δικτύου εσωτερικών πλωτών μεταφορών, την καλύτερη σύνδεση με άλλα μέσα μεταφοράς, την κάλυψη των ελλιπών συνδέσεων και την εξάλειψη των σημείων συμφόρησης», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, υπάρχουν από παλαιότερα σκέψεις για την ένωση του Αξιού ποταμού με το Δούναβη, κάτι που πρακτικά σημαίνει την ένταξη του λιμανιού της Θεσσαλονίκης με το δίκτυο εσωτερικής ναυσιπλοΐας στην Ευρώπη. Σκέψεις οι οποίες τελευταία επανήλθαν στο προσκήνιο, με αφορμή και το πρόγραμμα εκμετάλλευσης της ελληνικής λιμενικής βιομηχανίας, που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σημειώνεται ότι ο ελληνικός εφοπλισμός είχε πολύ έντονη παρουσία στον τομέα στο πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα.
Ως εργαλείο για τη βελτίωση των ήδη υφιστάμενων, αλλά και στη δημιουργία νέων υποδομών εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς και στην αναβάθμιση της διασύνδεσης αυτού του τομέα με άλλα μέσα μεταφοράς θα χρησιμοποιηθεί ο μηχανισμός «Συνδέοντας στην Ευρώπη».
Επίσης, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τη λειτουργία των Υπηρεσιών Ποτάμιων Πληροφοριών λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη βελτίωσης της ενοποίησης των δεδομένων για όλα τα μέσα μεταφοράς.
Η λειτουργία
Ακόμα ένας στόχος είναι η ενίσχυση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς και της αναδιάρθρωσης του τομέα και αντιμετώπιση των αναγκών για εξειδίκευση, δεξιότητες και ποιοτικές θέσεις εργασίας. «Ο τομέας της εσωτερικής ναυσιπλοΐας λειτουργεί υπό δυσχερείς οικονομικές συνθήκες. Ο κατακερματισμός του είναι υψηλός, καθώς το 80% του στόλου το εκμεταλλεύονται οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες.
Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει την εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης και επιβραδύνει τις δυνατότητες για νέες επενδύσεις και καινοτομία», αναφέρει η Επιτροπή και προσθέτει: «Οι θέσεις εργασίας στο συγκεκριμένο κλάδο εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 10%. Η ηλικιακή σύνθεση των εργαζομένων θα οδηγήσει σε μαζική έξοδό τους από το επάγγελμα την ερχόμενη δεκαετία. Σε ορισμένα δείγματα αγοράς το 50% των εργαζομένων είναι πάνω από 50 ετών».
Η Επιτροπή πραγματοποιεί συζητήσεις με εκπροσώπους του κλάδου και με τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη προκειμένου να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για να αναστραφεί η δυσχερής κατάσταση και να στηριχθεί η αναδιάρθρωση του κλάδου. Επίσης, η Επιτροπή εξετάζει τι μπορεί να γίνει από ρυθμιστικής πλευράς ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση. Συγκεκριμένα, πρόκειται να επανεξετάσει τις τεχνικές απαιτήσεις των πλοίων και να ενθαρρύνει την προώθηση της χρήσης υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) ως εναλλακτικού καυσίμου.
Παράλληλα, η Επιτροπή θα προτείνει μέτρα για τη μείωση των εμποδίων όσον αφορά την πρόσβαση στην εργασία και την κινητικότητα, θα αναβαθμίσει τα επαγγελματικά προσόντα και τις σταδιοδρομίες στον κλάδο και θα εξασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού.
Περιβάλλον
Η Επιτροπή τονίζει ότι θα επανεξετάσει τα όρια εκπομπών για τις νέες μηχανές και θα διερευνήσει τη δυνατότητα αυστηρότερων ορίων εκπομπών για τις ήδη λειτουργούσες μηχανές. Θα τροποποιήσει επίσης τους κανόνες που επιτρέπουν τη χρήση ΥΦΑ ως καυσίμου στην εσωτερική ναυσιπλοΐα.
Από την πλευρά της, η Επιτροπή θα στηρίξει την πράσινη και καινοτόμο ανάπτυξη του τομέα μέσω των προγραμμάτων «Ορίζοντας 2020» και «Συνδέοντας την Ευρώπη», ενώ παράλληλα κατέθεσε πρόταση στο πλαίσιο του προγράμματος «NAIADES II», ώστε το αποθεματικό του τομέα να μπορεί να στηρίζει επενδύσεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων. Η στήριξη εκ μέρους της Επιτροπής μπορεί να συμπληρωθεί από ειδικά προγράμματα σε επίπεδο κρατών-μελών, αναφέρει.
Ποιο είναι το προφίλ του τομέα
-
5 μεγαλύτερα θαλάσσια λιμάνια στην Ευρωπαϊκή Ενωση συνδέονται με δίκτυα εσωτερικής ναυσιπλοΐας.
-
140 δισ. τονοχιλιόμετρα κάθε χρόνο μεταφέρονται μέσω του δικτύου εσωτερικής ναυσιπλοΐας της Ε.Ε.
-
230 και πλέον λιμάνια εσωτερικής ναυσιπλοΐας περιλαμβάνει το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών.
-
1/3 των τιμών της οδικής μεταφοράς αποτελούν οι εκπομπές CO2 και η κατανάλωση καυσίμων ενός μεγάλου πλοίου.
-
1/3 όλων των εμπορευμάτων μέσω του εσωτερικού πλωτού δικτύου μετέφερε το Ρότερνταμ (φωτογραφία) το 2010.
