«Ασπίδα» προστασίας έναντι των «κόκκινων» δανείων, που μπορεί να φθάσει έως τα 13 δισ. ευρώ, διαθέτουν οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες, σε περίπτωση που, μελλοντικά, παρουσιαστούν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για την αντιμετώπιση επισφαλειών.
Αυτή είναι η εικόνα που έδωσε ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, στο μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας της ΕΚΤ, Γεργκ Ασμουσεν, κατά τη χθεσινή, προγραμματισμένη συνάντησή τους, η οποία σε μεγάλο βαθμό επικεντρώθηκε στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Το «μαξιλάρι» των 13 δισ., όπως τονίσθηκε, απομακρύνει τον κίνδυνο να υποστούν οι Ελληνες καταθέτες την «τιμωρία» που επιβλήθηκε στους Κύπριους, δηλαδή το κούρεμα των καταθέσεων με στόχο να διασωθούν οι τράπεζες από επισφαλή δάνεια.
Ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει, σήμερα, αποθεματικό που φτάνει περίπου τα 8 δισ. ευρώ.
Επίσης, από τη διαδικασία της εσωτερικής αναδιάρθρωσης που έχουν ξεκινήσει όλες οι εμπορικές τράπεζες μετά τη διαδικασία της
ανακεφαλαιοποίησης, θα προκύψει ένα επιπλέον αποθεματικό της τάξης των 5 δισ. ευρώ, το οποίο επίσης θα διατεθεί για να καλύψει μελλοντικές ανάγκες.
Παράλληλα, ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε ότι, ταυτόχρονα με τη διαδικασία της κεφαλαιακής τους ενίσχυσης, οι τράπεζες μείωσαν σημαντικά, τον τελευταίο χρόνο, την εξάρτησή τους από τα δάνεια της ΕΚΤ.
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι τα συνολικά δάνεια, ύψους 130 δισ. ευρώ, που είχαν τον περασμένο Αύγουστο από την ΕΚΤ, φέτος έχουν μειωθεί στα 78 δισ. ευρώ.
Ο κ. Προβόπουλος ενημέρωσε τον κ. Ασμουσεν και για όλα τα στάδια της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, αλλά και για τα μελλοντικά βήματα που αφορούν στην «ιδιωτικοποίηση» των υπό εκκαθάριση τραπεζών και της Eurobank.
Ο κ. Ασμουσεν, με τη σειρά του, δήλωσε εξαιρετικά ικανοποιημένος από το γεγονός ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα στέκεται και πάλι στα πόδια του και ζήτησε την αυστηρή εποπτεία και στα νέα επιχειρηματικά σχέδια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Το στέλεχος της ΕΚΤ ενημερώθηκε και για τις συνθήκες πιστωτικής επέκτασης, αλλά και για τις επισφαλείς απαιτήσεις των ελληνικών τραπεζών.
Μόλις έμαθε το ύψος τους, τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του δανειακού χαρτοφυλακίου, ώστε να εδραιωθεί οριστικά η σταθερότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης, ο κ. Αμσουσεν ζήτησε να μάθει και την πορεία των καταθέσεων, ώστε να συμπληρώσει την εικόνα χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα από τα πλέον επίσημα χείλη.
Η επόμενη εικόνα για το θέμα θα δινόταν κατά το δείπνο που θα είχε με ομάδα επιχειρηματιών, η οποία θα πραγματοποιούνταν με πρωτοβουλία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών και του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας, Γιώργου Ζανιά.
Η έκθεση της BlackRock
Στο μεταξύ, την ακτινογραφία των δανειακών χαρτοφυλακίων που διατηρούν οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζει τις τελευταίες εβδομάδες η BlackRock, αυτή τη φορά σε τρεις φάσεις: έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, η εταιρεία θα έχει έτοιμη την αξιολόγηση των μοντέλων διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, προτείνοντας βελτιώσεις, στη συνέχεια περί τα τέλη Οκτωβρίου θα παραδοθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος ένα προσχέδιο της αξιολόγησης των χαρτοφυλακίων και, ένα μήνα αργότερα, θα πρέπει να είναι έτοιμη, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η τελική έκθεση που θα δίνει την εκτίμηση για τις ζημιές σε ορίζοντα τριετίας, δηλαδή έως τον Ιούνιο του 2016.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις θεσμικών και τραπεζικών παραγόντων, παρά το έντονα υφεσιακό περιβάλλον και την υψηλή ανεργία, ο νέος έλεγχος θα καταλήξει σε αποτελέσματα καλύτερα από αυτά που θα ανέμενε κανείς για μια σειρά από λόγους, και ο επικαιροποιημένος λογαριασμός για τον κλάδο θα είναι και πάλι διαχειρίσιμος.
Σε σχέση με την προηγούμενη αξιολόγηση της BlackRock, εκτός συστήματος είναι πλέον περί τα 9 δισ. ευρώ δανείων που έχουν περάσει σε εκκαθάριση και βρίσκονται στις bad banks που δημιουργήθηκαν από το «σπάσιμο» πιστωτικών ιδρυμάτων.
Επίσης, θετικό στοιχείο για τον κλάδο είναι ότι η BlackRock θα στηριχθεί σε καλύτερες μακροοικονομικές παραδοχές έναντι της πρώτης αξιολόγησης του 2011, αφού ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Ενωση «βλέπουν» έξοδο από την ύφεση το 2014, ώστε, εν τέλει, το δυσμενές σενάριο της έκθεσης να είναι πιο ήπιο από εκείνο της προηγούμενης.
Παραδοχές που λάμβανε υπόψη η υφιστάμενη έκθεση, όπως η υποχώρηση των τιμών των ακινήτων κατά 50%, που θα έπληττε τα χαρτοφυλάκια στεγαστικών, δεν έχουν, άλλωστε, υλοποιηθεί.
Αξίζει να σημειωθεί και μία άλλη σημαντική παράμετρος: η BlackRock, το 2011, προσδιόρισε τις εκτιμώμενες ζημιές από το πιστωτικό χαρτοφυλάκιο για μία τριετία, δηλαδή έως και το 2014, με ένα πολύ δυσμενές σενάριο. Με βάση αυτή την εκτίμηση, έγινε από την ΤτΕ ο υπολογισμός των κεφαλαιακών αναγκών και η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης.
Η παρούσα αξιολόγηση αφορά, στην ουσία, τη διετία 2015-2016 και βρίσκει τράπεζες, όπως η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς, να έχουν σημαντικό απόθεμα κεφαλαίων.
Μοντέλα διαχείρισης
Η τρόικα ζητεί επίσης τον επαναπροσδιορισμό των μοντέλων που εφαρμόζουν οι τράπεζες, αλλά και του θεσμικού περιβάλλοντος. Οι βελτιώσεις θα αφορούν τον τρόπο διαχείρισης -από τις ίδιες τις τράπεζες- της σχέσης με τους δανειολήπτες, τη διαχείριση των προβληματικών δανείων, όπως και τη διαμόρφωση σύγχρονου πλαισίου.
Με στοιχεία του α' τριμήνου του 2013, ο δείκτης καθυστερήσεων ανήλθε στο 27,8%, από 24,5% στο τέλος του 2012, ανεβάζοντας τα «κόκκινα» δάνεια σε τουλάχιστον 63 δισ. ευρώ.
Τα καταναλωτικά δάνεια παραμένουν η πιο «ευπαθής» κατηγορία χορηγήσεων, με τις καθυστερήσεις να φθάνουν στο 42,4%, από 38,8%, αλλά πιο ανησυχητική για τις τράπεζες είναι η δυσκολία αποπληρωμής στα στεγαστικά δάνεια, που καταγράφεται στο 23% των δανείων, έναντι 21,4% που ήταν το Δεκέμβριο.
Αύξηση στο 27,5% σημείωσε ο δείκτης επισφαλειών στην επιχειρηματική πίστη, από 23,4% για το 2012.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - ΑΝΝΑ ΔΟΓΑ
