Σημαντική μείωση του πληθωρισμού κατέγραψε τον Ιούλιο η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Ομως, η μείωση του πληθωρισμού κατά 0,7% αντικατοπτρίζει το μέσο όρο της μεταβολής των τιμών, καθώς παρατηρούνται διαφοροποιήσεις μεταξύ των προϊόντων και υπηρεσιών.
Σε πολλά βασικά αγαθά και υπηρεσίες, ευρείας κατανάλωσης, οι τιμές όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν σημαντικά. Και εδώ προκύπτει το ερώτημα. Γιατί η πτώση του πληθωρισμού δεν είναι μεγαλύτερη και σε ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες να αυξάνονται κιόλας οι τιμές, σε συνθήκες παρατεταμένης και μεγάλης υποχώρησης της καταναλωτικής ζήτησης και του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος;
Είναι ένα ερώτημα το οποίο έθεσε στην τριμηνιαία έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής και στην οποία επιχειρείται μια όντως σφαιρική απάντηση σ’ αυτό. Στην έκθεση παρατίθενται στοιχεία για τη μεταβολή των τιμών σε βασικά προϊόντα τα οποία σωρευτικά την περίοδο 2008-2013 (πρώτο δίμηνο) παρουσίασαν αύξηση 6,3%, από την Τράπεζα της Ελλάδος και Ινστιτούτα τα οποία επιβεβαιώνουν αυτή την ανοδική τάση των τιμών με επιβραδυνόμενο ρυθμό.
Οι μικρομεσαίοι αποδίδουν σε διάφορους παράγοντες την ανοδική τάση των τιμών, όπως: α) στις τιμές που αγοράζουν αυτοί σε σχέση με τις μεγάλες αλυσίδες, β) στις αυξημένες τιμές των εισαγόμενων προϊόντων, γ) στο αυξημένο λειτουργικό κόστος λόγω των αυξήσεων στα τιμολόγια της ΔΕΗ, δ) στην αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης και ε) στην αδυναμία χορήγησης πιστώσεων από τους προμηθευτές.
Από την πλευρά της Τραπέζης της Ελλάδος μεταξύ των κυριότερων αιτιών στην προς τα κάτω ακαμψία των τιμών καταγράφονται οι ανεπαρκώς ανταγωνιστικές συνθήκες σε κρίσιμους τομείς για τις τιμές καταναλωτή, όπως το διανεμητικό εμπόριο. Στρεβλώσεις του ανταγωνισμού προκύπτουν και από τις πρακτικές των πολυεθνικών επιχειρήσεων όσον αφορά τις ενδοομιλικές συναλλαγές τους, τις πολιτικές τιμολόγησης που ακολουθούν και τους περιορισμούς που επιβάλλουν στις θυγατρικές τους ως προς την προμήθεια των προϊόντων που διαθέτουν στην κατανάλωση.
Επιπλέον, η αύξηση της επιβάρυνσης των επιχειρήσεων που προκύπτει από την άμεση φορολογία με την επιβολή έκτακτων εισφορών, αλλά και από την έμμεση, έχει τελικά τις ίδιες συνέπειες που θα είχε η αύξηση μιας συνιστώσας του κόστους παραγωγής.
Στο θέμα παρενέβη τελευταία και το ΔΝΤ το οποίο κάνει λόγο για σημαντική πρόοδο της χώρας στο θέμα της ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας κόστους, μέσω των μισθολογικών περικοπών. Τα στελέχη του Ταμείου ανησυχούν για την καθυστερημένη προσαρμογή των τιμών, την οποία την αποδίδουν σε μεγάλο βαθμό στις ατέλειες των αγορών προϊόντων.
Αυτές τις ατέλειες η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα. Εχει ηθική υποχρέωση απέναντι στους πολίτες οι οποίοι βλέπουν τα εισοδήματά τους να περικόπτονται, αλλά τις τιμές των αγαθών να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα καθιστώντας την καθημερινότητά τους ακόμη πιο δύσκολη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΛΑΚΟΥΤΣΗΣ - [email protected]
