Η οικονομία θα ανακάμψει το 2014, αν παγιωθεί το κλίμα εμπιστοσύνης και επισπευσθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, επισημαίνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) Γιώργος Προβόπουλος στην Έκθεσή του για τη Νομισματική Πολιτική.
Στην Έκθεση, η οποία υποβλήθηκε σήμερα στον Πρόεδρο της Βουλής και το υπουργικό συμβούλιο, διατυπώνεται η εκτίμηση ότι το ΑΕΠ θα υποχωρήσει με ρυθμό κοντά στο 4,6% φέτος και η ανεργία θα σταθεροποιηθεί γύρω στο 28%.
Η οικονομία εκτιμάται ότι θα εισέλθει σε τροχιά θετικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2014, ενώ η ανεργία θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται από το 2015. Ο διοικητής της ΤτΕ επισημαίνει πως προϋπόθεση για την ανάκαμψη είναι η συνέχιση της εφαρμογής του προγράμματος σταθεροποίησης, χωρίς χαλάρωση και αποκλίσεις.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί γύρω στο -0,3% το 2013 και ο πυρήνας του πληθωρισμού στο -1,1%. Παράλληλα, εκτιμάται ότι το 2013 θα υπάρξει υπερανάκτηση της απολεσθείσας ανταγωνιστικότητας την περίοδο 2001-2009.
Οι υπάρχουσες ενδείξεις για την εξέλιξη του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών κατά το 2013 προοιωνίζονται περαιτέρω περιορισμό του σε ποσοστό χαμηλότερο του 3% του ΑΕΠ, ενώ το 2014 το ποσοστό αυτό θα κυμανθεί περί το 2%.
Θετικές ενδείξεις για εξισορρόπηση της οικονομίας
Ο διοικητής της ΤτΕ διαπιστώνει πως τους τελευταίους μήνες ενισχύονται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό οι ενδείξεις ότι η οικονομία έχει εισέλθει σε τροχιά εξισορρόπησης.
Οι ενδείξεις αυτές συνοψίζονται στα ακόλουθα:
-
Ο κίνδυνος εξόδου της Ελλάδος από τη ζώνη του ευρώ έχει απομακρυνθεί, όπως αναγνωρίζουν το σύνολο των αναλυτών και οι διεθνείς οργανισμοί.
- Αποκαθίσταται σταδιακά η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της οικονομίας, όπως προκύπτει από τη ραγδαία αποκλιμάκωση της διαφοράς αποδόσεων μεταξύ του ελληνικού και του γερμανικού δεκαετούς ομολόγου.
-
Το τραπεζικό σύστημα αποδείχθηκε ανθεκτικό στη μεγάλη κρίση και σήμερα βρίσκεται σε διαδικασία αναδιάταξης πάνω σε νέες, υγιείς βάσεις. Αυτό είναι το πρώτο κρίσιμο βήμα για τη σταδιακή αποκατάσταση ομαλών χρηματοδοτικών συνθηκών στην πραγματική οικονομία. .
-
Τα δίδυμα ελλείμματα, το δημοσιονομικό έλλειμμα και το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών, έχουν περιοριστεί σημαντικά: Η δημοσιονομική προσαρμογή έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο και φαίνεται ότι το 2013 μπορεί να επιτύχει τη δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος, ενώ είναι ουσιαστική και η βελτίωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.
-
Η πορεία εφαρμογής του προγράμματος σταθεροποίησης εκτιμάται ως ικανοποιητική και η εισροή κεφαλαίων που προβλέπονται από τη δανειακή σύμβαση συνεχίζεται απρόσκοπτα.
Σύμφωνα με τον κ. Προβόπουλο, οι ενδείξεις αυτές είναι αναμφισβήτητα θετικές και, αν συνεχιστούν, προοιωνίζονται βελτίωση και στην πραγματική οικονομία. Αν συνεπώς επισπευσθεί τώρα η πραγματοποίηση αυτών των μεταρρυθμίσεων και παγιωθεί το κλίμα εμπιστοσύνης, προσθέτει, μπορεί βάσιμα να προβλεφθεί ότι σύντομα τα αποτελέσματα θα γίνουν ορατά και στην πραγματική οικονομία.
Δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού
Ο Γιώργος Προβόπουλος επισημαίνει, πάντως, ότι οι ενθαρρυντικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού, καθώς οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες που εξακολουθούν να υπάρχουν θα μπορούσαν να θέσουν υπό αίρεση την παγίωση της σταθεροποίησης και την πρόβλεψη για ανάκαμψη της οικονομίας.
Οι ενθαρρυντικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού
Γ. Προβόπουλος, διοικητής ΤτΕ
Όπως λέει, παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε πολλούς τομείς, η λειτουργία του κράτους παραμένει αδύναμη. Έτσι, εφαρμόζονται πλημμελώς μέτρα που έχουν ψηφιστεί από τη Βουλή των Ελλήνων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις στην πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να μετριάσουν την ένταση της ύφεσης.
Προειδοποιεί επίσης πως η μεγάλη σε διάρκεια και ένταση ύφεση και η έλλειψη ρευστότητας μπορεί να αυξήσουν τον αριθμό των - βιώσιμων κατά βάση - επιχειρήσεων που αναγκάζονται να διακόψουν τη λειτουργία τους.
Έξι πολιτικές για επίσπευση της ανάκαμψης
Ο διοικητής της ΤτΕ υποστηρίζει πως το κλίμα είναι θετικό για να προχωρήσουν με ταχύτερους ρυθμούς πολιτικές που θα διασφαλίσουν ότι οι βελτιωμένες προσδοκίες θα μεταφερθούν στην πραγματική οικονομία.
Συγκεκριμένα απαιτείται:
Επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων χωρίς υστερήσεις και αναβολές
Πρώτον, να συνεχιστεί με απόλυτη συνέπεια η εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής με βάση τα χρονοδιαγράμματα και τους στόχους που έχουν τεθεί. Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων χωρίς υστερήσεις και αναβολές είναι η πρώτη, απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσει αδιατάρακτα η εκτέλεση της δανειακής σύμβασης. Πρώτη επιδίωξη, άμεσης προτεραιότητας, είναι η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος μέσα στο 2013. Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων αφενός ενισχύει την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία και αφετέρου αποκλείει τη λήψη νέων οριζόντιων μέτρων.
Δεύτερον, να επιταχυνθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ιδιαίτερα στο δημόσιο τομέα με κύριες αιχμές:
α) Την ολοκλήρωση του σχεδίου για τη φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία θα πρέπει να δημιουργήσει προϋποθέσεις μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων. Αυτό προαπαιτεί διεύρυνση της φορολογικής βάσης με την αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
β) Τη βελτίωση της λειτουργίας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού για να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα. Σημαντική εν προκειμένω είναι η αναβάθμιση και αποτελεσματική λειτουργία της Γενικής Γραμματείας Εσόδων.
γ) Την ουσιαστική αξιοποίηση της δυνατότητας νέων προσλήψεων που δίνει η πρόσφατη απόφαση για την αντικατάσταση 15.000 υπαλλήλων που θα απομακρυνθούν μέχρι το 2014. Οι νέες προσλήψεις πρέπει να είναι αυστηρά αξιοκρατικές και στοχευμένες ούτως ώστε να καλύψουν πραγματικές ανάγκες της δημόσιας διοίκησης σε καίριους τομείς (π.χ. φορολογία, υγεία).
Τρίτον, να προχωρήσει με πιο αποφασιστικά βήματα και ταχύτερους ρυθμούς η υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, με πρωταρχικό κριτήριο τις δυνατότητες κάθε συγκεκριμένης αποκρατικοποίησης να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και να συμβάλει στην αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της οικονομίας.
Τέταρτον, να αντιμετωπιστεί άμεσα η ανεργία μεταξύ άλλων και με την ενίσχυση των ενεργητικών πολιτικών στην αγορά εργασίας. Αυτό μπορεί να γίνει με την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων για την κοινωνική συνοχή.
Πέμπτον, να ολοκληρωθεί στην πράξη η ασφαλιστική μεταρρύθμιση με την αξιοποίηση της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ασφάλισης, που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να συμβάλει στην αναπλήρωση των απωλειών στις κύριες συντάξεις. Αυτό απαιτεί άρση των εμποδίων και αγκυλώσεων που υπάρχουν σήμερα.
Έκτον, να ενισχυθεί σε βραχυχρόνια βάση η ρευστότητα με την ταχύτερη προώθηση πολιτικών που αφορούν: (α) την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και (β) την αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων και την επανεκκίνηση των έργων υποδομών.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον κ. Προβόπουλο, κομβική σημασία για την αποκατάσταση ομαλών συνθηκών ρευστότητας θα έχει η ισχυροποίηση του τραπεζικού κλάδου, η οποία, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θα επιτρέψει την πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της οικονομίας και την αύξηση τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης για τραπεζική χρηματοδότηση.
Ανθεκτικό στην κρίση το τραπεζικό σύστημα
Όσον αφορά στον τραπεζικό τομέα, ο διοικητής της ΤτΕ διαπιστώνει σταδιακή άμβλυνση των προβλημάτων σε επίπεδο ρευστότητας, ποιότητας χαρτοφυλακίου δανείων και κεφαλαιακής επάρκειας.
Επισημαίνει επίσης ότι, παρά τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, οι ενέργειες της Πολιτείας και της Τράπεζας της Ελλάδος συνέχισαν να διασφαλίζουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την ακεραιότητα των καταθέσεων του κοινού.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, με ταχείς και αποτελεσματικούς χειρισμούς των ελληνικών αρχών ελαχιστοποιήθηκε η μετάδοση των κραδασμών από το κυπριακό στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, ενώ συνεχίστηκε ομαλά η εξυπηρέτηση των πελατών των πρώην κυπριακών υποκαταστημάτων στην Ελλάδα μέσω της εξαγοράς τους από την εγχώρια τράπεζα.
ICON PRESS/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΛΤΑΣ
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), Γιώργος Προβόπουλος.
Ο κ. Προβόπουλος αναφέρεται όμως και στη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, η οποία, μετά τη μεταβατική ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) τον Μάιο και το Δεκέμβριο του 2012 με εισφορά χρεογράφων του EFSF, βαίνει προς ολοκλήρωση εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος.
«Η ανακεφαλαιοποίηση θα αποτελέσει αφετηρία για την ανασύνταξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος με βάση μια συνολική στρατηγική», τονίζει στην έκθεσή του.
Τους επόμενους μήνες, πάντως, το τραπεζικό σύστημα θα αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες θα κληθούν να διαχειριστούν τις νέες τους δομές με στόχο την επίτευξη των μεγαλύτερων δυνατών συνεργειών, ενώ, παράλληλα, θα πρέπει να προετοιμάζονται και για την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, που θα διενεργήσει η Τράπεζα της Ελλάδος και η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2013.
Νέα Μέρα: Εμπαιγμός
Για εμπαιγμό των βουλευτών και του ελληνικού λαού κατηγόρησε τον κ. Προβόπουλο ο υπεύθυνος Οικονομικών του Κόμματος «Νέα ΜΕΡΑ» καθηγητής Γεώργιος Βάμβουκας.
Όπως υποστηρίζει, στην Έκθεση δεν υπάρχει ούτε ένα στατιστικό στοιχείο, που να επιβεβαιώνει ότι η ελληνική οικονομία εμφανίζει τάσεις εξισορρόπησης και θετικά σημάδια ανάκαμψης του 2014.
Αντιθέτως, σύμφωνα με τον κ. Βάμβουκα, η Έκθεση περιλαμβάνει 26 στατιστικούς πίνακες που πιστοποιούν την οξύτατη κρίση την οποία διέρχεται η εθνική οικονομία και τη σοβαρή επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών κατά τη διάρκεια του 2013.
Ειδικότερα, χαρακτηρίζει αξιοσημείωτο ότι «ο κ. Προβόπουλος και οι σύμβουλοί του παρερμηνεύουν τα στοιχεία». Ως παράδειγμα αναφέρει πως «σε κανένα σημείο της έκθεσης δεν αναφέρουν ότι το πρώτο τετράμηνο του 2013 το πρωτογενές έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης ήταν έξι φορές υψηλότερο από την αντίστοιχη περίοδο του 2012, επίσης σκόπιμα παρερμηνεύουν τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών, ενώ η κάμψη των εισαγωγών και η στασιμότητα των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά τη διάρκεια του 2013, αντανακλούν την παρατεταμένη κρίση του οικονομικού μας συστήματος».
