Στοχευμένους ελέγχους για την καταπολέμηση της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας αποφάσισε το αρμόδιο υπουργείο. Φαίνεται πως στην πολιτική ηγεσία έφθασαν μηνύματα ότι σε πολλές περιοχές και κυρίως στις τουριστικές, το φαινόμενο της ανασφάλιστης εργασίας έχει λάβει διαστάσεις και λόγω εποχικότητας.
Υψηλά ποσοστά ανασφάλιστης εργασίας και άρα απροστάτευτης, πέραν του ότι συνεπάγονται απώλεια εσόδων για τα ασφαλιστικά ταμεία και άνισους όρους ανταγωνισμού των επιχειρήσεων, αποτελούν και σημαντικό εμπόδιο στη χάραξη και άσκηση αποτελεσματικής οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής.
Και αυτό γιατί όπως τονίζεται σε μελέτη, για το μέγεθος και τη διάρθρωση της ανασφάλιστης εργασίας, της Τράπεζας της Ελλάδος που δημοσιεύθηκε στο Οικονομικό Δελτίο, επειδή βασικοί οικονομικοί δείκτες που χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωση της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής δεν αποτυπώνουν επαρκώς την πραγματικότητα, αλλά δίνουν παραπλανητική εικόνα, δεν μπορούν να ακολουθηθούν και οι σωστές πολιτικές.
Προφανώς άλλες προτεραιότητες και άλλα μέτρα απαιτούνται σε πολλά επίπεδα εάν υπάρχει μεγάλη και αυξανόμενη ανασφάλιστη εργασία και άλλα εάν αυτή αποτελεί μικρό και δύσκολα ελεγχόμενο τμήμα της συνολικής απασχόλησης. Επίσης, επισημαίνεται, η υψηλή ανασφάλιστη εργασία παραπέμπει στο επικίνδυνο μήνυμα ότι πρόκειται για χώρα διεφθαρμένη, όπου η εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία παραβιάζονται εκτεταμένα, χωρίς κυρώσεις και με κοινωνική, τουλάχιστον, ανοχή.
Ετσι είναι αναγκαίο να γίνονται συστηματικές προσπάθειες όχι μόνο για την καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας, αλλά και για την αξιόπιστη μέτρηση και χαρτογράφησή της. Εάν η πολιτική αντιμετώπισης της αδήλωτης εργασίας στηρίζεται σε σκόπιμες ή λανθασμένες εκτιμήσεις, που απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, είναι ενδεχόμενο να καταστεί πιο επιβλαβής από την ίδια την αδήλωτη εργασία.
Για τη χάραξη αποτελεσματικής πολιτικής απασχόλησης, πέρα από το συνολικό μέγεθος της ανασφάλιστης εργασίας, σημασία έχουν τα χαρακτηριστικά και η διάρθρωσή της. Αλλη πολιτική απαιτείται εάν η αδήλωτη εργασία περιορίζεται σε ανειδίκευτους εργαζόμενους, που δραστηριοποιούνται στην ανεπίσημη οικονομία και αναζητούν θέση εργασίας στην επίσημη αγορά, άλλη αν η εισφοροδιαφυγή συγκεντρώνεται σε αυτοαπασχολούμενους του μη αγροτικού τομέα και άλλη εάν η ανασφάλιστη εργασία αναπτύσσεται παρακάμπτοντας το ισχύον φορολογικό και ασφαλιστικό πλαίσιο.
Σε κάθε περίπτωση, εκτός από την υιοθέτηση από την πλευρά της πολιτείας διαφόρων κινήτρων, για την ένταξη των παραβατών στην επίσημη οικονομία, αυτό το οποίο απαιτείται είναι να υπάρξει απλοποίηση και αποτελεσματική επιβολή της ασφαλιστικής, εργατικής και φορολογικής νομοθεσίας, αφού σε πολλές περιπτώσεις η ανασφάλιστη εργασία δεν αποσκοπεί στην επιβίωση, αλλά στην ενσυνείδητη διαφυγή εισφορών και φόρων. Πολύπλοκη φορολογική και ασφαλιστική νομοθεσία αυξάνει το κόστος συμμόρφωσης των φορολογουμένων, ενώ τα όποια νομοθετικά παραθυράκια παρέχουν ευκαιρίες για εισφοροαποφυγή, για συναλλαγή και διαφθορά. Υπάρχουν εκκρεμότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΛΑΚΟΥΤΣΗΣ - [email protected]
