Ως «μάστιγα που εξαπλώνεται» χαρακτηρίζει την πειρατεία ο υποναύαρχος Π.Ν. ε.α. Γιάννης Θεοφανίδης, ο οποίος μιλώντας στη «Ν» επισημαίνει ότι λόγω της υφισταμένης πολιτικής αστάθειας σε παραθαλάσσιες χώρες, σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές του κόσμου, όπου η απόκρυψη των πειρατών και των μέσων τους είναι δυνατή και όπου ο θαλάσσιος έλεγχος είναι χαλαρός ή αδύνατος, η πειρατεία θα αναπτύσσεται. Προς τούτο η διεθνής ναυτιλία θα πρέπει να λαμβάνει τα ενδεικνυόμενα εκείνα μέτρα που θα αποτρέπουν τις πειρατικές προσπάθειες και θα διασφαλίζουν τη ζωή του πληρώματος και την ασφάλεια του πλοίου, σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Θεοφανίδης, ο οποίος έχει διατελέσει δύο φορές διοικητής της Μονάδας Υποβρύχιων Αποστολών (ΜΥΑ) και σήμερα είναι γενικός διευθυντής της Unics Security Services, υπογραμμίζει ότι ήδη η πειρατεία έχει δημιουργήσει προβλήματα στη ναυσιπλοΐα και σε άλλες περιοχές εκτός από τον Ινδικό Ωκεανό, όπως είναι οι ακτές της Δ. Αφρικής. Ωστόσο, η ελληνική σημαία δεν έχει προλάβει μέχρι στιγμής τις εξελίξεις. Οπως σημειώνει ο κ. Θεοφανίδης, στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο επιτρέπει τη χρήση ένοπλων φρουρών μόνο στον Ινδικό Ωκεανό, όταν τα κρούσματα πειρατικών επιθέσεων αυξάνονται ραγδαία και σε άλλες περιοχές όπως είναι η Δ. Αφρική.
Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τη Δ. Αφρική αναδεικνύει ακόμα ένα πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, αφού σύμφωνα με τις αποφάσεις της κυβέρνησης της Νιγηρίας, και παρά το γεγονός ότι οι Νιγηριανοί πειρατές είναι ιδιαίτερα βίαιοι, δεν επιτρέπει ένοπλους φρουρούς στα πλοία, παρά μόνο αν είναι Νιγηριανοί. Μπορεί, δηλαδή, ένας πλοιοκτήτης να έχει για παράδειγμα Ελληνες φρουρούς, αλλά άοπλους. Και τα έργο της ασφάλειας του πλοίου γίνεται ακόμα πιο δύσκολο αφού δεν επιτρέπεται να υπάρχουν ούτε κλειδωμένα τα όπλα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν αφού περάσει από τα χωρικά ύδατα της Νιγηρίας.
Σε ό,τι αφορά το κρίσιμο ερώτημα που θέτουν άπαντες σήμερα, το θέμα του κόστους, ο πρώην διοικητής της ΜΥΑ του Π.Ν. είναι κατηγορηματικός. Τα πρώην στελέχη της ΜΥΑ έχουν σίγουρα μεγαλύτερο κόστος, αλλά διαθέτουν και μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, έναντι ακόμα και ειδικών δυνάμεων άλλων σωμάτων και άλλων χωρών. Γνωρίζουν τη θάλασσα, γνωρίζουν τα πλοία και προέρχονται από ένα ναυτικό λαό. Ωστόσο, αυτό που τους κάνει περαιτέρω ανταγωνιστικούς είναι το γεγονός ότι οι «seals» εκπαιδεύτηκαν στην καριέρα τους να εκτελούν παρόμοιες επιχειρήσεις καλύτερα από κάθε άλλο. Να καταλαμβάνουν πλοία και μάλιστα πολεμικά, επιβιβασμένοι σε ταχύπλοα σκάφη. Και ξέρουν καλύτερα από τον καθένα τα αντίμετρα που πρέπει να ληφθούν για την ασφάλεια του πληρώματος και του πλοίου που προστατεύουν από τέτοιες επιθέσεις.
Λύτρα ή αρπαγή φορτίου
Την τελευταία πενταετία η ασφάλεια των θαλασσών έχει αμφισβητηθεί ουσιαστικά σε ολόκληρο τον Ινδικό Ωκεανό και σε τμήμα του Ατλαντικού. Στον μεν Ινδικό μεταξύ Ινδιών και Ανατολικής Αφρικής και στον δε Ατλαντικό σε μια εκτεταμένη θαλάσσια περιοχή της Δυτικής Αφρικής. Και αν στον Ινδικό ο αντικειμενικός σκοπός του είναι η κατάληψη πλοίου για την αποκόμιση λύτρων, στη Δυτική Αφρική είναι η αρπαγή του φορτίου ή μέρος αυτού.
Αποσταθεροποίηση
Κατά την άποψη του κ. Θεοφανίδη η πολιτική αποσταθεροποίηση γεωγραφικών περιοχών είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη της πειρατείας. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο κόλπος του Αντεν και μετά ο Ινδικός γέμισαν με πειρατές. «Ο λόγος ήταν απλός, ένα μεγάλο κράτος σαν τη Σομαλία ήταν και είναι κυριολεκτικά ανεξέλεγκτο. Η Ερυθραία είναι υπό διάλυση και η Υεμένη σε κατάσταση εμφυλίου, με αποτέλεσμα οι μεν ατελείωτες ακτογραμμές να είναι ελεύθερες για πάσα παρανομία, η δε τεράστια θαλάσσια περιοχή που περιβάλλει τα εν λόγω κράτη μεγίστη».
Αντώνης Τσιμπλάκης - [email protected]