Τον τρόπο διενέργειας των νέου τύπου ελέγχων για τον εντοπισμό μη δηλωθείσας φορολογητέας ύλης ελεύθερων επαγγελματιών και φυσικών πρόσωπων που εμφανίζουν αδικαιολόγητο πλουτισμό ή και περιουσιακά στοιχεία αναντίστοιχα με τις φορολογικές τους δηλώσεις, καθορίζει απόφαση που έδωσε στη δημοσιότητα ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης.
Βάσει της απόφασης, στο «μικροσκόπιο» των φορολογικών υπηρεσιών θα μπαίνει κάθε στοιχείο για τα έσοδα κάθε πηγής και τις δαπάνες πάσης φύσεως του φορολογουμένου, της ή του συζύγου του, αλλά και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, ενώ οι πραγματοποιούμενοι έλεγχοι θα μπορούν να γίνουν και για παλαιότερα έτη. Για τον προσδιορισμό του εισοδήματος των φορολογουμένων θα αξιοποιούνται έτσι καταθέσεις σε τράπεζες, δαπάνες, κινητή και ακίνητη περιουσία.
Υπαγόμενες υποθέσεις
Ειδικότερα, στη διαδικασία ελέγχου που ορίζεται με την απόφαση, υπάγονται οι ανέλεγκτες υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, για τις οποίες ισχύει μία ή περισσότερες από τις εξής περιπτώσεις:
- υφίσταται αδικαιολόγητος πλουτισμός (περιουσιακά στοιχεία και καταθέσεις)
- παρουσιάζονται μεγάλες δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα του φορολογούμενου φυσικού προσώπου (ατομικά και οικογενειακά) ή/και της επιχείρησης στην οποία μπορεί να συμμετέχει,
- τα δηλωθέντα εισοδήματα από άσκηση ατομικής επιχείρησης ή ελευθερίου επαγγέλματος δεν αποκλίνουν σημαντικά από το εκάστοτε αφορολόγητο όριο. Στην περίπτωση αυτή εντάσσονται και φυσικά πρόσωπα μέλη εταιρειών (οποιασδήποτε μορφής) με ζημιογόνα αποτελέσματα.
- δεν τηρούνται ή δεν επιδεικνύονται τα βιβλία και τα στοιχεία ΚΒΣ/ΚΦΑΣ,
- υπάρχουν πληροφορίες για παράνομα ή/και αδήλωτα εισοδήματα/αγορές/ δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές, οικογενειακές).
Σημειώνεται ότι στις παραπάνω υποθέσεις περιλαμβάνονται και αυτές για τις οποίες μία ή περισσότερες πηγές εισοδήματος (του φορολογούμενου ή της συζύγου) παραμένουν ανέλεγκτες.
Τεχνικές
Η απόφαση ορίζει επίσης τις μεθόδους με τις οποίες θα γίνονται οι έλεγχοι και οι οποίες αναλυτικότερα αφορούν:
- Την τεχνική ανάλυσης ρευστότητας του φορολογούμενου. Η μέθοδος αυτή προσδιορίζει το φορολογητέο εισόδημα αναλύοντας, τα έσοδα (φορολογητέα και μη), τις αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές και οικογενειακές) και τις αυξήσεις και μειώσεις των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων (επαγγελματικών, ατομικών και οικογενειακών) του ελεγχόμενου. Έτσι δημιουργείται ένα ισοζύγιο εσόδων - εξόδων για τον φορολογούμενο.
- Την τεχνική καθαρής θέσης του φορολογούμενου. Η τεχνική αυτή σκιαγραφεί το οικονομικό ιστορικό του φορολογούμενου και προσδιορίζει φορολογητέο εισόδημα λαμβάνοντας υπόψη όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα διαθέσιμα κεφάλαια, προσωπικά, οικογενειακά ή επαγγελματικά, καθώς και τις υποχρεώσεις προσωπικές, οικογενειακές ή επαγγελματικές, όπως και τις ατομικές, οικογενειακές και επαγγελματικές δαπάνες ως και τα εισοδήματα από λοιπές πηγές.
- Την τεχνική τραπεζικών καταθέσεων και δαπανών σε μετρητά. Η τεχνική αυτή προσδιορίζει το φορολογητέο εισόδημα παρακολουθώντας την κίνηση των διαθέσιμων κεφαλαίων του φορολογούμενου, είτε με την κατάθεσή τους σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς, είτε με την χρησιμοποίησή τους σε διάφορες συναλλαγές με μετρητά. Αναλύει τις συνολικές καταθέσεις και τα διαθέσιμα σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς και τις αγορές και δαπάνες σε μετρητά τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης χρήσης και τα συγκρίνει με τα συνολικά δηλωθέντα έσοδα.
Ενέργειες της ΓΓΠΣ
Σύμφωνα με την απόφαση, η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων θα συγκεντρώνει πληροφορίες και στοιχεία τόσο από υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών όσο και από τρίτες πηγές και θα τα παρέχει στον έλεγχο. Μάλιστα θα καταχωρεί σε βάση δεδομένων τα οριστικοποιημένα βάσει ελέγχου περιουσιακά στοιχεία του ελεγχόμενου.
Κατά τον έλεγχο των υποθέσεων θα πραγματοποιούνται επαληθεύσεις και θα αξιοποιούνται τα στοιχεία από τους φακέλους των ΔΟΥ, από τη ΓΓΠΣ, το ΣΔΟΕ, τη Διεύθυνση Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων(ΔΟΣ), το σύστημα Vies, την Οικονομική Αστυνομία, τα Λιμεναρχεία και από κάθε άλλη υπηρεσία τα στοιχεία της οποίας θεωρούνται ότι συμβάλλουν στην ελεγκτική διαδικασία. Η συλλογή και αξιοποίηση των πιο πάνω στοιχείων θα μπορεί να γίνεται μέσω του πληροφοριακού συστήματος Elenxis.
Στάδια ελέγχου
Ο έλεγχος θα διενεργείται ύστερα από έγγραφη εντολή του προϊσταμένου της αρμόδιας ελεγκτικής υπηρεσίας και ακολούθως η εντολή κοινοποιείται στον φορολογούμενο.
Παροχή στοιχείων
Το βάρος της απόδειξης για τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών, φέρει ο φορολογούμενος, το ύψος δε των δηλούμενων καταθέσεων και μετρητών κατά την έναρξη της πρώτης ελεγχόμενης χρήσης, προκειμένου να γίνει δεκτό, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το διαθέσιμο κεφάλαιο προηγουμένων ετών, όπως αυτό προσδιορίζεται με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.
Ειδικό Σημείωμα Ελέγχου
Μετά τη συγκέντρωση και αξιοποίηση των ευρημάτων του ελέγχου και πριν από τη σύνταξη της σχετικής έκθεσης, θα συντάσσεται ειδικό Σημείωμα Ελέγχου με τις προκύπτουσες διαφορές και το συνολικό προσδιοριζόμενο βάσει ελέγχου εισόδημα, το οποίο και θα κοινοποιείται στον φορολογούμενο ή τον νόμιμο εκπρόσωπό του και ο φορολογούμενος εντός πέντε ημερών θα μπορεί να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία προκειμένου να αιτιολογήσει τις προκύπτουσες, με τη χρήση των έμμεσων τεχνικών ελέγχου, διαφορές εισοδήματος.
Προσδιορισμός καθαρού φορολογητέου εισοδήματος
Η προκύπτουσα διαφορά μεταξύ προσδιοριζόμενου βάσει ελέγχου και δηλωθέντος καθαρού φορολογούμενου εισοδήματος για την ελεγχόμενη χρήση ή την ελεγχόμενη περίοδο (συνεχείς ελεγχόμενες χρήσεις), θα καταλογίζεται στη χρήση που αφορά και στις πηγές που ανάγεται εφόσον αυτό τεκμηριώνεται. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι δυνατό, κατανέμεται ισομερώς μεταξύ των ελεγχόμενων χρήσεων.
Στην απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη, τονίζεται πως το συνολικό καθαρό εισόδημα όπως αυτό προσδιορίζεται με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου, θα χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό λοιπών φορολογικών υποχρεώσεων, όπως η Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης.
Τα ακαθάριστα έσοδα θα λαμβάνονται υπόψη για τον καταλογισμό των υποχρεώσεων στις λοιπές φορολογίες, ενώ επί των υποθέσεων που ελέγχονται με την παρούσα απόφαση, επιτρέπεται η έκδοση συμπληρωματικού φύλλου ελέγχου.
Τέλος, στην απόφαση τονίζεται πως κατά την επίλυση των φορολογικών διαφορών ακολουθούνται οι κατά περίπτωση ισχύουσες διατάξεις περί διοικητικής και διαιτητικής επίλυσης αυτών, ενώ η βεβαίωση και καταβολή των προσδιοριζόμενων φόρων διενεργείται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε κάθε φορολογία.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ
