Σήμερα αναμένεται να επικυρωθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) η αποδέσμευση της πρώτης δανειακής δόσης ύψους 3 δισ. ευρώ, από το συνολικό δάνειο των 10 δισ. ευρώ που θα δοθεί στην Κύπρο, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Χάρης Γεωργιάδης.
Όπως είπε ο κ. Γεωργιάδης, τα χρήματα θα εκταμιευθούν σε δύο δόσεις, η μία εντός του Μαΐου και η άλλη εντός του Ιουνίου. Ο κύπριος υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι τον Ιούνιο λήγουν μεγάλα δάνεια και ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων αυτών θα χρησιμοποιηθεί για την αναχρηματοδότησή τους. Μεταξύ άλλων λήγει η έκδοση ευρωομολόγων συνολικού ύψους 1,4 δισ. ευρώ.
Ερωτηθείς για την αναδιάρθρωση του ρωσικού δανείου ύψους 2,5 δισ. ευρώ, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία με τη Ρωσία, η οποία διαφοροποιεί την αποπληρωμή, προς όφελος της Κύπρου. Νωρίτερα ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Βίκτωρ Παπαδόπουλος, είχε επισημάνει ότι θα αποσταλεί, πιθανόν σήμερα, επιστολή στη Μόσχα, με την οποία η Λευκωσία θα ζητά επισήμως την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, και συγκεκριμένα την εξόφλησή τους σε δόσεις από το 2018, έναντι αρχικής προθεσμίας για το 2016, καθώς και τη μείωση του επιτοκίου από το 4,5% στο 2,5%.
«Πυρ κατά βούληση» σε Ντάισελμπλουμ
Χθες πάντως, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ ήρθε αντιμέτωπος με τη σκληρή κριτική μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τους χερισμούς στην κυπριακή κρίση.
Ενώπιον της Οικονομικής και Νομισματικής Επιτροπής της Ευρωβουλής, ο κ. Ντάισελμπλουμ ανέφερε ότι το πρόγραμμα της Κύπρου έχει οριστικοποιηθεί και αποτέλεσε αντικείμενο μεγάλης προσοχής, ενώ το χαρακτήρισε ως μια ευκαιρία για επιστροφή της οικονομίας στο σωστό δρόμο. Πρόσθεσε ότι η πρώτη δόση του δανείου θα καταβληθεί εντός του Μαΐου, και πως τα επιτόκια θα είναι χαμηλά ώστε η Κύπρος να είναι σε θέση να αποπληρώσει.
Για το πώς φτάσαμε στην απόφαση, αρνήθηκε να αποκαλύψει οτιδήποτε σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις υπογραμμίζοντας ότι δεν είναι ο ρόλος του να αναφερθεί στη στάση που τήρησε κάθε χώρα της Ευρωζώνης. Οπως είπε, το πρόβλημα της Κύπρου τέθηκε από το 2011, αλλά δεν έγιναν συζητήσεις για την επίλυσή του γιατί, «οι Κύπριοι κατέληξαν σε συμφωνία με τους Ρώσους και κέρδισαν χρόνο για να μην μπουν σε μνημόνιο».
Εαν η Κύπρος είχε έρθει νωρίτερα τότε το πρόβλημα θα αντιμετωπιζόταν έγκαιρα, τόνισε. Σύμφωνα με τον κ. Ντάισελμπλουμ, οι σοβαρές συζητήσεις για τις δύο κυπριακές τράπεζες (Λαϊκή και Κύπρου) που είχαν ήδη σοβαρά προβλήματα, ξεκίνησαν με τη νέα κυβέρνηση, γιατί με την προηγούμενη δεν είχε γίνει κάτι τέτοιο.
Αναφερόμενος στην κατάσταση που υπήρχε όταν ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις τη χαρακτήρισε πολύπλοκη και το πρόβλημα πολύ μεγάλο με λίγες επιλογές για το πού θα μετακυλιστεί το βάρος της διάσωσης.
Δεν μπορούσαμε να μεταφέρουμε το βάρος της διάσωσης στο δημόσιο χρέος της Κύπρου, γιατί η χώρα δεν θα μπορούσε να το εξυπηρετήσει, ενώ δεν μπορούσαμε να το μεταφέρουμε ούτε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας γιατί δεν θα ήταν σωστό, είπε, προσθέτοντας ότι το περάσαμε στους μεγάλους καταθέτες και αυτή ήταν η καλύτερη λύση.
Η απόφαση καθυστέρησε, υποστήριξε, και λόγω των υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, όπου οι συζητήσεις πήραν χρόνο γιατί έπρεπε να είμαστε σίγουροι ότι τη στιγμή της απόφασης τα πάντα θα ήταν έτοιμα για τη διάσωση των υποκαταστημάτων. Από το Μάρτιο εργασθήκαμε σκληρά με τη νέα κυβέρνηση και κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να περιορίσουμε τυχόν επιπτώσεις και στα υποκαταστήματα στην Ελλάδα, είπε.
Για το τίμημα της παραχώρησης των υποκαταστημάτων παρέπεμψε στην ελληνική και την κυπριακή κυβέρνηση. «Ηταν μια διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο κυβερνήσεων εάν το τίμημα ήταν σωστό να ρωτήσετε τους ίδιους εάν είναι ικανοποιημένοι, το σημαντικό είναι ότι δεν υπήρξε διάχυση στο ελληνικό σύστημα που ήταν μεγάλος κίνδυνος και ευτυχώς ήταν πετυχημένη η προσπάθεια», ανέφερε.
Σε ερώτηση για το εάν η κρίση στην Ελλάδα επηρέασε την Κύπρο, απάντησε ότι επηρέασε αλλά αυτό το απέδωσε στο γεγονός ότι οι κυπριακές τράπεζες, αναζητώντας υψηλές αποδόσεις, επένδυσαν σε ελληνικά ομόλογα και δάνεια. Ηταν ένας κίνδυνος που ανέλαβαν και επωμίστηκαν τις συνέπειες, είπε. Επανέλαβε ότι δεν ήταν η ελληνική κρίση που προκάλεσε το κυπριακό πρόβλημα, αλλά το κυπριακό τραπεζικό μοντέλο που έκανε επενδύσεις που δεν μπορούσαν παρά να οδηγήσουν σ’ αυτούς τους κινδύνους.
Για τις καταθέσεις
Σύμφωνα με τον κ. Ντάισελμπλουμ, η απόφαση για την Κύπρο δεν θέτει εν αμφιβόλω τις εγγυημένες καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ. Σημείωσε ωστόσο, ότι η εγγύηση των καταθέσεων είναι εθνική υπόθεση κάθε χώρας, ενώ εξέφρασε αμφιβολίες για το αν όλες είναι σήμερα σε θέση να εγγυηθούν τις καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ.
Οπως είπε, όλα αυτά τα προβλήματα και οι ανησυχίες σχετικά με την εγγύηση των καταθέσεων θα αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο των αποφάσεων για την ευρωπαϊκή τραπεζική ενοποίηση. Τέλος για τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων στην Κύπρο, ανέφερε ότι στόχος είναι η άρση τους το συντομότερο, κάτι που ήδη γίνεται βαθμιαία.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, η κυπριακή οικονομία θα βρεθεί φέτος σε ύφεση με το ΑΕΠ να υποχωρεί κατά 8,7%, ενώ για το 2014 προβλέπει νέα υποχώρηση του ΑΕΠ της τάξης του 3,9%.
Σχετικά με τις δημοσιονομικές επιδόσεις, το έλλειμμα κυμάνθηκε το 2012 στο 6,3% του ΑΕΠ, ενώ προβλέπεται ότι θα αυξηθεί στο 6,5% φέτος και στο 8,4% το 2014.
Το δημόσιο χρέος ανήλθε στο 85,8% του ΑΕΠ το 2012, ενώ θα αυξηθεί στο 109,5% το 2013 και στο 124,0% του ΑΕΠ το 2014.
Η αύξηση του χρέους αποτελεί προϊόν των δανείων από τους εταίρους και το
ΔΝΤ που θα λάβει σταδιακά η Κύπρος στο πλαίσιο της συμφωνίας στήριξης.