Σημαντική πρόοδο των ελληνικών αρχών, ιδίως όσον αφορά τη δημοσιονομική εξυγίανση, διαπιστώνει η τρόικα, ωστόσο θεωρεί ανέφικτο τον στόχο για το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2011 και προβλέπει εντονότερη ύφεση σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου.
Παράλληλα, αν και κρίνει επαρκή τα μέτρα που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση για το 2012, εκτιμά ότι τα έτη 2013-14 είναι πιθανόν να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος.
Το κλιμάκιο στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), το οποίο ολοκλήρωσε την πέμπτη επίσκεψη αξιολόγησης στην Ελλάδα, τονίζει σε ανακοίνωσή του ότι προκειμένου να διασφαλιστεί η περαιτέρω μείωση του ελλείμματος με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο και να δημιουργηθούν οι όροι που θα επιτρέψουν την ανάκαμψη, είναι απαραίτητο οι ελληνικές αρχές να επιμείνουν περισσότερο στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα και την οικονομία γενικότερα.
Η επιτυχία του προγράμματος, σημειώνει η τρόικα, εξακολουθεί να εξαρτάται από την εξασφάλιση κατάλληλης χρηματοδότησης μέσω της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα ("PSI") και από το δημόσιο τομέα. Οι εν εξελίξει συζητήσεις για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε συνδυασμό με τις διαβεβαιώσεις που δόθηκαν από τους Ευρωπαίους ηγέτες στη σύνοδο της 21ης Ιουλίου διασφαλίζουν την πλήρη χρηματοδότηση του προγράμματος.
Η τρόικα επισημαίνει πως, όταν το Eurogroup και το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ εγκρίνουν τα συμπεράσματα της πέμπτης αξιολόγησης, η επόμενη δόση ύψους 8 δισ. ευρώ (5,8 δισ. ευρώ από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης και 2,2 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ) θα είναι διαθέσιμη, πιθανότατα, στις αρχές Νοεμβρίου.
Όσον αφορά τις προοπτικές της οικονομίας, η ύφεση προβλέπεται να είναι εντονότερη σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου η δε ανάκαμψη δεν αναμένεται πριν από το 2013. Δεν παρατηρείται προς το παρόν βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών ούτε αύξηση των επενδύσεων. Τούτο οφείλεται εν μέρει στο ότι η δυναμική των μεταρρυθμίσεων δεν έχει φτάσει στο επίπεδο εκείνο που απαιτείται ώστε να αρχίσει να μεταβάλλεται το επιχειρηματικό κλίμα.
Εν τούτοις, η τρόικα παρατηρεί πως οι εξαγωγές ανακάμπτουν - έστω και από χαμηλά επίπεδα - η δε ενδυνάμωση του τομέα των εξαγωγών σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη συγκράτηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αναμένεται μεσοπρόθεσμα να οδηγήσει σε πιο ισόρροπη και διατηρήσιμη ανάπτυξη. Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί δραστικά το τελευταίο έτος και αναμένεται να παραμείνει σε επίπεδα κατώτερα του μέσου πληθωρισμού της ευρωζώνης στο προσεχές μέλλον.
Στο δημοσιονομικό τομέα, η τρόικα εκτιμά πως η κυβέρνηση πέτυχε μεγάλη μείωση του ελλείμματος στο διάστημα που μεσολάβησε από την έναρξη του προγράμματος, παρά την έντονη ύφεση. Ωστόσο, η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2011 δεν είναι πλέον εφικτή, εν μέρει λόγω περαιτέρω μείωσης του ΑΕΠ αλλά και λόγω αποκλίσεων στην υλοποίηση κάποιων μέτρων που είχαν συμφωνηθεί.
Όσον αφορά το 2012, πιστεύει ότι τα πρόσθετα μέτρα που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, σε συνδυασμό με την αποφασιστική εφαρμογή του επικαιροποιημένου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, θα επαρκέσουν ώστε το δημοσιονομικό πρόγραμμα να επανέλθει στη σωστή πορεία υλοποίησης και να διασφαλιστεί η επίτευξη του στόχου για έλλειμμα 14,9 δισ. ευρώ.
Εκτιμά ωστόσο ότι όσον αφορά τα έτη 2013-14 είναι πιθανόν να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να ληφθούν στο πλαίσιο επικαιροποίησης του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής πριν από τα μέσα του 2012. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το πρόγραμμα θα ευνοεί την ανάπτυξη και ενόψει των αισιόδοξων προοπτικών για βελτίωση του μηχανισμού συλλογής εσόδων, που ήδη έχουν ενσωματωθεί στο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο στρατηγικής, είναι ουσιώδους σημασίας τα εν λόγω μέτρα να επικεντρωθούν στο σκέλος των δαπανών.
Στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων, σημειώνει πως έχει επιτευχθεί πρόοδος με τη σύσταση ταμείου ιδιωτικοποιήσεων με άρτια διαχείριση. Ωστόσο, οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην προετοιμασία των προς ιδιωτικοποίηση περιουσιακών στοιχείων και, ως ένα βαθμό, η επιδείνωση των συνθηκών της αγοράς συνεπάγονται αισθητή μείωση των εσόδων που αναμένονταν το 2011. Η κυβέρνηση εν τούτοις επιμένει στη δέσμευσή της για έσοδα 35 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2014. Βασικός παράγοντας επιτυχίας του προγράμματος είναι η διατήρηση της ανεξαρτησίας του ταμείου ιδιωτικοποιήσεων από πολιτικές πιέσεις.
Οι τράπεζες έχουν ενισχύσει την κεφαλαιακή τους βάση μέσω εργαλείων που βασίζονται στην αγορά. Όπως έγινε σαφές από την εξυγίανση της Proton Bank το περασμένο Σαββατοκύριακο, η πρόσφατη τροποποίηση του τραπεζικού νόμου διασφαλίζει ότι μη βιώσιμες τράπεζες μπορούν να τεθούν υπό εκκαθάριση με παράλληλη προστασία των συμφερόντων των καταθετών και διατήρηση της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων έχει μεταξύ άλλων σημειωθεί πρόοδος στις μεταφορές, στις διαδικασίες αδειοδότησης και στα νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα. Η συνολική πρόοδος υπήρξε άνιση και γι' αυτό η ενδυνάμωση των μεταρρυθμίσεων παραμένει η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές αρχές. Στο πλαίσιο αυτό, η απόφαση να ανασταλεί η υποχρεωτική επέκταση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων σε επίπεδο επιχείρησης είναι σημαντικό βήμα, διότι θα διασφαλίσει την ευελιξία της αγοράς εργασίας, η οποία απαιτείται προκειμένου να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη και να αποφευχθεί η παγίωση υψηλών ποσοστών ανεργίας.
Η απόφαση για την εκταμίευση της έκτης δόσης των δανείων διάσωσης για την Ελλάδα παραμένει ανοικτή, παρά την θετική εισήγηση της τρόικας, δήλωσε ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών.
«Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε η δουλειά της τρόικας στην Αθήνα», ανέφερε, προσθέτοντας πως «η ανακοίνωσή τους έχει φωτεινά και σκοτεινά σημεία. Θα περιμένουμε να δούμε την έκθεση, να την αναλύσουμε και μετά θα αποφασίσουμε τι θα γίνει με την επόμενη δόση».
ΥΠΟΙΚ: Θετική και ισορροπημένη η ανακοίνωση της τρόικας
«Θετική, πρακτική και ισορροπημένη» χαρακτήρισε ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος την ανακοίνωση της τρόικας με αφορμή την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των στελεχών της.
Όπως επισημαίνει ο κ. Βενιζέλος, το επόμενο βήμα δεν είναι απλώς και μόνο η εκταμίευση της έκτης δόσης, αλλά η ολοκλήρωση και ενεργοποίηση των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου και η έναρξη της εφαρμογής ενός νέου προγράμματος «που δίνει οριστική και πειστική απάντηση στο μείζον ζήτημα της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους».
Επαναλαμβάνει παράλληλα την ανάγκη να υπάρξει «τώρα περισσότερο από κάθε άλλη στιγμή», ενότητα, σοβαρότητα, ψυχραιμία και συναίνεση», καθώς, όπως υπογραμμίζει, έχει ιδιαίτερη σημασία έχει να γίνουν όλα όσα πρέπει πριν την εκταμίευση της έκτης δόσης, ή ακόμα και πριν την Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης της 23ης Οκτωβρίου.
«Είμαστε υποχρεωμένοι, για το καλό του τόπου, να καλύψουμε τις καθυστερήσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές, να διασφαλίσουμε την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του 2012 με την παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, να ανταποκριθούμε στις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει εδώ και καιρό», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τονίζει τέλος ότι «υπό τις σημερινές διεθνείς συνθήκες αβεβαιότητας και νευρικότητας», η ίδια η ανάγκη προστασίας της ασφάλειας της χώρας, επιβάλλει να ανακτήσουμε το ταχύτερο την διεθνή μας αξιοπιστία και να ανατρέψουμε αρνητικά στερεότυπα που αδικούν τις θυσίες του ελληνικού λαού.
Διαδοχικές συναντήσεις Γ. Παπανδρέου με υπουργούς
Εν τω μεταξύ, νωρίς το απόγευμα ολοκληρώθηκαν οι διαδοχικές συναντήσεις του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου με κορυφαίους υπουργούς που μετέχουν στην Κυβερνητική Επιτροπή. Διαδοχικά στο γραφείο του πρωθυπουργού εισήλθαν οι Ανδρέας Λοβέρδος, Άννα Διαμαντοπούλου, Κώστας Σκανδαλίδης, Χάρης Καστανίδης και Γιάννης Ραγκούσης.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκαν οι διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στο παρασκήνιο ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης μετά την συνάντηση της καγκελαρίου Ανγκελας Μέρκελ με τον Γάλλο Πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί, για την οριστική διευθέτηση της διαχείρισης του ελληνικού δημόσιου χρέους, ενόψει της Συνόδου Κορυφής στις 23 Οκτωβρίου. Οι υπουργοί ενημερώθηκαν από τον πρωθυπουργό και εξέφρασαν τις απόψεις τους.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες εκτιμήθηκε και η τρέχουσα πολιτική συγκυρία με τις αυξανόμενες κοινωνικές αντιδράσεις για τις κυβερνητικές επιλογές. Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και οι περισσότεροι υπουργοί, αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, συνέπεσαν στην εκτίμηση ότι δεν τίθεται θέμα πρόωρων εκλογών ούτε και σύγκλησης του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ διαπιστώθηκε η ανάγκη επιτάχυνσης στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου στους τομείς της υγείας της Παιδείας και στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
ΝΔ: Η ανακοίνωση της τρόικας αποτυπώνει την κυβερνητική ανεπάρκεια
Ως αποτύπωση της ολιγωρίας, της ασυνέπειας και της ανεπάρκειας της κυβέρνησης ερμηνεύει η ΝΔ την ανακοίνωση της τρόικας.
«Η δήλωση της Τρόικας συμπυκνώνει τα αδιέξοδα της οικονομικής πολιτικής. Αναδεικνύει τις εσφαλμένες επιλογές και τις συνεχείς αναδιπλώσεις της. Επιβεβαιώνει ότι και το «σχέδιο σωτηρίας» που εκπονήθηκε με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο απέτυχε», σχολίασε ο αναπληρωτής τομεάρχης Οικονομικών της ΝΔ, Χρ. Σταϊκούρας.
Όπως υπογράμμισε ο βουλευτής της ΝΔ, η πιο «έμπρακτη ομολογία αυτής της αποτυχίας» είναι το προσχέδιο Προϋπολογισμού και το πολυνομοσχέδιο, σχέδια νόμου «που ενσωματώνουν νέα, περισσότερα, οικονομικά αναποτελεσματικά και κοινωνικά άδικα μέτρα για την ελληνική κοινωνία».
ΣΥΝ: Επιβεβαίωση της σκληρής πολιτικής της κυβέρνησης
Για επιβεβαίωση της «καταστροφικής» πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση έκανε λόγο ο Συνασπισμός. «Η έκθεση της τρόικα έρχεται να επιβεβαιώσει ότι η σκληρή, άδικη και καταστροφική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα συνεχιστεί με ακόμα μεγαλύτερη ένταση και περισσότερα μέτρα, οδηγώντας στην ολοκλήρωση της κοινωνικής και οικονομικής χρεωκοπίας», αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΣΥΝ.
«Το συνεχές και επαναλαμβανόμενο «σίριαλ» του μαρτυρίου της σταγόνας με τις εκθέσεις της τρόικα και τα εκβιαστικά διλήμματα από πλευράς κυβέρνησης για τις δόσεις, πρέπει να σταματήσει», υπογραμμίζει.
ΔΗΜΑΡ: Ομολογούν ότι η ασκούμενη πολιτική διογκώνει την ύφεση
«Η τρόικα με την έκθεσή της ομολογεί ότι η ασκούμενη πολιτική διογκώνει την ύφεση», παρατηρεί ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς Φώτης Κουβέλης και συμπληρώνει ότι «την ίδια στιγμή οριστικοποιείται η επιλογή των δανειστών για συρρίκνωση των συλλογικών συμβάσεων».
Ο κ. Κουβέλης υποστηρίζει ότι «η εμμονή αυτή θα οδηγήσει στην πλήρη διάλυση και των ελάχιστων πια δικαιωμάτων των εργαζομένων».
«Η ελληνική κοινωνία έχει φτάσει στα όριά της. Δεν αντέχει άλλα μέτρα ούτε το 2013 ούτε το 2014, όπως η τρόικα ουσιαστικά ζητά», καταλήγει.
Βολές Δημοκρατικής Συμμαχίας κατά κυβέρνησης και τρόικας
«Η τρόικα παρουσιάζει με πολύ ευγενικό τρόπο τις ανεπάρκειες και τις αβελτηρίες της κυβέρνησης που την οδηγούν να μην πετυχαίνει τους στόχους που είχε ψηφίσει στο μεσοπρόθεσμο πριν από τρεις μόλις μήνες», παρατήρησε η Δημοκρατική Συμμαχία.
Σημείωσε επίσης ότι η τρόικα δεν αναφέρει κάτι για τις δικές της ευθύνες. «Για παράδειγμα δεν αναφέρει η τρόικα ότι επειδή δέχθηκε την απόφαση της κυβέρνησης να μην μειώσει εγκαίρως τις δημόσιες δαπάνες θα «χρειασθούν πρόσθετα μέτρα» ξανά. Το κινέζικο μαρτύριο δηλαδή συνεχίζεται και η τρόικα μετά απορεί γιατί δεν αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη και οι επενδύσεις», επισήμανε.
