Για δύο δεκαετίες, τα στελέχη του Σίτι αμείβονταν με αμύθητα μπόνους, ωστόσο, «οι χρυσές ημέρες των αστρονομικών μπόνους της επενδυτικής τραπεζικής έχουν περάσει ανεπιστρεπτί», διαβεβαιώνει ο Λόρδος Μάινερς, ανώτατος αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών της Βρετανίας.
Το ανησυχητικό με τα μπόνους του Σίτι δεν είναι μόνο το μέγεθος αλλά και η διάρθρωσή τους, επισημαίνει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα The Guardian. Έχοντας καθιερωθεί ήδη πολύ πριν από την πιστωτική συρρίκνωση, τα μπόνους συνήθιζαν να θεωρούνται ως ο πλέον θεμιτός τρόπος επιβράβευσης των εργαζομένων στους κλάδους που χαρακτηρίζονται από κυκλική κερδοφορία και ουσιαστικά ένα μόνο κόστος: την εργασία.
Όπως επισημαίνει ο Guardian, τις παλιές, καλές εποχές, οι συμφωνίες του Σίτι προέβλεπαν διανομή των κερδών μεταξύ των εταίρων στο τέλος κάθε χρήσης. Επρόκειτο για υψηλά κέρδη, που προέρχονταν από την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε εταιρείες. Τα κέρδη αυτά δεν εμπεριείχαν υψηλό ρίσκο, οι συνέπειες του οποίου θα γίνονταν ορατές αργότερα.
Πριν από 20 χρόνια, όμως, όταν οι αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες έκαναν την εμφάνισή τους στο Σίτι, μπήκαν νέοι κανόνες στο παιχνίδι. Οι μεγαλύτεροι παίκτες των ΗΠΑ χρησιμοποιούσαν τους ισολογισμούς τους για να ενισχύουν τα κέρδη τους, δίνοντας στους traders την άδεια να χρησιμοποιούν τα χρήματα της τράπεζας για να στοιχηματίζουν στις χρηματοοικονομικές αγορές. Τα μπόνους μεγάλωναν καθώς αυξάνονταν τα κέρδη. Οι «επιθετικές» δε τράπεζες, κατέβαλλαν ακόμη μεγαλύτερα ποσά στα στελέχη τους με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα ανοδικό σπιράλ χωρίς τέλος, σημειώνει η εφημερίδα.
Με την έκρηξη στην πιστωτική αγορά να κρατεί καλά, οι τράπεζες προέτρεπαν προφανώς τους traders να επινοούν σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα που γέμιζαν τα ταμεία τους και προσέθεταν μηδενικά στα μπόνους των golden boys.
Αυτά τα σύνθετα εργαλεία είναι που αποκαλούνται σήμερα «τοξικά» και θεωρείται ότι έχουν οδηγήσει το χρηματοοικονομικό σύστημα σε αδιέξοδο, αναγκάζοντας τις απεγνωσμένες κυβερνήσεις να τα απομονώσουν για να βοηθήσουν τις παραπαίουσες οικονομίες να ανακάμψουν.
Οι προσπάθειες που έχουν καταβληθεί προκειμένου να επινοηθούν νέοι τρόποι επιβράβευσης των τραπεζιτών –που βασικά θα περιλαμβάνουν ρήτρα επιστροφής των μπόνους απόδοσης- έχουν αποδειχθεί βραχύβιες.
Η Goldman Sachs, γνωστή για τα υπέρογκα μπόνους που έδινε στα στελέχη της, κατόρθωνε πάντοτε να παίρνει πίσω από τους traders τις μετοχές που λάμβαναν ως επιβράβευση για παρελθοντικές αποδόσεις, γράφει ο Guardian.
Η ελβετική τράπεζα UBS –το μεγαλύτερο θύμα της πιστωτικής συρρίκνωσης στην ηπειρωτική Ευρώπη- σκαρφίστηκε ένα πρωτότυπο σύστημα «bonus-malus», σύμφωνα με τον οποίο προβλέπεται επιστροφή των μπόνους από τα κορυφαία στελέχη για αποθάρρυνση της ανάληψης υψηλού ρίσκου. Η τράπεζα σκοπεύει να εφαρμόσει το καινούργιο μέτρο αρχικά στο ΔΣ και στη συνέχεια στα βασικά διευθυντικά στελέχη που προΐστανται σε τομείς δραστηριοτήτων υψηλού ρίσκου.
Ωστόσο, ακόμη και μετά από ένα έτος όπως το περσινό, που οι φορολογούμενοι ανά την υφήλιο «διέσωσαν» τις τράπεζες, τα μπόνους καλά κρατούν. Η UBS είναι η τελευταία περίπτωση τράπεζας που ετοιμαζόταν να «επιβραβεύσει» τα στελέχη της με χρήματα που θα αντλούσε από μια «πισίνα» μπόνους ύψους 2 δισ. ελβετικών φράγκων.
Οι εποπτικές αρχές δήλωσαν ότι απαίτησαν από τον επενδυτικό κολοσσό να περιορίσει τις τελικές καταβολές μπόνους κατά 1 δισ. ελβετικά φράγκα. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι δεν καταβλήθηκαν τελικά μπόνους, καταλήγει η εφημερίδα.
Πηγή: The Guardian
