Τουλάχιστον τρεις ακροάσεις αναμένεται να διεξαχθούν τις επόμενες 36 ώρες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με τους επικεφαλής των 16 μεγαλύτερων τραπεζών του κόσμου να καλούνται σε δημόσια απολογία.
Ο επικεφαλής της εφημερίδας Guardian, Νταν Ρόμπερτς θέτει στα τραπεζικά στελέχη 12 ερωτήματα που ζητούν απάντηση:
Γιατί τα μοντέλα εκτίμησης κινδύνου δεν υπέδειξαν τους πραγματικούς κινδύνους;
Οι τράπεζες ήταν περήφανες έως σήμερα για τα μοντέλα μέτρησης κινδύνου που χρησιμοποιούν, αλλά για κάποιο μυστήριο λόγο τα μοντέλα τους δεν κατάφεραν να προβλέψουν τι θα συμβεί στις τράπεζες όταν δεν θα έχουν πλέον πρόσβαση στις διατραπεζικές πηγές χρηματοδότησης.
Πόσο συχνά σκεφτόσασταν το μπόνους όταν λαμβάνατε αποφάσεις;
Το συγκεκριμένο ερώτημα χτυπά στην καρδιά της σημερινής συζήτησης για τις απολαβές. Ο λόγος που δίνονται τα μπόνους είναι η παροχή υγιών κινήτρων, αντ’ αυτού, όμως, φαίνεται ότι έχουν πυροδοτήσει το κυνήγι του βραχυπρόθεσμου κέρδους.
Μετά την κατάρρευση της Northern Rock θα μπορούσε να είχε γίνει κάτι για τον περιορισμό του κινδύνου;
Έχει περάσει πάνω από ένας χρόνος μετά την κατάρρευση της Northern Rock, η οποία απέδειξε περίτρανα τη σαθρότητα του βρετανικού τραπεζικού μοντέλου, καθώς και μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers που παρέσυρε όλο το σύστημα. Ακόμη και τράπεζες όπως η HBOS, όμως, εξακολούθησαν να αυξάνουν την έκθεσή τους σε αγορές ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου, όπως η αγορά ακινήτων. Πώς το εξηγείτε αυτό;
Τι ρόλο έπαιξε η φοροαποφυγή στην τάση για την υπερβολική εξάρτηση από το χρέος στις εταιρικές κεφαλαιακές δομές;
Το μεγαλύτερο μέρος των ριψοκίνδυνων δραστηριοτήτων διεξάγονταν ερήμην των ρυθμιστικών αρχών και των μετόχων μέσω οχημάτων «εκτός ισολογισμού», τα οποία συνήθως προσφέρουν μεγάλα φορολογικά οφέλη. Τεράστια δάνεια χορηγούνταν στις εταιρείες ιδιωτικών κεφαλαίων καθώς η χρηματοδότηση χρέους φορολογούνταν λιγότερο από τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο.
Γιατί τα κέρδη είναι προσωπικά ενώ οι ζημιές είναι συλλογικές;
Η εικόνα των τραπεζιτών που λαμβάνουν υπέρογκα μπόνους τις καλές εποχές και ζητούν τη στήριξη του επενδυτικού κοινού τις κακές εποχές έχει προκαλέσει τη λαϊκή οργή. Μπορούν οι τραπεζίτες να δώσουν τα απαραίτητα επιχειρήματα κατά της κρατικοποίησης;
Εάν το σύνολο των υποχρεώσεων και των απαιτήσεων του κλάδου αποτιμούνταν με βάσει τις τρέχουσες αξίες, θα ήταν αξιόπιστα;
Οι τράπεζες έχουν επανειλημμένως επικρίνει τις εποπτικές αρχές ότι υπερεκτιμούν την κρίση εστιάζοντας στις τρέχουσες, πιεσμένες τιμές των στοιχείων ενεργητικού τους και όχι στη μακροπρόθεσμη αξία τους -πώς θα εξελιχθούν άραγε τα πράγματα όταν τελειώσει το «πάρτι»; Έχει το μοντέλο επενδυτικής τραπεζικής μακροπρόθεσμο μέλλον;
Πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι ανοιχτές πωλήσεις στην αποσταθεροποίηση των τραπεζών;
Στους πιο ευνοημένους των ανοιχτών πωλήσεων (short-selling) συγκαταλέγονται οι επενδυτικές τράπεζες, ωστόσο, η εικόνα αντιστράφηκε όταν τα συγκεκριμένα εργαλεία έγιναν τα αγαπημένα παιχνίδια των κερδοσκόπων. Τι πιστεύετε ότι θα γίνει τώρα που έχουν αρθεί οι περιορισμοί στις ανοιχτές πωλήσεις;
Αντιλαμβανόσασταν πλήρως όλες τις πτυχές της δραστηριότητάς σας;
Οι τράπεζες γιγαντώθηκαν και η δομή τους έγινε υπερβολικά περίπλοκη στη διάρκεια της έκρηξης. Αυτό που εγείρει υποψίες είναι ότι οι εκείνοι που χρησιμοποιούσαν εργαλεία όπως πιστωτικά παράγοντα ελάχιστα αντιλαμβάνονταν τον υψηλό κίνδυνο που εμπεριέχουν αυτά τα μέσα.
Πιστεύετε ότι τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ., οι μέτοχοι και οι εποπτικές αρχές ήταν πλήρως ενήμεροι για τους κινδύνους που αναλαμβάνατε;
Όταν τα τραπεζικά στελέχη έδιναν μάχες επιβίωσης, τι έπρεπε να κάνουν όσοι υποτίθεται ότι τους έλεγχαν;
Σε ποιο σημείο συνειδητοποιήσατε ότι το σύστημα αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα και σε ποιο σημείο το παραδεχτήκατε;
Οι ρίζες της πιστωτικής κρίσης προηγούνται της κατάρρευσης της Northern Rock ένα χρόνο πριν, και εντοπίζονται στην απαρχή της κρίσης στην αγορά μειωμένων εξασφαλίσεων των ΗΠΑ. Λίγες εβδομάδες πριν, ελάχιστα ήταν τα ανώτατα στελέχη που είχαν μιλήσει δημοσίως για το μέγεθος της κρίσης.
Πώς μπορεί να αποτραπεί κάτι ανάλογο στο μέλλον;
Υπάρχει κανείς καταλληλότερος για να λύσει τις απορίες των θηροφυλάκων από τους ίδιους τους λαθροθήρες;
Θα ζητήσετε συγνώμη;
Δεδομένης της σπειροειδούς επίδρασης που έχει σε όλους μας η ύφεση, η παντελής απουσία μεταμέλειας εκ μέρους των κορυφαίων τραπεζικών έχει εξοργίσει την κοινή γνώμη. Πόσοι, άραγε, θα απολογηθούν τις προσεχείς ημέρες;
Πηγή: Guardian
