Ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση με θέμα τη διεθνή οικονομική κρίση:
Ζήτησα τη σημερινή συζήτηση για το πιο σοβαρό, το πιο κρίσιμο ζήτημα της περιόδου που διερχόμαστε: Την οικονομική κρίση, που πλήττει ολόκληρη την Παγκόσμια Κοινότητα, πιέζει σοβαρά τις ευρωπαϊκές οικονομίες, συγκλονίζει τις οικονομίες γειτονικών χωρών. Έχει επιπτώσεις και στην ελληνική Οικονομία και επηρεάζει τη ζωή όλων των πολιτών. Οι επόμενοι μήνες, αλλά και τα επόμενα χρόνια, σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την υπευθυνότητα που επιδεικνύουμε στο διάστημα αυτό. Αυτή την ώρα, το συμφέρον κάθε οικογένειας, κάθε πολίτη, κάθε επιχείρησης είναι άμεσα συναρτημένο με τις αντοχές και με την προσαρμοστικότητα της Οικονομίας μας.
Αυτή την ώρα, περισσότερο από ποτέ, ατομική και συλλογική πρόοδος πάνε μαζί. Οι πολίτες απαιτούν από όλους απόδειξη ευθύνης, απόδειξη αφοσίωσης στην αντιμετώπιση των προβλημάτων τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τα πιο μεγάλα οικονομικά προβλήματα για την Παγκόσμια Κοινότητα εκπορεύονταν εδώ και καιρό από δύο σοβαρές αιτίες:
Η πρώτη ταυτιζόταν με τις αλυσιδωτές εκρήξεις που σημειώνονταν στις διεθνείς τιμές των ενεργειακών πόρων, των πρώτων υλών και των βασικών τροφίμων.
Η δεύτερη εντοπιζόταν κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου είχε ξεσπάσει η μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση με την κατάρρευση της πολύπλοκης δευτερογενούς αγοράς των στεγαστικών δανείων. Και επωάζονταν, ωστόσο, και σε πολλά άλλα Τραπεζικά Συστήματα, στην Ευρώπη, αλλά και στην Ασία. Ιδίως, μάλιστα, σ’ εκείνα που είτε είχαν εκτεθεί σοβαρά σε αμερικάνικα «τοξικά παράγωγα», όπως ονομάζονται, είτε είχαν δανείσει επισφαλώς πολύ περισσότερα από το κεφάλαιό τους.
Έως τα τέλη του καλοκαιριού, η Ευρωζώνη αντιμετώπιζε τις συνέπειες της πρώτης αιτίας.
- Η ακρίβεια έγινε καυτό κοινωνικό πρόβλημα.
- Η οικονομική δραστηριότητα υποχωρούσε.
- Οι διεθνείς οργανισμοί προεξοφλούσαν ότι ο πληθωρισμός εξελισσόταν στο μεγαλύτερο πρόβλημα, για ολόκληρο τον κόσμο.
- Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να συγκρατήσει τις πληθωριστικές πιέσεις ανέβαζε σταδιακά το παρεμβατικό επιτόκιο. Από το 2% που ήταν το 2003, στο 4,25% τον περασμένο Ιούλιο.
- Το Ακαθάριστο Εθνικό Εγχώριο Προϊόν στις πιο ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία είχε ήδη αρχίσει να μειώνεται.
Σ’ αυτό το δυσμενές περιβάλλον, η χρηματοπιστωτική κρίση που συγκλόνιζε την Αμερική, πέρασε στην Ευρώπη και απλώθηκε στην Ασία. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο κατέρρευσαν παγκόσμιοι χρηματοοικονομικοί κολοσσοί και κινδυνεύουν πολλοί άλλοι. Οι διεθνείς τραπεζικές αγορές πάγωσαν. Οι Τράπεζες μείωσαν το μεταξύ τους δανεισμό, ενώ οι καταθέτες προχωρούσαν σε μαζικές αναλήψεις. Η ρευστότητα στην αγορά και η πίστωση στην Οικονομία περιορίστηκαν δραματικά. Η εμπιστοσύνη στις χρηματοπιστωτικές αγορές κλονίστηκε και τα χρηματιστήρια πέρασαν σε κατάσταση ελεύθερης πτώσης. Δημιουργήθηκε έτσι ένα πρωτόγνωρο κλίμα γενικευμένης αβεβαιότητας, που μεταφερόταν από χώρα σε χώρα.
Οι κίνδυνοι αφορούσαν πλέον όχι μόνο τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, αλλά και τους καταθέτες, τους δανειολήπτες, τις επιχειρήσεις, τα νοικοκυριά, την πραγματική οικονομία. Σ’ ολόκληρη την ευρωπαϊκή Ήπειρο, οι πολίτες πέρα από την οργή για την έκρηξη της ακρίβειας άρχισαν να αισθάνονται…
- άγχος για τις δανειακές υποχρεώσεις τους,
- φόβο για τις καταθέσεις τους,
- ανησυχία για την επιβίωση της επιχείρησής τους,
- ανασφάλεια για την εργασία τους.
Το πρόβλημα -οικονομικό, αλλά και βεβαίως κοινωνικό- απαιτούσε, από την πρώτη στιγμή, διεθνή συνεργασία. Απαιτούσε -και απαιτεί- πολιτικές που ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας για τον επενδυτικό κόσμο, τους καταθέτες, τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, τους εργαζόμενους. Απαιτούσε -και απαιτεί- πολιτικές με έγνοια στα μεσαία και ασθενέστερα οικονομικά στρώματα: Το χαμηλόμισθο, το χαμηλοσυνταξιούχο, τον άνεργο. Αυτή είναι η προτεραιότητά μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η διεθνής κρίση προκαλεί ήδη πολλαπλές, πολλές φορές δραματικές, επιπτώσεις σε όλες τις Οικονομίες του κόσμου. Επιβάρυνε -και επιβαρύνει- σοβαρά και τη δική μας Οικονομία. Στο πρώτο εννιάμηνο του χρόνου προκάλεσε μείωση στα έσοδα του Κράτους και ανατροπή στις βασικές παραδοχές του Προϋπολογισμού. Προκάλεσε σημαντική άνοδο στο κόστος του δανεισμού. Προκάλεσε έκρηξη της ακρίβειας, αλλά και επιβράδυνση στο ρυθμό της ανάπτυξης.
Παρόλα αυτά, η ελληνική Οικονομία αποδείχθηκε ανθεκτικότερη σε σχέση με πολλές άλλες. Κι αυτό χάρη στη μεταρρυθμιστική στρατηγική που ακολουθούμε. Την ήπια δημοσιονομική προσαρμογή. Την αναπτυξιακή πολιτική που έφερε μεγάλες επενδύσεις και συνέβαλε έτσι ώστε να διπλασιαστούν οι καθαρές ενάρξεις νέων επιχειρήσεων. Τη νέα εξαγωγική πολιτική που οδήγησε σε σημαντική αύξηση των εξαγωγών μας. Την προώθηση δημοσίων έργων σ’ ολόκληρη τη χώρα. Τις διεθνείς ενεργειακές συμφωνίες για τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, που έδωσαν κύρος και νέα γεωπολιτική σπουδαιότητα στην πατρίδα μας. ¶νοιξαν, ταυτόχρονα, το δρόμο για μεγάλες επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας. Η Οικονομία μας κατάφερε έτσι να διατηρήσει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, να μειώνει την ανεργία, να διαθέτει με ένα λόγο ισχυρές αντοχές.
Αμέσως μετά την επέλαση της χρηματοοικονομικής κρίσης στην Ευρώπη, έχοντας πλήρη επίγνωση της κατάστασης προχωρήσαμε σε μια μείζονος σημασίας πολιτική δέσμευση. Βεβαιώσαμε ότι οι καταθέσεις των πολιτών, σε όλες τις Τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα, είναι απόλυτα εγγυημένες. Ήμασταν από τους πρώτους στην Ευρωζώνη που έδρασαν τόσο άμεσα, τόσο έγκαιρα, τόσο αποφασιστικά.
Στη συνεδρίαση του Ecofin, πρωτοστατήσαμε στην απόφαση να αυξήσουν τα κράτη-μέλη της Ένωσης τη νομική εγγύηση για την προστασία των καταθέσεων. Ανακοινώσαμε, αμέσως, την απόφασή μας αυτή και προχωρήσαμε, από την επομένη κιόλας, στην κατάθεση σχετικής νομοθετικής ρύθμισης. Το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων εγγυάται για κάθε καταθέτη, σε κάθε Τράπεζα, ποσό 100 χιλ., αντί των 20 χιλ. ευρώ που ίσχυε έως τη στιγμή εκείνη. Ήμασταν -και είμαστε- έτοιμοι να πάρουμε κάθε αναγκαίο μέτρο για να αποτρέψουμε δυσμενείς επιπτώσεις στους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τους καταθέτες. Προχωρήσαμε ταυτόχρονα σε μέτρα αυξημένης προστασίας για τους δανειολήπτες.
- Απαγορεύσαμε, ανάμεσα στ’ άλλα, τον πλειστηριασμό της μοναδικής κατοικίας για χρέη που δεν υπερβαίνουν τις 20 χιλ. ευρώ.
- Απαγορεύσαμε πλειστηριασμούς ακινήτων σε τιμή κατώτερη της αντικειμενικής τους αξίας.
- Καθιερώσαμε την υποχρεωτική διεξαγωγή των πλειστηριασμών στα κατά τόπους Ειρηνοδικεία.
Λίγες μέρες αργότερα, στην ιστορική συνάντηση των «16» στο Παρίσι, οι χώρες της Ευρωζώνης συμφωνήσαμε ομόφωνα σ’ ένα σύνολο κοινών εργαλείων, από τα οποία κάθε μια μπορούσε να επιλέξει εκείνα που ταιριάζουν καλύτερα στις δικές της περιστάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η Κυβέρνηση -σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδας- οριστικοποίησε το Ελληνικό Σχέδιο, ύψους 28 δις ευρώ, και κατέθεσε ειδική νομοθετική ρύθμιση που περιλαμβάνει:
Πρώτον: Παροχή εγγυήσεων του Δημοσίου στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη σύναψη μεσομακροπρόθεσμων δανείων.
Δεύτερον: Διάθεση ομολογιακών τίτλων του Δημοσίου για την αύξηση της ρευστότητας στη διατραπεζική αγορά. Υπογραμμίζω ότι το προϊόν από τη ρευστοποίηση των τίτλων αυτών (που φτάνει τα οκτώ δις ευρώ) θα κατευθύνεται αποκλειστικά στην ενίσχυση της χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τη χορήγηση στεγαστικών δανείων με ανταγωνιστικούς όρους.
Τρίτον: Συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο των πιστωτικών ιδρυμάτων με την αγορά προνομιούχων μετοχών για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης. Τονίζω ότι η συμμετοχή αυτή του Δημοσίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή πιστωτικών ιδρυμάτων στα δύο προηγούμενα μέρη του Σχεδίου. Υπογραμμίζω ακόμη ότι δημιουργείται Συμβούλιο Εποπτείας με αρμοδιότητα να συντονίζει την εφαρμογή του σχεδίου προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας. Σημειώνω ακόμη ότι κανένα από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, κατά τη συμμετοχή του στο Σχέδιο δεν μπορεί να διανέμει ως μέρισμα περισσότερα από το 35% των κερδών του. Επιπλέον, ύστερα από συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδας, μπαίνουν αυστηρότεροι όροι στη λειτουργία των Τραπεζών:
- Ζητείται αύξηση των κεφαλαίων τους.
- Ζητείται να προσαρμόσουν την πιστωτική επέκτασή τους στο εξωτερικό, ανάλογα με τις εκεί καταθέσεις.
- Ζητείται να συνεχίσουν την πιστωτική επέκτασή τους στο εσωτερικό (την αύξηση, δηλαδή, των δανείων) τουλάχιστον κατά 10%, για το 2009. Οι όροι αυτοί συμβάλλουν στην αποτροπή των κινδύνων που έρχονται μέσα από το διεθνές περιβάλλον. Απαντούν στα κρίσιμα ζητήματα που εγείρονται από την έλλειψη ρευστότητας, τον κλονισμό των χρηματιστηριακών αξιών, το πέρασμα της κρίσης στις οικονομίες της ευρύτερης περιοχής μας. Εντάσσονται, δηλαδή, σ’ ένα ευρύτερο Σχέδιο που στόχο έχει να αντιμετωπίσουμε τους δυσμενείς αυτούς παράγοντες που γίνονται ήδη αισθητοί στην Οικονομία μας. Το πλαίσιο που θεσπίζουμε είναι απολυτως αναγκαίο για την προστασία της πραγματικής οικονομίας.
- Αποβλέπει στη στήριξη των επενδύσεων και της απασχόλησης.
- Συμβάλλει στη μείωση των διατραπεζικών επιτοκίων και, κατ’ επέκταση, των επιτοκίων για τα δάνεια, στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
- Προβλέπει, ταυτόχρονα, ουσιαστική διασφάλιση του Δημοσίου. Υπογραμμίζω ότι η συμμετοχή του Δημοσίου στο κεφάλαιο των Τραπεζών, μέσω των προνομιούχων μετοχών, συνοδεύεται από τον ορισμό εκπροσώπου του, ο οποίος θα έχει καθοριστικό λόγο για δύο κρίσιμα ζητήματα: Πρώτον, για τη διανομή των κερδών στους υπόλοιπους μετόχους, που θα περιοριστεί έτσι ώστε να ενισχυθούν τα κεφάλαια των χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων. Και δεύτερον, για τις αμοιβές των ανώτατων στελεχών τους, που δεν θα ξεπερνούν σε καμιά περίπτωση εκείνες του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας. Τα πάσης φύσεως «μπόνους» καταργούνται κατά την εφαρμογή του σχεδίου.
Αυτή είναι η πλήρης αλήθεια για τη σημαντική αυτή παρέμβαση. Και όμως! Λέγεται από διαφόρους ότι δίνουμε 28 δις στις Τράπεζες. Ε, δεν δίνουμε! Όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, ψεύδεται και παραπλανά! Η αλήθεια, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ξεκάθαρη. Και η αλήθεια αυτή δεν μπορεί να διαστρεβλώνεται από οποιεσδήποτε σκοπιμότητες. Το είπαμε και το επαναλαμβάνω: Δεν χαρίζεται τίποτε σε καμιά Τράπεζα. Δεν διατίθεται από τον Προϋπολογισμό ούτε ένα ευρώ. Δεν ζημιώνεται, αλλά κερδίζει το Δημόσιο. Δεν πληρώνουν, αλλά κερδίζουν οι φορολογούμενοι. Κερδίζουν, διότι μειώνονται οι πιέσεις στα επιτόκια των δανείων που χορηγούνται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Κερδίζουν, διότι διασφαλίζονται τόσο οι καταθέσεις, όσο και η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, κυρίως για την αγορά κατοικιών. Κερδίζουν, διότι στηρίζεται η οικονομική δραστηριότητα και η δυνατότητα διατήρησης των θέσεων εργασίας. Κερδίζουν διότι με την εφαρμογή του Σχεδίου οι Τράπεζες θα πληρώνουν κάθε χρόνο ποσό που θα φτάνει τα 500 εκ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά, που είναι επιπλέον έσοδα για τον Προϋπολογισμό, θα χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση του Ταμείου Κοινωνικής Συνοχής και των Δημόσιων Επενδύσεων. Και αυτό θέλω να το τονίσω: Η Κυβέρνηση έρχεται αρωγός στο Τραπεζικό Σύστημα, όπως γίνεται από τις περισσότερες Κυβερνήσεις σ’ όλο τον κόσμο. Η στήριξη αυτή, με τον τρόπο που γίνεται, θωρακίζει την πραγματική οικονομία. Στηρίζει τον πολίτη να μη χάσει το σπίτι του για το δάνειο που πήρε, να μη χάσει τις καταθέσεις που μάζεψε, με τους κόπους μιας ζωής, να μη χάσει την επιχείρησή του, επειδή δεν θα έχει τη δυνατότητα πίστωσης, να μη χάσει τη δουλειά του.
Με μια φράση: Σκοπός είναι η προστασία της πραγματικής οικονομίας, της παραγωγικής δραστηριότητας και της απασχόλησης. Κάνουν τεράστιο λάθος όσοι λαϊκίζουν, αγνοώντας τους σοβαρούς κινδύνους, που απειλούν την κοινωνία. Τα μεσαία και ασθενέστερα στρώματα θα προστατευθούν με υπεύθυνες και συγκροτημένες πολιτικές. Όχι με κραυγές δημαγωγίας και επιπόλαιες κορώνες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η παγκόσμια οικονομική κρίση μπήκε ήδη σε μια νέα φάση απρόβλεπτης διάρκειας και έντασης. Το Δ.Ν.Τ. (στην τελευταία έκθεσή του) τονίζει ότι τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ευρώπη, «έχουν εισέλθει στο χείλος της ύφεσης». Προβλέπει ότι την επόμενη χρονιά το ΑΕΠ στις ΗΠΑ θα αυξηθεί μόνο κατά 0,1% και στην Ευρωζώνη μόνο κατά 0,2%. Μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες, όπως της Αγγλίας, είναι ήδη στο φαύλο κύκλο της ύφεσης. Το Δ.Ν.Τ. πρώτη φορά μετά το 1976, επεμβαίνει για να διασώσει χώρες της Ευρώπης που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της χρεοκοπίας - την Ισλανδία, την Ουκρανία, την Ουγγαρία.
Σε όλο τον κόσμο υποχωρεί η κατανάλωση, περιορίζεται η παραγωγή, αποδυναμώνεται το εμπόριο, συρρικνώνεται η οικονομική δραστηριότητα. Διεθνούς εμβέλειας επιχειρήσεις (αυτοκινητοβιομηχανίες, μεταλλουργικές επιχειρήσεις και όχι μόνον) προαναγγέλλουν δραστική μείωση των εργασιών τους και μαζικές απολύσεις εργαζόμενων. Στην Αμερική, μέσα σ’ ένα μήνα χάθηκαν περίπου 170 χιλ. θέσεις εργασίας. Στην Ευρώπη προαναγγέλλονται απολύσεις ενός εκατομμυρίου εργαζόμενων. Σ’ ολόκληρο τον κόσμο, όπως εκτιμά ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, θα χάσουν τη δουλειά τους έως το τέλος του 2009 περίπου 20 εκ. άνθρωποι.
Το αμέσως επόμενο διάστημα προβλέπεται εξαιρετικά δύσκολο για ολόκληρη την παγκόσμια κοινότητα. Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, θα είναι πιο άμεσα και πιο ουσιαστικά, εφόσον οι λύσεις είναι κοινές στο ευρύτερο διεθνές περιβάλλον. Γι’ αυτό ακριβώς ο ευρωπαϊκός συντονισμός, με πυρήνα την Ευρωζώνη είναι, σήμερα πιο αναγκαίος παρά ποτέ. Δημαγωγικές τοποθετήσεις έξω από το πλαίσιο αυτό δεν είναι μόνο ανεδαφικές. Είναι επικίνδυνες. Η δική μας θέση, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ξεκάθαρη: Αξιοποιούμε στο ακέραιο την παρουσία μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη. Είμαστε σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας και αναπτύσσουμε στοχευμένες πρωτοβουλίες.
Στη Σύνοδο Κορυφής των «16», στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στη συνάντησή μου με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, στη συνάντησή μου με το Διοικητή της Ε.Κ.Τ., ζήτησα να προτάξουμε τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας, τις ανάγκες των ανθρώπων που πλήττονται από την κρίση.
Στο πρόσφατο Συμβούλιο Κορυφής αποφασίσαμε και με δική μας εισήγηση να εφαρμοστούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό οι ευελιξίες που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας σε εξαιρετικές περιστάσεις όπως η σημερινή. Ευελιξίες που θα επιτρέψουν τη διοχέτευση περισσότερων πόρων από τους Κρατικούς Προϋπολογισμούς στην ανάπτυξη και το κοινωνικό κράτος.
Σημειώνω ακόμη την απόφαση για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με προνομιακά δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που συνολικά θα φτάσουν τα 30 δις ευρώ.
Σημειώνω, τόσο τη μείωση των επιτοκίων από την Ε.Κ.Τ., όσο και τη μείωση του ευρωπαϊκού διατραπεζικού επιτοκίου, που ακολούθησε τη Συνάντηση Κορυφής των «16». Είναι εξελίξεις που επιδιώκουμε να συνεχιστούν, καθώς επιφυλάσσουν ανακούφιση στους δανειολήπτες, αλλά και ευχερέστερη χρηματοδότηση κάθε αναπτυξιακής πρωτοβουλίας.
Σημειώνω ακόμη την εξουσιοδότηση που δόθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επεξεργαστεί και να παρουσιάσει στο Συμβούλιο Κορυφής, συγκροτημένο σχέδιο για τη στήριξη των επενδύσεων, της ανάπτυξης, της απασχόλησης. Σ’ αυτό το πλαίσιο, εργαζόμαστε συστηματικά με στόχο την αντιμετώπιση της επερχόμενης ύφεσης, του φάσματος της ανεργίας, της ανασφάλειας και των κινδύνων που απειλούν όλους τους ευρωπαίους πολίτες. Συμβάλλουμε και θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε με ουσιαστικές προτάσεις στο πλαίσιο της Ένωσης, αποβλέποντας στην ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων και τη διεύρυνση των κοινωνικών δαπανών για τους οικονομικά ασθενέστερους. Η κρίση αυτή είναι πρωτοφανής και, αν χρειαστεί, πρέπει να μπορούμε να αναστείλουμε προσωρινά τους κανόνες εκείνους που εμποδίζουν την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων κινήσεων.
Οι πολίτες πολύ καλά αντιλαμβάνονται τις ριζικές ανατροπές που συντελούνται στο διεθνές περιβάλλον. Αντιλαμβάνονται τις επιπτώσεις από την εισαγόμενη κρίση. Επιπτώσεις που αφορούν τη ροή κεφαλαίων, τις επενδύσεις και τον τουρισμό. Και όμως! Κάποιοι αρνούνται να συνειδητοποιήσουν ότι τα πάντα γύρω μας αλλάζουν με πρωτόγνωρες ταχύτητες. Κάποιοι παραμένουν αιχμάλωτοι σε μια μικροκομματική αντίληψη μηδενισμού.
Και ρωτώ:
Μπορούν να αντιμετωπίσουν την κρίση εκείνοι που ούτε την είδαν, ούτε την κατάλαβαν; Μπορούν να δώσουν λύσεις εκείνοι που, αντί για συγκροτημένες θέσεις, καταφεύγουν σε ευχολόγια; Μπορούν να προτείνουν λύσεις εκείνοι που βρίσκονται σε διαρκή σύγχυση; Μπορούν, έχοντας τις αντιλήψεις αυτές, να πάρουν θέσεις ευθύνης, όπως απαιτούν οι περιστάσεις; Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κάνουν μεγάλη ζημιά στην Οικονομία όσοι δημοκοπούν και λαϊκίζουν. Αποδεικνύονται, άλλη μια φορά, κατώτεροι των περιστάσεων. Αυτή είναι η αλήθεια.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
¶μεση προτεραιότητά μας είναι να περιορίσουμε, όσο είναι δυνατό, τις συνέπειες της κρίσης τόσο στην εθνική μας οικονομία, όσο και στα οικονομικά του κάθε νοικοκυριού. Επικεντρώνουμε τις πολιτικές μας στην πραγματική οικονομία, την ανάπτυξη, την απασχόληση. Είναι εξαιρετικά σημαντικό -και δεν μπορεί να διαφεύγει κανενός- το γεγονός ότι το Δ.Ν.Τ. προβλέπει για την Ευρωζώνη ανάπτυξη 0,2% και για την Ελλάδα 2%. Στόχος μας τώρα είναι να υπερβούμε την πρόβλεψη αυτή. Απόφασή μας είναι να προχωρήσουμε στη μεταρρυθμιστική στρατηγική με εντατικότερους ρυθμούς. Με ευελιξία, επιμονή και μεθοδικότητα. Και αυτό το τονίζω: κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η στρατηγική αυτή, που χτες ήταν επιβεβλημένη, έγινε σήμερα περισσότερο από επιτακτική. Τόσο για τη θωράκιση της Οικονομίας μας απέναντι στους εξωγενείς κραδασμούς, όσο και για τη διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, την αύξηση των επενδύσεων και την εισροή κεφαλαίων. Κατευθύνουμε σταθερά, την πολιτική μας σε δράσεις που στόχο έχουν να ενισχυθούν οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού και να θωρακιστεί η απασχόληση. Η ανεργία είναι το μεγαλύτερο κοινωνικό πρόβλημα. Πετύχαμε ήδη τη μείωσή της στο 7% τον περασμένο Ιούλιο και επιμένουμε στην ίδια κατεύθυνση.
• Πρώτη προτεραιότητα είναι η στήριξη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών. Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός στόχος των μέτρων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
• Προκηρύσσονται στο μεταξύ από τον ΟΑΕΔ, πάνω από 50 χιλ. θέσεις εργασίας μέχρι το τέλος του χρόνου και άλλες 140 χιλ., μέσα στο 2009.
• Επαναπροσδιορίζονται τα προγράμματα του Ο.Ε.Κ., έτσι ώστε να ανακουφιστούν οι οφειλέτες και να ενισχυθεί ο κλάδος της οικοδομής.
• Ενεργοποιείται το Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής με πρώτο βήμα τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης.
• Προετοιμάζονται μέτρα ενίσχυσης των οικονομικά ασθενέστερων με βάση συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.
• Απόφασή μας είναι να αξιοποιήσουμε στο ακέραιο τόσο τα κοινοτικά προγράμματα, όσο και κάθε περιθώριο του Προϋπολογισμού.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, δίνουμε προτεραιότητα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για μια εξωστρεφή αναπτυξιακή δυναμική. Κινούμαστε σε δύο κατευθύνσεις: Αφενός δίνουμε μάχη με τα προβλήματα που μας κληροδότησαν οι Κυβερνήσεις του χτες, και αφετέρου στηρίζουμε, με συνέπεια και μεγαλύτερη ένταση, τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας.
- Εκπονήσαμε Ολοκληρωμένο Χωροταξικό Σχεδιασμό, έτσι ώστε να γνωρίζει ο καθένας τι και πού μπορεί να επενδύσει, χωρίς καθυστερήσεις, αλλά με σεβασμό στο περιβάλλον. Πρόκειται για μεγάλη διαρθρωτική παρέμβαση που επιλύει εκκρεμότητες του προηγούμενου αιώνα.
- Εκπονούνται υποστηρικτικές παρεμβάσεις, στους τομείς που πιέζονται περισσότερο: Στον αγροτικό τομέα που είναι πάντα στις πρώτες προτεραιότητές μας και μόνιμη έγνοιά μας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στον Τουρισμό.
• Παρατείνεται η ισχύς του Αναπτυξιακού Νόμου που προβλέπει αυξημένα κίνητρα αναπτυξιακών επενδύσεων.
• Προωθούνται, με τη Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα υποδομές που φτάνουν ήδη τα 5,7 δις ευρώ.
• Εφαρμόζεται το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων που γνώρισε ποτέ ο τόπος για τη δημιουργία αναπτυξιακών και κοινωνικών υποδομών. Προχωρά η κατάρτιση του Κτηματολογίου, ενός έργου εξαιρετικής σημασίας.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, δίνουμε έμφαση στον έλεγχο των δαπανών και το δραστικό περιορισμό της κρατικής σπατάλης. Νέοι φόροι δεν πρόκειται να υπάρξουν.
Προτάσσουμε ταυτόχρονα τις μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για τη βελτίωση της ανταγωνιστικής λειτουργίας των αγορών. Απόφασή μας είναι να βάλουμε τέλος στις μονοπωλιακές καταστάσεις που αυξάνουν το κόστος διαβίωσης και συμπιέζουν την απασχόληση.
• Σχεδιάζεται για το σκοπό αυτό σταδιακή απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων, με χρονοδιαγράμματα μεταβατικής περιόδου, χωρίς απότομες ανατροπές.
• Δημιουργείται Υπηρεσία Εποπτείας της Αγοράς με ευρείες αρμοδιότητες.
• Ενισχύεται η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
• Προετοιμάζονται νέες ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων στην αγορά καυσίμων.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ, προτάσσουμε τις μεταρρυθμίσεις για την αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας του Κράτους και την εξυγίανση του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα. Κάνουν τεράστιο λάθος όσοι επιχειρούν να αξιοποιήσουν τη χρηματοπιστωτική κρίση για να αναβιώσουν παρωχημένα ιδεολογήματα. Προχωρούμε σταθερά στην εφαρμογή του Σχεδίου μας για την Ολυμπιακή και συνεχίζουμε όπως ακριβώς δεσμευτήκαμε με το πρόγραμμα εξυγίανσης του ΟΣΕ. Απαλλάσσουμε έτσι τους φορολογούμενους από ζημιές που φτάνουν τα 2,7 εκ. ευρώ την ημέρα!
Σήμερα περισσότερο από ποτέ, επιμένουμε στις μεταρρυθμίσεις για την ποιοτική βελτίωση της Παιδείας και την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού. Προσανατολίζουμε την Εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες, τις «πράσινες ειδικότητες», τα επαγγέλματα του μέλλοντος.
Ρωτώ ωστόσο: Είναι πολιτική για την Παιδεία οι ασκήσεις επαναστατικής γυμναστικής; Είναι δυνατόν να επικροτούνται οι καταλήψεις και να μην καταδικάζονται οι καταστροφές στα σχολεία; Μπορεί να υπάρχει έστω και ίχνος εμπιστοσύνης σ’ εκείνους που αναιρούν το βράδυ, όσα οι ίδιοι προτείνουν το πρωί;
Αντιλαμβάνομαι καλά ότι η Αξιωματική Αντιπολίτευση δεν θέλει και δεν μπορεί να συμβάλλει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Δεν θέλει να συμπράξει σε δράσεις ενίσχυσης της απασχόλησης. Δεν κατανοώ όμως καμιά προσπάθεια διαστρέβλωσης και στείρας αντίδρασης. Δεν μπορεί από τη μια να μοιράζονται ευχές για αύξηση της απασχόλησης, και από την άλλη να υποκινούνται αντιδράσεις απέναντι σε κάθε μεταρρύθμιση που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Δεν μπορεί από τη μια να συνομολογείται η ανάγκη για αλλαγές, και από την άλλη να υποστηρίζονται ομάδες βολεμένων στην ιδιοτελή επιδίωξή τους να μην αλλάξει τίποτε. Δεν μπορεί καμιά υπεύθυνη πολιτική δύναμη να συντάσσεται με μεθοδεύσεις που αποβλέπουν στον εκβιασμό της κοινωνίας. Αυτές τις συμπεριφορές, ειδικά αυτήν την περίοδο, δεν τις αντέχει ο τόπος.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Έχουμε σαφείς απόψεις και ξεκάθαρο Σχέδιο. Η ελεύθερη οικονομική δραστηριότητα δεν μπορεί να υποκύπτει ούτε στην απληστία, ούτε στην κερδοσκοπία. Ελεύθερη οικονομία δεν σημαίνει ασυδοσία. Λύσεις δεν βρίσκονται ούτε μέσα από ακραίες κρατικίστικες αντιλήψεις, ούτε μέσα από νεοφιλελεύθερους δογματισμούς. Δεν βρίσκονται ούτε με την υποταγή των κομμάτων σε συντεχνιακά συμφέροντα, ούτε με ιδεοληψίες που ανήκουν στο παρελθόν. Εκείνο που χρειάζεται σε διεθνές επίπεδο είναι μια νέα αρχιτεκτονική στο οικοδόμημα της Παγκόσμιας Οικονομίας, που να βασίζεται σε ισχυρούς κανόνες. Εκείνο που χρειάζεται σε εθνικό επίπεδο είναι ευελιξία, αποφασιστικότητα, ρεαλισμός. Η εφαρμογή υπεύθυνης οικονομικής πολιτικής είναι υποχρέωση που μας αφορά όλους. Τα υπουργεία και οι δημόσιοι οργανισμοί έχουν εντολή να κλείσουν ασφυκτικά τη στρόφιγγα της σπατάλης. Τα συνδικάτα οφείλουν να σκεφτούν όχι μόνο τα μέλη τους, αλλά και τους άνεργους, αυτούς που έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα. Οι επιχειρήσεις να συμβιβαστούν με την ιδέα χαμηλότερου κέρδους, χωρίς απολύσεις, αλλά και με γνώμονα το σεβασμό στον καταναλωτή.
Όλοι να αποδείξουμε αυξημένη αίσθηση κοινωνικής ευθύνης. Έμπρακτη αλληλεγγύη. Αυτή είναι η πρόκληση σήμερα. Και απέναντι στην πρόκληση αυτή, οι ευθύνες είναι για όλους τεράστιες. Το διακύβευμα μιας τόσο ανεξέλεγκτης και πολυδιάστατης οικονομικής κρίσης δεν είναι οι συνέπειες για μια Κυβέρνηση. Το διακύβευμα την ώρα αυτή είναι να περάσει η χώρα το σκοτεινό μονοπάτι των διεθνών κραδασμών και της παγκόσμιας ύφεσης με τις μικρότερες επιπτώσεις. Το διακύβευμα είναι η στήριξη της πραγματικής οικονομίας, της ανάπτυξης, της απασχόλησης. Είναι η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας κάθε οικογένειας και κάθε επιχείρησης. Είναι η ενεργητική συμμετοχή στη διαμόρφωση μιας κοινής ευρωπαϊκής αντίστασης. Η οικονομική στρατηγική μας είναι ξεκάθαρη. Εξαντλούμε τα περιθώρια για την έμπρακτη έκφραση της μέγιστης δυνατής κοινωνικής ευαισθησίας.
Υπηρετούμε με υπευθυνότητα τη σταθερότητα της οικονομίας σε ένα διεθνές περιβάλλον που μοιάζει αυτή τη στιγμή με κινούμενη άμμο. Προστατεύουμε τον πολίτη και θωρακίζουμε τη χώρα από σοβαρούς οικονομικούς κινδύνους. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαστε αποφασισμένοι να οδηγούμε την Ελλάδα μετέχοντας στον πυρήνα των ευρωπαϊκών αποφάσεων. Είμαστε αποφασισμένοι να εργαζόμαστε εντατικά για να έχει ο τόπος τις μικρότερες συνέπειες από την κρίση. Είμαστε αποφασισμένοι να αναπτύξουμε κάθε εφικτή πρωτοβουλία για να στηρίξουμε τον αγρότη, το μικρομεσαίο επιχειρηματία, το χαμηλόμισθο, το χαμηλοσυνταξιούχο, τον άνεργο. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις για να διασφαλίσουμε μια καλύτερη επόμενη ημέρα. Αυτή είναι η δέσμευσή μας. Δέσμευση πολιτικής και κοινωνικής ευθύνης.
