ΑΠΟ ΤΗΝ 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά υπόκεινται στο ΦΠΑ και οι κοινοπραξίες που κατασκευάζουν ακίνητα με το σύστημα της αντιπαροχής, καθώς και οι κοινωνίες που κατασκευάζουν ακίνητο σε οικόπεδο ή αγροτεμάχιο που ανήκει στα μέλη της για τις παραδόσεις και αυτοπαραδόσεις που διενεργούνται από τα μέλη τους.
Αυτό γνωστοποιήθηκε αρμοδίως με την υπ' αριθμ. 1116806/9860/1798/0014/5.12.2007 διευκρινιστική εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 21 και 27 του Ν. 3610/22.11.2007 περί «αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις».
Επισημαίνεται ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση, που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 21 του νόμου, καλύπτει το νομοθετικό κενό που υπήρχε, επειδή δεν οριζόταν ρητά από τις διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ η κοινοπραξία επιτηδευματιών, η οποία κατασκευάζει την οικοδομή ως υποκείμενη στο ΦΠΑ για τις παραδόσεις που γίνονται από τα μέλη της, δεδομένου ότι η κοινοπραξία στερείται νομικής προσωπικότητας και συνεπώς δεν μπορεί η ίδια να είναι υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, αλλά μόνο τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που αποτελούν τα μέλη της κοινοπραξίας.
Το ίδιο πρόβλημα προέκυπτε και από τη λειτουργία της κοινωνίας, η οποία είναι φορολογικά διαφορετικό πρόσωπο από τα μέλη της, δεδομένου ότι υποκείμενα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων είναι πάντοτε τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που αποτελούν την κοινωνία. Επιπλέον επειδή τόσο η κοινοπραξία όσο και η κοινωνία θεωρούνται φορολογικά διαφορετικά από τα μέλη τους πρόσωπα, αντιμετωπίστηκε με τη ρύθμιση αυτή και το πρόβλημα συσχέτισης των πράξεων που διενεργούνται από αυτά τα πρόσωπα.
Από την άλλη πλευρά, οι διατάξεις του εν λόγω άρθρου (21) που αφορούν στη μετάταξη των αγροτών και την πράξη προσδιορισμού του φόρου τίθενται σε ισχύ από τις 22 Νοεμβρίου 2007.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι με τη διάταξη αυτή του νόμου δόθηκε η δυνατότητα στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος να μεταταχθούν προαιρετικά στο κανονικό καθεστώς όχι μόνο από την αρχή της διαχειριστικής περιόδου, αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής.
Με τη διάταξη αυτή ικανοποιήθηκε ένα πάγιο αίτημα των αγροτών που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν επενδύσεις με το πλεονέκτημα που παρέχεται με το κανονικό καθεστώς, δηλαδή της αναστολής καταβολής του ΦΠΑ για αγορές επενδυτικών αγαθών, χωρίς να περιμένουν τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου για τη μετάταξή τους.
Η παροχή αυτής της δυνατότητας κρίθηκε άλλωστε απαραίτητη προκειμένου να μην προτάσσονται λόγοι για καθυστέρηση στην πραγματοποίηση επενδύσεων, αλλά και για λόγους ισότητας μεταξύ αγροτών που γίνονται αποδέκτες επιδοτήσεων για ανάπτυξη της αγροτικής τους δραστηριότητας.
Το κείμενο της εν λόγω εγκυκλίου έχει ως εξής:
Κοινοποιούμε κατωτέρω τις διατάξεις των άρθρων 21 και 27 του Ν. 3610 περί «αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις» που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 258 Α'/22-11-2007, με τις οποίες τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ (Ν. 2859/2000). Ειδικότερα:
1. Στο άρθρο 21 του κοινοποιούμενου νόμου περιλαμβάνονται διατάξεις περί της εφαρμογής του ΦΠΑ στα ακίνητα (κοινοπραξίες και κοινωνίες) καθώς και διατάξεις για τη μετάταξη των αγροτών και την πράξη προσδιορισμού του φόρου. Για τα θέματα αυτά θα ακολουθήσει σχετική εγκύκλιος με αναλυτικές οδηγίες και διευκρινίσεις.
2. Οπως προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου 27 παράγραφοι γ' και δ' του κοινοποιούμενου νόμου, η ισχύς των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 21 αρχίζει για πράξεις που διενεργήθηκαν από 1.1.2006 και μετά και των παραγράφων 2, 3, 4 και 5 από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου (22.11.2007).