Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Στους ρυθμούς των γεωπολιτικών εξελίξεων «χορεύει» η αγορά των δεξαμενόπλοιων, καθώς οι εξαγωγικοί περιορισμοί που έχουν μπει σε τρεις χώρες, στο Ιράν, τη Λιβύη και τη Βενεζουέλα, επηρεάζουν την αγορά, ενώ από την άλλη πλευρά κερδισμένες βγαίνουν οι αμερικανικές εξαγωγές αργού.
Οι αμερικανικές κυρώσεις στις τρεις προαναφερόμενες χώρες, οι εξαγωγές αμερικανικοί αργού, αλλά και τα σχέδια των διυλιστηρίων για συντήρηση των μονάδων επηρεάζουν σημαντικά την αγορά των δεξαμενόπλοιων τη φετινή χρονιά, η οποία παρουσιάζει μια μεταβλητότητα.
Όπως σημειώνει σε ανάλυσή της η Bimco, η ζήτηση καθορίζεται από μια σειρά παραγόντων, μεταξύ των οποίων είναι και οι κυρώσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι μεταξύ των κύριων επίσημων αγοραστών ιρανικού πετρελαίου είναι η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία.
Η Bimco δεν αναμένει ότι οι εξαγωγές αργού πετρελαίου από το Ιράν θα πέσουν περισσότερο από ό,τι έχουν ήδη μειωθεί. Οι εξαγωγές έχουν μειωθεί από τον περασμένο Νοέμβριο κατά μέσο όρο περίπου ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως.
Πτώση των ναύλων
Παράλληλα τα κέρδη των δεξαμενόπλοιων MRs και LR1s συνέχισαν να μειώνονται, καθώς οι ναύλοι υποχώρησαν σε ζημιογόνα επίπεδα.
Τον Οκτώβριο του 2018 η απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου αύξησε τη ζήτηση για MRs και LR1s, οι οποίες αύξησαν τα κέρδη. Τα δεξαμενόπλοια LR2 απολάμβαναν μια σύντομη αύξηση των κερδών κατά το δεύτερο μισό του Απριλίου, αλλά απέχουν πολύ από τα υψηλά που σημείωσαν στα τέλη του 2018.
Μεταφορά αργού
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς αργού. Στις αρχές Μαΐου, τα κέρδη για όλα τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς αργού πετρελαίου επέστρεψαν σε πολύ ζημιογόνα επίπεδα, ανάλογα του 2018. Η εξαίρεση ήταν τα VLCCs, τα οποία κατέγραψαν μια βραχυπρόθεσμη άνοδο των κερδών κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2018.
Στην αγορά αργού πετρελαίου, η παγκόσμια κατανάλωση από τα διυλιστήρια μειώθηκε κατά 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα τον προηγούμενο Μάρτιο σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο. Η παραγωγή έφτασε σε χαμηλό σημείο τον Μάρτιο, αλλά ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) αναμένει υψηλότερη παραγωγικότητα τους επόμενους μήνες μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Παράλληλα η τρέχουσα περίοδος συντήρησης για τα διυλιστήρια είναι πιο εκτεταμένη και μεγαλύτερη από το συνηθισμένο. Η επέκταση αυτή, εκτιμά η Bimco, ότι πιθανώς υποδηλώνει μια προσπάθεια μείωσης της αντίστοιχης περιόδου συντήρησης του φθινοπώρου, προκειμένου να κεφαλαιοποιηθεί η αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης καυσίμων λόγω της μετάβασης της ναυτιλίας σε καύσιμο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο από τις αρχές του 2020.
Ένα άλλο δεδομένο είναι ότι οι εξαγωγές πετρελαϊκών προϊόντων στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 2,0% το πρώτο τρίμηνο του 2019, αποτέλεσμα είτε της χαμηλής ζήτησης κατά την εξαγωγή είτε της μείωσης της συνολικής παραγωγής.
Πάντως οι αμερικανικές εξαγωγές παραμένουν ένας σταθερός μοχλός ζήτησης δεξαμενόπλοιων πετρελαιοειδών, παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του προορισμού των εξαγωγών είναι προς τη Νότια Αμερική και την Ευρώπη, σε σχετικά κοντινές αποστάσεις.
Η χωρητικότητα
Από την πλευρά της προσφοράς χωρητικότητας η Bimco σημειώνει ότι είναι ο μόνος θεμελιώδης παράγοντας που μπορούν να επηρεάσουν οι εφοπλιστές.
Ο στόλος των δεξαμενόπλοιων μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου αυξήθηκε με ταχείς ρυθμούς κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2019. Κατά το διάστημα αυτό παραδόθηκαν συνολικά 3,4 εκατ. dwt. Το επίπεδο αυτό είναι υψηλό 10ετίας σε όγκο, και προσομοιάζει με τα στοιχεία των ετών 2010-11 και 2015-16.
Η αύξηση του στόλου του κατά 1,9% σημαίνει επιπλέον 14 δεξαμενόπλοια LR2, 27 MR, και από δέκα περίπου LR1 και Handysize. Παρατηρείται πάντως μια «εμπροσθοβαρής» παράδοση νεότευκτων, καθώς όλες οι αναμενόμενες παραδόσεις για το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους έχουν ήδη ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα η Bimco να εκτιμά ότι το δεύτερο εξάμηνο ο ρυθμός παράδοσης νεότευκτων θα είναι χαμηλότερος.
Ο αυξημένος ρυθμός παραδόσεων νεότευκτων στο πρώτο εξάμηνο του 2019 σε συνδυασμό με την εποχικά χαμηλή ζήτηση μετά τον Φεβρουάριο επηρέασε αρνητικά τα κέρδη των δεξαμενόπλοιων, τα οποία μειώθηκαν περαιτέρω. Αναφορικά με τον στόλο των δεξαμενόπλοιων μεταφοράς αργού πετρελαίου η Bimco σημειώνει ότι αυξήθηκε κατά 3% σε μόλις τέσσερις μήνες (Ιαν.-Απρ.). Στην αγορά προστέθηκαν 13,2 εκατ. dwt νέας μεταφορικής ικανότητας, ενώ αφαιρέθηκαν μόλις 1 εκατ. dwt που οδηγήθηκαν στα διαλυτήρια.
Οι πλοιοκτήτες φαίνεται ότι προσδοκούν σε μια ανάκαμψη, αφού αποφεύγουν τα διαλυτήρια, ωστόσο η Bimco δηλώνει ότι δεν είναι τόσο αισιόδοξη.
Αριθμός πλοίων
Όσον αφορά τον αριθμό των πλοίων, στην αγορά προστέθηκαν 25 VLCCs, 21 Suezmax και 15 Aframax, ενώ ένα Aframax και τρεις VLCCs αποχώρησαν. Επί του παρόντος, 16 από αυτά τα δεξαμενόπλοια Suezmax εμπορεύονται καθαρά φορτία, ωστόσο τα εν λόγω πλοία μπορούν να αξιοποιηθούν και στη μεταφορά αργού.
Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι οι παραγγελίες νεότευκτων από τις αρχές του χρόνου μέχρι τον Απρίλιο ήταν μόλις 4,7 εκατ. dwt, ενώ στο σύνολό του το βιβλίο παραγγελιών δεξαμενόπλοιων έχει μειωθεί κατά 10,3% τους ίδιους τέσσερις μήνες. Η ανάπτυξη του στόλου για τα έτη 2020 και 2021 αναμένεται να επιβραδυνθεί, καθώς έχουν τοποθετηθεί λίγες νέες παραγγελίες.
Συμπερασματικά, η Bimco επισημαίνει ότι ο ρόλος της πολιτικής είναι σημαντικός στη διαμόρφωση της ρότας της αγοράς των δεξαμενόπλοιων. Για παράδειγμα, αν οι αμερικανικές κυρώσεις για το Ιράν μετατοπίσουν τις εξαγωγές πετρελαίου προς τη Νότια Κορέα από το Ιράν στον Κόλπο του Μεξικού, θα καταγραφεί θετικός αντίκτυπος στην αγορά. Κάθε φορτίο VLCC που αναχωρεί από τον Κόλπο του Μεξικού για τη Νότια Κορέα αντί από το Ιράν είναι ένα κέρδος 150% σε ζήτηση ανά τονομίλια.
Η Bimco σημειώνει χαρακτηριστικά ότι ένα VLCC που ταξιδεύει με 12,5 κόμβους θα χρειαστεί 54 ημέρες για να φθάσει από το Χιούστον των ΗΠΑ στο Μπουσάν της Νοτίου Κορέας. Αντιθέτως το ταξίδι από το Ιράν στη Νότιο Κορέα διαρκεί μόλις 22 ημέρες.
Εμπορική διένεξη
Μια πιθανά ανοδική ρότα θα χαράξουν τα δεξαμενόπλοια εφόσον καταλαγιάσει η εμπορική σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας, καθώς θα επανέλθουν οι κινεζικές εισαγωγές αργού πετρελαίου από τις ΗΠΑ. Η Κίνα αύξησε τις εισαγωγές αργού πετρελαίου κατά 8,1% το πρώτο τρίμηνο του 2019 και μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό προέρχεται από τις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα του τερματισμού του εμπορικού πολέμου στις αγορές θα ήταν παρόμοιο με αυτό της περίπτωσης με τη Νότια Κορέα λόγω της εγγύτητας της Κίνας προς τη Νότια Κορέα.
Τέλος, ένα ακόμη θετικό γεγονός για τα δεξαμενόπλοια θα ήταν μια αύξηση της παραγωγής των αμερικανικών διυλιστηρίων σε ναυτιλιακά καύσιμα χαμηλού θείου, τα οποία θα διανεμηθούν σε όλο τον κόσμο προκειμένου να εξυπηρετήσουν τη ναυτιλία.