Ενταση στο Ιράν

Τουλάχιστον 76 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τότε που ξέσπασαν οι διαδηλώσεις με αφορμή τον θάνατο νεαρής Ιρανής μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών, ανακοίνωσε σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση Iran Human Rights (IHR) που έχει την έδρα της στο Όσλο.

«Σύμφωνα με τις πληροφορίες που συνέλεξε η Iran Human Rights, τουλάχιστον 76 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στις διαδηλώσεις" σε 14 επαρχίες της χώρας, αναφέρει η ΜΚΟ σε ανακοίνωση, διευκρινίζοντας ότι "έξι γυναίκες και τέσσερα παιδιά" περιλαμβάνονται στους νεκρούς. Η ΜΚΟ δηλώνει ότι έλαβε αρκετά "βίντεο και πιστοποιητικά θανάτου που επιβεβαιώνουν τη ρίψη πραγματικών πυρών εναντίον διαδηλωτών».

Η κυβέρνηση του Ιράν είχε έτσι και αλλιώς περιορίσει σημαντικά την πρόσβαση των περίπου 85 εκατ. κατοίκων της χώρας στο Διαδίκτυο και η όποια πρόσβαση επιτρεπόταν λειτουργούσε υπό κρατική παρακολούθηση. Στο στόχαστρο είχαν μπει τα τελευταία χρόνια οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Το Facebook και το Twitter έχουν απαγορευτεί ενώ το Telegram, το YouTube και το TikTok λειτουργούν μετ’ εμποδίων αφού συχνά μπλοκάρεται η λειτουργία τους.

Οι δύο πλατφόρμες που διατηρούσαν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους ήταν το Instagram και το WhatsApp αμφότερες ιδιοκτησίας της Metα, της μητρικής εταιρείας του Facebook. Απουσία των υπολοίπων social media οι δύο πλατφόρμες είχαν συγκεντρώσει την πλειοψηφία των χρηστών του Διαδικτύου στο Ιράν.

Η ομάδα NetBlocks που λειτουργεί ως παρατηρητής της λειτουργίας του Διαδικτύου έκανε γνωστό ότι μετά το ξέσπασμα των ταραχών στο Ιράν με αφορμή τον θάνατο μιας νεαρής γυναίκας που είχε συλληφθεί από την αστυνομία ηθών έχει διακοπεί η λειτουργία και των Instagram και WhatsApp.

Υπάρχουν μάλιστα καταγγελίες ότι η Metα συμβάλει αν όχι στο ολικό μπλοκ της πλατφόρμας στο Ιράν στον περιορισμό της έκφρασης των χρηστών. Η εταιρεία διαθέτει οργανωμένο τμήμα ελέγχου και διαχείρισης των αναρτήσεων των χρηστών στο Ιράν με τους εργαζομένους στο τμήμα αυτό να γνωρίζουν την περσική γλώσσα. Έτσι ακόμη και πριν την διακοπή της λειτουργίας της πλατφόρμας διαγράφονταν πολλά σχόλια και αναρτήσεις των χρηστών με την πάγια σε αυτές τις περιπτώσεις δικαιολογία ότι αυτά τα σχόλια και αναρτήσεις αντιβαίνουν τις αρχές λειτουργίας και την πολιτική της πλατφόρμας και της Metα.

Η NetBlocks αναφέρει επίσης ότι σε αντίθεση με ότι έχει συμβεί σε άλλες χώρες που μπλοκάρουν ή περιορίζουν την πρόσβαση στο Διαδίκτυο (π.χ Ρωσία) το Ιράν έχει καταφέρει να μην μπορεί να συνδεθεί κάποιος στο Internet μέσω συνδέσεων VPN ή διακομιστών μεσολάβησης (proxy servers) και άρα η πρόσβαση των κατοίκων στον υπόλοιπο κόσμο μέσω του Διαδικτύου είναι πλέον από αδύνατη ως απόλυτα ελεγχόμενη αυτή τουλάχιστον την χρονική στιγμή.

Naftemporiki.gr

Ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί αμφισβήτησε εκ νέου την αξία της αναβίωσης της συμφωνίας του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, υποστηρίζοντας ότι δεν βλέπει νόημα σε μια συμφωνία που δεν έβαλε τέλος στις επιθεωρήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) στη χώρα του.

«Πώς μπορούμε να έχουμε μια βιώσιμη συμφωνία αν δεν σταματήσουν αυτές οι έρευνες;» δήλωσε ο ιρανός πρόεδρος σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Νωρίτερα, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιαΐρ Λαπίντ υποστήριξε ότι ο μόνος τρόπος να μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα είναι να απειληθεί στρατιωτικά.

«Υπάρχει ελευθερία έκφρασης στο Ιράν, αλλά οι σκηνές χάους είναι απαράδεκτες»

Στο Ιράν υπάρχει ελευθερία έκφρασης, αλλά οι διαδηλώσεις που πραγματοποιούνται τις τελευταίες ημέρες είναι «απαράδεκτες» και προκαλούν χάος, δήλωσε ο πρόεδρος Ραϊσί αναφερόμενος στις οργισμένες αντιδράσεις για τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί στη διάρκεια της κράτησής της από την αστυνομία ηθών στην Τεχεράνη.

Σύμφωνα με την ΜΚΟ Iran Human Rights (IHR) περισσότεροι από 30 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τη βίαιη καταστολή των κινητοποιήσεων σε διάφορες πόλεις του Ιράν.

Ο ιρανός πρόεδρος υποσχέθηκε πως θα διεξαχθεί ενδελεχής έρευνα για τις συνθήκες του θανάτου της 22χρονης, σημειώνοντας ότι στην έκθεση του ιατροδικαστή δεν υπάρχουν ενδείξεις κακοποίησης της κοπέλας από την αστυνομία.

Δεν παρέλειψε να καταλογίσει «υποκρισία» στη Δύση, αναφέροντας πως οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να εξετάζονται σε ολόκληρο τον κόσμο και «όχι με δύο μέτρα και δύο σταθμά».

Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters, AFP

Η διάσημη δημοσιογράφος του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου CNN Κριστιάν Αμανπούρ δήλωσε σήμερα ότι αρνήθηκε να φορέσει μαντίλα για να πάρει συνέντευξη από τον πρόεδρο του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί, με αποτέλεσμα εκείνος να την ακυρώσει, εν μέσω του κινήματος διαμαρτυρίας για τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα του.

Σύμφωνα με την ίδια την Αμανπούρ, ένας σύμβουλος του Ιρανού προέδρου πήγε να την δει περίπου 40 λεπτά πριν ξεκινήσει η προγραμματισμένη συνέντευξη και της είπε ότι ο Εμπραχίρ Ραϊσί της «πρότεινε» να φορέσει μαντίλα «επειδή διανύουμε τους ιερούς μήνες Μουχαράμ και Σαφάρ».

«Αρνήθηκα ευγενικά. Βρισκόμαστε στη Νέα Υόρκη, όπου δεν υπάρχει κανένας νόμος ή παράδοση σχετικά με τη χρήση της μαντίλας. Παρατήρησα ότι κανένας Ιρανός πρώην πρόεδρος δεν το είχε απαιτήσει, όταν τους είχα πάρει συνέντευξη εκτός του Ιράν», εξήγησε η δημοσιογράφος, που γεννήθηκε στη Βρετανία από Ιρανό πατέρα.

Ο σύμβουλος της εξήγησε τότε ότι υπ' αυτές τις συνθήκες η συνέντευξη δεν θα δινόταν.

«Η συνέντευξη δεν έγινε. Ενώ οι διαδηλώσεις συνεχίζονται στο Ιράν και άνθρωποι σκοτώνονται, θα ήταν σημαντικό να μιλήσουμε με τον πρόεδρο Ραϊσί», κατέληξε η Αμανπούρ στην ανάρτησή της στο Twitter, όπου δημοσίευσε και μια φωτογραφία της απέναντι σε μια κενή πολυθρόνα.

Οι διαδηλώσεις στο Ιράν ξεκίνησαν μετά τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, η οποία συνελήφθη από την αστυνομία ηθών επειδή φορούσε «ακατάλληλη ενδυμασία».

Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP

Η Σουηδία και η Φινλανδία συμμετέχουν σε άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στο Βερολίνο αργότερα σήμερα.

Παρά το γεγονός ότι δεν είναι μέλη της δυτικής συμμαχίας, και οι δύο χώρες αναμένεται να υποβάλουν αίτηση για ένταξη ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία και έτσι έχουν προσκληθεί να παραστούν στη συνάντηση. Μια τέτοια απόφαση θα τερμάτιζε δεκαετίες ουδέτερου καθεστώτος από τη Σουηδία και τη Φινλανδία. 

Η Μόσχα έχει δηλώσει ότι θα θεωρούσε ως απειλή αν οι δύο χώρες ενταχθούν στη συμμαχία.

Στη σημερινή συνεδρίαση συμμετέχει και η Τουρκία που χθες έγινε το μοναδικό κράτος του ΝΑΤΟ που εξέφρασε την αντίθεσή του στην πιθανή ένταξη της Σουηδίας ή της Φινλανδίας. 

Πάντως, σε επικοινωνία που είχε ο πρόεδρος των ΗΠΑ με τις ηγεσίες των δύο χωρών, ο Τζο Μπάιντεν επανέλαβε ότι οι πόρτες του ΝΑΤΟ είναι ανοιχτές στις δύο χώρες. 

naftemporiki.gr

Το μαύρο κουτί καταγραφής των δεδομένων πτήσης ενός ουκρανικού επιβατηγού αεροπλάνου, που καταρρίφθηκε κατά λάθος πάνω από το Ιράν τον περασμένο μήνα, έχει υποστεί ζημιές, αλλά το Ιράν δεν θα το παραδώσει σε άλλη χώρα παρά τις πιέσεις, δήλωσαν σήμερα ανώτατοι Ιρανοί υπουργοί, σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης. 

Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως «τόνισε» στον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ πως πρέπει να διεξαχθεί πλήρης και ανεξάρτητη έρευνα για την κατάρριψη του αεροπλάνου.

Πολλοί από τους 176 επιβαίνοντες που σκοτώθηκαν στο δυστύχημα ήταν Ιρανοί με διπλή υπηκοότητα, η οποία δεν αναγνωρίζεται από το Ιράν. Στο αεροπλάνο επέβαιναν 57 Καναδοί πολίτες.

«Έχουμε δικαίωμα να διαβάσουμε το μαύρο κουτί εμείς οι ίδιοι. Έχουμε δικαίωμα να είμαστε παρόντες σε οποιαδήποτε εξέταση του μαύρου κουτιού», δήλωσε ο Ζαρίφ.

«Αν θεωρείται πως θα δώσουμε το μαύρο κουτί σε άλλους για να το διαβάσουν στη θέση μας, αυτό είναι κάτι που σίγουρα δεν θα κάνουμε», τονισε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών.

Ο υπουργός Άμυνας Αμίρ Χαταμί δήλωσε πως το κουτί που κατέγραψε τα δεδομένα της πτήσης έχει «υποστεί εμφανείς ζημιές και έχει ζητηθεί από την αμυντική βιομηχανία να βοηθήσει στην αποκατάστασή του».

«Θεωρείται ότι πρώτα θα γίνει η αποκατάσταση του μαύρου κουτιού και μετά η ανάγνωσή του», πρόσθεσε ο Χαταμί.

Και οι 176 επιβαίνοντες στο αεροπλάνο σκοτώθηκαν όταν οι Φρουροί της Επανάστασης, η πιο ισχυρή στρατιωτική δύναμη του Ιράν, εκτόξευσε πυραύλους εναντίον του αεροπλάνου το οποίο εξέλαβαν κατά λάθος ως εχθρικό στόχο.

Το Ιράν διεξάγει συνομιλίες με άλλες χώρες, ιδιαίτερα με την Ουκρανία, σχετικά με την έρευνα, δήλωσε ο Ζαρίφ.

Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters

Στην Τεχεράνη θα μεταβεί αύριο ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Γιόσεπ Μπορέλ, την ώρα που το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας προκαλεί διεθνείς εντάσεις.

Ο Μπορέλ «θα μεταβεί αύριο στο Ιράν για πρώτη φορά από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του (στις αρχές Δεκεμβρίου). Αναμένεται να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών (Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρί) και άλλους αξιωματούχους της χώρας μας για διαβουλεύσεις», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Αμπάς Μουσαβί.

Η επίσκεψη πραγματοποιείται την ώρα που οι ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στην συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν δεν έχουν καταφέρει έως τώρα να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους, ειδικά από τότε που οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από τη συμφωνία. Σε απάντηση, και το Ιράν δεν τηρεί μέρος των δεσμεύσεών του στο πλαίσιο της συμφωνίας. Τον Ιανουάριο, η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία (οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν υπογράψει τη συμφωνία) έθεσαν σε εφαρμογή τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που προβλέπεται στη συμφωνία, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ εναντίον του Ιράν.

naftemporiki.gr 

Απειλές ότι θα αποχωρήσει από την παγκόσμια συμφωνία μη-διάδοσης των πυρηνικών όπλων(ΝΡΤ) εξαπέλυσε το Ιράν, εάν οι χώρες της Ευρώπης παραπέμψουν την Τεχεράνη στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την πυρηνική συμφωνία, σε μια κίνηση που θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες εξεύρεσης διπλωματικής λύσης στην αντιπαράθεση με τη Δύση.

Η συνθήκη NPT του 1968 θεωρείται η βάση του παγκόσμιου ελέγχου των πυρηνικών όπλων από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, περιλαμβανομένης και της συμφωνίας που υπέγραψε το 2015 το Ιράν με τις διεθνείς δυνάμεις η οποία του προσέφερε πρόσβαση στο παγκόσμιο εμπόριο με αντάλλαγμα να δεχθεί περιορισμούς στο πυρηνικό του πρόγραμμα.

Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι το Ιράν παραβιάζει τη συμφωνία του 2015 και ενεργοποίησαν τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που μπορεί να οδηγήσει την υπόθεση πίσω στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τελικά στην επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ σε βάρος της Τεχεράνης.

«Εάν οι Ευρωπαίοι συνεχίσουν την εσφαλμένη συμπεριφορά τους ή στείλουν τον φάκελο του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, θα αποσυρθούμε από την NPT», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Ζαρίφ, όπως μετέδωσε το Reuters, επικαλούμενο ιρανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Η τύχη της συμφωνίας του 2015 έχει τεθεί εν αμφιβόλω μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από την εν λόγω συμφνωία και να επαναφέρει τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης. Το Ιράν απάντησε υπαναχωρώντας στις δεσμεύσεις του, αν και λέει ότι επιθυμεί τη διάσωση της συμφωνίας.

Η διαμάχη για τα πυρηνικά  βρίσκεται στο επικεντρο κλιμάκωσης της έντασης ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στην Τεχεράνη που ξέσπασε σε στρατιωτική αντιπαράθεση τις τελευταίες εβδομάδες.

Η συνθήκη NPT, στην οποία έχουν προσχωρήσει 190 χώρες, απαγορεύει στις χώρες αυτές, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία και τη Γαλλία, να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, επιτρέποντάς τους σε αντάλλαγμα να επιδιώξουν πολιτικά πυρηνικά προγράμματα για παραγωγή ενέργειας, υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών.

Η μοναδική χώρα που έχει δηλώσει την αποχώρησή της από τη NPT ήταν η Βόρεια Κορέα, η οποία απέλασε επιθεωρητές για τα πυρηνικά και προχώρησε ανοικτά σε δοκιμές πυρηνικών όπλων. Η Ινδία και το Πακιστάν, που διαθέτουν πυρηνικά όπλα, καθώς και το Ισραήλ, που δεν δηλώνει αν έχει ή όχι πυρηνικά όπλα, αλλά θεωρείται ευρέως ότι έχει, δεν έχουν υπογράψει τη συμφωνία.

Η Βρετανία έχει προτείνει μια «Συμφωνία Τραμπ» που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη συμφωνία του 2015, όμως το Ιράν διαμηνύει ότι δεν μπορεί να διαπραγματευθεί με τον Τραμπ.

«Παρά την αρνητική στάση που βλέπουμε από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, η πόρτα των διαπραγματεύσεων δεν έχει κλείσει και η μπάλα είναι στο γήπεδο αυτών των χωρών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Αμπάς Μουσαβί. «Δεν νομίζω ότι το Ιράν είναι έτοιμο να διαπραγματευθεί υπό τους όρους που έχουν στο μυαλό τους».

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Reuters

Με τη θεϊκή υποστήριξη, τα ιρανικά πλήγματα σε βάσεις στο Ιράκ, όπου σταθμεύουν αμερικανικά στρατεύματα, ήταν ένα «χαστούκι» σε μία παγκόσμια δύναμη, τόνισε σήμερα ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, σε κήρυγμά του κατά την προσευχή της Παρασκευής, για πρώτη φορά από το 2012.

Το κήρυγμα του Χαμενεϊ, στην Τεχεράνη, το πρώτο σε αυτόν τον τόνο έπειτα από οκτώ χρόνια, πραγματοποιείται μετά τις οργισμένες διαδηλώσεις για τη συντριβή του ουκρανικού Boeing – κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους και οι 276 επιβαίνοντες - και την καθυστερημένη ανάληψη της ευθύνης από τον ιρανικό στρατό.

«Το γεγονός ότι το Ιράν έχει τη δύναμη να δώσει ένα τέτοιο χαστούκι σε μια παγκόσμια δύναμη δείχνει το χέρι του Θεού», δήλωσε ο Χαμενεΐ, επισημαίνοντας ότι η δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί, διοικητή των Δυνάμεων Κουντς σε αμερικανική επιχείρηση στο Ιράκ απέδειξε την «τρομοκρατική φύση» της Ουάσιγκτον.

Χιλιάδες Ιρανοί συγκενρτώθηκαν μέσα σε μια μεγάλη αίθουσα προσευχής στην κεντρική Τεχεράνη ή στους πέριξ δρόμους για να ακούσουν το κήρυγμα και να φωνάξουν ξανά συνθήματα όπως «θάνατος στην Αμερική».

Ο Χαμενεΐ χαρακτήρισε τη συντριβή τραγωδία η οποία όμως χρησιμοποιήθηκε από τους «εχθρούς» του Ιράν για να επισκιάσει τη δολοφονία του Σουλεϊμανί. Σε μία σπάνια ωστόσο ένδειξη τριβής με το ιρανικό καθεστώς, ο ανώτατος ηγέτης κάλεσε επίσης τον στρατό να δώσει πλήρη στοιχεία για τις συνθήκες υπό τις οποίες καταρρίφθηκε το αεροσκάφος.  

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Reuters

Το Ιράν εμπλουτίζει περισσότερο ουράνιο από αυτό που εμπλούτιζε πριν από την διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό του πρόγραμμα,  δήλωσε σήμερα ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί σε τηλεοπτικό του διάγγελμα.

«Εμπλουτίζουμε περισσότερο ουράνιο από αυτό που εμπλουτίζαμε προτού καταλήξουμε στην συμφωνία. Η πίεση στο Ιράν έχει αυξηθεί, αλλά συνεχίζουμε να προοδεύουμε», τόνισε ο Ροχανί.

Η Τεχεράνη υποχωρεί σταδιακά από το καλοκαίρι από τις δεσμεύσεις της βάσει της συμφωνίας του 2015 με τις διεθνείς δυνάμεις για το πυρηνικό της πρόγραμμα αντιδρώντας με τον τρόπο αυτό στην αποχώρηση της Ουάσιγκτον το 2018 και τις νέες αμερικανικές κυρώσεις που έχουν πλήσει σοβαρά την οικονομία της χώρας.

Μετά τον θάνατο του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλείμανλι, το Ιράν ανακοίνωσε ότι δεν θα τηρεί πλέον τα όρια που είχαν τεθεί από τη συμφωνία του 2015 σε ό,τι αφορά τον αριθμό των φυγοκεντρωτών που θα χρησιμοποιεί, που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει κανένα όριο στις δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου της χώρας, το επίπεδο εμπλουτισμού ή τις πυρηνικές έρευνες. Η Τεχεράνη θα εμπλουτίζει ουράνιο «ανάλογα με τις τεχνικές ανάγκες της», όπως ανακοίνωσε χθες εκπρόσωπος της ιρανικής κυβέρνησης, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Guardian