Ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας, ο υφυπουργός Αναστάσιος Νεράτζης και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ανάπτυξης Νίκος Στεφάνου, έδωσαν στη δημοσιότητα το κείμενο της Πράσινης Βίβλου για την Ενέργεια, το οποίο παρουσιάστηκε από τον Επίτροπο αρμόδιο για θέματα Ενέργειας κ. Andris Piebalgs πριν λίγες μέρες.
Σε αυτή τη νέα Πράσινη Βίβλο, τέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι βάσεις για μια νέα ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική. Συγκεκριμένα, έχουν προσδιοριστεί έξι τομείς προτεραιότητας:
- Η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Συγκεκριμένα εξετάζονται θέματα όπως, ένας ευρωπαϊκός κώδικας για το ενεργειακό διασυνδεδεμένο δίκτυο, ένα ευρωπαϊκό σχέδιο προτεραιότητας για τις γραμμές διασύνδεσης, μια ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή ενέργειας και νέες πρωτοβουλίες για τη διασφάλιση ισότιμων όρων συναγωνισμού, ιδίως όσον αφορά τον διαχωρισμό δικτύων και ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων. Έως τα τέλη του έτους θα κατατεθούν συγκεκριμένες σχετικές προτάσεις.
- Η ασφάλεια του εφοδιασμού στην εσωτερική αγορά ενέργειας, με την οποία κατοχυρώνεται η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Μεταξύ των προτεινόμενων δυνατών μέτρων είναι η συγκρότηση ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Προσφοράς Ενέργειας και η αναθεώρηση της ισχύουσας κοινοτικής νομοθεσίας σχετικά με τα αποθέματα πετρελαίου και αερίου, ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής αντιμετώπιση ενδεχόμενων αιφνίδιων διακοπών του εφοδιασμού.
- Μια αειφόρος, αποδοτική και διαφοροποιημένη σύνθεση ενεργειακών πηγών. Η επιλογή της σύνθεσης ενεργειακών πηγών σε επίπεδο κρατών μελών είναι και θα παραμείνει θέμα επικουρικότητας, ωστόσο, οι επιλογές που κάνει ένα κράτος μέλος αναπόφευκτα επηρεάζουν την ενεργειακή ασφάλεια των γειτόνων του και της Κοινότητας ως συνόλου. Τούτο μπορεί να επιτευχθεί μέσω της στρατηγικής ενεργειακής ανασκόπησης της ΕΕ, στην οποία καλύπτονται όλες οι πτυχές της ενεργειακής πολιτικής και αναλύονται όλα τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των διαφόρων πηγών ενέργειας, από τις ανανεώσιμες έως τον άνθρακα και τα πυρηνικά. Αυτό με τη σειρά του μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει στον καθορισμό στόχων σε κοινοτικό επίπεδο όσον αφορά τη συνολική σύνθεση ενεργειακών πηγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να κατοχυρωθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, ενώ παράλληλα δεν θίγεται το δικαίωμα των κρατών μελών να προβαίνουν τα ίδια στις ενεργειακές επιλογές τους.
- Λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της θέρμανσης του πλανήτη. Ειδικότερα, προτείνει ενδεχόμενα περιεχόμενα για ένα σχέδιο δράσης σχετικά με την ενεργειακή απόδοση, προς έγκριση εκ μέρους της Επιτροπής αργότερα εντός του έτους. Το εν λόγω σχέδιο δράσης θα καθορίζει τα μέτρα που είναι αναγκαία ώστε η ΕΕ να εξοικονομήσει 20% της ενέργειας που, σε αντίθετη περίπτωση, θα κατανάλωνε μέχρι το 2020. Επιπλέον, προτείνει την κατάρτιση, εκ μέρους της ΕΕ, ενός νέου «χάρτη πορείας» για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην ΕΕ, με ενδεχόμενους στόχους το 2020 - και πέραν αυτού - προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα σταθερό επενδυτικό κλίμα για την παραγωγή ανταγωνιστικότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη. Οι τεχνολογίες με υψηλή ενεργειακή απόδοση και χαμηλές εκπομπές άνθρακα συνιστούν, για τα προσεχή έτη, μια ραγδαία αναπτυσσόμενη διεθνή αγορά, αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ. Ένα στρατηγικό ενεργειακό τεχνολογικό σχέδιο, όπως προτείνεται στον πέμπτο τομέα δράσης της Πράσινης Βίβλου, θα εξασφαλίσει την παγκόσμια πρωτοπορία των ευρωπαϊκών βιομηχανιών στη νέα αυτή γενιά τεχνολογιών και διαδικασιών.
- Η ανάγκη κοινής εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής. Προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της αυξανόμενης ζήτησης, των υψηλών και ασταθών ενεργειακών τιμών, της αυξανόμενης εξάρτησης από τις εισαγωγές και της αλλαγής του κλίματος, η Ευρώπη χρειάζεται να αρθρώνει ενιαίο λόγο στη διεθνή σκηνή. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή προτείνει, στο πλαίσιο της οικείας στρατηγικής ανασκόπησης της ενεργειακής πολιτικής, να διενεργείται: καθορισμός προτεραιοτήτων ως προς τις υποδομές, για την ασφάλεια του εφοδιασμού της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιαγωγών και των τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου - LNG) και έγκριση συγκεκριμένων μέτρων για την υλοποίηση των προτεραιοτήτων• κατάρτιση «χάρτη πορείας» για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας με κοινό ρυθμιστικό χώρο• υιοθέτηση μιας ανανεωμένης προσέγγισης όσον αφορά τους εταίρους της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, του σημαντικότερου ενεργειακού προμηθευτή της ΕΕ, η οποία θα αντανακλά την αλληλεξάρτησή μας.
- Η ύπαρξη ενός κοινοτικού μηχανισμού που θα καταστήσει δυνατές τις άμεσες και συντονισμένες αντιδράσεις σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που άπτονται του εξωτερικού ενεργειακού εφοδιασμού.
Επισημαίνεται πως η χάραξη της ενεργειακής πολιτικής τόσο για την Ε.Ε, όσο και για το κάθε κράτος μέλος χωριστά, θα πρέπει να εστιαστεί στην ανάγκη των άμεσων επενδύσεων, τη μείωση της εξάρτησής μας από τις εισαγωγές, την αντιμετώπιση του φαινομένου συγκέντρωσης των αποθεμάτων σε λίγες χώρες, τη μείωση της παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας, τη μείωση των τιμών του πετρελαίου και του αερίου, την αλλαγή του κλίματος και την προσπάθεια ανάπτυξης ανταγωνιστικών εσωτερικών αγορών στην Ευρώπη.
Προστίθεται επίσης πως αποτελεί πραγματικότητα το γεγονός πως η Ευρώπη δεν έχει αναπτύξει ακόμη πλήρως ανταγωνιστικές εσωτερικές αγορές ενέργειας, κάτι που είναι απαραίτητο προκειμένου τόσο οι πολίτες, όσο και οι επιχειρήσεις, να είναι σε θέση να απολαμβάνουν τα οφέλη από την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τις χαμηλότερες τιμές. Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να αναπτυχθούν οι ενεργειακές διασυνδέσεις τόσο μεταξύ των κρατών μελών, όσο και με τρίτες χώρες, να διαμορφωθούν και να εφαρμοστούν πλήρως στην πράξη αποτελεσματικά νομοθετικά και ρυθμιστικά πλαίσια από τις αρμόδιες ανεξάρτητες αρχές και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και να ενισχυθούν και να εφαρμοστούν οι κοινοτικοί κανόνες περί ανταγωνισμού.
Τέλος, ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας δήλωσε πως «Ο στόχος όλων μας είναι κοινός. Αειφόρος, ανταγωνιστική και ασφαλής ενέργεια για όλους μας. Για τον ενεργό πολίτη - καταναλωτή».
