Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Ομολογίες ύψους 4-5 δισ. ευρώ των συστημικών τραπεζών οδεύουν προς αναβάθμιση. Το ύψος των ομολογιών αυτών αντικατοπτρίζει και τα σχέδια των πιστωτικών ιδρυμάτων για απεγκλωβισμό τους από τον ακριβό δανεισμό του ELA, που κινείται τώρα κοντά στα 5 δισ. ευρώ. Oι τράπεζες έχουν αναλάβει την υποχρέωση του απεγκλωβισμού τους από τον ELA μέχρι το τέλος του χρόνου, ωστόσο εκτιμάται πως για όσες αυτό δεν έχει συμβεί, θα συμβεί αρκετά νωρίτερα.
Ήδη τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας βρίσκονται σε φάση συνεννόησης με τους οίκους αξιολόγησης -κυρίως Fitch και S&P- και πραγματοποιούν όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου ομολογιακά προγράμματα να περάσουν εκ νέου τη βάσανο της αξιολόγησης και να μπορέσουν να αποκτήσουν διαβάθμιση επενδυτική, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως ενέχυρα στην διατραπεζική αγορά για δανεισμό. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται τον Σεπτέμβριο. Οι οίκοι αξιολόγησης που δουλεύουν προς αυτήν την κατεύθυνση θέτουν την περίμετρο και τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για την καθεμία από τις εκδόσεις αυτές.
Χθες, ωστόσο, έλαβαν χώρα σχετικές ανακοινώσεις από τη Fitch, από την οποία τέθηκαν σε προθάλαμο για αναβάθμιση τα καλυμμένα ομόλογα των ελληνικών τραπεζών. Σε λίστα παρακολούθησης έθεσε, λοιπόν, η Fitch καλυμμένες ομολογίες των ελληνικών τραπεζών με στόχο να τους δώσει επενδυτική διαβάθμιση («ΒΒΒ-») το επόμενο χρονικό διάστημα.
Τοιουτοτρόπως οι τράπεζες αποκτούν αξιόπιστα ενεργητικά για δανεισμό, τα οποία χρειάζονται ιδιαιτέρως τώρα που εξοφλούν τον ELA και που σταματούν να έχουν την προστασία του waiver, καθώς η χώρα εξήλθε των μνημονίων.
Πρόκειται για προγράμματα καλυμμένων ομολόγων που, όπως αναφέρεται στην έκθεση του οίκου, αφορούν τις Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα (Programme I και Programme II) και Τράπεζα Πειραιώς. Ο οίκος αξιολόγησης Fitch σε συνέχεια της αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητα της χώρας, στις 10 Αυγούστου 2018, προβαίνει και στις παραπάνω ενέργειες.
Ας σημειωθεί πως πέρα από τα υπό εξέταση ομόλογα τόσο μέσα στη χρονιά όσο και κατά την επόμενη οι ελληνικές τράπεζες θα προχωρήσουν και σε νέες εκδόσεις, εφόσον οι συνθήκες των αγορών το επιτρέψουν. Για τις εκδόσεις αυτές οι τράπεζες ευελπιστούν σε ικανοποιητική εξαρχής διαβάθμιση.
Τον περασμένο Ιούνιο, ο αμερικανικός οίκος είχε αναβαθμίσει τις παραπάνω εκδόσεις των Alpha Bank, Πειραιώς και ΕΤΕ, στον απόηχο, τότε, της αναβάθμισης των αξιολογήσεων βιωσιμότητας. Ειδικότερα, αναβαθμίστηκαν σε «ΒΒ-» -από «Β+»- τα καλυμμένα ομόλογα της Alpha Bank, ενώ ανάλογη μεταβολή της αξιολόγησης έλαβε χώρα για τα αντίστοιχα ομόλογα της Πειραιώς και τα δύο προγράμματα (1 και 2) της Εθνικής.
Να σημειωθεί πως οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας για τις ελληνικές συστημικές τράπεζες έχει οριστεί εδώ και χρόνια σε καθεστώς περιορισμένης χρεοκοπίας (Restricted Default). Σε ό,τι αφορά την πιστοληπτική ικανότητα των ελληνικών τραπεζών, οι οίκοι αξιολόγησης δεν μπορούν να πράξουν και πολλά, με δεδομένη την ισχύ των capital controls, που καθιστούν απαγορευτικές τις υψηλότερες αξιολογήσεις.
Αντιθέτως η λήψη επενδυτικής διαβάθμισης υπό προϋποθέσεις είναι εφικτή για κάποια από τα ενεργητικά των τραπεζών, ιδιαιτέρως όταν τα καλυμμένα ομόλογα φέρουν υπέρτερα ενέχυρα.
Στις 5 Ιουνίου 2018, ο αμερικανικός οίκος αναβάθμισε πάντως τις αξιολογήσεις βιωσιμότητας για Εθνική Τράπεζα και Αlpha Bank, διατηρώντας αμετάβλητες τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας.
Οι αξιολογήσεις βιωσιμότητας για τις δύο τράπεζες αναβαθμίστηκαν σε «ccc+», από «ccc», ενώ για τις Τράπεζα Πειραιώς και Eurobank παρέμειναν «ccc».
Ο διεθνής οίκος τέλος κάνει λόγο για πρόβλεψη χαλάρωσης των capital controls υπό προϋποθέσεις, χωρίς πάντως να αναμένει κατάργησή τους. Οι αξιολογήσεις βιωσιμότητας των ελληνικών τραπεζών περιορίζονται από την αδύναμη ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού και το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η αναβάθμιση ωστόσο αντικατοπτρίζει τη βελτίωση της ρευστότητας. Ο οίκος κρίνει το προφίλ της Εθνικής και της Alpha Bank ως λιγότερο ευάλωτα στις διαταραχές περιβάλλοντος.