Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Ενώ οι επικεφαλής των θεσμών και η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα ξεκινούν από σήμερα το πρωί στην Αθήνα τον τετραήμερο μαραθώνιο διαπραγματεύσεων για να φτάσουν στην τεχνική συμφωνία μέχρι το Σάββατο, οι συζητήσεις σε Βερολίνο, Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον για το ελληνικό ζήτημα «φουντώνουν».
Το χάσμα ανάμεσα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τη Γερμανία για τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα προχωρήσει η ρύθμιση του ελληνικού χρέους παραμένει, όπως διαπιστώθηκε και σε άτυπη σύγκληση του Ουάσιγκτον Γκρουπ που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Ενώ με χθεσινές του δηλώσεις ο επικεφαλής του ΔΝΤ στην Ευρώπη Πολ Τόμσεν έκανε λόγο για «συρρίκνωση των διαφορών» στο θέμα του ελληνικού χρέους, όλα τα ενδεχόμενα σχετικά με τη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα παραμένουν ανοικτά. Ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος, που ρωτήθηκε σχετικά, υποστηρίζει ότι το αν το ΔΝΤ θα δώσει τελικώς το «παρών» στο ελληνικό πρόγραμμα, ή όχι, θα φανεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, δηλαδή μέχρι το τέλος Μαΐου. Ο ίδιος ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν ζήτησε συμφωνία για το χρέος μέχρι το Eurogroup της 24ης Μαΐου.
Δεδομένου ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι αυτό που έβαλε στο τραπέζι την ανάγκη περαιτέρω μείωσης των συντάξεων και του αφορολόγητου, ενδεχόμενη αποχώρησή του από το ελληνικό πρόγραμμα είναι πιθανό να ανοίξει και ζητήματα επαναδιαπραγμάτευσης των συμφωνηθέντων στο Eurogroup του Ιουνίου του 2017. Σε κάθε περίπτωση, τα κρίσιμα θέματα, όπως είναι το δημοσιονομικό για την περίοδο 2019-2022, η μεταμνημονιακή εποπτεία της χώρας και οι προϋποθέσεις ενεργοποίησης των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διευθέτηση του χρέους, θα οριστικοποιηθούν την τελευταία στιγμή, δηλαδή λίγο πριν από το Eurogroup του Ιουνίου. Σε αυτή τη φάση το ενδιαφέρον εστιάζεται στο να προχωρήσει η τέταρτη αξιολόγηση και να υπάρξει η τεχνική συμφωνία μέχρι το Σάββατο, ώστε να μπει και η «βούλα» του Eurogroup στις 24 Μαΐου.
Από τις 10 σήμερα το πρωί ξεκινούν στην Αθήνα οι διαπραγματεύσεις σε επίπεδο επικεφαλής κλιμακίων, με στόχο να ολοκληρωθούν μέχρι το Σάββατο. Η ατζέντα, όπως είχε διαμορφωθεί μέχρι χθες, προβλέπει να συζητηθούν κατά την πρώτη ημέρα:
1. Το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων στις 10:00 το πρωί.
2. Τα θέματα ενέργειας στις 11:00.
3. Η οριστικοποίηση της ατζέντας των τετραήμερων διαβουλεύσεων στις 12:00.
4. Τα θέματα της δημόσιας διοίκησης στις 15:30.
Ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος υποστήριζε χθες ότι από τις διαβουλεύσεις που έγιναν τη Δευτέρα και την Τρίτη σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων φάνηκε διάθεση να επιλυθούν οι όποιες διαφορές έχουν εντοπιστεί. Πρόοδος, σύμφωνα με το ίδιο στέλεχος, υπάρχει και στο θέμα των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, που θεωρείται από τα εξαιρετικά κρίσιμα αυτής της διαπραγμάτευσης. Ερωτηθείς για το αν πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα θα ανοίξει και τον δρόμο για «πάγωμα» στο μέτρο μείωσης των συντάξεων (σ.σ.: δεδομένου ότι το ΔΝΤ είναι αυτό που επέμεινε το 2017 στο να προχωρήσει η συγκεκριμένη «μεταρρύθμιση»), το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος επέμεινε στην επίσημη γραμμή: «Δεν είναι ώρα να συζητηθεί το θέμα των συντάξεων, η συμφωνία του Ιουνίου του 2017 προβλέπει τη μείωσή τους».
Η προληπτική γραμμή στήριξης
Μία ημέρα μετά τη συνέντευξη που παραχώρησε στη «Ν» ο επικεφαλής της αποστολής της ΕΚΤ Φραντσέσκο Ντρούντι, παραθέτοντας τα επιχειρήματα υπέρ της προληπτικής γραμμής στήριξης (διατήρηση waiver, πιθανότητα ένταξης ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, ταχύτερη άρση των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων) ήρθε η απάντηση από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» υποστήριξε: «Ολοκληρώνουμε το πρόγραμμα προσαρμογής τον Αύγουστο και δεν σκοπεύουμε να ζητήσουμε προληπτική γραμμή στήριξης. Δεν θα υπάρξουν άλλες πιστώσεις στην Ελλάδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης».
Η άποψη της ελληνικής πλευράς είναι ότι η προληπτική γραμμή πίστωσης ισοδυναμεί με νέο πρόγραμμα και η ενεργοποίηση ενός νέου προγράμματος θα εμποδίσει τους οίκους αξιολόγησης στο να προχωρήσουν σε νέα αναβάθμιση των ελληνικών ομολόγων. «Το μόνο που θα επιτύχουμε είναι να υπάρξει ένας ακόμη χρόνος καθυστέρησης στην επιστροφή προς την κανονικότητα» είναι η άποψη του Έλληνα υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, όπως αποτυπώθηκε και με δήλωσή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών».
Στη συνέντευξή του στη FAZ ο κ. Τσακαλώτος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξει και νέα διανομή έκτακτου μερίσματος κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, εφόσον διατηρηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου η υπεραπόδοση κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Όπως ανέφερε: «Καταβάλλονται προσπάθειες για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Σε περίπτωση που και το 2018 ξεπεράσουμε τους στόχους του προϋπολογισμού θα χορηγήσουμε και πάλι ένα κοινωνικό μέρισμα».
Υπενθυμίζεται ότι:
1. Ο οίκος Standard & Poor’s έχει βαθμολογήσει με «Β» τα ελληνικά ομόλογα από τον Ιανουάριο του 2018. Η επόμενη αξιολόγηση προγραμματίζεται να γίνει στις 20 Ιουλίου.
2. Ο οίκος Fitch έχει επίσης βαθμολογήσει με «Β» τα ελληνικά ομόλογα από τον περασμένο Φεβρουάριο, ενώ η επόμενη αξιολόγηση θα γίνει στις 20 Αυγούστου.
3. Ο οίκος Moody’s έχει βαθμολογήσει με «Β3» τα ελληνικά ομόλογα από τον Φεβρουάριο του 2018, ενώ η επόμενη αξιολόγηση είναι προγραμματισμένη για την 21η Σεπτεμβρίου.
Για να φτάσουν τα ελληνικά ομόλογα να χαρακτηριστούν και πάλι ως «επενδύσιμα» θα πρέπει να υπάρξει αναβάθμιση κατά τουλάχιστον έξι κλίμακες και στους τρεις οίκους.