Του Κώστα Ιωαννίδη
Ήταν πτωτική η περασμένη εβδομάδα για τα περισσότερα χρηματιστήρια παγκοσμίως, αλλά στο ΧΑ, οι πιέσεις στον κλάδο – αδύναμο κρίκο στο δεύτερο εξάμηνο, επιδείνωσαν σημαντικά την στατιστική εικόνα της αγοράς, για δεύτερη βδομάδα στη σειρά. Μοχλός των εβδομαδιαίων αποτελεσμάτων ήταν αδιαμφισβήτητα ο κλάδος των τραπεζών και λίγες μετοχές του 26άρη, όπως οι ΕΕΕ, ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, ΜΥΤΙΛ, ΤΙΤΚ και ΜΠΕΛΑ, με βάση τους συντελεστές βαρύτητας που έχουν ή το ποσοστό του τζίρου τους στον συνολικό ημερήσιο. Δέκα μετοχές είναι λίγες ακόμα και για αυτό το περιορισμένο θεσμικό ενδιαφέρον.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Αυτό, από μόνο του, αυξάνει τον κίνδυνο για τα κεφάλαια των ιδιωτών επενδυτών αλλά τον μειώνει ο σεβασμός στην τεχνική ανάλυση, που επικρατεί εξ ανάγκης. Καθώς οι ισχυροί παράγοντες βρίσκονται εκτός χώρας. Αντιλαμβάνονται διαφορετικά, ακούγοντας το «ράδιο Βρυξέλλες», δρουν ανάλογα. Σήμερα τα ασιατικά χρηματιστήρια εμφανίζουν αδυναμία όπως και το ευρώ που το επηρέασε η είδηση πως στη Γερμανία η Άγκελα Μέρκελ δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό.
Είναι άγνωστο πώς αυτή η δυσκολία, στη χώρα με την ισχυρότερη οικονομία στην ευρωζώνη, θα επιδράσει στην εξέλιξη της τρίτης αξιολόγησης και γενικά στα θέματα που σχετίζονται με την ελληνική περίπτωση – κρίση.
Οι τιμές διαμορφώνονται από τους fund managers των κλασικών μετοχικών αμοιβαίων του εξωτερικού, αλλά και από τα συστήματα διαχείρισης των ETFs. Παθητικών αμοιβαίων κεφαλαίων που γνώρισαν, την τελευταία δεκαετία, μεγάλη αναγνώριση από τους ιδιώτες επενδυτές, διεθνώς. Μια ακόμα ομάδα με αυξομειούμενη γοητεία είναι τα hedge funds, που διαθέτουν ένα πιο χαλαρό πλαίσιο λειτουργίας και στοχεύουν σε κέρδη με κάθε δυνατή επενδυτική τακτική. Μπορούν λοιπόν να κερδίζουν στοιχηματίζοντας στην πτώση, αλλά ενίοτε, εκτός της ορθής πρόβλεψης, μπορούν και να συμβάλλουν στην κατασκευή της καθοδικής ορμής.
Ειδικά όταν το βάθος των ημερήσιων συναλλαγών, λόγω χαμηλής γοητείας της αγοράς συνολικά, είναι τόσο μικρό, που η παρουσία ανοικτών πωλήσεων μπορεί να αλλάζει, στα τελευταία τριάντα λεπτά της ελεύθερης διαπραγμάτευσης και στις δημοπρασίες, την κατεύθυνση που χτίστηκε ενδοσυνεδριακά με κόπο. Το σύνολο των διαχειριστών που περιγράψαμε, εκτός των εγχώριων επενδυτών κάθε τύπου, για να σχηματίσουν γνώμη γύρω από την ελληνική οικονομία, αναζητούν στοιχεία και εκτιμήσεις από θεσμικές οντότητες της ευρωζώνης. Δεν επηρεάζονται άμεσα και σε ικανό βαθμό από την ροή των ειδήσεων στο εσωτερικό, ούτε από τα θέματα που επικρατούν στον δημόσιο διάλογο, που καθορίζονται από τις κινήσεις του πολιτικού δυναμικού της χώρας. Πιθανά γιατί γνωρίζουν πως οι σκοπιμότητες των πολιτικών, σε όλες τις χώρες, δεν αφορούν στις ανάγκες των αγοραίων.
Η εβδομάδα που πέρασε, ήταν τόσο καταστροφική από την άποψη των στατιστικών δεδομένων και της προϊστορίας τους, ώστε η τρέχουσα θα είναι εξίσου κουραστική και αγχώδης για τους ιδιώτες και επαγγελματίες επενδυτές. Μπορεί την Παρασκευή ο ΓΔ να χτύπησε πάνω στις 700 μονάδες και να αναπήδησε κλείνοντας στις 712,5, αλλά από την Δευτέρα η αγορά πέρασε κάτω από την ευθεία που ενώνει τα χαμηλά της ανόδου από τα μέσα Φεβρουαρίου του 2016 ως το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Ήτοι χαμηλότερα από το κάτω όριο του ανοδικού καναλιού που ίσχυε επί δυο περίπου χρόνια. Στην εξέλιξη των συνόδων που ακολούθησαν είχαμε διάσπαση πολλών υποτιθέμενων στηρίξεων, καθώς οι πιέσεις στις Τράπεζες ήταν μεγάλες και προκαλούσαν ένα γενικότερο επενδυτικό αρνητισμό. Άλλωστε πλήθος εγχώριων παραγόντων αναφέρθηκαν στην παρουσία ξένων διαχειριστών, που στοιχημάτιζαν με επιτυχία στην πτώση της αγοράς και καθώς επιβραβευόντουσαν καθημερινά, δυνάμωναν.
Με τελική μέση πτώση στη βδομάδα -3% για ΓΔ και 26άρη οι μετοχές που οι απώλειές τους ήταν ανώτερες είναι οι ΑΤΤ -9,43%, ΕΥΡΩΒ -8,94%, ΕΛΛΑΚΤΩΡ -8,75%, ΑΛΦΑ -8,00%, ΛΑΜΔΑ -5,85%, ΠΕΙΡ -5,83%, ΜΟΗ -5,60%, ΕΤΕ -5,14%, ΕΕΕ -4,25% και ΜΠΕΛΑ -3,63%. Ακολουθούν με πτώση της τάξης του -3% χονδρικά οι ΟΤΕ -2,87% , ΓΕΚΤΕΡΝΑ -2,84%, και ΑΔΜΗΕ -2,79%. Ενώ άμυνα στις εναλλασσόμενης ισχύος πιέσεις εμφάνισαν οι ΓΡΙΒ με πτώση -1,72%, ΑΡΑΙΓ -1,50%, ΜΥΤΙΛ -1,19% και ΤΙΤΚ -0,30%. Κατάφεραν συνεπώς αυτή την βδομάδα, να κρατήσουν ανοδική μεταβολή ελάχιστα blue chip, ο ΟΠΑΠ +5,80%, ΣΑΡ +3,67%, ΔΕΗ +1,03%, ΦΡΛΚ +0,74% και ΦΦΓΚΡΠ +0,63%.
Η εκτίμησή μας είναι πως ακόμα, μπορεί η αγορά να περάσει γρήγορα μέσα στο κανάλι που κινείται επί 21 μήνες από το Φεβρουάριο του 2016. Αλλά αν αυτό δεν επιτευχθεί σύντομα, η τάση θα γίνει ξεκάθαρα πτωτική, με ξεκίνημά της την κορυφή του 2017 τον Ιούλιο. Το επίπεδο των 700 μονάδων για τον ΓΔ, έχει στατιστικά μόνο ψυχολογικό χαρακτήρα, που αφορά στην αντίληψη των ανθρώπων για τους αριθμούς. Η στατιστική προϊστορία είχε ως στήριξη τιμές μεταξύ των 710 και 717 μονάδων αλλά ακόμα και αυτή η στήριξη ξεπεράστηκε πτωτικά την Παρασκευή, μετά από μια άγρια πτώση την Πέμπτη και την περασμένη Τρίτη. Το κλείσιμο έγινε πάνω από τις 710 μονάδες, αλλά η υπόσχεση για πέρασμα κάτω των 700 μονάδων, για να αναζητηθεί μια στήριξη γεννημένη από συναλλαγές του παρελθόντος, δόθηκε ξεκάθαρα. Είναι θέμα θεώρησης του περιεχόμενου ενός ποτηριού. Το χειρότερο είναι πως λιγόστεψαν οι αισιόδοξοι, μετά από τις αλλεπάλληλες νίκες των στοιχηματιζόντων short.
Την Παρασκευή ωστόσο η μεταβλητότητα λόγω των πραγματικών μαχών μεταξύ αγοραστών - πωλητών, έφερε τον υψηλότερο τζίρο των τελευταίων 36 συνεδριάσεων.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
ΗΠΑ ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ
Οι αγορές στην αξιολόγηση του γεγονότος μετά τη φήμη
Έχουν συμπληρωθεί πλέον πάνω από 12 μήνες προσδοκιών της επενδυτικής κοινότητας για μια ριζική αλλαγή των πλαισίων εντός των οποίων αναπτύσσεται η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Τον Νοέμβριο ωστόσο εμφανίστηκε μια σειρά από γεγονότα που έδωσαν σχήμα και μορφή στην μεγαλύτερη για τους αγοραίους μεταρρύθμιση, που αφορά στην μείωση της φορολογίας των ιδιωτών και των επιχειρήσεων των ΗΠΑ. Τα χρηματιστήρια της Wall Street αυτές τις μέρες εμφάνισαν μια νευρικότητα και στην εβδομάδα είχανε για δεύτερη φορά μικρές απώλειες με εξαίρεση τον Nasdaq των μετοχών τεχνολογίας που κατέκτησε πάλι νέα υψηλά βίου. Μαζί του εμφάνισαν κέρδη και οι δείκτες των εταιριών της μεσαίας και της μικρής κεφαλαιοποίησης των ΗΠΑ γιατί φαίνεται πως εκείνες θα έχουν μεγαλύτερα οφέλη από τις αλλαγές στη φορολόγησή τους.
Τα ρεκόρ του Nasdaq
Ο Nasdaq έχει σημειώσει τα περισσότερα κλεισίματα σε επίπεδα ρεκόρ βίου φέτος σε σχέση με κάθε χρόνο, σύμφωνα με νέα έκθεση της LPL Financial. Στο 2017 έχει εμφανίσει 65 επίπεδα καταγραφής ιστορικών υψηλών, ξεπερνώντας το πλήθος του 1980 και του 1999. «Αυτό, είναι μια ακόμη προσέγγιση για να δείξουμε πόσο σπάνια και ισχυρή είναι η δραστηριότητα στις αγορές μέχρι στιγμής το 2017». Δήλωνε ο Ryan Detrick, της LPL Financial, την Τρίτη στο CNBC.
Ο δείκτης που ο τεχνολογικός τομέας έχει μεγάλη βαρύτητα έχει κερδίσει 26% από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα, με βηματισμό που θα είναι ο καλύτερος ετήσιος από το 2013 και θα είναι το έκτο συνεχόμενο έτος ανόδου του τη μεγαλύτερη αλυσίδα ετήσιων κερδών από το 1981 και μετά. Και πώς να είναι διαφορετικά διακείμενοι οι επενδυτές αφού κάθε μέρα γίνεται όλο και πιο σαφής η σπουδαιότητα των ημιαγωγών και η χρήση τους σε όλο και περισσότερους τομείς. Οι αυτοματισμοί στα εργοστάσια, τα ηλεκτροκινούμενα οχήματα αλλά και εκείνα χωρίς οδηγό, η ανάπτυξη του internet of things, υπογραμμίζουν την σπουδαιότητα και την αυξανόμενη ζήτηση προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.
Να γιατί τα κέρδη του τομέα για το τρίτο τρίμηνο αυξήθηκαν πάνω από 20% έναντι αναμενόμενης αύξησης 11% στην αρχή της περιόδου των κερδών. Η σειρά των ρεκόρ του Nasdaq έχει έρθει φέτος που οι αγορές μετοχών διανύουν μια ιστορικά σπάνια ήρεμη περίοδο. Μια ένδειξη χαμηλής μεταβλητότητας στην ευρύτερη αγορά, ο σημείωσε Detrick στα μέσα της βδομάδας τονίζοντας ότι ο S&P 500 ως το κλείσιμο της Τρίτης, έχει περάσει 45 ημέρες διαπραγμάτευσης χωρίς να εμφανίσει μια πτώση πάνω από -0,50% ως μεταβολή στο κλείσιμο. Αυτή θα είναι η μακρύτερη σειρά από το 1968 για τον S&P 500.
Ως πότε θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση των «λιγότερο ασταθών» αγορών που είχε να φανεί από τη δεκαετία του '60; Τότε ήταν η τελευταία φορά που είδαμε μια αγορά με τόσο χαμηλή μεταβλητότητα και συνεχίζουμε να το βλέπουμε, και πάλι, όλο το χρόνο με μικρά ανοδικά βήματα, και σίγουρα φαίνεται να μπορεί να συνεχιστεί στις ΗΠΑ. «Ο σημαντικότερος λόγος που θα μπορούσαμε να δούμε μια διόρθωση είναι ότι δεν έχουμε δει καμία για αρκετό χρονικό διάστημα», είπε ο Detrick.
Η εβδομάδα σε αριθμούς
Στην τρίτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, ο S&P 500, κλείνοντας στις 2578,85 μονάδες, είχε επίδοση -0,13% και στο 2017 εμφάνισε κέρδη +15,19%. Ο Dow, με μεταβολή -0,27%, έκλεισε στις 23.358,24 μονάδες, στο 2017 απέδωσε +18,19%. Ο S&P400 ενισχύθηκε +0,82% με επίδοση στο 2017 +10,85%, ομοίως ο Russell 2000 της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή +1,19%, εμφάνισε στο έτος επίδοση +10,00%. Ο δε Nasdaq, με άνοδο +0,47%, διαμόρφωσε κέρδη το 2017 στο +26,00%.
Ο χρυσός κινήθηκε ανοδικά, κατά +1,47%, στα 1294,40 δολάρια η ουγκιά με την απόδοσή του για το 2017 στο +12,36%. Παράλληλα το πετρέλαιο υποχώρησε οριακά -0,39%. Στο 2017 κερδίζει +5,18%.
Ο FTSE100 του Λονδίνου υποχώρησε -0,70% στη βδομάδα και κερδίζει πλέον στο 2017 +3,33%. Ο DAX βούτηξε -1,02%, με απόδοση στο 2017 +13,18%, ομοίως ο CAC είχε μεταβολή -1,14%, με απόδοση +9,40% την τρέχουσα χρονιά. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας υποχώρησε -0,82% και στο 2017 απέδωσε +7,04%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία με μεταβολή -2,07% στο 2017 κερδίζει +14,86%. Ο Bovespa της Βραζιλίας κέρδισε +1,76%, στο 2017 κερδίζει +21,93%, ενώ ο Bolsa του Μεξικού πτώση -0,36%, έχει επίδοση στο 2017 +4,85%.
Ο Nikkei, με μεταβολή -1,25%, στο 2017 εμφάνισε άνοδο +17,17%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή -0,35% και επίδοση για το 2017 +25,22%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία ήταν πρακτικά αμετάβλητος στο +0,08%, στο 2017 κατάφερε να κερδίζει +25,22%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng ανέβηκε +0,27% και στο 2017 κατέληξε με κέρδη +32,72%. Πτώση -1,45% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με επίδοση στο έτος +9,00%.
Τα αφανή προβλήματα
Όταν οι αγορές ανθίζουν οι πολιτικοί, που ενδιαφέρονται για το μέλλον με βάση την αρνητική εμπειρία του παρελθόντος, κινούνται προς την νομοθέτηση κανόνων και πλαισίων που θα αποτρέπουν την επανεμφάνιση ζημιογόνων καταστάσεων. Είναι κοινό μυστικό πως την κρίση του 2008 προκάλεσαν οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες και αυτές λοιπόν χρειάστηκε να βρεθούν στο επίκεντρο νομοθετημάτων που θα αύξαναν τη διαφάνεια στη λειτουργία τους. Είναι επίσης γνωστό πως ο άξονας της πολιτικής του Προέδρου Τράμπ είναι το «Η Αμερική πρώτα» και στον νόμο που θα αφορά στις μειώσεις της φορολογίας θα συμπεριληφθούν και μέτρα φορολογικής επιβράβευσης για όσες εταιρίες «φέρνουν» τα κέρδη τους στις ΗΠΑ.
Τα παραπάνω δεν αφορούν άμεσα τη διάθεση για ρίσκο των επενδυτών, αλλά θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις εταιρίες που συνιστούν τον μηχανισμό λειτουργίας της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας.
Οι τράπεζες φαινόταν αρχικά να είναι ένας από τους σημαντικότερους ωφελημένους εκ των προσπαθειών των Ρεπουμπλικάνων νομοθετών όταν επανεξετάσουν τον φορολογικό κώδικα των ΗΠΑ και δημοσίως το έχουν υποστηρίξει πολύ. Ωστόσο, τα μέλη από δύο δραστηριότητες τραπεζικών συναλλαγών σημείωσαν σε επιστολή προς την Επιτροπή Οικονομικών της Γερουσίας, ότι μια διάταξη για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής από πολυεθνικές θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος παροχής υπηρεσιών διαχείρισης κινδύνου στις Main Street εταιρείες, προκαλώντας διαταραχή της αγοράς.
Η επιστολή, αποστέλλεται από τη Διεθνή Ένωση Συναλλαγών Ανταλλαγών και Παραγώγων (International Swaps and Derivatives Association) και από την Ένωση Αγορών Κινητών Αξιών και Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών Securities Industry and Financial Markets Association, στα μέλη της οποίας συγκαταλέγονται εταιρείες όπως οι Goldman Sachs Group, Morgan Stanley, Citigroup Inc και JPMorgan.
Η πρόβλεψη που ανησυχεί τις τράπεζες αποσκοπεί στην εξάλειψη των τακτικών που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικές εταιρείες για να μειώσουν τις φορολογικές υποχρεώσεις των ΗΠΑ, μεταβιβάζοντας τα χρήματα που κερδίζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες σε λιγότερο φορολογούμενες θυγατρικές στο εξωτερικό.
Η πρόβλεψη αυτή θα τιμωρούσε τις συναλλαγές που πραγματοποιούν οι τράπεζες μεταξύ των θυγατρικών τους με σκοπό την παροχή καθημερινών υπηρεσιών σε πελάτες, ιδίως προϊόντων διαχείρισης κινδύνου, όπως swaps που αντισταθμίζουν τις αυξήσεις των επιτοκίων ή τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Οι συμφωνίες αυτές απαιτούν συνήθως από τις τράπεζες παγκόσμια να περάσουν τις συναλλαγές και τις πληρωμές μεταξύ των αμερικανικών και των υπερπόντιων οντοτήτων τους, για να διαχειριστούν το νόμισμα και τον κίνδυνο επιτοκίων που αναλαμβάνουν, όταν διευκολύνουν τις συναλλαγές των πελατών. Σύμφωνα με την τρέχουσα έκδοση του νομοσχεδίου, αυτές οι συναλλαγές εντός του ομίλου θα μπορούσαν να φορολογηθούν στο 10%, παρόλο που το σύνολο αυτών μπορεί να έχει μικρή ή καθόλου φορολογική υποχρέωση στις ΗΠΑ.
Η ΜΙFID II
Απαιτήθηκαν επτά χρόνια για να σχεδιάσουνε 1,4 εκατομμύρια παραγράφους κανόνων και κανονισμών, τη νέα οδηγία για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων II της Ευρώπης (ΜΙFID II) Markets in Financial Instruments Directive II.
Θα επηρεάσει ουσιαστικά κάθε τράπεζα, αμοιβαία κεφάλαια, ανταλλαγή, διαβιβαστή εντολών για συναλλαγές, συνταξιοδοτικό ταμείο, που δραστηριοποιείται στην Ευρώπη. Με άλλα λόγια, σχεδόν κάθε εταιρεία παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην Αμερική. Οι τεχνοκράτες της αρχιτεκτονικής των νόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα προσπαθήσουν να ρυθμίσουν σχεδόν κάθε πτυχή των χρηματοπιστωτικών αγορών, καλύπτοντας τα πάντα, από τη διατήρηση καταγεγραμμένων συνομιλιών για παραγγελίες κινητών αξιών ως ρυθμιστικές προυποθέσεις για συναλλαγές που μπορούν να επεκταθούν σε περισσότερα από 65 ξεχωριστά πεδία.
Μεταξύ των πιο αμφιλεγόμενων πτυχών του νόμου περιλαμβάνεται ο διαχωρισμός του κόστους της έρευνας, από τις συναλλαγές και τη "βέλτιστη εκτέλεση". Με την πρώτη ματιά, αυτό φαίνεται μια μικρή αλλαγή και πρόσθετο επίπεδο διαφάνειας που πρέπει να θεωρηθεί ως ευπρόσδεκτη εξέλιξη, για τους καταναλωτές υπηρεσιών διαχείρισης επενδύσεων. Αυτό συναρτάται με την ήδη αξιοσημείωτη μείωση της δημοτικότητας των δημόσιων εγγραφών στις ΗΠΑ και της παγκόσμιας μείωσης των νέων εισαγωγών (IPOs). Δεδομένου του γεγονότος ότι οι μεγάλοι χρηματιστηριακοί δείκτες παγκόσμια φτάνουν σε υψηλά επίπεδα, μπορεί να φανεί περίεργο αν μάθουμε ότι ο συνολικός αριθμός των εισηγμένων εταιρειών στις Η.Π.Α. έχει μειωθεί σχεδόν κατά 40% από το 1997.
ΧΑ
Εβδομάδα απώλειας σημαντικών στηρίξεων
Η εβδομάδα που πέρασε ήταν η πιο καταστροφική των τελευταίων 21 μηνών, από την άποψη των στατιστικών δεδομένων και της προϊστορίας τους. Μπορεί την Παρασκευή ο ΓΔ να χτύπησε πάνω στις 700 μονάδες και να αναπήδησε, κλείνοντας στις 712,5. Αλλά ο Γενικός Δείκτης ερχόταν από οκτώ πτωτικές και μόλις μία ανοδική συνεδρίαση, στις τελευταίες εννέα, με απώλειες 8,15% αθροιστικά και ο δείκτης των Τραπεζών από έξη πτωτικές και τρεις ανοδικές συνεδριάσεις, στις τελευταίες εννέα και πτώση αθροιστικά -21,71%.
Από την Δευτέρα, η αγορά πέρασε κάτω από την ευθεία που ενώνει τα χαμηλά της ανόδου από τα μέσα Φεβρουαρίου του 2016, ως το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Ήτοι χαμηλότερα από το κάτω όριο του ανοδικού καναλιού που ίσχυε επί δυο περίπου χρόνια. Στην εξέλιξη των συνόδων που ακολούθησαν, είχαμε διάσπαση πολλών υποτιθέμενων στηρίξεων, καθώς οι πιέσεις στις Τράπεζες ήταν μεγάλες και προκαλούσαν ένα γενικότερο επενδυτικό αρνητισμό. Άλλωστε πλήθος εγχώριων παραγόντων αναφέρθηκε στην παρουσία ξένων διαχειριστών, που στοιχημάτιζαν με επιτυχία στην πτώση της αγοράς, οι οποίοι καθώς επιβραβευόντουσαν καθημερινά, «δυνάμωναν» τη διάθεσή τους για στοιχήματα προς κάθοδο. Η εβδομάδα προκάλεσε εβδομαδιαία πτώση -2,95% στον ΓΔ, ενώ ο 26άρης υποχώρησε κατά -3,27%, με τον FTSEM σε απώλειες -4,30%. Ο μέσο ημερήσιος τζίρος ξεπέρασε τα 58,1 εκατ. ευρώ και η αξία των πακέτων ήταν 6,4 εκατ. ανά σύνοδο.
Τη Δευτέρα, οι θεσμικοί έδωσαν στις τιμές των βασικών δεικτών πτωτική πορεία.
Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο -4,00%, την ΕΤΕ στο -3,56%, ΕΥΡΩΒ -5,37% και την ΠΕΙΡ -4,04%. Η στατιστική εικόνα στο ΧΑ έδωσε μήνυμα, με το πλήθος των ανοδικών blue chip (μόνο ένα) έναντι των καθοδικών (24). Ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -2,27% και έφθασε στις 717,47 από 734,12 μονάδες και ο 26άρης έκλεισε στις 1874,35 από 1926,97 με μεταβολή -2,73%. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ που οδηγήθηκε στα 49,640 από 51,151 δις ευρώ. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 54,041 από 43,262 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 5,318 από 7,242 εκατ. ευρώ.
Την Τρίτη τα πράγματα έδειξαν να βελτιώνονται, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (14 από 1) blue chip έναντι των καθοδικών (9 από 24) ενώ τρία τερμάτισαν ΒΙΟ ΕΤΕ ΟΛΠ αμετάβλητα. Ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +0,38% και έφθασε στις 720,18 μονάδες και ο 26άρης έκλεισε με μεταβολή +0,23%. Ο τζίρος μειώθηκε στα 44,664 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 5,852 εκατ. Μέτρησαν μικτά οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο +2,08% και την ΠΕΙΡ +1,87% ενώ την ΕΤΕ στο 0,00% και την ΕΥΡΩΒ -2,06%.
Την Τετάρτη, οι θεσμικοί προκάλεσαν στις τιμές των συστημικών τραπεζών μεταβολές μικρότερες της μιας ποσοστιαίας μονάδας, με μικτά πρόσημα. Η στατιστική εικόνα επιδεινώθηκε, αλλά ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα μόνο -0,19% και έφθασε στις 718,80 μονάδες, όταν ο 26άρης έκλεισε στις 1875,24 με μεταβολή -0,18%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 69,175 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 14,191 εκατ. Ήταν η μέρα που θεωρήθηκε πιθανή μια αντίδραση στο ταμπλό, αλλά δεν επιτεύχθηκε.
Την επόμενη, σημειώθηκε η μεγαλύτερη πτώση στη βδομάδα, με μια σύνοδο που ορίστηκε το μεγαλύτερο εύρος ημερήσιας διακύμανσης ήτοι 23,3 μονάδες. Μέτρησαν αρνητικότατα οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο -9,46% από +0,68%, την ΕΤΕ στο -6,61% από -0,82%, ΕΥΡΩΒ -7,48% από +0,88% και την ΠΕΙΡ στο -7,34% από 0,00%. Ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -2,43% και έφθασε στις 701,36 μονάδες και ο 26άρης έκλεισε στις 1830,82 με μεταβολή -2,37%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 51,945 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 0,815 εκατ.
Την Παρασκευή ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +1,58%, έφθασε στις 712,46 μονάδες και ο 26άρης έκλεισε στις 1863,87 με μεταβολή +1,81%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 70,578 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 5,8 εκατ. Μέτρησαν θετικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο +2,99%, την ΕΤΕ στο +6,19%, ΕΥΡΩΒ +5,26% και την ΠΕΙΡ στο +3,96%. Η στατιστική εικόνα στο ΧΑ βελτιώθηκε, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (23 από 4) blue chip έναντι των καθοδικών (2 από 22) και ένα την ΑΔΜΗΕ αμετάβλητο. Στις 40 μετοχές της κατάταξης με το μεγαλύτερο τζίρο, είχαν άνοδο 31 από 6 την προηγούμενη σύνοδο, και 1 από 1 ήταν στις αμετάβλητες. Άρα, οι 8 από 33 ήταν πτωτικές.
Στην στατιστική προσέγγιση της αγοράς συμβάλλουν οι ακόλουθες παρατηρήσεις: Η πτωτική ορμή της αγοράς αποτυπώθηκε στο φαινόμενο της εγγραφής κατώτερης τιμής εβδομάδας που έγινε και κατώτερη των τελευταίων 30 ημερών και των τελευταίων τριών μηνών και για τους τρεις δείκτες ΓΔ, 26άρης και FTSEM. Ενώ ως προς τα blue chip 16 από τα 26 είχαν χαμηλό εβδομάδας που έγινε και χαμηλό τελευταίων 30 ημερών και από αυτά 13 το έκαναν και χαμηλό τελευταίων 3 μηνών. Για τις ΑΔΜΗΕ, ΑΛΦΑ ΠΕΙΡ και ΤΙΤΚ το ελάχιστο εβδομάδας ήταν και ελάχιστο τελευταίων 12 μηνών. Στον αντίποδα το μέγιστο εβδομάδας έγινε και μέγιστο τελευταίων 3 και 12 μηνών για τις ΜΥΤΙΛ και ΣΑΡ ενώ το μέγιστο εβδομάδας του ΟΠΑΠ έγινε και μέγιστο τελευταίων 3 μηνών.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Η νέα κυρίαρχη σειρά και τελευταία του έτους ξεκινά με discount
Στη σύνοδο της Παρασκευής 17/11, οι θεσμικοί έδωσαν στον 26άρη επί 3,5 ώρες πλάγια πορεία μεταξύ των 1831 και 1850 μονάδων με εκτίναξη μετά τις 14:00. Το ελάχιστο ημέρας ήταν στις 1830,89 82 μονάδες που ορίστηκε στις 11:54. Το μέγιστο ήταν οι 1870,47 (+2,17%) μονάδες και εμφανίστηκε στις 16:57. Το κλείσιμο έγινε στις 1863,87 μονάδες, με μεταβολή +1,81% όταν στη βδομάδα έχασε -3,27%. Ο τζίρος στα παράγωγα διαμορφώθηκε στα 21,376 εκατ. ευρώ.
Για τη σειρά Νοεμβρίου εμφανίστηκε όγκος 1494 συμβολαίων, με ανώτερο στις 1846,00 μονάδες, ενώ το κατώτερο ήταν οι 1829, με εκκαθάριση στις 1861,61 μονάδες. Διακινήθηκαν επίσης 2202 ΣΜΕ λήξης Δεκεμβρίου με ανώτερο στις 1862,75 μονάδες, ενώ το κατώτερο ήταν οι 1820,00, και 5052 ανοικτές θέσεις με εκκαθάριση στις 1859,00 μονάδες. Για την σειρά Ιανουαρίου εμφανίστηκε όγκος 65 ΣΜΕ και οι ανοικτές θέσεις διαμορφώθηκαν σε 297. Οι traders επέλεξαν την προ-πορεία του δείκτη κατά 4,75 μονάδες έναντι του ΣΜΕ Δεκεμβρίου.
Στην τρίτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, η αύξηση στους όγκους των ΣΜΕ προήλθε από τη καθοδική δυναμική στην υποκείμενη αγορά και την εκπνοή της προτελευταίας σειράς του 2017. Ο FTSE26 κατέληξε στις 1863,87 μονάδες με εβδομαδιαία μεταβολή -3,27%.
Οι όγκοι στα futures του δείκτη συνολικά, διαμορφώθηκαν σε 21.563 ΣΜΕ ήτοι 117% ψηλότερα από την προηγούμενη εβδομάδα και οι ανοικτές θέσεις διαμορφώθηκαν στα 5349 από 4486 συμβόλαια. Διακινήθηκαν 10999 ΣΜΕ λήξης Νοεμβρίου, με μέσο όγκο 2200 ΣΜΕ. Ο μέσος όγκος της σειράς Δεκεμβρίου ήταν 1968 ΣΜΕ και της επόμενης σειράς, του Ιανουαρίου, ήταν 145.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος της Versal ΑΕΠΕΥ
Μια καταστροφική βδομάδα για το Ελληνικό Χρηματιστήριο. Μετά τη διάσπαση διαδοχικών στηρίξεων, επιβεβαιώθηκε η πτωτική τάση των δεικτών, που μας επαναφέρει στην κακοδαιμονία των τελευταίων ετών. Η κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου, μειώθηκε από το τέλος Αυγούστου κατά περισσότερο από 7 δισεκατομμύρια ευρώ. Το αντίστοιχο δηλαδή του ΕΝΦΙΑ για τρία χρόνια.
Να θυμίσω ότι η κεφαλαιοποίηση του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, απεικονίζει την αξία των Επιχειρήσεων που ακόμη δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Φυσικά υπάρχουν προσδοκίες, παραπληροφόρηση, παιχνίδια και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν και η κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. δεν επηρεάζει μόνο Έλληνες, καθώς Ξένοι κατέχουν πάνω από τις μισές μετοχές. Όμως στο τέλος εμφανίζεται το πόσο αξίζει η περιουσία που είναι εγκατεστημένη στην Ελλάδα, από την εργασία, τις επενδύσεις, τη γη και την τεχνογνωσία των Ελλήνων.
Οι λόγοι που έγινε αυτό είναι δύο. Η μη επίλυση των "κόκκινων" δανείων και η μη πρόοδος στις Αποκρατικοποιήσεις. Η επίλυση των "κόκκινων" δανείων είναι συνυφασμένη με την αξιολόγηση των Ελληνικών τραπεζών και με το αν αυτές θα χρειαστούν ανακεφαλαιοποίηση, ή όχι. Οι περισσότερες από τις Αποκρατικοποιήσεις που δεν προχωρούν, έχουν ήδη συμφωνηθεί και εκτός του ότι δεν μπαίνουν χρήματα στην Ελλάδα και δεν δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε καιποινικές ρήτρες. Τώρα πάλι τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις.
Χρηματιστηριακά, στηρίξεις υπάρχουν λίγο κάτω από τις 700 μονάδες και μετά στις 680 και τις 650 μονάδες. Η ένταση της πτώσης, είναι πιθανόν να φέρει έντονες ανοδικές αντιδράσεις. Όμως, πλέον, έχουν δημιουργηθεί ισχυρές αντιστάσεις που θα απαιτηθεί σημαντική αύξηση του τζίρου και πραγματικά νέα για να διασπαστούν.
Ο Απόστολος Μάνθος της Δυναμική ΑΧΕΠΕΥ
Αντιμέτωπος με το όριο των 700 μονάδων βρίσκεται ο Γενικός Δείκτης του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, έχοντας, για ακόμα μια φορά, τις Τραπεζικές μετοχές ως 'αιχμή του πτωτικού δόρατος. Διαγραμματικά ο Δείκτης, μετά και το τελευταίο κατέβασμα, βρίσκεται στο ενδιάμεσο "κενό" μεταξύ της αντίστασης των 730 μονάδων και της στήριξης των 686 μονάδων.
Επειδή όμως η τάση από τα τέλη του Καλοκαιριού παραμένει καθοδική, με ένα ίσως μικρό πλαγιοσταθεροποιητικό διάλειμμα πέριξ των 750 μονάδων, ο Δείκτης είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει την πορεία του προς το επίπεδο των 686 μονάδων, στέλνοντας, βραχυχρόνια, στις καλένδες το σενάριο ανοδικής επαφής με την περιοχή των 780 με 800 μονάδων.
Σε αυτή την εξελισσόμενη φάση της Αγοράς, ισχυρή αλλαγή στα πτωτικό σχέδιο των "Bears" θα προκληθεί μόνο με τη δυναμική αρπαγή του επιπέδου από όπου διέρχεται το καθοδικό τόξο τάσης, στις 744 μονάδες. "Βούτυρο στο ψωμί" των πωλητών αποδείχθηκε το σημείο στήριξης των 1880 μονάδων για το δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης, καθώς όχι μόνο τμήθηκε καθοδικά αλλά άνοιξε με σχετική ευκολία το κατηφορικό μονοπάτι για το επόμενο επίπεδο στήριξης των 1750 με 1740 μονάδων. Ένα ανοδικό rebound προς το επίπεδο των 1865 μονάδων θα ήταν θεμιτό από την πλευρά των αγοραστών.
Ο Τραπεζικός δείκτης ως "ψυχολογικός δολοφόνος" της Αγοράς, γυρίζει μετά από 16 μήνες πάλι στον "τόπο του εγκλήματος" των τότε 614 μονάδων. Επίπεδο όπου είχε αποτυπωθεί ο ευδιάκριτος τετραπλός πυθμένας του 2016.
Άρνηση διακράτησης των 614 με 600 μονάδων και καθοδικό πέρασμα με αυξημένο τζίρο συναλλαγών, θα προκαλέσει 'ρίγη' στους ενεργούς επενδυτές, καθώς θα ανοίξει τη 'καταπακτή' για άλλο ένα -8% κατεβαίνοντας προς τα επόμενα σημεία στήριξης των 563 με 550 μονάδων.
Σήμερα
Οι ασιατικές μετοχές υποχώρησαν τη Δευτέρα, με το επενδυτικό κλίμα να πλήττεται από μια υποχώρηση στην Wall Street και μια διαφορά στις κινεζικές μετοχές, ενώ το ευρώ κλονίστηκε μετά από το αδιέξοδο για τις συνομιλίες της συμμαχίας για τη διακυβέρνηση της Γερμανίας.
Οι Spreadbetters προβλέπουν ότι το gloom θα εξαπλωθεί στα ευρωπαϊκά ανοίγματα, με τον γερμανικό DAX και τον CAC της Γαλλίας μειωμένους κατά -0,5%, ενώ ο δείκτης FTSE της Βρετανίας αναμένεται να μειωθεί κατά -0,1%.
Ο ευρύτερος δείκτης MSCI για μετοχές της Ασίας-Ειρηνικού εκτός από την Ιαπωνία εξακολουθεί να μειώνεται κατά -0,1%. Ο μέσος όρος μετοχών στην Ιαπωνία ο Nikkei κατέγραψε πτώση -0,6%.
Οι μετοχές της Κίνας ανέβαλαν τις προσπάθειές τους να ξεκολλήσουν από τα χαμηλά αρχικά αλλά μετά το πέτυχαν. Ο δείκτης Shanghai Composite SSEC μειώθηκε κατά 0,5% και στο τέλος ανέβηκε +0,28% ο δείκτης CSI300 της Κίνας ανέβηκε 0,90%.
