Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Τρεις είναι οι βασικοί άξονες του νομοσχεδίου που θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου μέσα στην εβδομάδα -πιθανότατα αύριο Τρίτη- και το οποίο περιλαμβάνει θέματα που αφορούν ρυθμίσεις για την αγορά εργασίας αλλά και παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που κατατίθεται εντός της εβδομάδας στη Βουλή εισάγει ένα σύνολο ρυθμίσεων που στόχο έχουν να ενισχύσουν και να επεκτείνουν τα δικαιώματα των εργαζομένων, καθώς και να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους, επισημαίνει σε δήλωσή της στη «Ν» η υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου.
«Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου ικανοποιούνται δίκαια αιτήματα της κοινωνικής πλειοψηφίας, ενώ ενισχύονται τα εργαλεία ελέγχου και τήρησης της εργατικής νομοθεσίας, με στόχο την καταπολέμηση της απλήρωτης, της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας» τονίζει.
«Παράλληλα, το νομοσχέδιο διευθετεί ζητήματα που σχετίζονται με την κοινωνική ασφάλιση και δίνει λύσεις σε χρόνια προβλήματα των ασφαλισμένων», ενώ σημειώνει πως «ιδιαίτερα σημαντικές είναι και οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου με τις οποίες διευκολύνεται η πλήρης και ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας».
Προστασία από απλήρωτη εργασία
Ο πρώτος άξονας περιέχει δέσμη μέτρων για την προστασία των εργαζομένων από την απλήρωτη, την αδήλωτη αλλά και την υποδηλωμένη εργασία.
Στο εξής θα καταγράφονται ηλεκτρονικά όλες οι παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας και θα υπάρχει point system για εργοδότες οι οποίοι κατ’ εξακολούθηση παραβιάζουν τη νομοθεσία, ενώ θα προβλέπεται και η προσωρινή ή ακόμη και η οριστική διακοπή της λειτουργίας μιας επιχείρησης σε περιπτώσεις συστηματικής παραβίασης του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις εργασιακές υποχρεώσεις του εργοδότη.
Αποσύνδεση ασφάλισης από την ιδιότητα
Ο δεύτερος άξονας του νομοσχεδίου θα αφορά την αποσύνδεση ασφάλισης από την ιδιότητα, δηλαδή ένα θέμα που απασχολεί τους μηχανικούς και τους δικηγόρους, καθώς θα προβλέπει την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών μόνο από την έναρξη της επαγγελματικής τους δραστηριότητας στις ΔΟΥ και για όσο διάστημα αυτή διαρκεί.
Θεσμικές αλλαγές για άτομα με αναπηρία
Ο τρίτος άξονας αφορά θεσμικές αλλαγές για άτομα με αναπηρία, έτσι ώστε να υπάρξει μια ολοκληρωμένη, πλήρης και ισότιμη συμμετοχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Για παράδειγμα, αναγνωρίζεται ως επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους η ελληνική νοηματική και ως επίσημη μέθοδος γραφής και ανάγνωσης η ελληνική γραφή Μπράιγ.
Στελέχη του υπουργείου Εργασίας επισημαίνουν ότι από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου το 2010 μέχρι και σήμερα «είναι η πρώτη φορά που το υπουργείο φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή ένα νομοσχέδιο για την αγορά εργασίας το οποίο δεν απορρέει από μνημονιακές υποχρεώσεις, αλλά αποτελεί πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης».
Ποινολόγιο και κλείσιμο της επιχείρησης
Μία από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις του νομοσχεδίου της κ. Αχτσιόγλου που αφορά την αγορά εργασίας είναι η πρόβλεψη για το προσωρινό κλείσιμο διάρκειας τριών έως και πέντε ημερών των επιχειρήσεων εκείνων οι οποίες παραβιάζουν συστηματικά την εργατική νομοθεσία.
Οι ποινές και οι παραβάσεις θα καταγράφονται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων, για να μην υπάρχουν περιπτώσεις συναλλαγής των ελεγκτικών μηχανισμών με τους παραβατικούς εργοδότες και θα προβλέπονται διαβαθμίσεις ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης της εργατικής νομοθεσίας.
Το νομοσχέδιο θα προβλέπει βαρύτατα χρηματικά πρόστιμα και σε εξαιρετικές περιπτώσεις καθ' έξιν παραβατικών εργοδοτών θα προβλέπεται ακόμη και η οριστική διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης.
Ποινικές κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση
Επίσης, το νομοσχέδιο θα περιέχει ρυθμίσεις που θα προβλέπουν και ποινικές κυρώσεις για τις περιπτώσεις εκείνες των εργοδοτών που δεν συμμορφώθηκαν με την ποινή της προσωρινής διακοπής λειτουργίας της επιχείρησής τους.
Ακόμη θα προβλεφθεί ο αποκλεισμός των επιχειρηματιών που παρανομούν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα από κοινοτικά κονδύλια, ευρωπαϊκά προγράμματα και συμβάσεις με φορείς του Δημοσίου.
Ρυθμίσεις του ν/σχ
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ναυτεμπορικής» το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων διατάξεις οι οποίες θα αφορούν:
1. Την υποχρέωση δήλωσης των υπερωριών πριν την πραγματοποίησή τους ηλεκτρονικά στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ με στόχο να περιορισθεί το φαινόμενο της υποδηλωμένης εργασίας.
2. Ρυθμίσεις για την επέκταση της προστασίας που η εργατική νομοθεσία προβλέπει για τη μητρότητα και στις γυναίκες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας ή της υιοθεσίας.
3. Την ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων για μισθολογικές αξιώσεις και εργατικές διαφορές με την απαλλαγή από την καταβολή δικαστικού ενσήμου για ποσά έως 20.000 ευρώ.
4. Την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών από τον ΕΦΚΑ.
5. Το δικαίωμα στους αγρότες να εξαγοράζουν με μικρή εισφορά πλασματικό χρόνο ασφάλισης.
6. Ρυθμίσεις για την ενθάρρυνση της κοινωνικής και εργασιακής επανένταξης των πασχόντων από ψυχικά νοσήματα. Το νομοσχέδιο προβλέπει ρυθμίσεις για τη μη αναστολή ή περικοπή της αναπηρικής τους σύνταξης σε περίπτωση ανάληψης εργασίας, εφόσον αυτή ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης.
7. Στο νομοσχέδιο θα υπάρχει μια σειρά ρυθμίσεων που θα έχουν ως στόχο τη διεύρυνση και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία. Βασική επιδίωξη είναι να εμπεδωθεί η αντίληψη της αναπηρίας ως κοινωνικού ζητήματος και όχι μόνο ως ιατρικού όπως θεωρείται μέχρι σήμερα. Ενδεικτικά προβλέπεται η υποχρέωση των διοικητικών αρχών να προχωρήσουν σε καθολικό σχεδιασμό προϊόντων, υποδομών και υπηρεσιών που θα διασφαλίζουν την προσβασιμότητα για όλους.
Τι προβλέπεται για την απλήρωτη εργασία
Το νομοσχέδιο θα περιέχει ρύθμιση η οποία θα προβλέπει ότι η αξιόλογη καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου από τον εργοδότη, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας. Με την εν λόγω ρύθμιση προφυλάσσονται τα δικαιώματα των εργαζομένων απέναντι στην παραβατική πρακτική της μη καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών.
Υπενθυμίζεται ότι ο Άρειος Πάγος με πρόσφατη απόφαση του (ΑΠ 677/2017) είχε κρίνει ότι η μη καταβολή των δεδουλευμένων αποδοχών του μισθωτού, έστω και μακροχρόνια, δεν αρκεί για να θεμελιωθεί η έννοια της βλαπτικής μεταβολής των όρων της σύμβασης εργασίας του, αν δεν συνδέεται και με την πρόθεση του εργοδότη να τον εξαναγκάσει σε παραίτηση προκειμένου να αποφύγει την καταβολή σ’ αυτόν της αποζημίωσης απόλυσης.
Με το νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα στον μισθωτό ο οποίος θεωρήσει τη μη καταβολή του μισθού του ως βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας να προχωρήσει σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας και να λάβει το επίδομα ανεργίας. Συγκεκριμένα, θα πρέπει σε αυτές τις περιπτώσεις ο μισθωτός να προσκομίσει στον ΟΑΕΔ μαζί με την αίτηση για το επίδομα ανεργίας και την εξώδικη δήλωση την οποία απέστειλε στον εργοδότη σχετικά με την καταγγελία της σύμβασης εργασίας. Επίσης, με την ίδια διαδικασία ο εργαζόμενος θα λαμβάνει το επίδομα ανεργίας εάν προχωρήσει σε επίσχεση εργασίας.
Επισημαίνεται ότι σήμερα στην περίπτωση που ο εργαζόμενος θεωρήσει ο ίδιος ως μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας, ο ΟΑΕΔ δεν καταβάλλει το επίδομα ανεργίας μέχρι να προσκομίσει ο εργαζόμενος τη δικαστική απόφαση που του επιδικάζει την αποζημίωση.