Από την έντυπη έκδοση
Στον Γιώργο Κούρο
[email protected]
Μόνο οι ιδιοκτήτες που έχουν μικρής αξίας ακίνητη περιουσία θα ευνοηθούν από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, κατά περίπου 180 εκατ. ευρώ, όπως προβλέπουν τα αντίμετρα τα οποία περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου που προωθείται την τρέχουσα εβδομάδα προς ψήφιση από τη Βουλή με το συνολικό «πακέτο» μέτρων της τεχνικής συμφωνίας. Αυτό αποκαλύπτει σε συνέντευξη στη «Ν» η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου η οποία υπογραμμίζει ότι ο ΕΝΦΙΑ θα αντικατασταθεί με έναν φόρο που θα είναι προοδευτικός και θα φορολογεί τις μεγαλύτερες περιουσίες με υψηλότερο συντελεστή, όμως ο εισπρακτικός στόχος προς το παρόν παραμένει αμετάβλητος στα 2,65 δισ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κα Παπανάτσιου, αναφερόμενη στη διόγκωση των χρεών προς τις εφορίες, δεν αποκλείει να υπάρξουν για τους οφειλέτες «κι άλλες λύσεις», που θα εξεταστούν όμως αφού προηγουμένως λειτουργήσει ο εξωδικαστικός συμβιβασμός βάσει του οποίου πάντως, όπως αναφέρει, και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα μπορούν να ζητούν ρύθμιση των οφειλών τους από την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία με τους ίδιους όρους που προβλέπει για τις επιχειρήσεις.
Όπως επισημαίνει η κα Παπανάτσιου, όλες οι κινήσεις της κυβέρνησης στοχεύουν στο να αντισταθμιστούν οι απώλειες που θα έχουν χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι από τη μείωση του αφορολόγητου, αν και παραδέχεται ότι «δεν είναι πρακτικά δυνατό η αντιστάθμιση να είναι ένα προς ένα, να πάρει ο κάθε πολίτης ακριβώς ό,τι έχει χάσει από τα μέτρα».
Προαναγγέλλει δε ότι σύντομα θα υπάρξουν ελαφρύνσεις για τη μεσαία τάξη, που έχει «βάλει πλάτη» στα σκληρά χρόνια των μνημονίων, ενώ η πραγματική στήριξή της θα έρθει από την επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη με στόχο, όπως τονίζει, την ανάκτηση των εισοδημάτων της.
Για τις επόμενες «μάχες» στο «μέτωπο» της φοροδιαφυγής η υφυπουργός Οικονομικών ξεκαθαρίζει ότι το υπουργείο ενισχύει συνεχώς το νομοθετικό «οπλοστάσιο», αλλά οι διασταυρώσεις και η προτεραιοποίηση των ελέγχων είναι αποκλειστικό ζήτημα της ΑΑΔΕ, ενώ αναφέρει ότι για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου οι κατασχέσεις θα συνεχιστούν, αν και διευκρινίζει ότι κατάσχεση ακινήτου δεν σημαίνει και πλειστηριασμό του.
Όσον αφορά δε το καθεστώς των τελών κυκλοφορίας προαναγγέλλει την υιοθέτηση ενός νέου συστήματος που θα επιτρέπει τον υπολογισμό των τελών εξειδικευμένα για κάθε όχημα, με την καθιέρωση αντικειμενικών κριτηρίων και αντίστοιχων συντελεστών.
«Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τους πολίτες που το δικαιούνται να χάσουν το αφορολόγητο. Έχουμε προβλέψει ένα μεγάλο εύρος δαπανών που υπολογίζονται στο ποσό των ηλεκτρονικών συναλλαγών που οφείλουν να έχουν οι δικαιούχοι»
Η συμφωνία κλείδωσε και όλα δείχνουν ότι θα βγει «λευκός καπνός» στο Eurogroup της 22ας Μαΐου. Όμως και πάλι ο λογαριασμός είναι μεγάλος για τους συνήθεις υπόπτους, συνταξιούχους και φορολογούμενους. Δεν είναι λάθος να συνεχίζουμε την ίδια συνταγή που τόσα χρόνια δεν μας βγάζει από τον φαύλο κύκλο;
Δεν πρόκειται για δική μας επιλογή. Όπως γνωρίζετε, οι δανειστές επέμειναν με φανατισμό σε αυτό το σημείο και θα πρέπει να απευθύνετε σε αυτούς την ερώτηση για την επιμονή τους σε αυτή τη συνταγή. Από την πλευρά μας αυτό που καταφέραμε είναι να ληφθούν τα αντίμετρα σε αυτά τα μέτρα που αντισταθμίζουν τις απώλειες για τους συνταξιούχους και τους φορολογούμενους.
Η φοροδοτική ικανότητα εξαντλείται, όπως τουλάχιστον δείχνουν και τα στοιχεία, τα λεφτά στα στρώματα και τις θυρίδες τελειώνουν, επομένως δεν φοβάστε ότι μπορεί να έρθει και ένα ξαφνικό «μπλακ άουτ» στις εισπράξεις;
Η οικονομία έχει σταθεροποιηθεί και με το κλείσιμο της αξιολόγησης θα πάρει νέα αναπτυξιακή ώθηση, όπως άλλωστε συμφωνούν στις προβλέψεις τους κυβέρνηση και θεσμοί. Όπως δείχνει το πρωτογενές πλεόνασμα και η υπέρβαση των εσόδων το 2016, υπάρχει περιθώριο ασφαλείας για την επίτευξη των στόχων το 2017 και το 2018. Για τη συνέχεια, και παρά την παράλογη απαίτηση του ΔΝΤ για επιπλέον δημοσιονομικές επιβαρύνσεις μετά τη λήξη του προγράμματος ύψους 4,5 δισ. ευρώ, πετύχαμε μια συμφωνία με μηδενικό δημοσιονομικό αντίκτυπο.
Το πρόβλημα είναι ότι όλες οι κυβερνήσεις υποστηρίζουν ότι πληρώνουν πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι. Και τελικά πάλι οι «ίδιοι» τιμωρούνται, η μεσαία τάξη εξαφανίζεται και θα συμφωνήσετε ότι αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις, όχι μόνο στις εισπράξεις αλλά και στην αγορά. Γιατί δεν γίνονται κινήσεις που να στηρίξουν τα μεσαία εισοδήματα, ειδικά όσους πλήρωναν και μπορούν ακόμη να πληρώσουν;
Η μεσαία τάξη έχει υποχρεωθεί να βάλει πλάτη για να στηρίξει τους πιο ευάλωτους σε αυτά τα σκληρά χρόνια. Θέλουμε να ελαφρύνουμε τη μεσαία τάξη ακόμη και σε αυτό το ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο και συμπεριλάβαμε αντίμετρα σε αυτήν την κατεύθυνση, όπως είναι η μείωση του φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 20% στο πρώτο κλιμάκιο και η επέκταση του μηδενισμού της εισφοράς αλληλεγγύης μέχρι τα 30.000 ευρώ. Όμως η πραγματική στήριξη της μεσαίας τάξης θα έρθει από την επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη και την ανάκτηση των εισοδημάτων της.
Έχουμε καταφέρει: να περιορίσουμε την ανεργία κατά σχεδόν 4%, να έχουν δημιουργηθεί 170.000 νέες θέσεις εργασίας και να έχει περιοριστεί η αδήλωτη εργασία. Παραλάβαμε μια οικονομία σε πολύ κακή κατάσταση και θα θέλαμε η βελτίωση να είναι ταχύτερη. Ωστόσο, προκλήθηκαν μεγάλες καθυστερήσεις εξαιτίας των παράλογων απαιτήσεων των δανειστών και πιστεύουμε ότι με την ισορροπημένη και βιώσιμη συμφωνία που τελικά πετύχαμε η οικονομία θα αναπνεύσει και θα φανούν σύντομα τα θετικά αποτελέσματα.
Δεν σκέφτεστε ότι μια νέα ρύθμιση, ανάλογη αυτής των 100 δόσεων, θα συνέβαλε σημαντικά στην ενίσχυση των εσόδων αλλά και στο να πάρουν μια ανάσα εκατομμύρια φορολογούμενοι με χρέη στις εφορίες; Είναι διαφορετικό να μπορεί να βάλει κάποιος ένα 50άρικο σε μια δόση, από το να αισθάνεται ότι τον κυνηγά η εφορία. Τώρα ισχύει μόνο η πάγια ρύθμιση των 12, σε εξαιρετικές περιπτώσεις 24, δόσεων. Έρχεται βέβαια ο εξωδικαστικός, αλλά δεν είναι τόσο απλός και θα ισχύει για όλους;
Θα πρέπει να δούμε πρώτα πώς θα λειτουργήσει ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και στη συνέχεια θα μπορέσουμε ενδεχομένως να εξετάσουμε άλλες λύσεις.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες εξαιρούνται από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό επειδή έχουν τη δυνατότητα προσφυγής στον νόμο Κατσέλη όσον αφορά τις οφειλές τους στις τράπεζες. Με βάση όμως τον νόμο για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα μπορούν να ζητούν ρύθμιση των οφειλών τους από την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία με τους ίδιους όρους που προβλέπει για τις επιχειρήσεις.
Το πακέτο των αντίμετρων, εκτός από τη μείωση του φορολογικού συντελεστή 22% στο 20%, μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες παρεμβάσεις στους υπόλοιπους συντελεστές φορολογίας φυσικών προσώπων;
Μείωση θα υπάρξει μόνο στον κατώτατο φορολογικό συντελεστή. Εμείς θέλαμε η μείωση αυτή να είναι ακόμη μεγαλύτερη, αφού περιορίστηκε το αφορολόγητο και να έρθει στα επίπεδα που είναι ο κατώτατος συντελεστής φορολογίας εισοδήματος σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ωστόσο οι δανειστές δεν το δέχτηκαν αυτό. Πάντως θα υπάρξει μείωση στους συντελεστές της εισφοράς αλληλεγγύης, που θα αντισταθμίσει κατά ένα μέρος τις συνέπειες για τα πιο μεσαία στρώματα, τα οποία δεν δικαιούνται τα κοινωνικά επιδόματα που προβλέπουν τα αντίμετρα για τα πιο ευάλωτα στρώματα.
Μειώσεις σε άλλους φόρους -ΦΠΑ, ΕΦΚ- θα έχουμε; Στο πακέτο των αντίμετρων περιλαμβάνεται και η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά περίπου 180 εκατ. ευρώ. Θα είναι οριζόντια;
Η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα εστιάσει σε αυτούς που έχουν μικρή περιουσία. Το ακριβές ύψος θα προσδιοριστεί τις επόμενες ημέρες. Στόχος μας είναι να αντισταθμίσουμε κατά το δυνατό τη μείωση του αφορολόγητου που θα υποστούν οι χαμηλόμισθοι και οι χαμηλοσυνταξιούχοι που συνήθως, αλλά όχι πάντα, έχουν και μικρή περιουσία. Βεβαίως δεν είναι πρακτικά δυνατό η αντιστάθμιση να είναι ένα προς ένα, να πάρει ο κάθε πολίτης ακριβώς ό,τι έχει χάσει από τα μέτρα.
Οι εκπτώσεις που ισχύουν θα διατηρηθούν στον ΕΝΦΙΑ; Ο φετινός ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί με τις αντικειμενικές αξίες που ίσχυαν την 1η Ιανουαρίου, καθώς η προσαρμογή αντικειμενικών αξιών με τις τιμές της αγοράς καθυστερεί.
Οι εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ θα διατηρηθούν όπως είναι. Ο φετινός ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί με τις αντικειμενικές της 1ης Ιανουαρίου, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία.
Όσον αφορά την προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, έχουμε ζητήσει από τους θεσμούς τεχνική βοήθεια και έχουν αντιληφθεί ότι δεν είναι εφικτή η ολοκλήρωση της διαδικασίας μέχρι τον Ιούνιο επειδή ο προσδιορισμός των εμπορικών αξιών είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη άσκηση σε μια αγορά που βρίσκεται στην κατάσταση της ελληνικής αγοράς ακινήτων, όπου γίνονται λίγες συναλλαγές και συνήθως με δυσμενείς όρους για τον πωλητή. Πάντως σε αυτή τη συζήτηση πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας, πρώτον, ότι ο στόχος για τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ παραμένει ο ίδιος, ανεξάρτητα από το ύψος των αντικειμενικών αξιών και, δεύτερον, ότι οι αντικειμενικές αξίες χρησιμοποιούνται, όχι μόνο για τον προσδιορισμό των φόρων αλλά και για μια σειρά από άλλες χρήσεις και δεν είναι πάντα προς το συμφέρον του πολίτη μια μεγάλη και απότομη μείωσή τους. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι σε αρκετές περιοχές οι εμπορικές αξίες παραμένουν ακόμη και σήμερα μεγαλύτερες από τις αντικειμενικές.
Ο ΕΝΦΙΑ θα αντικατασταθεί επί της ουσίας, ή απλώς θα «βαπτιστεί» με άλλο όνομα; Υπήρχε στα σχέδια η εφαρμογή ενός φόρου περιουσίας για κινητά και ακίνητα, θα προχωρήσει; Το περιουσιολόγιο πότε θα μπει τελικά στη ζωή μας;
Στόχος μας είναι ο ΕΝΦΙΑ να αντικατασταθεί με έναν φόρο που θα είναι προοδευτικός, δηλαδή θα φορολογεί τις μεγαλύτερες περιουσίες με υψηλότερο συντελεστή. Σήμερα έχει ένα μέρος που είναι προοδευτικό και ένα μέρος που αποτελείται από τον ίδιο συντελεστή, ανεξάρτητα από το ύψος της περιουσίας. Σε σχέση με τον ΕΝΦΙΑ που παραλάβαμε, έχουμε ήδη αλλάξει το μίγμα υπέρ του προοδευτικού και εις βάρος του αναλογικού μέρους. Η δημιουργία του περιουσιολογίου βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά δεν θα μπορέσει να είναι έτοιμο φέτος γιατί είναι ένα σύνθετο ζήτημα. Κατ’ αρχήν μας ενδιαφέρει να χρησιμοποιηθεί ως όπλο για τη φοροδιαφυγή και τον έλεγχο του πόθεν έσχες με τη σύγκριση της αύξησης της περιουσίας και των εισοδημάτων που δηλώνονται.
Με τις κατασχέσεις τι ακριβώς συμβαίνει; Γιατί κάπου έχει μπερδευτεί ο κόσμος, κάνει ή δεν κάνει η εφορία κατασχέσεις και για ποια ποσά;
Σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, που ισχύει με τροποποιήσεις από το 1974, καθώς και τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας του 2013, η φορολογική αρχή έχει υποχρέωση να επιδιώξει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, καθώς και τη διακοπή της παραγραφής τους, λαμβάνοντας όλα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά ποινικά και λοιπά μέτρα κατά των οφειλετών, μεταξύ των οποίων είναι η κατάσχεση κινητών, η κατάσχεση ακινήτων, η κατάσχεση εις χείρας τρίτων και η κατάσχεση στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων. Συνεπώς το Δημόσιο οφείλει να κάνει τις κατασχέσεις για να διαφυλάξει τα συμφέροντά του. Αλλά θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι κατάσχεση ακινήτων δεν σημαίνει και πλειστηριασμός των ακινήτων. Από την άλλη πλευρά υπάρχει η δυνατότητα για όλους τους πολίτες να δηλώσουν έναν λογαριασμό ως ακατάσχετο μέχρι τα 1.250 ευρώ μηνιαίως. Δυστυχώς πολλοί δεν έχουν προχωρήσει στη δήλωση αυτή και βρίσκονται προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Γι’ αυτό και θέλουμε να υπενθυμίζουμε στους πολίτες ότι έχουν αυτό το δικαίωμα και πρέπει να το εξασκήσουν. Παράλληλα, η κυβέρνησή μας καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διευκόλυνση καταβολής των φορολογικών οφειλών των πολιτών στη σημερινή συγκυρία. Επιπροσθέτως, ψηφίστηκε ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό ρύθμισης οφειλών, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε βιώσιμες επιχειρήσεις να ρυθμίσουν τις συνολικές οφειλές τόσο προς τον ιδιωτικό τομέα όσο και προς το Δημόσιο.
Ποιοι είναι το επόμενο διάστημα πρώτοι στο «στόχαστρο» στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής; Σε ποιες διασταυρώσεις προχωράει την περίοδο αυτή το υπουργείο Οικονομικών;
Για τη διενέργεια φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων αρμόδια είναι πλέον η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και όχι το υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο δεν υπάγονται εφορίες και τελωνεία από 1.1.2017. Συνεπώς οι διασταυρώσεις και η προτεραιοποίηση των ελέγχων είναι αποκλειστικά ζήτημα της ΑΑΔΕ με βάση τη δική της ανάλυση κινδύνου φοροδιαφυγής, με κριτήρια τα οποία δεν δημοσιοποιούνται ούτε καν προς την κυβέρνηση. Από την πλευρά μας έχουμε εξοπλίσει την Ανεξάρτητη Αρχή με όλα τα εργαλεία για τα οποία χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση ώστε να κάνει σωστά τη δουλειά της και να πιάσει τους στόχους για τα έσοδα που οφείλει να πιάσει. Συνεχίζουμε να νομοθετούμε όταν αυτό είναι απαραίτητο με στόχο τη μεγάλη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο, ενώ έχουμε εκδώσει τις απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις για την εφαρμογή νόμων που ψήφισαν προηγούμενες κυβερνήσεις αλλά είχαν προτιμήσει να τους αφήσουν αδρανείς, παραλείποντας τις εφαρμοστικές αποφάσεις.
Οι αποδείξεις
Με τις αποδείξεις ο κόσμος έχει μπερδευτεί, λίγοι γνωρίζουν τι ακριβώς θα γίνει φέτος και πώς. Κανείς δεν κρατάει αποδείξεις, ορισμένοι κρατούν τις αποδείξεις από τα POS, υπάρχει ένα τεράστιο μπλέξιμο και είμαστε στο μέσον της χρονιάς. Εμφανίστηκαν ανέτοιμα τα συναρμόδια υπουργεία, με αποτέλεσμα πολλοί να φοβούνται ότι μπορεί να χάσουν το αφορολόγητο στις δηλώσεις του 2018.
Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τους πολίτες που το δικαιούνται να χάσουν το αφορολόγητο. Έχουμε προβλέψει ένα μεγάλο εύρος δαπανών που υπολογίζονται στο ποσό των ηλεκτρονικών συναλλαγών που οφείλουν να έχουν οι δικαιούχοι, ενώ ταυτόχρονα το ποσό αυτό είναι σχετικά χαμηλό ποσοστό του εισοδήματός τους. Οι πολίτες δεν χρειάζεται να κρατούν τις αποδείξεις και μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν συγκεντρώσει το ποσό με κάθε πρόσφορο μέσο, συμπεριλαμβανομένων των μηνιαίων statement για την κίνηση των χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών τους από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Άλλωστε οι τράπεζες έχουν αρχίσει να δημιουργούν εφαρμογές στο e-banking και στο m-banking, από τις οποίες μπορεί ο πολίτης να παρακολουθεί το χτίσιμο του αφορολόγητου, αλλά και να τις χρησιμοποιήσει ως αποδεικτικό στοιχείο σε ενδεχόμενο έλεγχο.
Τέλη κυκλοφορίας
Σε ένα θέμα που «καίει» επίσης εκατομμύρια Έλληνες, τι σκέφτεστε με τα τέλη κυκλοφορίας; Έχουν γραφτεί χίλια δυο σενάρια, έχετε κάποιο σχέδιο ή όλα είναι ακόμη ανοιχτά;
Επεξεργαζόμαστε τα δεδομένα για τη δημιουργία μιας εφαρμογής, που θα επιτρέπει τον υπολογισμό των τελών εξειδικευμένα για κάθε όχημα, με την καθιέρωση αντικειμενικών κριτηρίων και αντίστοιχων συντελεστών (π.χ. με αυτόματη μείωση του ύψους των τελών ανά έτος με τη χρήση σχετικού συντελεστή παλαιότητας). Με τον τρόπο αυτό θα καλυφθεί η ανάγκη για την υιοθέτηση και εφαρμογή ενός δίκαιου και αντικειμενικού συστήματος υπολογισμού του ύψους των τελών κυκλοφορίας και θα αρθούν σε μεγάλο βαθμό οι αδικίες του τρέχοντος εφαρμοζόμενου συστήματος.
