Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Σαφέστατη προειδοποίηση στην κυβέρνηση ότι η καθυστέρηση της δεύτερης αξιολόγησης μπορεί να οδηγήσει σε αναθεώρηση των προβλέψεων για την ανάπτυξη, όπου βασίζεται το ελληνικό πρόγραμμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (νέα μέτρα), απηύθυνε χθες ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης. Η παρέμβαση αυτή έγινε με αφορμή τη συνεδρίαση του Εurogroup την Παρασκευή στη Βαλέτα της Μάλτας, όπου παρά τις προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί, αλλά και το ορόσημο που είχε θέσει ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όλα δείχνουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία συμφωνία.
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, η καθυστέρηση που παρατηρείται οφείλεται σε πολιτικούς λόγους, που επισκιάζουν τις συζητήσεις σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις στη φορολογία και στις συντάξεις. Αυτό, όπως είπε, θα μπορούσε να επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στην οικονομία, γιατί κλονίζει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επενδυτών, ενώ αν η καθυστέρηση συνεχιστεί, τότε θα γίνει και επανεξέταση των προβλέψεων, δηλαδή αναθεώρηση προς το δυσμενέστερο της ανάπτυξης.
Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν προβλέπει για φέτος ανάπτυξη 2,7%, πρόβλεψη που ήδη θεωρείται από πολλούς και στις Βρυξέλλες υπερβολικά φιλόδοξη με δεδομένες πλέον τις αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία (ύφεση τέταρτου τριμήνου, μείωση απασχόλησης).
Χάνεται και η 7η Απριλίου
Εν τω μεταξύ, συζητήσεις σε υψηλό επίπεδο με στόχο την προσέγγιση των θέσεων στα ανοικτά ζητήματα της αξιολόγησης, ξεκίνησαν από χθες στις Βρυξέλλες με πρωτοβουλία της κυβέρνησης, ωστόσο όλα δείχνουν ότι το ορόσημο της συνεδρίασης του Εurogroup, της 7ης Απριλίου, χάνεται και αυτό που επιδιώκεται πλέον είναι η επιστροφή των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα.
Χαρακτηριστικό της κινητικότητας που καταγράφεται τις τελευταίες ώρες είναι το γεγονός ότι μέχρι χθες το απόγευμα κανένας δεν επιβεβαίωνε τη χθεσινοβραδινή συνάντηση επίσημα. Ανεπισήμως υποστήριζαν ότι από την πλευρά των θεσμών θα είναι οι επικεφαλής και όχι κορυφαίοι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης.
Φαίνεται, όμως, ότι στη διάρκεια της ημέρας έγιναν διαβουλεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών, η Αθήνα επέμεινε δίνοντας διαβεβαιώσεις για την πρόθεσή της να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις και τελικά η συνάντηση έγινε σε πολύ υψηλό πολιτικό επίπεδο.
Ειδικότερα, υπό τον συντονισμό του προέδρου του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ στη συνάντηση συμμετείχαν ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ, το εκτελεστικό μέλος της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ, ενώ οι Ευρωπαίοι βρίσκονταν σε επαφή με το ΔΝΤ, το οποίο έχει και τις μεγαλύτερες ενστάσεις σχετικά με τα δημοσιονομικά μέτρα.
Η χθεσινή συνάντηση και οι επαφές που θα ακολουθήσουν μέχρι την Παρασκευή το πρωί που θα συνεδριάσει το Εurogroup, στη Βαλέτα, αποσκοπούν στην προσέγγιση των θέσεων σε δύο ζητήματα, τον χρόνο εφαρμογής του σκέλους των δημοσιονομικών μέτρων που αφορά τις συντάξεις και το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Αυτό που επιδιώκεται πλέον, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, είναι να υπάρξει μέχρι το Εurogroup περαιτέρω προσέγγιση, ώστε να επιστρέψουν οι επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα το συντομότερο. Εξέφρασε την άποψη ότι αυτό μπορεί να συμβεί σύντομα, ωστόσο απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε πρόβλεψη ή να αναφερθεί σε ημερομηνία ορόσημο για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης.
Από την πλευρά των Ευρωπαίων, αυτό που τονίζουν είναι πως η μπάλα βρίσκεται στην ελληνική πλευρά, η οποία θα πρέπει να λάβει τις αποφάσεις της με δεδομένο ότι στο θέμα των δημοσιονομικών μέτρων το ΔΝΤ δεν πρόκειται να κάνει πίσω. Αντίθετα, σε σχέση με το άνοιγμα της αγοράς οι πιέσεις έρχονται από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι επικαλούνται και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, το οποίο έχει κρίνει ότι η ΔΕΗ έχει δεσπόζουσα θέση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Για την επίσκεψη της κυβερνητικής ομάδας στις Βρυξέλλες, ο αξιωματούχος τη χαρακτήρισε ενδιαφέρουσα στον βαθμό που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προσέγγιση των θέσεων, ωστόσο, όπως είπε, δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, όλα είναι θέμα πολιτικών αποφάσεων.
Το μήνυμα Μοσκοβισί
Την ανάγκη πολιτικής βούλησης από τις εμπλεκόμενες πλευρές, ώστε να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση το συντομότερο, επισήμανε χθες από το βήμα της ολομέλειας της Ευρωβουλής, ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, στη διάρκεια συζήτησης για την ελληνική οικονομία.
Στην εισαγωγική ομιλία του, ο επίτροπος εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διαπραγματεύσεις, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων που αφορούν τη συμμετοχή του ΔΝΤ. «Έχουμε διανύσει ένα μεγάλο μέρος του δρόμου από το τελευταίο Eurogroup στις 20 Μαρτίου και αυτό θα έχουμε την ευκαιρία να το αναλύσουμε την Παρασκευή στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στη Βαλέτα» είπε.
Σύμφωνα με τον Γάλλο επίτροπο, η επίτευξη τεχνικής συμφωνίας μέσα στις επόμενες εβδομάδες δεν είναι μόνο πιθανή, αλλά επιβάλλεται, ώστε να περιοριστούν οι κίνδυνοι καθυστέρησης που θα έφερναν πίσω την οικονομία και σε κίνδυνο την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Ωστόσο, όπως είπε, μια συμφωνία απαιτεί δύσκολες πολιτικές επιλογές, κυρίως από την πλευρά της Ελλάδας και έχουμε επίγνωση αυτού και αναμένουμε μια εποικοδομητική στάση απ’ όλους τους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου και του ΔΝΤ.
Ο κ. Μοσκοβισί μίλησε για «σημαντικές δημοσιονομικές επιδόσεις» της Ελλάδας, φέρνοντας το παράδειγμα του πρωτογενούς πλεονάσματος όπου ο στόχος ήταν 0,5% του ΑΕΠ το 2016, ενώ η εκτίμηση της Κομισιόν είναι ότι από τα στοιχεία που θα δημοσιοποιήσει μέσα στον μήνα η Εurostat θα προκύψει πως ξεπέρασε το 3% του ΑΕΠ. Επίσης η Ελλάδα βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση για την επίτευξη των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος 1,75% του ΑΕΠ φέτος και 3,5% το 2018, καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν πέτυχε τέτοια προσπάθεια, ανέφερε.
Αναφορικά με την ατζέντα των μεταρρυθμίσεων, έκανε ιδιαίτερη μνεία: στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, στη νομοθεσία για τα κόκκινα δάνεια και τον εξωδικαστικό συμβιβασμό και στο νέο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων.
Σχετικά με τα θέματα της διαπραγμάτευσης είπε ότι η μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας είναι καθοριστικής σημασίας και πρέπει οι αποφάσεις να είναι ισορροπημένες, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες που υπάρχουν στον τομέα της απασχόλησης, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οικονομία. Η Κομισιόν υποστηρίζει ένα δίκαιο και αποτελεσματικό σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων, ενώ η Ελλάδα, από την πλευρά της, πρέπει να τηρήσει τις βέλτιστες πρακτικές στην Ευρώπη στο θέμα των ομαδικών απολύσεων και των συνδικάτων, τόνισε.
Για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είπε ότι είναι σημαντικό να αυξηθεί ο ανταγωνισμός στον τομέα, λαμβάνοντας υπόψη την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Για τα δημοσιονομικά μέτρα υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα πακέτο που θα διευκολύνει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, προϋπόθεση απαραίτητη για αρκετά κράτη-μέλη. Όπως είπε, στόχος είναι να φτάσουμε σε μια ισορροπημένη συμφωνία που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να πιάσει τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα για μια μεσοπρόθεσμη περίοδο.
Αναφερόμενος στο χρέος, διαβεβαίωσε ότι η Κομισιόν θα συνεχίσει να στηρίζει τις προσπάθειες για να γίνει βιώσιμο. Υποστηρίζει επίσης θα πρέπει να καθοριστούν πιο λογικά πρωτογενή πλεονάσματα μετά τη λήξη του προγράμματος. Χωρίς αυτές τις δύο προϋποθέσεις οι αγορές δεν πρόκειται να δανείσουν την Ελλάδα με λογικά επιτόκια και η χώρα θα συνεχίσει να εξαρτάται από τη στήριξη των εταίρων της, είπε, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να βοηθήσει στην αναζήτηση μιας δίκαιης συμφωνίας σε αυτά τα θέματα.
Συνάντηση Ντέισελμπλουμ με Σόιμπλε στο Βερολίνο
Συνάντηση στο Βερολίνο αναμένεται να έχουν αύριο Πέμπτη ο Γερμανός υπουργός Βόλφγκανγκ Σόιμπλε (φωτογραφία δεξιά) και ο Ολλανδός ομόλογός του και πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg. Όπως ανέφερε το πρακτορείο επικαλούμενο δύο πηγές τις οποίες δεν κατονομάζει, το ελληνικό πρόγραμμα θα έχει κυρίαρχη θέση στις συνομιλίες, χωρίς ωστόσο να είναι το μοναδικό θέμα που θα τεθεί επί τάπητος.
Κατεβάζει τον πήχη και η ΤτΕ;
Πληροφορίες για αναθεώρηση της πρόβλεψης για την πορεία του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους από την Τράπεζα της Ελλάδας μετέδωσαν χθες οι «Financial Times». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πήχης κατεβαίνει στο 1,5% από 2,7% που ήταν η μέχρι τώρα πρόβλεψη.
Μάλιστα, οι αναθεωρημένες προβλέψεις βασίζονται στην υπόθεση ότι η Ελλάδα θα καταλήξει σε συμφωνία κατά τη διάρκεια του Μαΐου: «Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να περιμένουμε επιστροφή στην ύφεση κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους», αναφέρει αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας στους «F.T.». Στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδας που ερωτήθηκαν από τη «Ν» δεν επιβεβαιώνουν επισήμως την αναθεώρηση προς τα κάτω του στόχου για την πορεία του ΑΕΠ.
Κυβερνητική αισιοδοξία
Την αισιοδοξία τους για το κλείσιμο της αξιολόγησης εξέφρασαν χθες ο Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να υποχωρήσει σε παράλογες πιέσεις και «εκβιασμούς».
Ο Πρόεδρος της Βουλής ξεκαθάρισε ότι η αξιολόγηση «δεν μπορεί παρά να κλείσει». Αναγνώρισε, μάλιστα, ότι οποιαδήποτε καθυστέρηση έχει επιπτώσεις στη γενικότερη οικονομία. Απέδωσε, όμως, τις καθυστερήσεις στις «μεγάλες διαφορές» που υπάρχουν ανάμεσα στο ΔΝΤ και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς και στο ότι επανέρχονται στο τραπέζι από την πλευρά του Ταμείου μείζονα θέματα, όπως το ασφαλιστικό, που υποτίθεται πως είχαν κλείσει. Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Βούτσης υπογράμμισε ότι θα ήταν ανεύθυνο για οποιαδήποτε κυβέρνηση να υποχωρεί στο σύνολο των απαιτήσεων των δανειστών. Ο Πρόεδρος της Βουλής σχολίασε, όμως, και τις ζυμώσεις των τελευταίων ημερών στον χώρο της αντιπολίτευσης, σημειώνοντας ότι έχει δρομολογηθεί από την αξιωματική αντιπολίτευση και άλλες δυνάμεις «ο σχεδιασμός και η αντίληψη στη λογική της παρένθεσης».
Χαρακτήρισε, όμως, πεπαλαιωμένες τις στρατηγικές αυτού του είδους.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος τόνισε ότι η αξιολόγηση θα κλείσει, κατά πάσα πιθανότητα, μέσα στον Απρίλιο. Στο ίδιος μήκος κύματος με τον κ. Βούτση, ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ ανέφερε, πάντως, ότι η κυβέρνηση «δεν θα θυσιάσει τα συμφέροντα της χώρας σε εκβιασμούς, με ωμό χαρακτήρα». Σημείωσε, μάλιστα, ότι η β’ αξιολόγηση θα είχε κλείσει προ πολλού «εάν δεν είχαμε τις ακραίες, αντιευρωπαϊκές απόψεις του ΔΝΤ και μια κατεξοχήν κακόπιστη διαπραγματευτική τακτική που θέτει συνεχώς θέματα στο τραπέζι».
Ο κ. Κατρούγκαλος υπογράμμισε ακόμη ότι η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει με έναν έντιμο συμβιβασμό. «Μπορούμε να δεχτούμε παράλογα υφεσιακά μέτρα από το 2019, αλλά με ανταλλάγματα αντισταθμιστικά, αντίθετης στόχευσης», σημείωσε.
