Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Μειώσεις στα πρόστιμα και τα παράβολα που επιβάλλονται για την νομιμοποίηση - τακτοποίηση αυθαιρέτων, εκπτώσεις για περισσότερες κατηγορίες πολιτών, καθώς και διεύρυνση των κατηγοριών των κτισμάτων που μπορούν να ενταχθούν σε ρύθμιση περιλαμβάνει νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος υπό τον τίτλο «Νόμος για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» που ετέθη σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου.
Πρόκειται για την 5η προσπάθεια αντιμετώπισης της αυθαίρετης δόμησης από το 2009, με έναν πολυσέλιδο νόμο, που περιλαμβάνει επίσης τη θεσμοθέτηση νέων μηχανισμών ελέγχου της δόμησης, της ταυτότητας των κτηρίων, παρεμβάσεις στη διαδικασία έκδοσης και ελέγχου αδειών δόμησης και την καθιέρωση τράπεζας δικαιωμάτων δόμησης και κοινόχρηστων χώρων.
Μεταξύ άλλων επαναλαμβάνεται η απαγόρευση της σύνδεσης των αυθαίρετων κτισμάτων, με τα δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης, τηλεπικοινωνιών, παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, εφόσον δεν έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου περί αυθαιρέτων, όπως και η απαγόρευση της μεταβίβασης ακινήτου εφόσον έχει αυθαιρεσίες και δεν έχει υπαχθεί στο νόμο.
Μέχρι 08/10/2018
Η προθεσμία για υπαγωγή στον νέο νόμο είναι μέχρι 08/10/2018, σε αυτόν μπορούν να υπαχθούν και όσοι δεν ολοκλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους με βάση τους προηγούμενους νόμους με συμψηφισμό των προστίμων που έχουν καταβάλει, οι δόσεις του προστίμου από 60 γίνονται 80, ενώ διατηρείται η «κόκκινη γραμμή» του προηγούμενου νόμου και δεν μπορεί να υπαχθεί σε καμιά ρύθμιση αυθαίρετο που κατασκευάστηκε μετά τις 28.7.2011.
Από την πρώτη ανάγνωση είναι εμφανής η προσπάθεια να ενταχθούν στη ρύθμιση περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων με αυθαιρεσίες, ωστόσο και αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία εμπεριέχει πλήθος από υπουργικές αποφάσεις που χρειάζεται να ληφθούν στη συνέχεια και είναι απαραίτητες για να εφαρμοστούν οι διατάξεις του.
Άδεια και οικοδομικά υλικά
Στις νέες ρυθμίσεις του περιλαμβάνεται η σύνδεση του αριθμού οικοδομικής άδειας με τα δελτία αποστολής οικοδομικών υλικών. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι στα δελτία αποστολής οικοδομικών υλικών αναγράφεται υποχρεωτικά ο αριθμός της οικοδομικής αδείας ή τυχόν άλλα στοιχεία νομιμότητας του κτηρίου που ανεγείρεται, αποπερατώνεται ή επισκευάζεται. Το είδος των οικοδομικών υλικών και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης θα ρυθμιστεί με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών, Οικονομίας και Περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, αναφορικά με την αυθαίρετη δόμηση, η απόδειξη του χρόνου ανέγερσης της αυθαίρετης κατασκευής γίνεται με την υποβολή σχετικής αεροφωτογραφίας. Πέραν της αεροφωτογραφίας για την απόδειξη του χρόνου κατασκευής, ο χρόνος της αλλαγής χρήσης αποδεικνύεται με έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής στο οποίο αναφέρεται το ακίνητο και η χρήση όπως περιγράφονται κατά την υπαγωγή.
Άμεση κατεδάφιση
Για τα κτίσματα που εντοπίζονται, είτε από υπάλληλο του αρμόδιου Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος, είτε από αστυνομικό όργανο, ανεξάρτητα από το αν είναι ή όχι παρών ο ιδιοκτήτης της οικοδομής, κατά την ώρα που κατασκευάζονται αυθαίρετα (επ’ αυτοφώρω) και δεν υπάρχει έγκυρη πινακίδα του έργου, κατεδαφίζονται άμεσα και το αργότερο εντός είκοσι ημερών από την ημερομηνία εντοπισμού με απόφαση του διευθυντή του αρμοδίου Περιφερειακού Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος.
Προέγκριση άδειας
Αναφορικά με τις παρεμβάσεις στο πλαίσιο δόμησης, θεσπίζεται διαδικασία προέγκρισης για την έκδοση οικοδομικής άδειας προαιρετική για τα κτήρια επιφάνειας μικρότερης των 3.000 τ.μ. και υποχρεωτική για τα κτήρια μεγαλύτερης των 3.000 τ.μ. Η προέγκριση της οικοδομικής άδειας χορηγείται σε 15 ημέρες από την υποβολή των απαιτούμενων μελετών και δικαιολογητικών.
Ταυτότητα κτηρίου
Το νομοσχέδιο ρυθμίζει εκ νέου τα της ταυτότητας των κτηρίων. Μεταξύ άλλων οι υφιστάμενες κατοικίες θα πρέπει να αποκτήσουν ταυτότητα σε 5 χρόνια από τη δημοσίευση του νόμου. Για την εκπλήρωση και την ταχεία πρόοδο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αποκατάστασης, καθώς και ολοκλήρωσης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού καθορίζεται αποκλειστικά ηλεκτρονική διαδικασία καταγραφής και διαχείρισης Τίτλων Δικαιώματος Συντελεστή Δόμησης, μέσω Ηλεκτρονικού Συστήματος που ονομάζεται «Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων». Σκοπός της είναι η αξιοποίηση και διαχείριση δικαιωμάτων και αξιών δόμησης, για λόγους δημοσίου συμφέροντος που σχετίζονται με την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Στο πλαίσιο εφαρμογής του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού, για την προστασία του περιβάλλοντος, την προώθηση της δίκαιης ανάπτυξης και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών αναπτύσσονται και οργανώνονται οι ΖΑΕΣ (Ζώνες Αυξημένης Επιβάρυνσης Συντελεστή).
Γενική Διεύθυνση
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας συστήνεται Γενική Διεύθυνση Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος (ΠΑΔΟΠ) που υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος και σκοπό έχει την παρακολούθηση, την καταγραφή, τον έλεγχο, τη λήψη μέτρων για την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της ποιότητας αυτού. Για την εκπλήρωση των σκοπών του το Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος λαμβάνει πόρους που προέρχονται από τη διαδικασία δήλωσης των αυθαιρέτων.
Τα παράβολα
Τα παράβολα για την υπαγωγή στη ρύθμιση έχουν ως εξής: 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση μέχρι 100 τ.μ. (μειώθηκε), 500 ευρώ για κτήριο/χρήση άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 500 τ.μ., 1.000 ευρώ για κτήριο/χρήση άνω των 500 τ.μ. και μέχρι 2.000 τ.μ., 4.000 ευρώ για κτήριο/χρήση άνω των 2.000 τ.μ. και μέχρι 5.000 τ.μ. και 10.000 ευρώ για κτήριο/χρήση μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.
Μεταξύ άλλων, έκπτωση επί των προστίμων έχουν οι μακροχρόνια άνεργοι για την υπαγωγή στον νόμο της κύριας κατοικίας τους. Ορίζεται ότι καταβάλλουν 30% του ενιαίου ειδικού προστίμου, ενώ τα δύο πρώτα έτη από την υποβολή της δήλωσης αναστέλλεται η καταβολή των δόσεων. Ποσοστό 20% του ενιαίου ειδικού προστίμου καταβάλλουν άτομα τα οποία είναι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης για την κύρια κατοικία τους.
Για όλους όσοι δηλώσουν το αυθαίρετό τους, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται: α) κατά 20%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή/ χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος έως την 08/02/2017, β) κατά 10%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή/ χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 09/02/2017 έως την 08/08/2017. Αντίθετα αυξάνεται: α) κατά 10%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή/ χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 09/08/2017 έως την 08/02/2018 και β) κατά 20%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή/ χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος μετά την 09/02/2018.
