Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
«Καμπανάκι» σε όλους τους φορολογούμενους χτυπά για μια ακόμη φορά το υπουργείο Οικονομικών, όσον αφορά την έγκαιρη εξόφληση τυχόν οφειλών τους προκειμένου να αποφύγουν στην αντίθετη περίπτωση κατασχέσεις μισθών, συντάξεων, τραπεζικών λογαριασμών, ακινήτων, ακόμη και την προσωποκράτηση.
Λίγα 24ωρα μετά την παράταση της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων από φυσικά και νομικά πρόσωπα έως και τις 15 Ιουλίου, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, γνωρίζοντας και το σύνολο των βαρών που ξεπερνούν τα 30 δισ. ευρώ και τα οποία καλούνται να σηκώσουν τους επόμενους μήνες οι φορολογούμενοι, εξέδωσε αναλυτικό οδηγό με τις συνέπειες που μπορεί να υποστεί όποιος δεν ανταποκριθεί εμπρόθεσμα στην καταβολή οφειλομένων φόρων, αλλά και τις δυνατότητες που έχουν οι υπόχρεοι για να αποφύγουν τις κυρώσεις μέσω της ρύθμισης των βεβαιωμένων χρεών τους.
Σε κάθε περίπτωση δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων, καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, κατά των οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κάθε αιτία (για την καταβολή των οποίων ευθύνεται ως πρωτοφειλέτης, συνυπόχρεος, εγγυητής κ.λπ.) συνολικού ποσού 500 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης στα χέρια τρίτων. Στο ανωτέρω ποσό δεν περιλαμβάνονται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής ή και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής του ΚΕΔΕ.
Θα πρέπει εξάλλου να υπογραμμιστεί ότι δεν χωρεί κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των 1.500 ευρώ.
Η «Ν» στο πλαίσιο της πληρέστερης ενημέρωσης των αναγνωστών της δημοσιεύει κατωτέρω τα βασικότερα σημεία του εν λόγω οδηγού της ΓΓΔΕ, που αφορούν την είσπραξη των δημοσίων εσόδων:
1 Με ποιες νομοθετικές ρυθμίσεις δύνανται να ρυθμιστούν τα βεβαιωμένα χρέη στο Δημόσιο;
α) Με τη ρύθμιση του άρθρου 43 του Ν. 4174/2013 ρυθμίζονται οι βεβαιωμένες οφειλές του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν.4174/ 2013) σε πρόγραμμα ρύθμισης που δεν υπερβαίνει το ένα και κατ’ εξαίρεση τα δύο έτη.
β) Με τη ρύθμιση της υποπαραγράφου Α2 της παρ. Α΄ του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013 ρυθμίζονται οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και στα Τελωνεία οφειλές οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες στο σύνολό τους ή τουλάχιστον μία δόση αυτών.
γ) Με τη ρύθμιση της υποπαραγράφου Α1 της παρ. Α΄ του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013 ρυθμίζονται σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις που δύνανται να καταβάλλονται έως και την 30.6.2017 οι βεβαιωμένες έως τις 31.12.2012 στις ΔΟΥ και στα Τελωνεία οφειλές.
2 Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης μπορεί να ενταχθεί κάποιος εκ νέου;
α) Ναι, για την περίπτωση της ρύθμισης του άρθρου 51 του Ν. 4305/2014, εφόσον η απώλεια οφείλεται σε λόγους ανωτέρας βίας, ο οφειλέτης μπορεί εντός 2 μηνών από την απώλειά της να υποβάλει άπαξ αίτηση επανένταξής του στη ρύθμιση μαζί με τα στοιχεία που θεμελιώνουν τη συνδρομή των λόγων ανωτέρας βίας.
β) Όχι, εάν απωλεσθούν οι ρυθμίσεις του άρθρου 43 του Ν. 4174/2013 και των υποπαραγράφων Α1 και Α2 της παραγράφου Α΄ του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013, δεν μπορεί να υπαχθεί κάποιος εκ νέου σε ρύθμιση με τις ίδιες διατάξεις και για τις ίδιες οφειλές.
3 Ποιες οι συνέπειες καθυστέρησης μίας δόσης της ρύθμισης;
α) Για τη ρύθμιση των άρθρων 1 έως και 17 του Ν. 4321/2015, η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 0,25%. Επίσης σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής των δέκα (10) πρώτων δόσεων της ρύθμισης, εφόσον οι δόσεις είναι περισσότερες από (10) δέκα ή όλων των υπολειπόμενων δόσεων εφόσον οι δόσεις είναι λιγότερες από δέκα (10) βεβαιώνεται ως δημόσιο έσοδο σε βάρος του οφειλέτη ποσό ίσο με το ποσό απαλλαγής, επί της εν λόγω κύρωσης δεν υπολογίζονται επιβαρύνσεις εκπρόθεσμης καταβολής.
β) Για τη ρύθμιση του άρθρου 51 του Ν. 4305/2014, η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση 2%. γ) Για τις ρυθμίσεις του Ν. 4152/2013 και του άρθρου 43 του Ν. 4174/2013, η καθυστέρηση πληρωμής μίας δόσης των ρυθμίσεων του Ν. 4152/2013 συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με προσαύξηση 15%. Η καθυστέρηση δόσης μπορεί, υπό προϋποθέσεις και κατά περίπτωση, να συνεπάγεται απώλεια των ως άνω ρυθμίσεων.
4 Μπορούν να ληφθούν τα προβλεπόμενα από τον ΚΕΔΕ μέτρα για την είσπραξη οφειλών υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση;
Ναι, πλην των κατασχέσεων μισθών και συντάξεων εις χείρας τρίτων.
5 Ποια μέτρα εκτέλεσης λαμβάνονται για το μη ρυθμισμένο χρέος;
Για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο που δεν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση μπορεί να ληφθούν , κατά την κρίση του προϊσταμένου της αρμόδιας για την επιδίωξη της οφειλής υπηρεσίας, τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 9 του ΚΕΔΕ και είναι:
α) Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων γενικώς του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου,
β) Κατάσχεση ακινήτων.
Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου, διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.
6 Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που τίθεται σε κίνδυνο η είσπραξη της οφειλής, η φορολογική διοίκηση δύναται να παρακάμψει την τήρηση της ανωτέρω προδιαδικασίας;
Nαι, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του επείγοντος και σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατ΄ άρθρο 49 Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ) και κατ’ άρθρο 8 του ν.δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ).
7 Ποιες είναι οι συνέπειες της κατάσχεσης ακινήτου;
Από την ημέρα επίδοσης στον οφειλέτη αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, αυτός στερείται του δικαιώματος ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου και των συστατικών στοιχείων του ακινήτου ακόμη και εάν αυτά δεν περιγράφονται στην έκθεση κατάσχεσης ή αν ήταν παρών ο οφειλέτης κατά την κατάσχεση, από τότε.
8 Πότε υποχρεούται ο προϊστάμενος ΔΟΥ να εκδώσει πρόγραμμα πλειστηριασμού;
Εφόσον ο οφειλέτης δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης, μετά την παρέλευση σαράντα ημερών και το αργότερο σε τέσσερις μήνες από την κατάσχεση, ορίζει ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε πέντε μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος.
9 Με ποιον τρόπο επιτυγχάνεται η αναστολή εκτέλεσης του εκδοθέντος προγράμματος πλειστηριασμού;
Με την ένταξη του οφειλέτη σε πρόγραμμα ρύθμισης των οφειλών του σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις ή με την έκδοση δικαστικής απόφασης περί αναστολής του.
10 Πότε μεταβιβάζεται η κυριότητα πλειστηριασθέντος ακινήτου στον υπερθεματιστή;
Μετά τη μεταγραφή της περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης στο οικείο Υποθηκοφυλακείο ή Κτηματολογικό Γραφείο. Μέχρι τότε η κυριότητα παραμένει στον κύριο του ακινήτου.
11 Υποβάλλεται αίτηση ποινικής δίωξης για μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο και από ποιον;
Ναι, υποβάλλεται υποχρεωτικά από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας της φορολογικής διοίκησης, που έχει την αρμοδιότητα για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής προς τον εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του, εφόσον δεν καταβάλλονται τα βεβαιωμένα στη φορολογική διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων μηνών και υπερβαίνουν το συνολικό ποσόν των εκατό χιλιάδων ευρώ (100.000), προερχομένων από κάθε αιτία στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι κάθε είδους τόκοι, προσαυξήσεις και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών.
12 Πότε αναστέλλεται η εκτέλεση της επιβληθείσας ποινής;
Στην περίπτωση που ο οφειλέτης εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης και για όσο χρονικό διάστημα τηρούνται οι όροι αυτής, μέχρι την εξόφληση της οφειλής για την οποία εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση.
13 Μπορεί να κριθεί ατιμώρητη από την αρμόδια Εισαγγελική Αρχή η πράξη της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο;
Ναι, εάν το ποσό που οφείλεται εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό.
14 Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;
Ναι, μετά την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.
Καταθέσεις
Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ένα και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Βέβαια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της φορολογικής διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαριασμός. Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.