Από την έντυπη έκδοση
Της Αννας Δόγα
[email protected]
Σε πολιτική σταθερότητα και ομαλή -και γοργή- ολοκλήρωση της αξιολόγησης προσβλέπουν οι τραπεζίτες προκειμένου η οικονομία να επανέλθει σε κανονικότητα και να επιτευχθεί πρόοδος στα δύο βασικά μέτωπα: των «κόκκινων» δανείων και των καταθέσεων.
Μετά την ανακεφαλαιοποίηση, υπάρχουν οι συνθήκες για «ολική επαναφορά» του τραπεζικού κλάδου εφόσον διασφαλιστεί η πολιτική σταθερότητα και η υλοποίηση της συμφωνίας με τους εταίρους, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, τονίζοντας ότι χωρίς να αναμένονται θεαματικά αποτελέσματα αμέσως, μια σειρά από γεγονότα που θα δρομολογηθούν θα οδηγήσουν στην πορεία του έτους σε σαφή ανάκαμψη.
Η σταδιακή άρση των capital controls, έως την πλήρη κατάργησή τους, η επαναφορά του waiver από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης είναι εξελίξεις που συνδέονται με τη θετική αξιολόγηση και την υλοποίηση των συμφωνηθέντων στο μνημόνιο και μπορούν να επέλθουν τους επόμενους μήνες, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη, η οποία θα επιτρέψει την επαναφορά καταθέσεων στο σύστημα. Παράλληλα, η σταθεροποίηση του οικονομικού περιβάλλοντος υπό αυτές τις συνθήκες θα δώσει τη δυνατότητα στις τράπεζες να έχουν επιτυχία στην ενεργό διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.
Η μεγαλύτερη ανησυχία του τραπεζικού συστήματος είναι να μην καλλιεργηθεί αβεβαιότητα για τη δέσμευση και την ικανότητα της χώρας να κινηθεί στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πορείας και επανέλθουν συνθήκες ανάλογες με αυτές που ξεκίνησαν την ίδια περίοδο πέρυσι. Επιπρόσθετα, όμως, όπως τονίζουν στη «Ν» υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, είναι κρίσιμο η χώρα να πάει ένα βήμα πιο μπροστά, λαμβάνοντας πρωτοβουλίες που θα επιτρέψουν την ανάκαμψη.
Ηδη η επίτευξη της συμφωνίας του Ιουλίου λειτούργησε ως καταλύτης για μια σειρά εξελίξεις: επέστρεψαν καταθέσεις 2 δισ. ευρώ, περιορίστηκε η εξάρτηση από τον ELA κατά 14,5 δισ. ευρώ, ενώ ξένοι επενδυτές συνέβαλαν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ώστε η συμμετοχή του Δημοσίου να διαμορφώνεται στα 5,3 δισ. ευρώ, παρά τις αρχικές εκτιμήσεις για ποσό της τάξης των 25 δισ. ευρώ.
Κλειδί η ολοκλήρωση της αξιολόγησης
Πλέον, το κλειδί για το επόμενο βήμα είναι η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, η οποία θα ανοίξει τον δρόμο για τη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης και τις εξελίξεις που προαναφέρθηκαν. Στον αντίποδα, ακόμη και η προοπτική αποτυχίας θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου, προειδοποιούν οι τραπεζίτες.
Εξαιρετικά κρίσιμη για το τραπεζικό σύστημα είναι η πρόοδος στο μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων ώστε να απεγκλωβιστούν δανειολήπτες και να απελευθερωθούν πόροι για τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Οποιοσδήποτε σχεδιασμός για τη διαχείρισή τους δεν μπορεί να λειτουργήσει εάν δεν υπάρχει σταθερότητα στην οικονομία και συνθήκες που θα οδηγήσουν σε ανάκαμψη, όπως επισημαίνεται.
Ο ρόλος των τραπεζών στο επιχειρείν θα είναι καίριος αφού σε πρώτη φάση θα διακρίνουν τις μη βιώσιμες μονάδες, οι οποίες σήμερα στερούν πόρους από βιώσιμες επιχειρήσεις, από επιχειρηματικά σχέδια με καλές προοπτικές ή νεοφυείς καινοτόμες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Ηδη, από τις πρώτες ημέρες του 2016 οι κινήσεις που γίνονται είναι ριζικές ώστε τα αποτελέσματα να καταγραφούν από τους πρώτους μήνες.
Τόσο το θεσμικό πλαίσιο όσο και η στάση των τραπεζών αυστηροποιείται με επίκεντρο την έννοια του συνεργάσιμου δανειολήπτη, για ιδιώτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ και στα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια η έννοια της συνεργασίας αποκτά σημασία αφού ο επιχειρηματίας θα κληθεί να βάλει το χέρι στην τσέπη και να αποδεχθεί λύσεις ριζικές.
Ενα πολύ δύσκολο νομικά θέμα
Ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης απαντώντας χθες σε ερώτηση για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια των μικρομεσαίων και ιδιαίτερα σε αυτά που εμπλέκεται πρώτη κατοικία, καθώς σε πολλές περιπτώσεις είναι το μόνο περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη, τόνισε ότι επίκειται διαπραγμάτευση, αλλά πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο νομικά θέμα, να συνδυάζεται εμπορική δραστηριότητα και υπερχρεωμένο νοικοκυριό.
Στόχος της κυβέρνησης, κατέληξε ο υπουργός, είναι να απομειωθούν τα «κόκκινα» δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς είναι και για τις τράπεζες μεγάλο πρόβλημα και πρόσθεσε ότι θα επιδιωχθεί να εντοπιστούν επιμέρους ομάδες, με ανάγκη υψηλότατου δείκτη προστασίας, αλλά και τρόποι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα χωρίς επιπτώσεις στο παραγωγικό σύστημα.
