Από την έντυπη έκδοση
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις και στον χώρο των τραπεζών, καθώς έχουν ήδη κατατεθεί τα κεφάλαια ύψους 10 δισ. ευρώ για την «πρώτη φάση» της ανακεφαλαιοποίησης από την πρώτη δόση των 26 δισ. ευρώ που δόθηκε προχθές από τον ESM.
Ηδη τα επιτελεία των τραπεζών εργάζονται προκειμένου να παραθέσουν τα στοιχεία που απαιτούνται για τον έλεγχο των ενεργητικών τους, ενώ προετοιμάζονται και για τα stress tests.
Οπως έχει τονιστεί η παράμετρος «κόκκινα δάνεια» είναι ιδιαίτερα βασική και προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και ο τρόπος διαχείρισης σε συνολική βάση μέσω των αλλαγών στον νόμο Κατσέλη, οι οποίες συγκεκριμενοποιήθηκαν χθες.
Παράλληλα, ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται και η δήλωση της προέδρου του συμβουλίου για την εποπτεία των τραπεζών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Ντανιέλ Νουί, η οποία μιλώντας στο φινλανδικό τηλεοπτικό δίκτυο YLE τόνισε πως «οι ελληνικές τράπεζες θα ανακάμψουν από τη σημερινή κρίση επειδή η αναταραχή τις βρήκε σχετικά ισχυρές, χάρη σε προηγούμενες μεταρρυθμίσεις».
Βέβαια εκτίμησε ότι τα πολιτικά γεγονότα εξασθένησαν φυσικά τις τράπεζες, αλλά η κρίση δεν άρχισε από τις τράπεζες και ότι είναι αισιόδοξη ότι θα καταφέρουν να ανακάμψουν.
Επίσης σημείωσε ότι οι τράπεζες σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναμένεται να περάσουν στο σύνολό τους stress tests μέσα στην επόμενη χρονιά.
Τη φερεγγυότητα του τραπεζικού συστήματος επιβεβαίωσε και από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση, τονίζοντας ότι οι καταθέτες θα πρέπει να εμπιστευτούν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και να επιστρέψουν τα χρήματα που έχουν, είτε «κάτω από το στρώμα» είτε στο εξωτερικό.
«Υπάρχει η διαδρομή, το πλαίσιο για το πώς θα γίνει η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Υπάρχουν ήδη τα 10 δισ. ευρώ συν 15 δισ. ευρώ, που είναι έτοιμα σαν “μαξιλάρι” είτε να χρησιμοποιηθούν πιο άμεσα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών», είπε ο υπουργός, προσθέτοντας ότι υπάρχει μια σταδιακή αποκατάσταση των capital controls, όπου τώρα ταλαιπωρείται λιγότερο ο κόσμος γιατί μπορεί να βγάλει σωρευτικά τα λεφτά.
Παράλληλα, ανέφερε πως και η ΕΚΤ έχει κάνει τα πρώτα βήματα και συζητά σοβαρά ακόμη και την αποκατάσταση του waiver, σημειώνοντας πως «η ΕΚΤ πάντα παίρνει σήμα από το Eurogroup» και τώρα υπάρχει αυτό το σήμα, ότι υπάρχει συμφωνία, ότι η Ελλάδα βαδίζει σε έναν δρόμο και θα βγει τελικά στις αγορές.
«Αρα, νομίζω ότι κάτω από την οποιαδήποτε κυβέρνηση, μετά τις επόμενες εκλογές, αν αυτή η κυβέρνηση είναι σταθερή και μπορεί να αντιμετωπίσει, έτσι όπως έχει συμφωνηθεί, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τα “κόκκινα δάνεια”, ο ελληνικός λαός δεν έχει κανέναν λόγο είτε για να μη φέρει τα λεφτά του από το εξωτερικό είτε για να μην τα βάλει στις τράπεζες» είπε ο κ. Τσακαλώτος, προσθέτοντας ότι ανεξαρτήτως πολιτικών ή άλλων διαφορών, πρέπει να έχουμε ένα σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Πώς θα γίνεται η διαγραφή δανείων έως 20.000 ευρώ
Το υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού εξέδωσε χθες ερμηνευτική εγκύκλιο, σχετικά με τις μεταβολές που επιφέρουν στον νόμο 3869/2010 (γνωστό ως «νόμο Κατσέλη») όπου προσδιορίζεται και η διαδικασία για διαγραφές-εξπρές οφειλών έως 20.000 ευρώ. Με την εγκύκλιο συγκεκριμενοποιούνται και οι διαδικασίες για τα «κόκκινα δάνεια».
Ειδικότερα οι αλλαγές της εγκυκλίου είναι οι εξής:
* Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του ν. Κατσέλη και σε ρύθμιση βεβαιωμένων οφειλών προς το Δημόσιο, τη Φορολογική Διοίκηση, τους Οργανισμούς Τοπικής. Οι οφειλές αυτές πρέπει όμως υποχρεωτικά να συντρέχουν με οφειλές προς ιδιώτες.
* Σε περίπτωση προηγούμενης υπαγωγής των οφειλών προς το Δημόσιο σε άλλο ρυθμιστικό πλαίσιο, ο οφειλέτης επιλέγει εάν επιθυμεί να το διατηρήσει ή να υπαχθεί στις διατάξεις του ν. Κατσέλη, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατή η παράλληλη χρήση άλλου θεσμικού πλαισίου διευθέτησης οφειλών.
* Καθορίζεται η υποχρέωση του οφειλέτη σε σύμμετρη ικανοποίηση των πιστωτών του, μηνιαίως, κατά το σχέδιο αποπληρωμής που έχει επικυρωθεί ή σύμφωνα με την απόφαση προσωρινής διαταγής και αναστέλλεται η παραγραφή των απαιτήσεων των πιστωτών.
* Εξαιρούνται της ρύθμισης, οφειλές αιτία των οποίων είναι τυχόν αδίκημα οφειλόμενο σε δόλο, βαριά αμέλεια (αδικοπραξία) ή σε χρηματικές ποινές ή διοικητικά πρόστιμα. Συνεπώς, δεν είναι δυνατή η ρύθμιση οφειλών που προέρχονται από μη απόδοση Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) καθώς η μη απόδοσή τους αποτελεί αδίκημα. Επίσης αποκλείονται περιπτώσεις δόλιας χρεοκοπίας.
* Στις ρυθμιζόμενες οφειλές δεν συμπεριλαμβάνονται όσες αφορούν υποχρεώσεις διατροφής συζύγου ή ανηλίκου τέκνου.
* Οι παραπάνω οφειλές δεν πρέπει να έχουν δημιουργηθεί κατά το τελευταίο έτος πριν από την υποβολή αίτησης υπαγωγής στις διατάξεις του ν. Κατσέλη.
* Οφειλέτες που έχουν ήδη υποβάλει αιτήσεις υπαγωγής αλλά κατά τη δημοσίευση του παρόντος δεν έχει επέλθει δικαστικός συμβιβασμός αυτών, δύνανται να επανυποβάλουν αιτήσεις προκειμένου να συμπεριληφθούν και οφειλές τους προς το Δημόσιο, παραιτούμενοι από την προηγούμενη αίτηση.
* Η προστασία της κύριας κατοικίας εκτείνεται σε αντικειμενική αξία κύριας κατοικίας ύψους ίσου με το αφορολόγητο ποσό αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας, συν 50%. Στο μέλλον θα εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση που θα καθορίζει πρόσθετα κριτήρια, σχετικά με το εισόδημα του οφειλέτη και το ύψος του συνόλου των οφειλών.
* Διαδικασία Ταχείας Διευθέτησης Μικρο-οφειλών. Η διάταξη αφορά υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα για τα οποία συντρέχουν σωρευτικά:
α. Σύνολο οφειλών μέχρι 20.000 ευρώ.
β. Μηδενικό εισόδημα.
γ. Δεν διαθέτουν ακίνητη περιουσία.
δ. Δεν έχουν μεταβιβάσει ή εκποιήσει ακίνητη περιουσία τον τελευταίο χρόνο.
ε. Το σύνολο της λοιπής περιουσίας τους, συμπεριλαμβανομένων τυχόν καταθέσεων, δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.
στ. Υπήρξαν συνεργάσιμοι δανειολήπτες, όπως η έννοια προσδιορίζεται στον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών - Η προϋπόθεση θα λαμβάνεται υπόψη για αιτήσεις που θα υποβληθούν από το 2016, δεδομένου ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών τίθεται σε εφαρμογή σταδιακά.
Για αυτούς προβλέπεται:
* Αμεση διαγραφή οφειλών.
* Περίοδος επιτήρησης 18 μηνών κατά την οποία εάν υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή της περιουσιακής τους κατάστασης οφείλουν να ενημερώσουν τους πιστωτές τους και το δικαστήριο. Επίσης κατά την περίοδο επιτήρησης οι πιστωτές νομιμοποιούνται να ενημερώσουν το δικαστήριο για οποιαδήποτε μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης του οφειλέτη περιέλθει σε γνώση τους.
* Σε περίπτωση μεταβολής της περιουσιακής κατάστασης, οι οφειλέτες νομιμοποιούνται να ζητήσουν μεταρρύθμιση της δικαστικής απόφασης, έτσι ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν οι λοιπές διατάξεις του ν. Κατσέλη, προτείνοντας σχέδιο αποπληρωμής.
* Τυχόν απόκρυψη περιουσιακής μεταβολής από τον οφειλέτη, κατά την περίοδο επιτήρησης, επιφέρει άρση διαγραφής και τις προβλεπόμενες στο ν. 3869/2010 κυρώσεις σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης ειλικρίνειας.
* Μετά τη λήξη της περιόδου επιτήρησης, η νομική κατάσταση της υπερχρέωσης του οφειλέτη αίρεται.
Δαπάνες διαβίωσης
Εισάγεται το κριτήριο των εύλογων δαπανών διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του (προσδιορίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ) ως εξαιρούμενες από το εισόδημα του οφειλέτη και της οικογένειάς του, προκειμένου να καθοριστούν οι μηνιαίες καταβολές προς του πιστωτές του.
Ταυτόχρονα όμως προβλέπεται ότι, σε κάθε στάδιο, το τυχόν υπερβαίνον τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης αποδίδεται στους πιστωτές του οφειλέτη, μέσω των μηνιαίων καταβολών.
Στοιχεία
Υποχρεούνται όλοι οι οφειλέτες που έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. Κατσέλη και η υπόθεσή τους εκκρεμεί για διάστημα άνω των 6 μηνών από την υποβολή της αίτησης, χωρίς να έχει εκδικαστεί ή να έχει επέλθει δικαστικός συμβιβασμός, να προσκομίσουν επικαιροποιημένα τα στοιχεία που απαιτούνται για υποβολή της αίτησης.
Τυχόν παράβαση της διάταξης και μη υποβολή επικαιροποιημένων στοιχείων επιφέρει για τον οφειλέτη τις συνέπειες της μη ειλικρινούς δήλωσης και απώλεια προστασίας.
Αίτηση
Υποχρεούνται όλοι οι οφειλέτες που έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. Κατσέλη που η υπόθεσή τους έχει προσδιοριστεί να συζητηθεί πέραν μιας τριετίας από τον χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος, να υποβάλουν, εντός 4 μηνών από την έναρξη ισχύος, αίτηση για επαναπροσδιορισμό της συζήτησης της υπόθεσής τους σε συντομότερη δικάσιμο.
