Το 2003 τα κέρδη του Ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν στα 71,8 εκατ. ευρώ έναντι 52,2 εκατ. ευρώ το 2002 σημειώνοντας αύξηση κατά 37,4%.
Η μέση απόδοση των ιδίων κεφαλαίων (ROAE) του Ομίλου μετά από φόρους διαμορφώθηκε στο 5,9% σημαντικά βελτιωμένη έναντι του 3,3% το 2002 ενώ η μέση απόδοση του ενεργητικού (ROAA) του Ομίλου μετά από φόρους διαμορφώθηκε στο 0,4% έναντι 0,3% το 2002.
Τα κέρδη του Ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας πριν από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας για το 2003 διαμορφώθηκαν στα 112,8 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 25,9% έναντι του 2002. Τα κέρδη της Τράπεζας μετά από φόρους ανήλθαν σε 72,7 εκατ. ευρώ έναντι 86,1 εκατ. ευρώ το 2002.
Η Διοίκηση της Τράπεζας θα προτείνει στην Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων την πληρωμή μερίσματος 50 λεπτών ανά μετοχή αυξημένο κατά 25% έναντι του μερίσματος των 40 λεπτών ανά μετοχή της χρήσης 2002. Με βάση την τιμή κλεισίματος στις 31 Δεκεμβρίου 2003 το προτεινόμενο μέρισμα αντιπροσωπεύει καθαρή απόδοση 2,5% σε ετήσια βάση.
Τα αποτελέσματα του 2003, όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, αντανακλούν την επιτυχή αναδιοργάνωση του Ομίλου, η οποία δίνει έμφαση σε δραστηριότητες που αποφέρουν επαναλαμβανόμενα έσοδα και η οποία φαίνεται στην εντυπωσιακή βελτίωση κατά 92,9% των καθαρών (πριν από φόρους και κέρδη μειοψηφίας) οργανικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης του Ομίλου.
Το 2003 τα καθαρά έσοδα από τόκους για τον Όμιλο ανήλθαν σε 611,8 εκατ. ευρώ και ήταν αυξημένα κατά 9,1% έναντι του 2002. Ως αποτέλεσμα, το επιτοκιακό περιθώριο του Ομίλου (NIM) αυξήθηκε στο 3,6% και βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας τετραετίας.
Η αύξηση στα καθαρά έσοδα από τόκους εξηγείται από τις μεταβολές τόσο της διάρθρωσης του ενεργητικού όσο και της σύνθεσης των χορηγήσεων.
Στο τέλος του 2003 οι απαιτήσεις κατά πελατών (αφαιρουμένων των προβλέψεων) αποτελούσαν το 71,2% του ενεργητικού του Ομίλου έναντι 60,2% στο τέλος του 2002.
Η υλοποίηση του προγράμματος «Πήγασος» είχε ως αποτέλεσμα την αυξημένη παρουσία της Τράπεζας στο χώρο της λιανικής τραπεζικής.
Στο τέλος του 2003, οι χορηγήσεις προς τα νοικοκυριά (στεγαστική και καταναλωτική πίστη) και προς τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις αποτελούσαν το 31% και το 34,5% αντίστοιχα του υπολοίπου των χορηγήσεων της Εμπορικής Τράπεζας. Η αύξηση των υπολοίπων στην καταναλωτική πίστη και στα δάνεια προς τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις, κατηγορίες με τα υψηλότερα επιτοκιακά περιθώρια, συνέβαλε στη βελτίωση της κερδοφορίας του Ομίλου.
Πιο συγκεκριμένα:
· Η αύξηση του μεριδίου της Εμπορικής Τράπεζας στη στεγαστική πίστη συνεχίστηκε και το 2003. Μέσα στο 2003 εγκρίθηκαν περίπου 18 χιλιάδες νέα στεγαστικά δάνεια μέσω των οποίων εκταμιεύτηκαν 847,5 εκατ. ευρώ και το μερίδιο της Τράπεζας στη στεγαστική πίστη είναι τώρα 9,8%. Η αύξηση των εκταμιεύσεων κατά 16,2% είχε ως αποτέλεσμα τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων στο τέλος του 2003 να ανέλθουν σε 2,6 δισ. ευρώ και να είναι αυξημένα κατά 30% έναντι του τέλους του 2002. Η επέκταση της Τράπεζας στη στεγαστική πίστη αποτελεί στρατηγική επιλογή με στόχο τη δημιουργία μακροχρόνιων σχέσεων με τους πελάτες και την προώθηση των σταυροειδών πωλήσεων.
· Σημαντική αύξηση, κατά περίπου μία μονάδα σε περίπου 8,4%, παρουσίασε μέσα στο 2003 και το μερίδιο της Εμπορικής Τράπεζας στην καταναλωτική πίστη. Μέσα στο 2003 χορηγήθηκαν περίπου 70,5 χιλιάδες καταναλωτικά δάνεια και εκδόθηκαν 48,1 χιλιάδες νέες πιστωτικές κάρτες. Τα υπόλοιπα των καταναλωτικών δανείων και καρτών στο τέλος του 2003 ήταν αυξημένα κατά περίπου 42% έναντι του τέλους του 2002. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην επιτυχημένη προώθηση τόσο των υφιστάμενων προϊόντων της Τράπεζας όσο και στην εισαγωγή σύγχρονων χορηγητικών προϊόντων.
· Στο χώρο των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων η Εμπορική Τράπεζα προσέλκυσε μέσα στο 2003 5 χιλιάδες νέους πελάτες και τα υπόλοιπα των δανείων προς τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά περίπου 19%. Ο ρυθμός αύξησης των υπολοίπων των χορηγήσεων της Εμπορικής προς τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις είναι υψηλότερος από εκείνο που εκτιμάται για την αγορά αυξάνοντας το μερίδιο της Τράπεζας και σε αυτό το χώρο. Η αύξηση των μεγεθών αποτελεί αποτέλεσμα της εισαγωγής νέων προϊόντων (νέα δάνεια Easy Business, χρηματοδοτικό προϊόν Cash Business), της βελτίωσης των προσφερόμενων υπηρεσιών (πχ παροχή δωρεάν ασφαλιστικής κάλυψης στα ανοιχτά επιχειρηματικά δάνεια Easy Business), της συμμετοχής της Τράπεζας ως φορέα υποστήριξης στα πλαίσια της χρηματοδότησης Μικρο-Μεσαίων Επιχειρήσεων από το Γ΄ ΚΠΣ.
Παρά τη σημαντική αύξηση στις χορηγήσεις, η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου του Ομίλου έχει βελτιωθεί. Στο τέλος του 2003, τα μη κανονικώς εξυπηρετούμενα δάνεια μετά από τις προβλέψεις, αντιπροσωπεύουν το 1,5% του συνόλου των χορηγήσεων του Ομίλου έναντι 1,7% στο τέλος Δεκεμβρίου του 2002 και οι προβλέψεις του Ομίλου καλύπτουν τώρα το 66,4% των μη εξυπηρετούμενων δανείων έναντι 62,3% στο τέλος του 2002.
Τα καθαρά έσοδα από προμήθειες του Ομίλου το 2003 ήταν κατά 9,2% υψηλότερα έναντι του 2002. Η πορεία των προμηθειών ήταν ιδιαίτερα θετική το τελευταίο τρίμηνο του 2003 οπότε τα καθαρά έσοδα από προμήθειες ήταν κατά 16,3% υψηλότερα έναντι του 3ου τριμήνου του 2003. Στην αύξηση των εσόδων προμηθειών μέσα στο 2003 συνέβαλαν σημαντικά οι προμήθειες από διάθεση μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων και οι προμήθειες που σχετίζονται με εργασίες λιανικής τραπεζικής.
Μέσα στο 2003 σημαντικά συνέβαλαν στη βελτίωση της κερδοφορίας του Ομίλου και οι θυγατρικές εταιρείες οι οποίες ενοποιούνται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης και κυρίως η ασφαλιστική εταιρεία ΦΟΙΝΙΞ METROLIFE ΕΜΠΟΡΙΚΗ τα αποτελέσματα της οποίας είναι σημαντικά βελτιωμένα σε σύγκριση με το 2002 και αναμένεται να βελτιωθούν περαιτέρω κατά το 2004.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω τα οργανικά έσοδα του Ομίλου (μικτά αποτελέσματα εκμετάλλευσης εξαιρουμένων των αποτελεσμάτων από χρηματοοικονομικές πράξεις) το 2003 ήταν κατά 11,1% υψηλότερα έναντι του 2002.
Ο Όμιλος προχώρησε στη σημαντική επέκταση του χαρτοφυλακίου των χορηγήσεων μέσω της αύξησης και αναδιάρθρωσης των πηγών χρηματοδότησης. Στο τέλος του 2003 οι καταθέσεις στην Τράπεζα, οι οποίες αποτελούν το 98% των καταθέσεων του Ομίλου, ήταν αυξημένες κατά 27,8% έναντι του τέλους του 2002. Η αύξηση των καταθέσεων οφείλεται αφ’ ενός στην εισαγωγή νέων σύγχρονων καταθετικών προϊόντων και αφ’ ετέρου στην αντικατάσταση των repos με καταθέσεις. Παρά τη μείωση των repos το σύνολο των υποχρεώσεων προς πελάτες της Τράπεζας στο τέλος του 2003 ήταν υψηλότερο κατά 5,2% έναντι του τέλους του 2002. Στο τέλος του 2003 οι καταθέσεις στην Τράπεζα αποτελούσαν το 88,4% των υποχρεώσεων προς πελάτες και τα repos το 11,6%. Από τις καταθέσεις, το 49,2% ήταν καταθέσεις ταμιευτηρίου, το 27,7% ήταν καταθέσεις προθεσμίας και το 11,6% ήταν καταθέσεις όψεως.
Τα ίδια κεφάλαια του Ομίλου στο τέλος του 2003 ανήλθαν σε 1,2 δισ. ευρώ και ο βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Ομίλου (Tier 1) εκτιμάται σε 9,1%. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Εμπορική Τράπεζα δεν έχει κάνει χρήση των σχετικών διατάξεων του νόμου 3229/2004 που επιτρέπουν την αποτίμηση της ακίνητης περιουσίας του Ομίλου στην εύλογη αξία της. Ενδεικτικά εκτιμάται ότι μια τέτοια αποτίμηση της ακίνητης περιουσίας μόνο της Τράπεζας θα ενίσχυε τα ίδια κεφάλαια κατά περίπου 240 εκατ. ευρώ. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι από τα ίδια κεφάλαια της Τράπεζας και του Ομίλου έχει αφαιρεθεί ποσό περίπου 90 εκατ. ευρώ λόγω της επαναγοράς ιδίων μετοχών.
Τα γενικά έξοδα διοίκησης του Ομίλου (δαπάνες προσωπικού και άλλα έξοδα διοίκησης) το 2003 ανήλθαν σε 507,7 εκατ. ευρώ έναντι 483,5 εκατ. ευρώ το 2002 σημειώνοντας αύξηση κατά 5%. Οι δαπάνες προσωπικού αυξήθηκαν κατά 4,4% ενώ τα άλλα έξοδα διοίκησης αυξήθηκαν κατά 6,6%. Ο λόγος των γενικών εξόδων διοίκησης προς τα οργανικά έσοδα μειώθηκε στο 63,5% το 2003 από 67,1% το 2002.
Οι αποσβέσεις παγίων στοιχείων του Ομίλου ανήλθαν το 2003 σε περίπου 111 εκατ. ευρώ.
Ο δείκτης αποτελεσματικότητας (cost-to-income ratio) του Ομίλου το 2003 βελτιώθηκε στο 75,2% έναντι 77,2% το 2002.
Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, το 2003 αποτέλεσε για τον Όμιλο έτος - σταθμό. Από τον Απρίλιο του 2003 ξεκίνησε η εφαρμογή του προγράμματος «ΠΗΓΑΣΟΣ» που στοχεύει στον εκσυγχρονισμό του προσώπου και του τρόπου λειτουργίας της Τράπεζας. Ο μετασχηματισμός της Τράπεζας περιλαμβάνει: την αναβάθμιση και τη δυναμική διαχείριση της σχέσης της Τράπεζας με τον πελάτη, τη συστηματική τμηματοποίηση της πελατείας και την ενεργή διαχείριση κάθε τμήματος από εξειδικευμένους λειτουργούς και την εφαρμογή νέας εταιρικής ταυτότητας. Το νέο πωλησιακό σχέδιο της Τράπεζας προβλέπει τη διεύρυνση του διαθέσιμου χρόνου πώλησης και εξυπηρέτησης του πελάτη και την ενεργή διαχείριση των πωλήσεων (υιοθέτηση επιθετικών στόχων, συστηματική επικοινωνία με τους πωλητές στα καταστήματα κλπ). Ήδη, έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «ΠΗΓΑΣΟΣ» 116 καταστήματα σε σύνολο 373 καταστημάτων και μέχρι το τέλος του 2004 αναμένεται να έχουν ενταχθεί όλα τα καταστήματα.
Τα αποτελέσματα από τα καταστήματα τα οποία έχουν ήδη ενταχθεί στον Πήγασο είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά με τα καταστήματα αυτά να παρουσιάζουν πολύ υψηλότερες πωλήσεις σε σύγκριση με τα υπόλοιπα καταστήματα (στο τελευταίο τρίμηνο του 2003 +125% περισσότερα δάνεια προς ιδιώτες σε σύγκριση με τα υπόλοιπα καταστήματα) καθώς και ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους.
Για τα επόμενα έτη ο Όμιλος έχει καταρτίσει λεπτομερές επιχειρησιακό σχέδιο το οποίο στοχεύει στον τριπλασιασμό των κερδών το 2006 έναντι του τέλους του 2003, μέσω της αύξησης των οργανικών εσόδων, και σε σημαντική βελτίωση του δείκτη αποτελεσματικότητας του Ομίλου στο 60% περίπου.
Η βελτίωση στην κερδοφορία του Ομίλου θα προέλθει από το χώρο της λιανικής τραπεζικής, από τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των θυγατρικών εταιρειών του Ομίλου και από την εφαρμογή προγράμματος ελέγχου του μη-μισθολογικού κόστους.
