Από την έντυπη έκδοση
Σκληρή δοκιμασία για το οικονομικό επιτελείο της νέας κυβέρνησης θα αποτελέσει η υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού του 2015, καθώς ήδη διαπιστώνονται αρρυθμίες στα δημόσια έσοδα, που ξεκίνησαν από τον Νοέμβριο και συνεχίζονται μέχρι και τον τρέχοντα μήνα, ενώ πιέσεις ασκούνται και από τις δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τον Δεκέμβριο διευρύνθηκε η υστέρηση των φορολογικών εσόδων καθώς δεν αποπληρώθηκε ένα τμήμα της δόσης του ΕΝΦΙΑ, οι πληρωμές των τελών κυκλοφορίας ήταν σε χαμηλότερα επίπεδα των αναμενομένων, ενώ κατώτερα των προσδοκιών ήταν και τα έσοδα από τον ΦΠΑ.
Ακόμη, παρά τον αρχικό ενθουσιασμό, στη ρύθμιση των 100 δόσεων εντάχθηκαν περίπου 130.000 οφειλέτες, επί συνόλου 3.300.000 φορολογουμένων που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο.
Η αβεβαιότητα είναι μεγαλύτερη για τον τρέχοντα μήνα, καθώς οι εισπράξεις εξακολουθούν να είναι καχεκτικές και ουδείς μπορεί να προβλέψει τη συμπεριφορά των φορολογουμένων τις τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου, εάν δηλαδή λίγες ημέρες μετά τις εκλογές θα πληρωθούν οι δόσεις του ΕΝΦΙΑ και άλλων φόρων που λήγουν, ενώ εν αναμονή νέων αποφάσεων μετά τις εκλογές και με το εκλογικό «πάγωμα» των αναγκαστικών μέτρων κατά των οφειλετών, ουδείς προβαίνει σε ρύθμιση των χρεών του προς την εφορία.
Τα στοιχεία για τις εισπράξεις του Δεκεμβρίου αναμένεται να δημοσιοποιηθούν εντός των ημερών, αλλά δεν θα είναι οριστικά. Το κλείσιμο του προϋπολογισμού από πλευράς εσόδων θα γίνει στο τέλος του Φεβρουαρίου ή και αργότερα εάν πρόκειται για εισροές από τα κοινοτικά ταμεία για συγχρηματοδοτούμενα έργα.
Ο κίνδυνος για νέο «κενό»
Σύμφωνα με τα στοιχεία και τους στόχους του υπουργείου Οικονομικών, το ποσό που έπρεπε να εισπραχθεί τον Δεκέμβριο ανέρχεται στα 8,4 δισ. ευρώ, όταν τον Δεκέμβριο του 2013 ο πήχης ήταν 5 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, από το ποσό των 8,4 δισ. ευρώ το «καθαρό» είναι 5,9 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τα φορολογικά έσοδα τα οποία θα έπρεπε να έχουν εισπραχθεί τον τελευταίο μήνα του 2013, αλλά αφενός η κόπωση και η αδυναμία των νοικοκυριών να πληρώνουν τους φόρους τους, αφετέρου η πολιτική αβεβαιότητα που οδηγεί σε αναβολές πληρωμών, με την προσδοκία καλύτερης ρύθμισης, είχαν ως αποτέλεσμα οι εισπράξεις να κινηθούν τον περασμένο μήνα σε επίπεδα κατώτερα των προσδοκιών του υπουργείου Οικονομικών.
Η διαφορά μεταξύ του συνολικού στόχου των 8,4 δισ. ευρώ και των 5,9 δισ. ευρώ, που είναι ο στόχος των φορολογικών εσόδων, οφείλεται:
* Στην προσδοκία είσπραξης δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ, συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ, τέλος Ιανουαρίου και τέλος Φεβρουαρίου, ποσό το οποίο θα «εγγραφεί» λογιστικά στα έσοδα του 2014.
* Στη μεταφορά εσόδων στον προϋπολογισμό από τα ANFAs και τα SMPs (κέρδη του ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα που επιστρέφονται στο ελληνικό Δημόσιο) που ανέρχονται σε 1,88 δισ. ευρώ.
Το συγκεκριμένο ποσό, όμως, θα εισπραχθεί εφόσον ολοκληρωθεί ο εκκρεμής έλεγχος από την τρόικα, κάτι που είναι άγνωστο πότε θα συμβεί. Εάν το ποσό επιστραφεί μετά την 1η Μαρτίου 2015 θα εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2015, οπότε ο προϋπολογισμός του 2014 θα έχει ισόποσο «κενό».
Επίσης, εντός του Δεκεμβρίου ή μέχρι τη λήξη της παράτασης του οικονομικού έτους θα πρέπει να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία 980 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ώστε τα έσοδα του ΠΔΕ στο σύνολο του 2014 να διαμορφωθούν στο ποσό-στόχο των 5,13 δισ. ευρώ.
Πρόβλημα και από τα Ταμεία
Σε μείζον πρόβλημα για τον προϋπολογισμό εξελίσσεται η αυξητική πορεία των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων. Το σχέδιο της κυβέρνησης για την επίτευξη των οικονομικών στόχων του 2014 απέτυχε, αφού τα Ταμεία αφενός χρειάστηκαν το περασμένο έτος πρόσθετους πόρους ύψους 1,45 δισ. ευρώ, προκειμένου να αποφύγουν τη στάση πληρωμών, αφετέρου το πλεόνασμά τους, δηλαδή τα διαθέσιμά τους, περιορίστηκαν δραματικά.
Στο 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου και παρά την αύξηση της χρηματοδότησης το έλλειμμα των ασφαλιστικών οργανισμών αυξήθηκε σε 741 εκατ. ευρώ, ενώ το ταμειακό τους απόθεμα περιορίστηκε σε 435 εκατ. ευρώ, από 2,16 δισ. ευρώ στο 11μηνο του 2013.
Εξίσου δύσκολη θα είναι και η κατάσταση των ταμείων το 2015, με την τρόικα να ζητεί νέα μέτρα για το ασφαλιστικό ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες τους. Η σχετική διαπραγμάτευση έχει μείνει ανοιχτή.
Η κυβέρνηση έχει προτείνει κάποια μέτρα με το γνωστό e-mail, τα οποία οι ελεγκτές θεώρησαν ανεπαρκή και θα επανέλθουν μετά τις εκλογές με νέα αιτήματα.
Στο μεταξύ, με τον προϋπολογισμό του 2015 η επιχορήγηση των ασφαλιστικών ταμείων από τον προϋπολογισμό μειώνεται περαιτέρω κατά 460 εκατ. ευρώ και διαμορφώνεται σε 13.931 εκατ. ευρώ.
Επίσης, οριακή αύξηση παρουσιάζει η εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό συνταξιοδοτική δαπάνη το 2015, παρά την αναμενόμενη σημαντική αύξηση των συνταξιούχων το τρέχον έτος, ενώ περιορίζεται περαιτέρω η κρατική επιχορήγηση του ΕΟΠΥΥ, η οποία από 1,1 δισ. ευρώ το 2013 θα μειωθεί σε 633 εκατ. ευρώ το 2014 και σε 526 εκατ. ευρώ το 2015.
Συνολικά το ισοζύγιο του κοινωνικού προϋπολογισμού αναμένεται να εμφανίσει έλλειμμα ύψους 898 εκατ. ευρώ, από 741 εκατ. ευρώ το 2014.
Το ταμειακό αποτέλεσμα του ΕΟΠΥΥ αναμένεται να είναι αρνητικό, ύψους 200 εκατ. ευρώ για το 2014, εξέλιξη που οφείλεται στην προσπάθεια επιτάχυνσης των πληρωμών και ταυτόχρονα μείωσης των απλήρωτων υποχρεώσεων.
Ταυτόχρονα, φιλόδοξος χαρακτηρίζεται ο στόχος για «πάγωμα» της φαρμακευτικής δαπάνης στα 2 δισ. ευρώ για τα έτη 2014 και 2015, έναντι 2,4 δισ. ευρώ το 2013.
9,35 δισ. ευρώ
Για να κλείσει χωρίς προβλήματα ο προϋπολογισμός του 2014 θα πρέπει τα συνολικά έσοδα να διαμορφωθούν σε 55,28 δισ. ευρώ, αλλά μέχρι το τέλος Νοεμβρίου ήταν 45,93 δισ. ευρώ και απέμενε η είσπραξη 9,35 δισ. ευρώ.
Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού (χωρίς το ΠΔΕ) στο 11μηνο ήταν 42,69 δισ. ευρώ και ο στόχος είναι 50,15 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι οι εισπράξεις του Δεκεμβρίου και της παράτασης του οικονομικού έτους θα πρέπει να φτάσουν σε 8,38 δισ. ευρώ.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
