Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Η έντονη αντίδραση των αγορών το τελευταίο διήμερο αποδεικνύει, μεταξύ των άλλων, πως η κυβέρνηση παγιδεύτηκε σε μια προσπάθεια εξόδου από το μνημόνιο, η οποία, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, εάν υλοποιηθεί θα αποβεί… ηρωική, με όλες τις συνέπειες.
Εάν ισχύουν όσα επισήμως ειπώθηκαν από κυβερνητικά στελέχη, το σχέδιο προβλέπει την αποδέσμευση από το ΔΝΤ, δηλαδή να μη λάβουμε τα 12,5 δισ. ευρώ που απομένουν για το 2015 από την ισχύουσα δανειακή σύμβαση.
Το ποσό αυτό θα το δανειστούμε από την αγορά, όπως επίσης και άλλα 12 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα χρειαστούμε το επόμενο έτος.
Προφανώς, κάποιοι στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν υπολόγισαν καλά τα νούμερα και τις συνθήκες δανεισμού, όπως δείχνουν και οι αντιδράσεις των αγορών.
Κατόπιν, ειπώθηκε πως θα υπάρξει μια ανοιχτή «πιστωτική γραμμή» από τον ESM, ώστε, εάν δεν μπορούμε να δανειζόμαστε από τις αγορές, να αντλούμε τα κεφάλαια από τον ESM με φθηνότερο κόστος.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι προειδοποιούν ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε ξανά δεσμεύσεις για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, αλλά και για την επίτευξη των εξαιρετικά φιλόδοξων στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα των 9 δισ. ευρώ ετησίως από το 2016 και μετά.
Το μείγμα αυτό, που δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως από την κυβέρνηση, δεν έγινε δεκτό από τις αγορές και το έδειξαν με την αντίδρασή τους, η οποία ίσως ήταν υπερβολική, αλλά δεν παύει να είναι ένα ισχυρό μήνυμα, που έχει αποδέκτη εκτός από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.
Ο ελληνικός προϋπολογισμός θα χρειάζεται οπωσδήποτε δανεικά για δεκαετίες. Και ο μηχανισμός στήριξης και οι αγορές τα δίνουν υπό όρους και όχι χωρίς ελέγχους και χωρίς να διασφαλίσουν ότι θα τα πάρουν πίσω.
Οταν, όπως χθες, το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου προσεγγίζει το 8%, η αγορά στέλνει μήνυμα πως δύσκολα θα μας δανείσει. Αλλωστε, η ένταξη στο μνημόνιο την άνοιξη του 2010 αποφασίστηκε με το επιτόκιο του δεκαετούς κοντά στο 7%.
Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί πως εκτός από την ανασφάλεια που προκάλεσε η πρωτοβουλία φυγής από το μνημόνιο, οι συνέπειες στο Χ.Α. και στα ομόλογα μεγεθύνθηκαν και από τις αρνητικές προβλέψεις στην οικονομία της Ευρωζώνης. Και αυτό είναι ένα άλλο μήνυμα προς την κυβέρνηση.
Δηλαδή, η στροφή στις αγορές για την αναζήτηση δανειακών κεφαλαίων, ακόμη και εάν γίνει ομαλά, ενέχει πάντα κινδύνους, π.χ. ένας εξωτερικός παράγοντας να αυξήσει το κόστος δανεισμού.
Μια σχετικά υγιής οικονομία αντέχει τα πρόσκαιρα υψηλά επιτόκια. Σε μια ασθενή οικονομία, όπως η ελληνική, οι συνέπειες μιας κρίσης και μεγεθύνονται και διαρκούν περισσότερο. Και μια έξοδος και επιστροφή σε μνημόνιο θα ήταν ταπεινωτική και καταστροφική.
ΠΑΝΟΣ Φ. ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
