Σε ποιον βαθμό θα πρέπει το κράτος να παρεμβαίνει στην αγορά; Είναι ένα από τα θεμελιώδη ερωτήματα που θα συνεχίσουν να απασχολούν την έρευνα του Ζαν Τιρόλ ακόμη και μετά την απονομή του Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης για το 2014.
Είπαν για εκείνον
- Του αρέσει να αντιμετωπίζει κατάματα την πραγματικότητα και να μην υπεκφεύγει από τα προβλήματα.
- Κάποιες από τις προτάσεις του, ιδίως για τις τράπεζες, μπορούν να αποτρέψουν μία νέα χρηματοπιστωτική κρίση.
- Δεν είναι εύκολος ο διαχωρισμός της έρευνας από τις πολιτικές πεποιθήσεις. O Τιρόλ το καταφέρνει σε μεγάλο βαθμό.
- Τόσο οι Σοσιαλδημοκράτες όσο και οι Συντηρητικοί θα θελήσουν να αξιοποιήσουν τις αναλύσεις του.
Ο Γάλλος θεωρητικός των οικονομικών έχει πλούσιο βιογραφικό και μακρά θητεία στη μελέτη της ενδεδειγμένης αντίδρασης των θεσμών απέναντι στα μονοπώλια. Η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας τον επιβράβευσε για το γεγονός ότι ανέπτυξε γενικές θεωρητικές φόρμες ανάλυσης τις οποίες συγχρόνως προσάρμοσε σε συνθήκες συγκεκριμένων και αρκετά διαφορετικών μεταξύ τους βιομηχανιών. Ο Τιρόλ και οι συνεργάτες τους φέρονται να ανέπτυξαν βαθιά αναλυτικά αποτελέσματα για τη φύση του ατελούς ανταγωνισμού και τη σύναψη συμβάσεων κάτω από ασύμμετρη πληροφόρηση.
«Αυτό που κάνει ο Ζαν Τιρόλ είναι να προσφέρει τη μηχανική. Οι πολιτικοί είναι εκείνοι οι οποίοι θα πρέπει να θέσουν τους στόχους. Η ρυθμιστική θεωρία τους δείχνει τις καλύτερες δυνατές διαδρομές», εξηγούσε αμέσως μετά την ανακοίνωση απονομής του βραβείου μέλος της επιστημονικής επιτροπής η οποία εργάστηκε για την ανάδειξη του νέου Νομπελίστα. Η ίδια πηγή υπογράμμιζε μεν ότι στόχος των μικρών επιχειρήσεων είναι να γίνουν μεγάλες και να συνδράμουν την ανάπτυξη, ωστόσο, έθετε το ερώτημα ποιες θα πρέπει να είναι οι προβλέψεις για το στάδιο κατά το οποίο έχουν επιτύχει με το παραπάνω τον στόχο τους: «Όλους μας ενδιαφέρει η ποιότητα και το κόστος της παροχής υπηρεσιών από μονοπώλια, για παράδειγμα, σε τομείς όπως η ηλεκτρισμός, οι τηλεπικοινωνίες και οι μεταφορές».
Ο Τιρόλ χρησιμοποιεί τη μέθοδο της θεωρίας παιγνίων προκειμένου να μελετήσει τη στρατηγική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε παίκτες που γνωρίζουν ότι έχουν αντίκτυπο ο ένας στον άλλον. Έτεροι οικονομικοί επιστήμονες αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι προσεγγίζει ως πρόκληση τις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν υπάρχει ευθυγράμμιση συμφερόντων, με κύριο μέλημα ένα μονοπώλιο ή ορισμένα ολιγοπώλια να μην προκαλούν μεγαλύτερη ζημιά από την αξία που δημιουργούν.
Ο Ζαν Τιρόλ είναι Γάλλος πολίτης. Γεννήθηκε το 1953 στην πόλη Troyes. Το 1981 ολοκλήρωσε Ph.D στο MIT των ΗΠΑ. Είναι επιστημονικός διευθυντής στο Institut d'Économie Industrielle στην Οικονομική Σχολή της Τουλούζης και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη βιομηχανική οργάνωση, το ρυθμιστικό πλαίσιο, την οργανωτική θεωρία, τα χρηματοοικονομικά, τα μακροοικονομικά αλλά και τη ψυχολογία. Έως και σήμερα συνεχίζει την ερευνητική του δραστηριότητα την οποία ξεκίνησε στην αρχή της δεκαετίας του 1980.
Το ήξερες; - Το βραβείο Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης απονέμεται από το 1969.
- Η Έλινορ Όστρομ (2009) είναι η μοναδική γυναίκα που έχει λάβει το βραβείο Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης.
- Ο Κένεθ Άροου, σε ηλικία 51 ετών το 1972, έχει καταγραφεί ως ο νεότερος βραβευθείς με Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης.
- Ο Λέονιντ Χούρβιτς έχει καταγραφεί ως ο μεγαλύτερος σε ηλικία βραβευθείς με Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης (90 ετών).
- Η μέση ηλικία των βραβευθέντων με Νόμπελ Οικονομικής Επιστήμης είναι τα 67 έτη.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
[email protected]
@VasKostoulas
