του Ole Hansen είναι Επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank
Μετά το ράλι της τάξης του 10,5% έως τις 29 Απριλίου, ο δείκτης εμπορευμάτων ευρείας βάσης Bloomberg (πρώην DJ-UBS CI) επέστρεψε πλέον σε μηδενική ετήσια απόδοση, μετά από μια ακόμα εβδομάδα ζημιών στους περισσότερους κλάδους. Η κύρια αιτία για την αλλαγή της τύχης στους επενδυτές εμπορευμάτων ήταν η δραματική πτώση στα εμπορεύματα τροφίμων. Μετά το ράλι ύψους 20% που κατεγράφη έως τον Απρίλιο, ο δείκτης αγροτικού κλάδου έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ο πρόσφατος κύκλος χαμηλών αποδόσεων οφείλεται στην υψηλή φετινή διαθεσιμότητα σε βασικά εμπορεύματα τροφίμων, όπως η σόγια, το σιτάρι και η ζάχαρη.
Η μακροοικονομική πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη και την επακόλουθη ζήτηση για εμπορεύματα υπέστη πλήγμα από τη συνεχιζόμενη οικονομική επιβράδυνση στην Ευρώπη, όπου η ανάπτυξη παρέμεινε στάσιμη κατά το β' τρίμηνο. Ιδιαίτερα στη Γερμανία, την οικονομική κινητήριο δύναμη της ζώνης του ευρώ, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,2% στο τρέχον τρίμηνο, ενώ η Γαλλία εξακολουθεί να μην παρουσιάζει κάποια πρόοδο. Ως εκ τούτου, η απόδοση των γερμανικών ομολόγων 10ετούς διάρκειας άγγιξε το 1% για πρώτη φορά στα χρονικά. Η διαφορά στις προοπτικές ανάπτυξης μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης συνέχισε να προσθέτει υποστήριξη στο δολάριο. Κατά κανόνα, όταν το δολάριο αυξάνεται, τα εμπορεύματα τείνουν να υποχωρούν.
Η δυσμενής οικονομική προοπτική επηρέασε αρνητικά τα εμπορεύματα τα οποία εξαρτώνται από την οικονομική ανάπτυξη, όπως η ενέργεια και τα βιομηχανικά μέταλλα. Ιδιαίτερα στον κλάδο της ενέργειας, όλα τα μεγάλα συμβόλαια ΣΜΕ (futures) από αργό πετρέλαιο σε φυσικό αέριο πωλήθηκαν. Αντίστοιχα, τα βιομηχανικά μέταλλα οδηγήθηκαν χαμηλότερα από τον χαλκό, ο οποίος βρέθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων εφτά εβδομάδων, εξαιτίας της στάσιμης οικονομικής δραστηριότητας από πλευράς Γερμανίας και της χαμηλότερης των προσδοκιών παραγωγής από πλευράς Κίνας.
Το αργό πετρέλαιο, με επικεφαλής το αργό πετρέλαιο Brent, τον παγκόσμιο δείκτη αναφοράς, έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των πρόσφατων 13 μηνών, ενώ το αργό πετρέλαιο WTI μειώθηκε στα επίπεδα του Φεβρουαρίου. Η διάθεση έχει επηρεαστεί αρνητικά από τον συνδυασμό της υποτονικής αύξησης στη ζήτηση, σε μια περίοδο αυξημένης προσφοράς, ιδιαίτερα από τη Λιβύη, όπου οι μεγαλύτεροι τερματικοί σταθμοί εξαγωγής ξεκινούν τελικά να επαναλειτουργούν. Κατά συνέπεια, η αγορά πετρελαίου κατέγραψε υπερ-πωλήσεις κατά τον τελευταίο μήνα, με την έμφαση να μετατοπίζεται από τις ανησυχίες για τα γεωπολιτικά γεγονότα και τα εμπόδια στην παροχή, στην αυξημένη προσφορά και τη σταθερή ζήτηση.
Το γεγονός αυτό έγινε ιδιαίτερα φανερό στην έκθεση Αυγούστου από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ). Σε αυτήν σημειώνεται το εξής: «Παρά τις ένοπλες συγκρούσεις στη Λιβύη, το Ιράκ και την Ουκρανία, η αγορά πετρελαίου σήμερα φαίνεται να τροφοδοτείται καλύτερα από αυτό που θα αναμενόταν, ενώ αναφέρεται ακόμα και ένα πλεόνασμα πετρελαίου στη λεκάνη του Ατλαντικού.» Ο ΙΕΑ περιέκοψε, επίσης, την πρόβλεψή του σχετικά με την αύξηση ζήτησης το 2014, σε μια περίοδο όπου η μεγάλη αύξηση παραγωγής στη Βόρειο Αμερική συνεχίζει να τροφοδοτεί ικανοποιητικά την παγκόσμια αγορά. Τόσο ικανοποιητικά, μάλιστα, που οι πρώην προμηθευτές των ΗΠΑ, ειδικά από τις χώρες της Αφρικής, πρέπει τώρα να βρουν νέους αγοραστές για κάποια από την παραγωγή πετρελαίου τους.
Ως εκ τούτου, ο ανταγωνισμός για την εύρεση πελατών έχει αυξηθεί και το αντίτιμο του αργού πετρελαίου Brent έναντι του αργού πετρελαίου Μέσης Ανατολής έχει μειωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων ετών. Εάν η τάση αυτή συνεχιστεί, ενδέχεται να δούμε σύντομα κάποια αντίδραση από τον ΟΠΕΚ υπό την έννοια μείωσης της παροχής, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη ότι το αργό Brent πλησιάζει τα 100 USD/βαρέλι – μια τιμή που θεωρείται το κατώτατο αποδεκτό όριο τιμής του πετρελαίου για τη Σαουδική Αραβία.
Τα hedge funds διατηρούν μια αξιοσέβαστη, αν και αρκετά μειωμένη πλέον, καθαρή θέση αγοράς σε WTI και Brent, ενώ οι επενδυτές τακτικής βραχυπρόθεσμου ορίζοντα έχουν κινηθεί σε θέσεις πώλησης. Και οι δύο αγορές ΣΜΕ δείχνουν σημάδια έντονης υποτίμησης και αυτό ενδέχεται να προκαλέσει κάποια ενοποίηση στο πλαίσιο μιας συνολικής αρνητικής τάσης.
Ο χρυσός και ο άργυρος παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα, με τους επενδυτές να αναζητούν απεγνωσμένα μια κατευθυντήριο. Ο χρυσός, λοιπόν, παραμένει αμετακίνητος σε ένα εύρος μεταξύ 1295 USD/ουγγιά και 1320 USD/ουγγιά για περισσότερο από μία εβδομάδα. Συνολικά, τα δύο μέταλλα σημείωσαν καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με τους περισσότερους λοιπούς κλάδους, γεγονός που αποτελεί κατόρθωμα λαμβάνοντας υπόψη τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις από το ισχυρό δολάριο, την ανάκαμψη της αγοράς μετοχών, τη μειωμένη γεωπολιτική έμφαση και την επίμονα χαμηλή ζήτηση από πλευράς Ασίας.
Παρά ταύτα, ο χρυσός παραμένει ένα από τα 10 καλύτερα σημαντικά εμπορεύματα φέτος, καταγράφοντας καλύτερες αποδόσεις από τον λευκόχρυσο, ο οποίος έλαβε σημαντική υποστήριξη από τα εμπόδια διάρκειας μήνα στην προσφορά από τη Νότιο Αφρική νωρίτερα εντός του έτους. Άρα, τι άλλαξε; Για να βγάλουμε σχετικό συμπέρασμα οφείλουμε να αξιολογήσουμε τις εξελίξεις στις ΗΠΑ κατά τα τελευταία λίγα τρίμηνα.
Όσο η αγορά ήταν ανάστατη φοβούμενη τον αντίκτυπο μιας ενδεχόμενης επιστροφής των υψηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ, λόγω της διαρκούς ανάκαμψης της οικονομίας, η κατάσταση στην αγορά ομολόγων ήταν διαφορετική. Στις αρχές του 2014, με την ημερομηνία επιστροφής σε υψηλότερα επιτόκια να πλησιάζει, υπήρχε ευρέως η προσδοκία ότι οι αποδόσεις των ομολόγων θα κινηθούν υψηλότερα. Ωστόσο, μετά την κορύφωση της απόδοσής του στο 3%, στις 31 Δεκεμβρίου, το 10ετές αμερικανικό ομόλογο παραμένει έκτοτε κατά κύριο λόγο πτωτικό, και την περασμένη εβδομάδα έπεσε στο 2,39%, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 14 μηνών.
Με τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό να παραμένουν προς το παρόν αμετάβλητες, το γεγονός αυτό είχε ως συνέπεια την πτώση των πραγματικών αποδόσεων. Δεδομένης της αντίστροφης σχέσης τους χρυσού με τις αποδόσεις των ομολόγων από πλευράς κόστους ευκαιρίας, η πτωτική αυτή τάση ενίσχυσε την επενδυτική εμπιστοσύνη και πρόσφερε στην αγορά αρκετό χρόνο να επανακάμψει από το βαρύ πλήγμα του προηγούμενου έτους.
Οι συγκεκριμένες εξελίξεις, ταυτόχρονα με τις πολλαπλές γεωπολιτικές ανησυχίες, προσέφεραν στον χρυσό πρόσφορο έδαφος για ένα ράλι. Ωστόσο, σύμφωνα με την πρόσφατη κίνηση που βλέπουμε, το κίτρινο μέταλλο φαίνεται ότι εξάντλησε τη σχετική δυναμική του και θα απαιτηθεί κάποια νέα αδυναμία της αγοράς μετοχών (ως εναλλακτική πηγή κεφαλαίων) και μια συνεχιζόμενη μείωση στις πραγματικές αποδόσεις των ομολόγων προκειμένου να φθάσει τα 1345 USD/ουγγιά, το υψηλότερο επίπεδο του Ιουλίου, προτού πλησιάσει την υψηλότερη φετινή τιμή, στα 1392 USD/ουγγιά.
Ο Αύγουστος αποτελεί μήνα χωρίς ιδιαίτερη επενδυτική κινητικότητα και το γεγονός αυτό γίνεται αισθητό αυτή τη στιγμή και στα πολύτιμα μέταλλα. Συνεπώς το εύρος τιμών τους δεν αναμένεται να αλλάξει έως ότου δούμε είτε κάποια άνοδο πάνω από τα 1320 USD/ουγγιά, είτε κάποια πτώση κάτω από τα 1295 USD/ουγγιά. Το τελευταίο αυτό όριο δέχθηκε κάποια αξιόλογη πίεση την Παρασκευή, καθώς ο χρυσός και ιδιαίτερα ο άργυρος πάλευαν με τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία αύξηση στις ευρωπαϊκές μετοχές που καταγράφηκε από τα μέσα Φεβρουαρίου.
Ο χαλκός έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο 6 εβδομάδων, λόγω της μειωμένης ανάπτυξης στην Ευρώπη και την Ιαπωνία, καθώς και την αβεβαιότητα σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της κινεζικής ζήτησης. Τα πρόσφατα στοιχεία διαπραγμάτευσης Ιουλίου καταδεικνύουν μια ετήσια μείωση στις εισαγωγές της Κίνας της τάξης του 17%, με τα φορτία να καθυστερούν λόγω της περικοπής στη δανειοδότηση από τις τοπικές τράπεζες, μετά την έρευνα σχετικά με τη φημολογούμενη απάτη χρηματοδότησης των μετάλλων.
Τα ΣΜΕ σόγιας έπεσαν στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβρη του 2009, λόγω της διαρκούς αύξησης στη σοδειά. Μια ενημέρωση από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα επιβεβαίωσε αυτές τις προσδοκίες και κατά συνέπεια η συγκεκριμένη καλλιέργεια σημείωσε περαιτέρω πωλήσεις από πλευράς αγροτών και επενδυτών. Ως εκ τούτου, η αγορά σόγιας εμφανίζεται υπερτιμημένη έναντι των άλλων σχετικών αγορών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το καλαμπόκι όπου ο δείκτης τιμής μειώθηκε από σχεδόν 3% στο 2,81%. Με τις τιμές στο καλαμπόκι να σταθεροποιούνται, ο συγκεκριμένος δείκτης ενδέχεται να σημειώσει κάποια περαιτέρω πτώση στο μέλλον.
