του Ole Hansen, επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank
Μετά το χαμηλό επίπεδο-ρεκόρ των τελευταίων έξι μηνών που κατέγραψε στο τέλος Ιουλίου, ο δείκτης εμπορευμάτων ευρείας βάσης Bloomberg Commodity Index (πιο γνωστός ως DJ-UBS) κατάφερε να ανακάμψει την εβδομάδα που πέρασε. Οι πολλαπλές γεωπολιτικές ανησυχίες έβαλαν φρένο στην πτώση του αργού πετρελαίου και έδωσαν ώθηση στα πολύτιμα μέταλλα, ενώ τα βιομηχανικά μέταλλα ανασυγκροτήθηκαν μετά τα απογοητευτικά οικονομικά στοιχεία από Κίνα και Ευρώπη.
Ο αγροτικός τομέας κινήθηκε ανοδικά, με τα προϊόντα σποράς να ανακάμπτουν και να αντισταθμίζουν σε κάποιο βαθμό τις απώλειες στα λεγόμενα “soft” εμπορεύματα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον καφέ και τη ζάχαρη, ενώ η κτηνοτροφία κινήθηκε πτωτικά για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα.
Το σιτάρι του χρηματιστηρίου CBOT σημείωσε την μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων πέντε, σχεδόν, μηνών, με τον παράγοντα της υπερπροσφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο να επισκιάζεται μερικώς από τις ανησυχίες ότι οι επίμονες βροχοπτώσεις σε βασικές περιοχές καλλιέργειας της Ευρώπης θα επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα. Οι νέες εντάσεις στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας αποτέλεσαν μια επιπρόσθετη ανησυχία. Με την προοπτική μιας ιδιαίτερα μεγάλης σοδειάς σε παγκόσμιο επίπεδο στο καλαμπόκι και το σιτάρι, οι πιθανότητες περαιτέρω αύξησης στα συγκεκριμένα εμπορεύματα μοιάζουν μάλλον μικρές. Η πρόσφατη κίνηση πυροδοτήθηκε κατά κύριο λόγο από τους χρηματοοικονομικούς επενδυτές, των οποίων η θέση πώλησης (short) βρέθηκε σε επίπεδο ρεκόρ από τις 29 Ιουλίου.
Οι αγορές πετρελαίου παραμένουν διχασμένες μεταξύ της βραχυπρόθεσμης πρόβλεψης για πλούσια προσφορά και των επίμονων ανησυχιών σχετικά με τις επιπτώσεις των πολλαπλών γεωπολιτικών γεγονότων, με πιο πρόσφατο τη συνεχιζόμενη προέλαση των ισλαμιστών μαχητών στο βόρειο Ιράκ και τη σχετική ανακοίνωση από τις ΗΠΑ ότι ενέκριναν στοχευμένες αεροπορικές επιθέσεις στην περιοχή.
Ως εκ τούτου, το αργό πετρέλαιο Brent ανέκτησε σημαντική υποστήριξη στα 104 USD/βαρέλι, μετά από μια εβδομάδα μαζικών πωλήσεων. Οι προηγούμενη αρνητική εξέλιξη προκλήθηκε από τη μείωση των θέσεων προσδοκίας ανόδου από πλευράς χρηματοοικονομικών επενδυτών λόγω χαμηλής ζήτησης και υπερπροσφοράς στη λεκάνη του Ατλαντικού. Η ανάκαμψη που σημειώθηκε ανανέωσε το ενδιαφέρον για την προοπτική ανόδου, με τη δυναμική να περιορίζεται προς το παρόν στα 108,50 USD/βαρέλι. Αξίζει να σημειώσουμε τη βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη για σταθερή προσφορά, σε μια φάση που η ζήτηση βαίνει μειούμενη καθώς η περίοδος αυξημένης ζήτησης φθάνει σταδιακά στο τέλος της. Οι αεροπορικές επιθέσεις των ΗΠΑ ενδέχεται επίσης να βοηθήσουν την περιφερειακή κουρδική κυβέρνηση στο βόρειο Ιράκ στην προσπάθειά της να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου σε μια περιοχή η οποία μέχρι πρόσφατα έχει παρουσιάσει σχετική σταθερότητα.
Επιστρέφοντας στο θέμα της πλούσιας προσφοράς, τα spread λήξης (prompt spreads) μεταξύ πρώτου και δεύτερου συμβολαίου ΣΜΕ σε αργό πετρέλαιο Brent συνεχίζουν να παρουσιάζουν το φαινόμενο contango εδώ και περισσότερο από έναν μήνα. Αυτό αποτελεί σχετικά σπάνιο γεγονός στο Brent, και αξίζει να σημειωθεί ότι σε τέτοιο μέγεθος έχει να παρουσιαστεί από τον πόλεμο της Λιβύης το 2011.
Η ένοπλη σύρραξη στη Λιβύη ήταν η πρώτη από μια σειρά γεωπολιτικών γεγονότων που ακολούθησαν έκτοτε και δημιούργησαν μια αίσθηση στενότητας στην αγορά spot. Η τρέχουσα κατάσταση, με την τιμή του spot αργού πετρελαίου να διαπραγματεύεται 65 σεντ χαμηλότερα από το επόμενο συμβόλαιο ΣΜΕ, πυροδοτήθηκε από τα μεγάλα διαθέσιμα και τον αυξημένο ανταγωνισμό για εύρεση αγοραστών στη λεκάνη του Ατλαντικού. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στη συνεχιζόμενη αύξηση της παραγωγή πισσούχου σχιστόλιθου στις ΗΠΑ, η οποία περιορίζει τις απαιτήσεις εισαγωγών αργού πετρελαίου στη χώρα, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει την ποσότητα των προϊόντων που εξάγονται.
Μέχρις ότου έχουμε είτε μια αύξηση της ζήτησης από τα διυλιστήρια της Ευρώπης είτε μια κατανάλωση του επιπλέον αποθέματος στη λεκάνη του Ατλαντικού, η προοπτική ανόδου στο αργό πετρέλαιο Brent θα παραμείνει περιορισμένη, καθώς οι χρηματοοικονομικοί επενδυτές θα απωθούνται από την προοπτική αγοράς ενός συμβολαίου με αρνητικό κόστος κύλισης.
Το αργό πετρέλαιο WTI δεν έχει εκτεθεί στον ίδιο βαθμό, καθώς το spread λήξης διατηρεί το τίμημα αναβολής παράδοσης χρεογράφων στα 65 σεντ, μετά από μια περίοδο υψηλής ζήτησης προς διύλιση, η οποία βοήθησε να μειωθούν τα αποθεματικά στο Κούσινγκ, τον κόμβο παράδοσης στα ΣΜΕ αργού πετρελαίου WTI του NYMEX. Στο μέλλον, ωστόσο, αναμένουμε ότι ο υψηλός ρυθμός ζήτησης προς διύλιση θα ξεκινήσει να μειώνεται και μαζί με αυτόν θα μειωθεί και η ζήτηση για αργό πετρέλαιο, γεγονός το οποίο θα βοηθήσει να μειωθεί η τρέχουσα στενότητα, όπως αυτή εκφράζεται από το προαναφερθέν τίμημα αναβολής παράδοσης χρεογράφων.
Με τον γεωπολιτικό παράγοντα ξανά στο τιμόνι των εξελίξεων, η έκπτωση του αργού πετρελαίου WTI έναντι του Brent έχει διευρυνθεί και σήμερα φθάνει την αντίσταση στα -9 USD/βαρέλι, ένα επίπεδο που δεν κατάφερε να ξεπεράσει κατά τους τελευταίους πέντε μήνες.
Ο χρυσός διατήρησε τη βασική στήριξη στις αρχές της εβδομάδας που πέρασε, και η συνεχιζόμενη έμφαση σε μια σειρά από γεωπολιτικά γεγονότα, καθώς και στα πτωτικά αποθέματα και στα ανοδικά ομόλογα, προσέφεραν στο συγκεκριμένο μέταλλο νέα πνοή ζωής. Αυτό οδήγησε σε ένα ράλι διάρκειας τεσσάρων ημερών και σε τιμή ύψους-ρεκόρ για τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, αφού καταρρίφθηκαν πολλαπλά επίπεδα αντίστασης.
Η αντιπαράθεση τύπου «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» μεταξύ Δύσης και Ρωσίας με αφορμή την Ουκρανία θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη και στις δύο πλευρές, και ιδιαίτερα στη Ρωσία και την Ευρώπη. Κατά συνέπεια, οι χρηματιστηριακές αγορές συνεχίζουν να υποχωρούν και οι αποδόσεις των ομολόγων εξακολουθούν να πέφτουν. Οι δύο αυτοί παράγοντες ενισχύουν τα επιχειρήματα όσων αναζητούν λόγους να αγοράσουν χρυσό.
Οι τελευταίες εξελίξεις στο Ιράκ, όπου οι ΗΠΑ ενέκριναν στοχευμένες αεροπορικές επιδρομές εναντίον των ισλαμιστών ανταρτών στα βόρεια της χώρας, πυροδότησε την πρόσφατη ανοδική κίνηση. Όπως έχουμε δει να συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις κατά τους τελευταίους μήνες, ο γεωπολιτικός παράγοντας τείνει να επηρεάζει μόνο βραχυπρόθεσμα τον χρυσό.
Βλέποντας, όμως, τις μετοχές να υποχωρούν και τις αποδόσεις των ομολόγων να κινούνται πτωτικά, μια νέα διάσταση έχει κάνει την εμφάνισή της. Η αγορά των Option δίνει επίσης ορισμένες ενδείξεις, όπου οι επενδυτές τιμολογούν μια καθιερωμένη επένδυση αντιστάθμισης κινδύνου τρίμηνης διάρκειας στο χρυσό με delta ύψους 25% υπέρ της προοπτικής ανόδου με το μεγαλύτερο περιθώριο ασφάλισης από τον Ιανουάριο του 2012. Με τα γεωπολιτικά γεγονότα και τις ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο περαιτέρω πτώσης στην αγορά μετοχών να επανέρχονται στο προσκήνιο, οι προοπτικές για τον χρυσό έχουν βελτιωθεί. Την εβδομάδα που έρχεται οι επενδυτές κατά πάσα πιθανότητα θα αναζητήσουν ευκαιρίες αγοράς στον χρυσό.
Ο άργυρος κατάφερε να βρει υποστήριξη στο βασικό τεχνικό επίπεδο των 19,76 USD/ουγγιά, μετά από πτώση διάρκειας τριών εβδομάδων που οδήγησε το μέταλλο χαμηλότερα κατά 8,5%. Αν και το τελευταίο διάστημα η απόδοσή του κινήθηκε ιδιαίτερα χαμηλά ως προς τον χρυσό, τώρα έχει την ευκαιρία να αναπληρώσει το χαμένο έδαφος.