Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Ο λάθος πολλαπλασιαστής του μνημονίου επανέρχεται στην επικαιρότητα, κάθε φορά που έρχονται στο φως αρνητικές εξελίξεις σε διάφορους τομείς και ειδικά σε ό,τι αφορά την πραγματική οικονομία και το δημόσιο χρέος.
Τον υπενθυμίζει με εμφατικό τρόπο η ανάλυση της Τράπεζας Πειραιώς για το δημόσιο χρέος, που καταγράφει τις διαφορές στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ από το 2010, που μπήκε στην οικονομική μας ζωή η τρόικα, μέχρι και την τελευταία του έκθεση.
Οπως σημειώνει, οι πρώτες εκθέσεις (Μάιος 2010 - Ιούλιος 2011) περιείχαν πολύ αισιόδοξες προβλέψεις αναφορικά με τα ελλείμματα του 2010 και 2011, καθώς επίσης και πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, ιδιαίτερα από το 2014 έως το 2020.
Δεν προέβλεψε επίσης τον αρνητικό πληθωρισμό που επιβαρύνει τη διαχρονική αποκλιμάκωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ, αλλά, το κυριότερο, σημειώνεται η αδυναμία του ΔΝΤ να προβλέψει με οποιονδήποτε βαθμό ακρίβειας τις υφεσιακές επιπτώσεις των δύο προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής στην ελληνική οικονομία. Συγκεκριμένα, η ύφεση το 2011 θα περιοριζόταν στο -2,6%, έναντι τελικής ύφεσης -7,1%, το 2012 προέβλεπε ανάπτυξη 1,1%, έναντι τελικής ύφεσης -7,0%, και το 2013 προέβλεπε ανάπτυξη 2,1%, έναντι τελικής ύφεσης -3,9%.
Συνέπεια των παραπάνω αστοχιών ήταν το λάθος στην εξέλιξη του δημόσιου χρέους. Με βάση τις εκτιμήσεις του 2010, το χρέος θα έπιανε «οροφή» το 2013 (144% του ΑΕΠ) και στη συνέχεια θα αποκλιμακωνόταν σταδιακά, λόγω υψηλής ανάπτυξης, πληθωρισμού και πρωτογενών πλεονασμάτων.
Η ιστορία έδειξε όμως ότι το χρέος εκτινάχθηκε το 2013 στο 175% του ΑΕΠ, λόγω των λαθών των δανειστών, δηλαδή 31 μονάδες του ΑΕΠ (ή 56 δισ. ευρώ) πάνω από τον αρχικό στόχο και μάλιστα αφού προηγήθηκε «κούρεμα» του χρέους κατά 137 δισ. ευρώ, με το PSI και την επαναγορά.
Αποδεικνύεται στην πράξη πως επίσης δεν έχουν προβλεφθεί από τα «μνημόνια» οι επιπτώσεις της ύφεσης στα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων, που εμφανίζουν τεράστια ελλείμματα, οι συνέπειες στην αγορά εργασίας, καθώς οι 1.300.000 άνεργοι και η αβεβαιότητα προκαλούν αλυσιδωτές παρενέργειες στην αγορά, στη ζήτηση, στις πληρωμές φόρων, που λογικά δεν μπορούν να ανταποκριθούν.
Στις επικείμενες διαπραγματεύσεις για το χρέος η κυβέρνηση οφείλει να θέσει τους δανειστές ενώπιον των ευθυνών τους για τις λάθος εκτιμήσεις στις οποίες προέβησαν στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών, προκειμένου να ενισχύσει το επιχείρημά της για την απομείωση του χρέους που έχουν υποσχεθεί.
Ταυτόχρονα, όμως, η κουβέντα με τους δανειστές δεν πρέπει να επικεντρωθεί μόνο στο χρέος, αλλά να είναι ευρύτερη και να περιλάβει και τους τρόπους ταχείας ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, με ρεαλιστικό αυτή τη φορά πρόγραμμα.
ΠΑΝΟΣ Φ. ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
