Δεδομένα και σενάρια αναφορικά με το παρόν και το μέλλον του ελληνικού δημόσιου χρέους επεξεργάστηκαν εμπειρογνώμονες στο πλαίσιο εκδήλωσης του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη με αντικείμενο την «εθνική ανασυγκρότηση».
«Tα νούμερα δεν βγαίνουν»
«Με ρυθμό ανάπτυξης 3% και επιτόκιο δανεισμού 2,5% χρειαζόμαστε πρωτογενή πλεονάσματα άνω των 10 δις (περισσότερο από 5% του ΑΕΠ)», τόνισε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής Παναγιώτης Λιαργκόβας, περιγράφοντας τα σενάρια με στόχο ένα βιώσιμο δημόσιο χρέος υπό τις σημερινές συνθήκες. Υπογράμμισε δε ότι το 2013 το ελληνικό δημόσιο πλήρωσε τόκους ύψους 6,1 δις (3,4% του ΑΕΠ).
Ο κ. Λιαργκόβας έκανε λόγο για αποπληθωρισμό ο οποίος «βοηθά μεν την ανταγωνιστικότητα, αλλά υπονομεύει την προοπτική του χρέους», καθώς μειώνει την ονομαστική τιμή του ΑΕΠ: «Δεν βοηθά σε αυτό η σημερινή ευρωπαϊκή στρατηγική. Χρειάζεται χαμηλός πληθωρισμός αλλά όχι αποπληθωρισμός».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι ο διαφαινόμενος στόχος ορισμένων ελαφρύνσεων στο ελληνικό δημόσιο χρέος σε συνδυασμό με τη μερική επιστροφή του ελληνικού δημοσίου στις αγορές δεν επαρκεί για μία οριστική διευθέτηση: «απλώς μετατεθεί το πρόβλημα επηρεάζοντας αρνητικά τις προοπτικές και εμποδίζοντας τη μόνιμη επιστροφή στις αγορές».
Ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής προέκρινε μία στρατηγική η οποία αφενός θα επιζητεί την αύξηση του ΑΕΠ μέσω της βελτίωσης εξαγωγών-κατανάλωσης-ρευστότητας αλλά και της διασφάλισης πολιτικής σταθερότητας, αφετέρου θα διεκδικεί ένα επενδυτικό πρόγραμμα στήριξης από την υπόλοιπη Ευρώπη, «αντί να επικεντρώνεται σε όχι τόσο ρεαλιστικές ενέργειες όπως ένα ‘κούρεμα’, ένα ευαίσθητο πολιτικό ζήτημα στο οποίο είναι ιδιαίτερα δύσκολη η συναίνεση των εταίρων».
«Να επενδύσουμε στον παρονομαστή του χρέους»
«Η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει ένα λογικό πρόγραμμα διαρθρωτικών μέτρων και ιδιωτικοποιήσεων και να εγγυάται το αναγκαίο πρωτογενές πλεόνασμα. Από την πλευρά τους, τα ευρωπαϊκά όργανα θα πρέπει να αναλάβουν την τόνωση της ενεργούς ζήτησης (χρηματοδότηση έργων, επενδύσεις κλπ)», ανέφερε ο πρώην Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Δημοσίου Χρέους Χριστόφορος Σαρδελής.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ο ίδιος παρατήρησε ότι το χρέος μειώνεται πιο γρήγορα με ανάπτυξη παρά με πρωτογενές πλεόνασμα: «Μία μονάδα ανάπτυξης ισούται με 1,75 μονάδα μείωσης χρέους. Κάθε μία μονάδα μείωσης του ελλείμματος (συνολικά 10 μονάδες) που είχαμε τα τελευταία χρόνια, συνοδεύτηκε από 3,5 μονάδες αύξησης χρέους (συνολικά 40 μονάδες). Υπήρξε λάθος στόχευση. Τα προγράμματα της λιτότητας είναι αναποτελεσματικά, τουλάχιστον όταν στοχεύουν στη μείωση του χρέους».
Ο κ. Σαρδελής χαρακτήρισε το ελληνικό πρόγραμμα έως σήμερα ως ένα «ατελές συμβόλαιο που εξαρτάται από χίλιους δυο παράγοντες» και τάχθηκε υπέρ της «συνιδιοκτησίας» του προγράμματος από την Ελλάδα προκειμένου αυτό να καταστεί πιο αξιόπιστο.
«Διακομματική ομάδα διαπραγμάτευσης»
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Την άποψη αυτή υιοθέτησε και η επικεφαλής του Δικτύου, πρώην επίτροπος και υπουργός, Άννα Διαμαντοπούλου, η οποία πρότεινε να θεσπιστεί διακομματική διπλωματική ομάδα διαπραγμάτευσης για ένα ελληνικό σχέδιο ελληνικής ιδιοκτησίας, πίσω από το οποίο θα μπορούν να συστρατευθούν κοινωνικές δυνάμεις και το οποίο συγχρόνως θα είναι ρεαλιστικό ώστε να διασφαλίσει τη συναίνεση των εταίρων.
Με αυτόν τον τρόπο, κατά τη γνώμη της, η εκάστοτε πολιτική δύναμη στην Ελλάδα θα αναλάβει την ευθύνη της και θα κριθεί ακόμη και στο ενδεχόμενο να αρνηθεί να συμμετάσχει σε αυτήν τη διαπραγμάτευση.
Στο ίδιο πλαίσιο, η ίδια τάχθηκε υπέρ της διαπραγμάτευσης με κάθε χώρα – μέλος της Ευρωζώνης ξεχωριστά, υπογραμμίζοντας ότι «κάθε χώρα έχει τα δικά της συμφέροντα».
«Η ΕΤΕπ να αναλάβει δράση στην Ελλάδα»
Από την πλευρά του, ο ανώτατος αναλυτής του ερευνητικού ινστιτούτου Bruegel Zsolt Darvas χαρακτήρισε ιδιαίτερα δύσκολο το «κούρεμα» των επίσημων δανείων προς την Ελλάδα, μεταξύ άλλων, δεδομένου ότι «η
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Γερμανία θα πρέπει να το εντάξει στο budget της».
Ο ίδιος προέτρεψε για την εφαρμογή στην Ελλάδα του πακέτου μεταρρυθμίσεων το οποίο προτείνει ο ΟΟΣΑ, όπως και για την εκπόνηση ενός ευρωπαϊκού προγράμματος επενδύσεων μέσω της ΕΤΕπ με έμφαση στην Ελλάδα.
Παρακολουθήστε εδώ την πρόταση του Bruegel για το ελληνικό δημόσιο χρέος, όπως τη διατύπωσε ο κ. Darvas στο naftemporiki.gr.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
[email protected]
