Η αγορά της Αθήνας λόγω των Φώτων ξεκινά την δεύτερη εβδομάδα του 2014 με καθυστέρηση και έχοντας διαφορετική κληρονομιά από τις αγορές της ευρωζώνης και των ΗΠΑ, που εμφάνισαν μια σειρά τεσσάρων καθοδικών κλεισιμάτων. Ωστόσο, η πρώτη χρηματιστηριακά εβδομάδα του 2014 λειτούργησε για τους βασικούς δείκτες του ΧΑ διαφορετικά, αφού ο ΓΔ ενισχύθηκε κατά 3,5%, ενώ ο δείκτης των blue chip κέρδισε 2,7%, με μεγάλο νικητή της εβδομάδας το δείκτη της μεσαίας κεφαλαιοποίησης που εκτινάχτηκε μέσα σε 3,5 συνεδριάσεις κατά +5,2%. Ήταν ο δείκτης με την οριακή απόδοση για το 2013.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Η εβδομάδα που πέρασε χωρίστηκε στις μέρες του 2013 και στις δυο συνεδριάσεις της νέας χρονιάς. Το βασικό χαρακτηριστικό των συναλλαγών ήταν η φθίνουσα πορεία του τζίρου και αντίστοιχα των όγκων. Η κλιμάκωση της αξίας των συναλλαγών δεν είχε επίπτωση στις μεταβολές των βασικών δεικτών, που ξεκίνησαν την εβδομάδα με πτώση και τελείωσαν την χρονιά με μια συνεδρίαση σταθεροποιητικού χαρακτήρα, καθώς οι βασικοί δείκτες εμφάνισαν οριακές μεταβολές. Τη διαφορά έκανε η συνεδρίαση της Πέμπτης και πρώτη για την νέα χρονιά. Τότε εκδηλώθηκε γενικευμένο αγοραστικό ενδιαφέρον που διόρθωσε προς τα επάνω την κεφαλαιοποίηση του ΧΑ, η οποία με το πρώτο βήμα στο 2014 πέρασε πάνω από το 70 δις ευρώ και παρέμεινε εκεί, παρά το ότι την Παρασκευή ο ΓΔ εμφάνισε οριακή θετική μεταβολή, ενώ ο 25άρης πτώση της τάξεως του 0,4%. Ο δε FTSEM ενισχύθηκε κατά 1,3%.
Η δύναμη της εβδομαδιαίας ανόδου που στηρίχθηκε στις συναλλαγές της Πέμπτης ήταν εντυπωσιακή και πάνω από όλα μη αναμενόμενη. Καθώς οι τελευταίες συνεδριάσεις του 2013 δεν έδειξαν μια ακόρεστη αγοραστική διάθεση από την πλευρά των επαγγελματιών. Ξαφνικά λοιπόν και με το καλημέρα, μια μέρα που η ροή των ειδήσεων ήταν χωρίς νέα με ειδική βαρύτητα για το ΧΑ, οι θεσμικοί από το εξωτερικό ενδιαφέρθηκαν για τον τραπεζικό κλάδο και παράλληλα ξεκίνησαν τις συναλλαγές με δυνατούς ρυθμούς. Βέβαια, μετά την άνοδο του τζίρου πάνω από τα 14 εκατ. ευρώ στα πρώτα 60 λεπτά ελεύθερης διαπραγμάτευσης, οι ρυθμοί έπεσαν και διατηρήθηκαν πεσμένοι ως το τέλος και αυτό ήταν το αδύνατο σημείο της εικόνας των συναλλαγών στην πρώτη συνεδρίαση του 2014. Η δε Παρασκευή επιβάρυνε αυτή την κατάσταση καθώς εγγράφηκε ο μικρότερος όγκος συναλλαγών σε βάθος αρκετών μηνών για μέρα με πλήρη διαπραγμάτευση.
Τα mini futures του S&P500 κέρδισαν 0,2% στις ασιατικές συναλλαγές σήμερα, δείχνοντας προς ένα πιο σταθερό άνοιγμα στη Wall Street αργότερα μέσα στην ημέρα. Όλα τα μάτια στην παγκόσμια κεφαλαιαγορά θα είναι εστραμμένα στα δεδομένα της Παρασκευής για τις μισθοδοσίες, η οποία θα παρέχει νέα στοιχεία σχετικά με το πόσο καλά ανακάμπτει η οικονομία των ΗΠΑ και το πόσο γρήγορα η Federal Reserve θα μπορούσε να μειώσει το πρόγραμμα τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας των ΗΠΑ, που άρχισε να μειώνεται με απόφαση τον περασμένο μήνα, και πόσο καιρό θα διατηρήσει τα επιτόκιά της σε χαμηλά επίπεδα.
Πριν δημοσιευθούν οι θέσεις εργασίας της Παρασκευής, οι επενδυτές θα επικεντρωθούν στα πρακτικά της συνεδρίασης της Fed τον Δεκέμβριο, αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 8 Ιανουαρίου, ενώ την Πέμπτη έχουμε τη συνεδρίαση για τη χάραξη της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης μέρας
ΗΠΑ
Με απώλειες έκλεισε το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, έπειτα από μικτές αναφορές οικονομικών στοιχείων όπως η πτώση του δείκτη υπηρεσιών, και την άνοδο στον τομέα των βιομηχανικών παραγγελιών, η οποία ωστόσο δεν κατάφερε να αναστρέψει το κλίμα.
Ο Dow Jones ^DJI-0,27% υποχώρησε κατά 0.27% κλείνοντας στις 16,425.10 μονάδες. Με αξιοσημείωτη άνοδο έκλεισαν οι μετοχές της Goldman Sachs Group και της JPMorgan Chase & Co, ενώ στον αντίποδα βρέθηκαν οι μετοχές της Microsoft Corp και της Caterpillar Inc. Ο S&P σημείωσε απώλειες 0.25% στις 1,826.77 μονάδες και ο τεχνολογικός δείκτης Nasdaq κατέγραψε πτώσης 0.44% και έκλεισε στις 4,113.681 μονάδες.
Στοιχεία από το ΙSM (Institute for Supply Management) Ινστιτούτο Διαχείρισης Αποθεμάτων έδειξαν ότι τον Δεκέμβριο ο ρυθμός ανάπτυξης στον τομέα των υπηρεσιών των ΗΠΑ επιβραδύνθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, με την επιχειρηματική δραστηριότητα να διαστέλλεται με πιο αργό ρυθμό και τις νέες παραγγελίες να μαζεύονται.
Μια ξεχωριστή έκθεση από την εταιρεία οικονομικών πληροφοριών Markit , δήλωσε ο ΡΜΙ δείκτης διευθυντών προμηθειών του τομέα των υπηρεσιών υποχώρησε ελαφρά τον Δεκέμβριο από τον προηγούμενο μήνα, αλλά τα στοιχεία από το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου έδειξαν ότι οι νέες παραγγελίες για βιομηχανικά προϊόντα ανέκαμψαν το Νοέμβριο, όπως ήταν αναμενόμενο.
Αργά τη Δευτέρα , η αμερικανική Γερουσία επιβεβαίωσε την ανάθεση στην Janet Yellen της προεδρίας της Fed, μια βασική προσωπικότητα και δύναμη πίσω από τις πρωτοφανείς και αμφιλεγόμενες προσπάθειες της Fed, για να τονώσει την αμερικανική οικονομία. Η δεύτερη τετραετής θητεία του Ben Bernanke λήγει στις 31 Ιανουαρίου.
Ευρώπη
Πιέσεις ασκήθηκαν στα σημαντικότερα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια παρόλο που τα στοιχεία από τον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρωζώνη θεωρήθηκαν ικανοποιητικά.
Ο δείκτης βιομηχανικών υπηρεσιών PMI της Ευρωζώνης, διαμορφώθηκε στις 51 μονάδες τον Δεκέμβριο, εντός των προβλέψεων των αναλυτών.
Κάθε μέτρηση άνω των 50 μονάδων αποτελεί ένδειξη ανάπτυξης.
Την ίδια μέρα τα ξημερώματα, γνωστοποιήθηκε ότι στην Κίνα ο δείκτης του τομέα των υπηρεσιών υποχώρησε στις 50,9 μονάδες τον Δεκέμβριο έναντι 52,5 τον προηγούμενο μήνα. Από πλευράς δεικτών, ο ευρωπαϊκός Stoxx 600 υποχώρησε 0,2% στις 327 μονάδες, έχοντας καταγράψει κέρδη 16% για το 2013.
Στο Λονδίνο, ο FTSE 100 έκλεισε με οριακές απώλειες -0,04% κλείνοντας στις 6.728 μονάδες, στη Φρανκφούρτη ο DAX σημείωσε ανάλογη μεταβολή -0,08% οδηγούμενος στις 9.428 μονάδες και στο Παρίσι ο CAC έκλεισε χαμηλότερα -0,46% πέφτοντας στις 4.228 μονάδες.
Στα χρηματιστήρια του ευρωπαϊκού νότου, στη Μαδρίτη ο δείκτης IBEX ολοκλήρωσε τις συναλλαγές με κέρδη 0,98% στις 9.889 μονάδες και στο Μιλάνο ο δείκτης MIB έκλεισε με άνοδο 0,63% στις 19.234 μονάδες.
Τεχνική ανάλυση
Οι επενδυτές στα παράγωγα δεν έδειξαν με τις κινήσεις τους στα options του 25άρη πως αναμένουν σήμερα να κινηθεί προς τα επίπεδα των 400 μονάδων, αφού συναλλαγές στην τρέχουσα σειρά στα calls και puts με τιμές εξάσκησης πάνω από τις 395 μονάδες δεν καταγράφηκαν την Παρασκευή. Επίσης, την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου, οι επαγγελματίες στα παράγωγα μείωσαν το ενδιαφέρον για τα συμβόλαια της τρέχουσας σειράς στα futures του 25άρη και δεν άλλαξαν τη στάση τους απέναντι στα δικαιώματα προαίρεσης του δείκτη. Κινήθηκαν ωστόσο με αισιόδοξες προσδοκίες, αφήνοντας σε ισχύ το premium στα ΣΜΕ του 25άρη έστω οριακό. Σημειώθηκε συνέχεια στην μεγάλη υποχώρηση των όγκων στα puts και πολύ μικρότερη στα calls. Η υπεροχή των calls έναντι των puts ισχυροποιήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ.
Την εβδομάδα που πέρασε, με τρεισήμισι συνεδριάσεις, ο 25άρης κέρδισε στο κλείσιμο +2,66%, από +3,9% την προηγούμενη, και η εκκαθάριση των ΣΜΕ Ιανουαρίου το διατήρησε τρεις μονάδες ψηλότερα του υποκειμένου με άνοδο σε εβδομαδιαία βάση κατά +2,57%. Η βελτίωση της εικόνας τις συγκεκριμένες αυτές μέρες κύρια οφείλεται στους επαγγελματίες διαχειριστές των χαρτοφυλακίων, καθώς οι διακοπές έχουν απομακρύνει τους λίγους σε σύγκριση με την περασμένη δεκαετία ενεργούς ιδιώτες επενδυτές. Όσο αφορά τις επιμέρους μετοχές είναι σαφές, από μια απλή παρατήρηση της εβδομαδιαίας μεταβολής στον πίνακα που συνοδεύει το σχόλιο πως με πτώση την εβδομάδα έκλεισαν μόλις τέσσερις μετοχές, δύο από κάθε δείκτη χωρίς καμιά να έχει χάσει πάνω από -1%.
Ωστόσο χρήσιμο είναι να εντοπιστούν οι τίτλοι που απέδωσαν πάνω από 10% μια περίοδο που αρκετοί αναλυτές θεωρούν ότι οι ισχυροί θεσμικοί πραγματοποίησαν κινήσεις σκοπιμότητας με μεγάλη ευκολία. Στα blue chip ξεχώρισε η ΤΕΝΕΡΓ με επίδοση +14,65%, ενώ στη μεσαία κεφαλαιοποίηση τη μεγαλύτερη άνοδο είχε η ΝΗΡ +16,73%, και ακολούθησε η ΑΒΑΞ +13,75% ενώ 12,15% ήταν τα κέρδη της ΧΑΛΚΟΡ.
Επιστρέφοντας στην υψηλή κεφαλαιοποίηση με βάση τη στατιστική είναι μεγάλος ο αριθμός των μετοχών που απέδωσαν καλύτερα από τον FTSE που κέρδισε 2,7% και για αυτό αξίζει να χωριστούν σε δυο κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος της ανόδου τους. Η πρώτη ομάδα αποτελείται από τα blue chip που κέρδισαν από +3% εως +4,2% και είναι ΟΛΠ +4,16%, ΕΛΛΑΚΤΩΡ +3,68%, ΦΦΓΚΡΠ +3,38%, ΜΙΓ +3,36%, ΕΛΠΕ +3,31%, ΤΙΤΚ +3,13% και ΓΕΚΤΕΡΝΑ +3,02%. Στην δεύτερη ομάδα εντάσσονται μετοχές με κέρδη από +5,8% ως 7,1% και είναι ΜΥΤΙΛ +7,13%, ΟΤΕ +6,9%, ΕΧΑΕ +6,3%, ΙΝΛΟΤ +5,95%, ΦΡΙΓΟ +5,8%, και ΜΕΤΚ +5,30%.
Η κίνηση της Πέμπτης, ως προς την στατιστική εικόνα του 25άρη, ήταν εξαιρετικής σημασίας σύμφωνα με την άποψή μας για το ρόλο των πρώτων συνεδριάσεων του έτους. Διότι βελτίωσε τη θέση του δείκτη των θεσμικών και των παραγώγων έναντι όλων των ΚΜΟ που λαμβάνουν υπόψη οι επαγγελματίες επενδυτές.
Στο Χ.Α.
Ο συνολικός τζίρος στην τελευταία συνεδρίαση διαμορφώθηκε στα 40,260 εκατ. ευρώ από 57,125 την Πέμπτη ενώ την Τρίτη με μειωμένο ωράριο συναλλαγών έφθασε τα 52,140, από 88,243 εκατ. ευρώ την Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 1,690 από 7,942 από 2,468 από 19,404 εκατ. ευρώ. Οι επενδυτές στο ΧΑ στις δυο πρώτες συνεδριάσεις του 2014 λειτούργησαν προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της στατιστικής εικόνας που εμφανίζουν οι βασικοί δείκτες και οι περισσότερες μετοχές των FTSE και FTSEM. Αντίθετα στα μεγάλα χρηματιστήρια που λειτούργησαν και τη Δευτέρα, συνεχίστηκε η αλυσίδα των καθοδικών συνεδριάσεων τις οποίες θεωρούμε πως προκάλεσαν οι πιέσεις που εγκαταστάθηκαν στα χρηματιστήρια της Wall Street με την έναρξη του νέου έτους.
Όμως το αποτέλεσμα των διεθνών εξελίξεων δε φάνηκε να επηρεάζει σοβαρά το φρόνημα των θεσμικών στο ΧΑ, οι οποίοι έδωσαν δυο ανοδικά κλεισίματα στον ΓΔ με το δεύτερο οριακό αλλά ο δείκτης των blue chip με την ΕΕΕ σε πίεση και τις τράπεζες σε πτώση εμφάνισε πτώση -0,43% αδυνατίζοντας την ορμή του την ώρα που βρίσκεται πάλι μια ανάσα κάτω από τα υψηλά του δεύτερου εξάμηνου του περασμένου χρόνου.
Σήμερα
Ο δείκτης MSCI των μετοχών Ασίας - Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας ήταν σήμερα επίπεδος, όχι μακριά από το χαμηλό τριών εβδομάδων που άγγιξε τη Δευτέρα.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας μαζεύτηκε -0,5%, προσθέτοντας σε ένα -2,4% βουτιάς, τη Δευτέρα, πρώτη ημέρα συναλλαγών του 2014. Οι μετοχές στις ΗΠΑ έπεσαν τη Δευτέρα μετά από μια μικτού αποτελέσματος δέσμη οικονομικών εκθέσεων, με κατάληξη ο δείκτης Standard & Poors 500 να έχει πτώση στις τρεις πρώτες χρηματιστηριακές συνεδριάσεις του 2014, μετά από +30% κέρδη πέρυσι.
Τα mini futures του S&P500 κέρδισαν 0,2% στις ασιατικές συναλλαγές σήμερα, δείχνοντας προς ένα πιο σταθερό άνοιγμα στη Wall Street αργότερα μέσα στην ημέρα.
Στοιχεία από το ΙSM (Institute for Supply Management) Ινστιτούτο Διαχείρισης Αποθεμάτων έδειξαν ότι τον Δεκέμβριο ο ρυθμός ανάπτυξης στον τομέα των υπηρεσιών των ΗΠΑ επιβραδύνθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, με την επιχειρηματική δραστηριότητα να διαστέλλεται με πιο αργό ρυθμό και τις νέες παραγγελίες να μαζεύονται.
Μια ξεχωριστή έκθεση από την εταιρεία οικονομικών πληροφοριών Markit , δήλωσε ο ΡΜΙ δείκτης διευθυντών προμηθειών του τομέα των υπηρεσιών υποχώρησε ελαφρά τον Δεκέμβριο από τον προηγούμενο μήνα, αλλά τα στοιχεία από το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου έδειξαν ότι οι νέες παραγγελίες για βιομηχανικά προϊόντα ανέκαμψαν το Νοέμβριο, όπως ήταν αναμενόμενο.
Όλα τα μάτια στην αγορά θα είναι εστραμμένα στα δεδομένα της Παρασκευής για τις μισθοδοσίες, η οποία θα παρέχει νέα στοιχεία σχετικά με το πόσο καλά ανακάμπτει η οικονομία των ΗΠΑ και το πόσο γρήγορα η Federal Reserve θα μπορούσε να μειώσει το πρόγραμμα τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας των ΗΠΑ, που άρχισε να μειώνεται με απόφαση τον περασμένο μήνα, και πόσο καιρό θα διατηρήσει τα επιτόκιά της σε χαμηλά επίπεδα.
Το δολάριο έναντι ενός καλαθιού βασικών νομισμάτων ισχυροποιήθηκε 0,1%, για να αποκαταστήσει ένα μέρος της υποχώρησης μετά τα στοιχεία από τον κλάδο των υπηρεσιών των ΗΠΑ.
Το ευρώ παρέμεινε σταθερό στα 1,3629 δολάρια, κάνοντας μια παύση μετά από τεσσάρων εβδομάδων χαμηλό των 1,35715 δολαρίων που σημειώθηκε τη Δευτέρα.
Το αμερικανικό νόμισμα ήταν στο +0,1% στα 104,35 γεν, καλύπτοντας μερικές από τις απώλειες κατά -0,6% της Δευτέρας.
Πριν δημοσιευθούν οι θέσεις εργασίας της Παρασκευής, οι επενδυτές θα επικεντρωθούν στα πρακτικά της συνεδρίασης της Fed τον Δεκέμβριο, αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 8 Ιανουαρίου, ενώ την Πέμπτη έχουμε τη συνεδρίαση για τη χάραξη της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Αργά τη Δευτέρα, η αμερικανική Γερουσία επιβεβαίωσε την ανάθεση στην Janet Yellen της προεδρίας της Fed, μια βασική προσωπικότητα και δύναμη πίσω από τις πρωτοφανείς και αμφιλεγόμενες προσπάθειες της Fed, για να τονώσει την αμερικανική οικονομία. Η δεύτερη τετραετής θητεία του Ben Bernanke λήγει στις 31 Ιανουαρίου.
Μεταξύ των εμπορευμάτων, τα futures αργού των ΗΠΑ κέρδισαν 0,3% φθάνοντας στα 93,67 δολάρια το βαρέλι, αφού έπεσε 0,6% στη διάρκεια της νύχτας σε χαμηλά επίπεδα ενός μήνα. Ο χρυσός εμφάνισε άνοδο 0,5% και έφθασε στα 1.243,35 δολάρια η ουγγιά, με έκτη συνεχόμενη ημέρα κερδών και οδηγήθηκε όχι μακριά από ένα υψηλό τριών εβδομάδων στα 1.248,30 τη Δευτέρα.
Παρατηρήσεις εγχώριων αναλυτών
Το 2014 αποτελεί κομβικό έτος, σύμφωνα με την άποψη του αναλυτή της Solidus Sec., Στρατή Πολυχρονέα. Καθώς προβλέπεται από την Κυβέρνηση να επανέλθει στην ανάπτυξη και περιμένει να διαπραγματευθεί μια αναδιάρθρωση του χρέους προκειμένου αυτό να καταστεί βιώσιμο. Η ανάληψη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ελλάδα μπορεί από τη μια να μειώνει ακόμα περισσότερο την αβεβαιότητα για την επάρκεια ρευστότητας του συστήματος, αλλά από την άλλη αυξάνει σημαντικά τις απαιτήσεις για την επιτυχή αναδιάρθρωση του χρέους. Επίσης, σημαντική ευκαιρία αποτελεί η ανάληψη της προεδρίας από την Ελλάδα για το Ευρωπαϊκό Νότο, καθώς, κατά τη διάρκειά της, θα μπορούσε να δημιουργηθεί "διαπραγματευτικό μπλόκ" έναντι της Γερμανίας, προκειμένου να αμβλυνθεί η πολιτική λιτότητας και να προωθηθεί η ανάπτυξη. Για αστάθμητους παράγοντες που μπορεί να αποτελέσουν απειλή ο αναλυτής εντοπίζει τους γεωπολιτικούς κινδύνους σε εξωτερικό και εσωτερικό, οι οποίοι στην τρέχουσα φάση βρίσκονται σε ύφεση.
Ξένοι αναλυτές
Θεωρήσαμε καλό σήμερα να παρουσιάσουμε τις απόψεις μιας φωνής που ανήκει στην ομάδα των θεωρητικών των «αρκούδων» της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας. Αυτός παρουσιάζει τα αποτελέσματα των εξελίξεων του 2013 με διαφορετική σκοπιά.
Η «γκρινιάρικη» εκδοχή για το 2013
Όταν ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε «ότι θα κάνει οτιδήποτε χρειαστεί» αρκετοί φοβηθήκαν ότι η εμμονή στην πολιτική της χαλαρότητας, στις συνθήκες που ισχύουν για την παγκόσμια ρευστότητα, θα προκαλέσει καταστροφή. Σε αντίθεση με τους περισσότερους αναλυτές της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας, που ενθουσιάστηκαν και ενθουσίασαν τους επενδυτές προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Αυτό έγινε το 2012 αλλά το 2013 ήταν η χρονιά που η χορωδία των Κεντρικών τραπεζιτών έκανε πραγματικότητα τους χειρότερους φόβους των οπαδών της συντηρητικής σχολής στην οικονομική σκέψη. Παρουσιάζουμε μέρος του απολογισμού που έκανε για τη χρονιά που πέρασε ο Doug Noland της Prudent Βear, σχετικά γνωστός εκπρόσωπος των «αρκούδων» της παγκόσμιας κεφαλαιαγοράς.
«Η Fed παροχέτευσε ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, με την Τράπεζα της Ιαπωνίας να εισφέρει λίγο λιγότερα, φρέσκο χρήμα κατευθείαν στις ήδη υπερθερμασμένες αγορές που λειτουργούν σε περιβάλλον μη κρίσης. Για το χρόνο ο ισολογισμός της Fed διογκώθηκε κατά 37% για να ξεπεράσει τα 4 τρις δολάρια όταν της Τράπεζας της Ιαπωνίας αυξήθηκε κατά 42% και υπερβαίνει τα 2 τρις δολάρια. Οδηγήθηκε λοιπόν στα αχαρτογράφητα ύδατα του σύγχρονου νομισματικού πληθωρισμού παράλληλα δε παρέσυρε και την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας σε παράλληλη πληθωριστική πολιτική.
Οι ήδη αποσταθεροποιημένες από τις πολιτικές παρεμβάσεις αγορές, καθώς έγιναν καθαρά κερδοσκοπικές, μπροστά στα τρισεκατομμύρια της νέας παγκόσμιας ρευστότητας εκδήλωσαν μια απρόβλεπτη αντίδραση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι τιμές των ομολόγων παγκοσμίως στην πράξη μειώθηκαν, οι αποδόσεις αυξήθηκαν. Οι αναδυόμενες αγορές μετοχών γενικά στην καλύτερη περίπτωση δεν εντυπωσίασαν θετικά. Στο 2012, στο πρόγραμμα QE2 από το Υπουργείο Οικονομικών είχε διοχετευθεί ρευστότητα στην καυτή αγορά ομολόγων, στα MBS (ομόλογα επί στεγαστικών δανείων) και τις αναδυόμενες αγορές. Σε πλήρη αντίθεση, το QE3 σχημάτισε ρωγμές στις αγορές που διαπραγματεύονται ομόλογα και στις κεφαλαιαγορές των αναδυόμενων χωρών. Αυτή η δυναμική διασφάλισε τη ρευστότητα για το σχηματισμό μιας νέας φούσκας στις αγορές για μετοχές που έχουν επιλεχθεί ως το νέο κερδοσκοπικό όχημα της εποχής. Από τη μία πλευρά, η ρευστότητα που προσφέρθηκε από πλευράς κεντρικής τράπεζας γλύκανε τη ζημιά από τις εκροές ρεκόρ στα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια, εξασφαλίζοντας πως οι αυξήσεις στην απόδοση θα ήταν ελεγχόμενες και ότι οι αγορές δεν βιώνανε μια σοβαρή αποσταθεροποίηση. Από την άλλη πλευρά, η νέα πρώτη στην κατάταξη αγαπημένη των επενδυτών που είναι οι μετοχές θα μπορούσε να απολαύσει τη « μεγάλη στροφή » στην ρευστότητα χωρίς τριβές από ένα πιθανό ατύχημα με μια έκρηξη στην φούσκα της αγοράς ομολόγων.
Αλλά παρά τις μαζικές αγορές από τη Fed, στο 2013 οι αποδόσεις των ομολόγων και των MBS μετακινήθηκαν προς τα πάνω. Μετά την έναρξη του έτους στο 1,76%, οι αποδόσεις του 10ετούς ομολόγου αυξήθηκαν 127 μονάδες βάσης στο 3,02%. οι αποδόσεις των ομολόγων μακράς διάρκειας αυξήθηκαν 102 μονάδες βάσης στο 3,97%. Επίσης οι αποδόσεις των 30 ετών MBS που αποτελούν αξίες αναφοράς για το συγκεκριμένο είδους αξιόγραφου αυξήθηκαν 138 μονάδες βάσης στο 3,61% ( όταν τα συμβατικά επιτόκια στεγαστικών δανείων 30 ετών, ανέβηκαν έως και 113 μ.β. σε σχέση τον περασμένο χρόνο στο 4,48%. Ούτε καν τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια δεν επέδειξαν ανοσία στις ανοδικές πιέσεις, όπως αποδόσεις των διετών κρατικών ομολόγων που αυξήθηκαν κατά 13 μονάδες βάσης στο 0,38% και στα πενταετή οι αποδόσεις αναρριχήθηκαν 102 μονάδες βάσης στο 1,74%.
Η άνοδος των αποδόσεων ήταν ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Του 10ετούς Καναδά αυξήθηκε 99 μονάδες βάσης στο 2,76%. Το κυρίαρχο των 10 ετών του Ενωμένου Βασιλείου είχε αποδόσεις που αυξήθηκαν 120 μονάδες βάσης στο 3,02 %. Οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων (bund) αυξήθηκαν 61 μονάδες βάσης στο 1,93% και οι αποδόσεις των γαλλικών 10ετών κέρδισαν 56 μονάδες βάσης φθάνοντας στο 2,56%. Ακόμα οι αποδόσεις των 10ετών στην Αυστραλία πήδηξαν 97 bps το 2013 καταλήγοντας στις 31/12 στο 4,24% , και των ομολόγων της Νέας Ζηλανδίας αυξήθηκαν 120 μονάδες βάσης ως το 4,74%.
Υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη ότι ο πληθωρισμός δεν αποτέλεσε σημαντικό ζήτημα το 2013. Ωστόσο, σε όλες τις βασικές οικονομίες του αναδυόμενου κόσμου, η προώθηση του πληθωρισμού ήταν μεταξύ των προβληματικών εκδηλώσεων που προκύπτουν από παρατεταμένα διαστήματα διατήρησης ευκολιών στις πιστώσεις και κερδοσκοπικών υπερβολών. Εν ολίγοις, οι οικονομίες των αναπτυσσόμενων χωρών γενικά είδαν τις πληθωριστικές πιέσεις να αυξάνονται ενώ η πραγματική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε αισθητά, ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης ταχείας επέκτασης του συστήματος δανεισμού. Αυτό δημιούργησε ένα απωθητικό περιβάλλον για τους επενδυτές που ενδιαφέρονται για την παγκόσμια κεφαλαιαγορά, με το πιο εξελιγμένο "ζεστό χρήμα" να κατευθύνεται προς τις εξόδους των Emerging Markets.
Το τοπικό κυριαρχικά ( πραγματικό ) επιτόκια της Βραζιλίας αυξήθηκαν 404 μονάδες βάσης το 2013 έως το 13,20%, ενώ ορισμένες μεγάλες πτωχεύσεις αποτέλεσαν ένα βαρύ τίμημα για τις επιχειρήσεις της Βραζιλίας. Η πολιτική αστάθεια συνέβαλε στο άλμα κατά 362 bps στις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της Τουρκίας, στο 10,18 %. Οι αποδόσεις των ομολόγων Μεξικού αυξήθηκαν 111 μονάδες βάσης στο 6,45 %. Η Ινδονησία ήταν ένα παιδί με πρόβλημα στις αναδυόμενες οικονομίες, καθώς οι αποδόσεις των 10ετών αυξήθηκαν 322 μονάδες βάσης στο 8,41 %. Η Ινδία αντιμετωπίζει μια επιδείνωση του πληθωρισμού με άλμα στις αποδόσεις για 10 -ετή ομόλογά της κατά 80 μονάδες βάσης στο 8,85 %. Οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν βλάψει επίσης τα ρωσικά ομόλογα, καθώς οι αποδόσεις στο 10ετές αυξήθηκαν 92 μονάδες βάσης και έφθασαν στο 7,82%.
Για το μεγαλύτερο μέρος των αναδυόμενων χωρών, υπήρξε έτος που τα νομίσματά τους υπέφεραν. Από την άλλη πλευρά, το πέσο Αργεντινής υποχώρησε κατά 24,6%, η ινδονησιακή ρουπία 19,5%, το νοτιοαφρικανικό ραντ 19,2%, η τουρκική λίρα κατά 16,9%, το ρεάλ Βραζιλίας 13,2%, η Ινδία ρουπία 11,0%, το πέσο της Χιλής 8,8%, το νέο sol του Περού 8,8%, το Κολομβιανό πέσο 8,4%, και το πέσο Φιλιππίνων 7,6%. Είναι σημαντικό, να καταλάβουμε πως με την πίεση στα νομίσματα τους και τις αγορές κινητών αξιών, οι κεντρικές τράπεζες προέβησαν σε ρευστοποιήσεις μέρους των διεθνών αποθεματικών τους συμπεριλαμβανομένων βεβαίως και ομολόγων μεταβλήθηκαν σε ένα σημαντικό παράγοντα στην ανοδική πίεση στις παγκόσμιες αποδόσεις.
Οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών επί το πλείστον υποαπέδωσαν επίσης. Ο Bovespa της Βραζιλίας μειώθηκε κατά -15,5% και οι τουρκικές μετοχές χτυπήθηκαν -13,3%. Στην Ινδονησία το χρηματιστήριο εμφάνισε μείωση -1,0% και στην Ταϊλάνδη έπεσε κάτω κατά -6,7% ενώ οι μετοχές της Νότιας Κορέας έχουν αλλάξει ελάχιστα. Εν τω μεταξύ, στην Ινδία το χρηματιστήριο εμφάνισε αύξηση +9,0%, το χρηματιστήριο της Ταϊβάν +11,9% και του Χονγκ Κονγκ κατά +2,9%. Οι μετοχές της Ανατολικής Ευρώπης κινήθηκαν ως επί το πλείστον χαμηλότερα. Από την άλλη πλευρά, οι μετοχές στην Ουκρανία υποχώρησαν 8,6%, με τις ρωσικές μετοχές κάτω κατά 5,6%. Μικτή εικόνα εμφάνισαν οι μετοχικές αξίες στην Πολωνία και την Ουγγαρία, ενώ μείωση είχαν στην Τσεχική Δημοκρατία. Οι μετοχές κέρδισαν στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. (Για την Κίνα αφιέρωσε μεγάλο κομμάτι) η εισαγωγή έλεγε:
Ως «Βασιλιάς των ΕΜ», οι συνθήκες στην Κίνα χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Πρώτον και κύριον, οι Κινέζικες φυσαλίδες στον πιστωτικό και κατ’ επέκταση στον οικονομικό τομέα προχώρησαν σε νέα άκρα το 2013. Μετά από ένα-δύο χρόνια προσεκτικών μέτρων κάτι σαν «μαστορέματα» που προορίζονταν για να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό στην στέγαση και γενικά την περίσσεια πιστώσεων, οι κινεζικές αρχές αναγκάστηκαν τον Ιούνιο για να κινηθούν πιο δυναμικά για να χαλιναγωγήσουν τις υπερβολές στις πιστώσεις. Όπως συμβαίνει πάντα , όταν δεν γίνονται την κατάλληλη στιγμή οι επεμβάσεις, τότε οι απαραίτητες αποφάσεις επί της νομισματικής πολιτικής για τη συγκράτηση της οικονομίας, έρχονται με ένα κόστος. Και από τον περασμένο Ιούνιο, η οικονομία-φούσκα της Κίνας είχε αρχίσει να επιβραδύνεται εν όψει της αύξησης του πληθωρισμού και από την κλιμάκωση των οικονομικών υπερβάσεων. Καθώς το έτος ήρθε προς το τέλος του, φάνηκε πως οι Κινέζοι αξιωματούχοι ήταν και πάλι έτοιμοι να επιβάλουν κάποιας μορφής αυτοσυγκράτηση.
Σε μια από τις πιο θεαματικές φούσκες της ιστορίας, το 2013 συνολικά η ανάπτυξη στις κινεζικές πιστώσεις θα είναι ρεκόρ και θα προσεγγίσουν τα 3,0 τρις δολάρια».
Ειδήσεις από το εσωτερικό
Δεν θα έρθει τελικά στην Αθήνα μεθαύριο Τετάρτη ο αντιπρόεδρος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, μέλος του προεδρείου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και επικεφαλής της επιτροπής ελέγχου για τα μνημόνια Ότμαρ Κάρας. Την είδηση γνωστοποίησε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Χουντής, ο οποίος συμμετέχει στη συγκεκριμένη αποστολή, με την ιδιότητα του μέλους της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, όταν ειδοποιήθηκε από τη γραμματεία της εν λόγω Επιτροπής, που τον ενημέρωνε ότι «ο Πρόεδρος Σούλτς και ο Πρωθυπουργός Σαμαράς, έχουν αποφασίσει ότι η επίσκεψη της αντιπροσωπείας θα πρέπει να αναβληθεί», χωρίς άλλες λεπτομέρειες. Η αναβολή επιβεβαιώθηκε και από πηγές στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με τις οποίες η απόφαση ήταν προϊόν διαβούλευσης σε ανώτατο επίπεδο μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου.
Η απόφαση για την αναβολή της επίσκεψης στην Ελλάδα της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που διερευνά τη λειτουργία της τρόικας, ελήφθη από τον πρόεδρό του Μάρτιν Σουλτς χωρίς να υπάρξει, σε καμιά περίπτωση, παρέμβαση του πρωθυπουργού της Ελλάδας Αντώνη Σαμαρά, διευκρινίζει σε σημερινή ανακοίνωσή του από τις Βρυξέλες ο Ζομ Ντους, εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου της Ευρωβουλής. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, η απόφαση για την αναβολή ελήφθη έπειτα από διαβούλευση του Μ. Σουλτς με τους δύο αρμόδιους εισηγητές της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Ευρωβουλής. Ο βασικός λόγος για τον οποίον αποφασίσθηκε η χρονική μετάθεση της επίσκεψης ήταν διότι, λόγω των θεσμικών εκδηλώσεων για την έναρξη της ελληνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της Ε.Ε., το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης για το έργο της κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας δεν ήταν δεδομένο, διευκρινίζει ο εκπρόσωπος στην ανακοίνωσή του.
Υπέρβαση έναντι του στόχου του προϋπολογισμού σημειώνουν τα έσοδα τόσο τον μήνα Νοέμβριο όσο και το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2013. Το Νοέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, τα έσοδα διαμορφώθηκαν στα 2,37 δισ. ευρώ, σημειώνοντας υπέρβαση 14% έναντι του αντίστοιχου μηνιαίου στόχου του προϋπολογισμού. Το ενδεκάμηνο τα συνολικά έσοδα ανέκαμψαν πλήρως και κινήθηκαν για πρώτη φορά μετά τον Μάρτιο σε θετικό έδαφος, εμφανίζοντας υπέρβαση 0,4%. Υπέρβαση στόχου της τάξη των 500 εκατ. ευρώ εμφάνισαν και οι επιστροφές φόρων που για το 11μηνο του 2013 διαμορφώθηκαν στα 3,06 δισ. ευρώ έναντι 2,56 δισ. ευρώ που προβλέπεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού.
Για πρώτη φορά έπειτα από 10 χρόνια το ισοζύγιο απασχόλησης για τον μήνα Δεκέμβριο βρέθηκε θετικό, ενώ το συνολικό ισοζύγιο για τη χρονιά που έφυγε βρέθηκε επίσης θετικό σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας που επικαλείται τα αποτελέσματα του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη». Πιο ειδικά τον Δεκέμβριο το ισοζύγιο των θέσεων απασχόλησης βρέθηκε, θετικό με 19.999 νέες θέσεις ενώ το συνολικό ισοζύγιο για το 2013 είναι επίσης θετικό καθώς δημιουργήθηκαν 133.488 περισσότερες νέες θέσεις απασχόλησης. Πρόκειται για «Ρεκόρ δεκαετίας!» τονίζει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εργασίας.
Απομακρύνεται το ενδεχόμενο εξόδου της χώρας στις αγορές εντός του 2014, που αποτελεί στόχο της κυβέρνησης, καθώς κορυφαίοι ξένοι οίκοι και η ίδια η Κομισιόν το θεωρούν ανέφικτο. Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, επιμένει, αλλά με χλιαρό τρόπο, πως μπορεί να διαμορφωθούν οι συνθήκες εξόδου στις αγορές προς το δεύτερο εξάμηνο του έτους, προοπτική που ωστόσο είναι μακριά και θα περάσει από πολλούς σκοπέλους, με κυριότερους τις ευρωεκλογές του Μαΐου και τις αποφάσεις των δανειστών για το ελληνικό χρέος. Ισχυρές αμφιβολίες για την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές εντός του τρέχοντος έτους εκφράζουν η Κομισιόν, η Pimco και η JP Morgan, προκαλώντας αμηχανία στην κυβέρνηση, η οποία είχε επενδύσει επικοινωνιακά στα δανεισμό από τις αγορές με ομόλογα για πρώτη φορά μετά την άνοιξη του 2010.
Ειδήσεις από το εξωτερικό
Ατύχημα ενώ έκανε σκι στην Ελβετία είχε η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπός της.
Όπως είπε ο Στέφεν Ζάιμπερτ, εξαιτίας του ατυχήματος η κ. Μέρκελ θα χρειαστεί να παραμείνει, κατά το δυνατόν, σε ακινησία για τις επόμενες τρεις εβδομάδες κι επομένως θα ακυρώσει πολλές από τις προγραμματισμένες υποχρεώσεις της. Σύμφωνα με το BBC, η κ. Μέρκελ, η οποία είναι δεινή σκιέρ, έκανε σκι στις Ελβετικές Άλπεις στα σύνορα με την Ιταλία και πέφτοντας υπέστη ελαφρύ κάταγμα του πυελικού οστού (της λεκάνης) αλλά και εκτεταμένους μώλωπες.
To βασικό ερώτημα για το 2014 είναι κατά πόσον η ΕΚΤ θα λάβει αντισυμβατικά μέτρα, όπως η ποσοτική χαλάρωση που έχει εδώ και χρόνια υιοθετήσει η Fed, προχωρώντας σε μεγάλης κλίμακας αγορές ομολόγων της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της Goldman Sachs, στο περιβάλλον του χαμηλού πληθωρισμού και της αδύναμης οικονομικής ανάκαμψης που αναμένεται να κυριαρχήσει στην Ευρωζώνη το νέο έτος, δεν προβλέπεται να προχωρήσει η ΕΚΤ σε τέτοιες ενέργειες, αλλά θα συνεχίσει με μέτρα που αποσκοπούν στην ενίσχυση της τρέχουσας νομισματικής της πολιτικής όπως τα σχεδόν μηδενικά βραχυπρόθεσμα επιτόκια και η διατήρηση της άφθονης ρευστότητας στην αγορά.
«Πολική δίνη» χαρακτηρίζουν ορισμένοι μετεωρολόγοι το δριμύ ψύχος που πλήττει μεγάλα τμήματα των Ηνωμένων Πολιτειών, λόγω της εισβολής αέρα από την Αρκτική, με τη θερμοκρασία να φτάνει τους μείον 40 βαθμούς Κελσίου. Λόγω της «αρκτικής εισβολής» έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον τέσσερις άνθρωποι, έχει «παγώσει» η λειτουργία επιχειρήσεων και σχολείων, ενώ ακυρώθηκαν χιλιάδες πτήσεις. Μεταξύ των νεκρών είναι ένας 48χρονος άνδρας στο Σικάγο, ο οποίος έπαθε καρδιακή προσβολή την ώρα που φτυάριζε το χιόνι και μια ηλικιωμένη γυναίκα που βρέθηκε νεκρή έξω από το σπίτι της στην Ιντιανάπολη.
ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
